ఆవు మన తల్లి
వేదకాలంలో సత్యము, జ్ఞానము - ఇవి రెండు మూలభూత ధర్మాలు. ఈ రెండింటి సాధనలో భాగమే గోభక్తి బుగ్వేదంలోని గోసూక్తానికి సంబంధించి భరద్వాజ మహర్షి ఇలా అంటారు - “గోవులు ఐశ్వర్యం. గోవులే నాకు ఇంద్రాది దేవతలు. గోవు సోమరసము యొక్క మొదటి గుటక (ఘూంట్). ఇంద్రుని ప్రతినిధులైన గోవులను నేనునా హృదయ పూర్వకంగానూ, మనఃపూర్వకంగానూ ప్రేమిస్తాను”. ఈ మంత్రంలో గోవుయొక్క ఆధ్యాత్మిక, భౌతిక అర్భాలు రెండూ కలిసి ఉన్నాయి. ఆ తర్వాతి సాహిత్యం - పురాణాలు, స్కృతులు, ధర్మశాస్తాలలో గోభక్తి అతిస్పష్టంగా నిరూపించబడింది. గోహత్య మహాపాతకంగా చూడబడింది. అథర్వ వేదంలోని గోసూక్తంయొక్క మొదటి మంత్రంలో “మాతా రుద్రాణాం, దుహితా వసూనాం స్వసా£_ దిత్యానామమృతస్య౭_ నాభి... మా వధిష్ట అంటే “గోవు రుద్రులకు తల్లి, మువుల కూతురు, ఆదిత్యుల సోదరి, అమృతం యొక్క నాభి! గోవును చంపవద్దు” అని చెప్పబడింది. అదే సూక్తంలో మరోచోట “ధేనుః సదనమ్ రయీణామ్” అని చెప్పబడింది. అంటే “గోవు సకల సంపత్తులకు నిలయము”. మరోరకంగా చెప్పాలంటే జగత్తులోని సమస్త పదార్థాలకు తల్లివంటిది గోవు అని అర్థం.
ఆర్ష సాహిత్యంలో - పాణిని వ్రాసిన అష్టాధ్యాయిలో వ్యవసాయానికి తోడుగా గోచర భూమి కూడా ఉల్లేఖించబడింది. పాణిని కాలంలో - అంటే క్రీ.పూ. 2800 నుండి 500 వరకు - ఏ ప్రదేశంయొక్క సుఖసంపదలనైనా గణించడానికి ప్రమాణం ఆ ప్రదేశపు గోసంపదే. స్కృతుల కాలంలో పంచగవ్యం వ్యాప్తిలో ఉంది. దానిని పరమ పవిత్రమైన ప్రసాదంగా భావించారు. రఘువంశానికి చెందిన దిలిప మహారాజు యొక్క గోభక్తి జగత్ప్రసిద్ధము. వారు నీడలా గోవు వెనువెంట నడిచేవారు. నందిని తనను గురించి “నేను ప్రసన్నురాలనైతే కేవలం పాలివ్వడమే కాదు సకల మనోవాంఛలను అనుగ్రహిస్తాను” అంటూ వాస్తవాన్ని చెప్పింది.
గోపాలకృష్ణుని జీవితచరిత్ర భారతీయ విలువలపై చెరగని ముద్ర వేసింది. సిక్కు, జైన, బౌద్ధ గ్రంథాలలో జీవరాసులన్నింటిపైనా కరుణ, అహింసలు ప్రతిపాదింపబడి ఉన్నాయి. ఆదినాథుదే బుషభదేవుడు. సింధులోయ మరియు హరప్పాలలో లభించిన నాణాలపై బుషభుని చిత్రం కనిపిస్తుంది. సామవేదం ఇలా అంటుంది. “సదా గావః శుచయో విశ్వధాయసః”. అంటే “గోవులు సదా పవిత్రములు మరియు సర్వజన కళ్యాణ కారకములు” అని అరం.
అథర్వ వేదంలోని గోసూక్తానికి అనుబంధంగానే స్మాందపురాణంలో గోవు “సర్వదేవమయీ, సర్వతీర్థ్మమయీ” అని వర్ణింపబడింది. గోరజం కాస్త నుదుటికి రుద్దుకుంటే చాలు సమస్త పాపాలనుండి, దోషాల నుండి ముక్తి లభిస్తుంది. వత్సల అంటే తన దూడను ఆప్యాయంగా ప్రేమించేదిగోవు. “సర్వైవల్ ఆఫ్ ది ఫిట్టెస్ట్” ఆ “బలమున్నవాడికే బ్రతికే హక్కు - అని నమ్మే ఐరోపీయ సమాజాలకు “సర్వే జనాః సుఖినో భవన్తు...” (అందరు జనులూ సుఖంగా ఉండాలి, ఆరోగ్యంగా ఉండాలి, ఆనందంగా ఉండాలి) ఈ దృష్టికోణం అవగాహనకు అందని అంశమే అవుతుంది.
గోవు భారతీయ సభ్యత, సంస్కృతి మరియు జాతీయ జీవనంతో ముడిపెట్టుకొని ఉన్న అంశం. గోవుపట్లగల సాంస్కృతిక, ఆర్థిక, రాజకీయ దృష్టి కోణాలన్నీ ఈ దేశవాసుల ప్రధాన వృత్తి అయిన వ్యవసాయంతో ముడిపెట్టుకొని ఉన్నాయి. భారతీయ సంస్కృతి యొక్క మూలాధార విశ్వాసం “ఏకమ్ సత్ విప్రాః బహుధా వదస్తా - “ఒకే సత్యాన్ని బుద్ధిమంతులు" అనేక విధాలుగా పిలుస్తారు అన్నది.
ధ్యేయ వాక్యమైన కారణంగా ఇచ్చటి సమాజ సహజీవనం యొక్క అందరూ అంగీకరించే ఆధారం 'అపొంసిగా వరిగణించబడింది. భారతీయులకు గోపూజ ఆత్మబోధకు ఉపకరించే ఒక సనాతన మార్గము. పరంపరాగతమైన భారతీయ సమాజానికి ప్రతీక గోవు. అది అహింసా ప్రధానము, ఆత్మబోధాత్మకమేగాక సనాతన భారతీయ సంస్కృతి యొక్క సంవర్ధనకై సమాజంలో సామూహిక స్ఫూర్తిని అది అందిస్తుంది. అందువల్లే యజుర్వేదం ఇలా అంటుంది. “గోః మాత్రా న విద్యతే' అంటే “గోవు చేసే ఉపకారాలకు అంతమే లేదు - అది మనకెంతగానో మేలు చేస్తుంది.
ధార్మిక, సాంస్కృతిక దృష్టితో పరిశీలించినప్పుడు గోవు అనాదికాలం నుండి హిందూ సమాజానికి అత్యంత ప్రీతి పాత్రము, శ్రద్ధా కేంద్రము, పూజార్హము. అపాంసా ప్రధానమైన మన సంన్కృతికి గోమాత కేంద్రబిందువుగాను నిలిచినట్లు దర్శనమిస్తుంది. అంతేగాక గోవు మన సామాజిక, ఆర్థిక జీవనానికి వెన్నెముకగానూ నిలిచినట్లు బోధపడుతుంది. గోరక్ష గోసే సేవ వీటిని మన సామాజిక ఆకాంక్షలలో ఒక విడదీయలేని భాగంగా గుర్తించాము.