గంగాధరుడు | Gangadhara

గంగను శిరస్సున ధరించినవాడు - శివుడు... గంగాధరుడు ఒకప్పుడు సగరుడనే రాజు, శ్రీరాముని పూర్వీకులలో ఒకరు... కోసల రాజ్యాన్ని పరిపాలించేవాడు. పొరుగు ప్రాంతాలపై తన ఆధిపత్యాన్ని నెలకొల్పేందుకు అశ్వమేధ యజ్ఞం నిర్వహించాలని ఆకాంక్షించారు. ఆచారం ప్రకారం గుర్రాన్ని విడుదల చేశారు.

రాజు యొక్క ఆధిపత్యాన్ని అంగీకరించే వారు గుర్రాన్ని ఆపకుండా వదిలేస్తారు, అదే సవాలు చేయాలనుకునే వారు గుర్రాన్ని పట్టుకుంటారు. అప్పుడు యాగం చేసిన రాజు సవాలు చేసేవాడితో యుద్ధం చేసి గుర్రాన్ని వెనక్కి తీసుకుంటాడు. గుర్రాన్ని ఆపడానికి ఎవరూ సాహసించకపోగా, కొంతసేపటికి గుర్రం తప్పిపోయింది. సగర రాజు తన అరవై వేల మంది కుమారులను గుర్రాన్ని వెతకడానికి పంపాడు. వీరు కపిల మహర్షి ఆశ్రమానికి చేరుకున్నప్పుడు, అక్కడ కట్టివేయబడిన గుర్రం కనిపించింది. నిజానికి, యజ్ఞాన్ని అంతం చేయడం కోసం ఆ గుర్రాన్ని బంధించి, నింద నుండి తప్పించుకోవడం కోసం కపిల ఆశ్రమంలో కట్టబెట్టినవాడు ఇంద్రుడు. అయితే, సగరుని కుమారులు ఈ విషయం తెలుసుకోలేదు. వారు ఋషి గుర్రాన్ని దొంగిలించారని ఆరోపించి, అతనిపై దాడి చేయాలనుకున్నారు. కోపోద్రిక్తుడైన ఋషి వారిపై శక్తివంతంగా చూసాడు.

మహర్షి కోపాగ్నికి సగరుని 60,000 మంది కుమారులు అతని ఆశ్రమంలో బూడిదయ్యారు. తన కుమారులందరి ఆత్మలు విముక్తి పొందకుండా అక్కడే పడి ఉన్నాయని సగరుడు ఆందోళన చెందాడు. తరతరాలు గడిచిన దుస్థితికి పరిష్కారం లేకుండా పోయింది. సగరునితో ఆంశుమంతుని మనవడు, దిలీపుని కొడుకు, సగర కులోద్భవుడు అయిన భగీరధుడు తన ప్రపితామహుని అనుమతి, ఆదేశాల మేరకు యాగాశ్వమును వెతుకుతూ వెళ్ళాడు. పాతాళంలోని కపిల మహర్షి ఆశ్రమం చేరి అచ్చట గల యాగాశ్వమును గుర్తించి, కపిల మహర్షికి నమస్కరించి ఆయన అనుమతితో యాగాశ్వమును తీసుకొన్నాడు. తన పూర్వీకులకు ఉత్తమగతులు లభించాలంటే దివిలో ఉండే సురగంగను పాతాళానికి తెచ్చి సుగరుల బూడిద కుప్పలపై ప్రవహింపజేసినట్లయితే వారు ఉత్తమగతులను పొందుతారని కపిల మహర్షి ద్వారా తెలుసున్నాడు. 

సురగంగను భువికి తెచ్చుటకు గాను 10,000 సంవత్సరాలు బ్రహ్మ గురించి ఘోర తపస్సు చేసాడు. అతని తపస్సుకు మెచ్చిన విరించి భగీరధునికి ప్రత్యక్షమయ్యాడు. పాతాళలోకంలో వున్న తన పూర్వీకుల ప్రేతత్వం తొలగి అమరలోకం చేరేందుకు గాను, అమర లోకవాసిని అయిన సురగంగను ఇలకు అనుమతించమని ప్రార్థించాడు. అందుకు సృష్టికర్త గంగ భువికేగే వరమిచ్చాడు.

  సురగంగను భరించగలిగే నాధుడెవరని ప్రశ్నించగా అందుకు విధాత ఈ పదునాలుగు భువన భాండమ్ములలో సురగంగను వహించగలిగే వాడు ఆమె అహమును అదుపు చేయగలిగిన వాడు ముక్కంటి ఒక్కడేనని సమాధానమిచ్చి అంతర్ధానమయ్యాడు. భగీరధుడు పరమేశ్వరుని గూర్చి ఘోర తపస్సు చేసాడు. మహేశ్వరుడు దర్శనమొసగి, అతని ప్రార్థనను మన్నించి చాపిన తన జటలను చుట్టి ఇంతటి గంగను తన జటలలో బంధించివేసాడు.

  భువికి చేరిన గంగ శివుని జటలలో బందీ అవడాన్ని చూచిన భగీరధుడు, గంగను విడుచి, కరుణించమని కపర్దిని ప్రార్థించాడు. భక్తవరదుడైన భవుడు గంగను ఒక సన్నని పాయగా తన జటాజూటము నుండి విడువగా గంగ ధరిత్రిని చేరింది. గంగ భగీరథుని అనుసరించి పాతాళలోకం చేరి అతని పూర్వీకుల బూడిదపై ప్రవహించి వారికి ఉత్తమగతులను ప్రసాదించింది.