చిత్తి పన్నం | चित्ति पन्नम् | CHITTI PANNAM

(कृष्णयजुर्वेदीय तैत्तिरीयारण्यके तृतीय प्रपाठकः)

हरिः ओम् । तच्छं॒-योँरावृ॑णीमहे । गा॒तुं-यँ॒ज्ञाय॑ ।

गा॒तुं-यँ॒ज्ञप॑तये । दैवी᳚ स्व॒स्तिर॑स्तु नः ।

स्व॒स्तिर्मानु॑षेभ्यः । ऊ॒र्ध्वं जि॑गातु भेष॒जम् ।

शं नो॑ अस्तु द्वि॒पदे᳚ । शं चतु॑ष्पदे ॥

ॐ शान्तिः॒ शान्तिः॒ शान्तिः॑ ॥

ॐ चित्ति॒स्स्रुक् । चि॒त्तमाज्य᳚म् । वाग्वेदिः॑ । आधी॑तं ब॒र्​हिः । केतो॑ अ॒ग्निः । विज्ञा॑तम॒ग्निः । वाक्प॑ति॒र्​होता᳚ । मन॑ उपव॒क्ता । प्रा॒णो ह॒विः । सामा᳚ध्व॒र्युः । वाच॑स्पते विधे नामन्न् । वि॒धेम॑ ते॒ नाम॑ । वि॒धेस्त्वम॒स्माकं॒ नाम॑ । वा॒चस्पति॒स्सोमं॑ पिबतु । आऽस्मासु॑ नृ॒म्णं धा॒त्स्वाहा᳚ ॥ 1 ॥

अ॒ध्व॒र्युः पञ्च॑ च ॥ 1 ॥

पृ॒थि॒वी होता᳚ । द्यौर॑ध्व॒र्युः । रु॒द्रो᳚ऽग्नीत् । बृह॒स्पति॑रुपव॒क्ता । वाच॑स्पते वा॒चो वी॒र्ये॑ण । सम्भृ॑ततमे॒नाऽऽय॑क्ष्यसे । यज॑मानाय॒ वार्य᳚म् । आ सुव॒स्कर॑स्मै । वा॒चस्पति॒स्सोमं॑ पिबति । ज॒जन॒दिन्द्र॑मिन्द्रि॒याय॒ स्वाहा᳚ ॥ 2 ॥

पृ॒थि॒वी होता॒ दश॑ ॥ 2 ॥

अ॒ग्निर्​होता᳚ । अ॒श्विना᳚ऽध्व॒र्यू । त्वष्टा॒ऽग्नीत् । मि॒त्र उ॑पव॒क्ता । सोम॒स्सोम॑स्य पुरो॒गाः । शु॒क्रस्शु॒क्रस्य॑ पुरो॒गाः । श्रा॒तास्त॑ इन्द्र॒ सोमाः᳚ । वाता॑पेर्​हवन॒श्रुत॒स्स्वाहा᳚ ॥ 3 ॥

अ॒ग्निर्​होता॒ऽष्टौ ॥ 3 ॥

सूर्यं॑ ते॒ चक्षुः॑ । वातं॑ प्रा॒णः । द्यां पृ॒ष्ठम् । अ॒न्तरि॑क्षमा॒त्मा । अङ्गै᳚र्य॒ज्ञम् । पृ॒थि॒वीग्ं शरी॑रैः । वाच॑स्प॒तेऽच्छि॑द्रया वा॒चा । अच्छि॑द्रया जु॒ह्वा᳚ । दि॒वि दे॑वा॒वृध॒ग्ं॒ होत्रा॒ मेर॑यस्व॒ स्वाहा᳚ ॥ 4 ॥

सूर्यं॑ ते॒ नव॑ ॥ 4 ॥

म॒हाह॑वि॒र्​होता᳚ । स॒त्यह॑विरध्व॒र्युः । अच्यु॑तपाजा अ॒ग्नीत् । अच्यु॑तमना उपव॒क्ता । अ॒ना॒धृ॒ष्यश्चा᳚प्रतिधृ॒ष्यश्च॑ य॒ज्ञस्या॑भिग॒रौ । अ॒यास्य॑ उद्गा॒ता । वाच॑स्पते हृद्विधे नामन्न् । वि॒धेम॑ ते॒ नाम॑ । वि॒धेस्त्वम॒स्माकं॒ नाम॑ । वा॒चस्पति॒स्सोम॑मपात् । मा दैव्य॒स्तन्तु॒श्छेदि॒ मा म॑नु॒ष्यः॑ । नमो॑ दि॒वे । नमः॑ पृथि॒व्यै स्वाहा᳚ ॥ 5 ॥

अ॒पा॒त्त्रीणि॑ च ॥ 5 ॥

वाग्घोता᳚ । दी॒क्षा पत्नी᳚ । वातो᳚ऽध्व॒र्युः । आपो॑ऽभिग॒रः । मनो॑ ह॒विः । तप॑सि जुहोमि । भूर्भुव॒स्सुवः॑ । ब्रह्म॑ स्वय॒म्भु । ब्रह्म॑णे स्वय॒म्भुवे॒ स्वाहा᳚ ॥ 6 ॥

वाग्घोता॒ नव॑ ॥ 6 ॥

ब्रा॒ह्म॒ण एक॑होता । स य॒ज्ञः । स मे॑ ददातु प्र॒जां प॒शून्पुष्टिं॒-यँशः॑ । य॒ज्ञश्च॑ मे भूयात् । अ॒ग्निर्द्विहो॑ता । स भ॒र्ता । स मे॑ ददातु प्र॒जां प॒शून्पुष्टिं॒-यँशः॑ । भ॒र्ता च॑ मे भूयात् । पृ॒थि॒वी त्रिहो॑ता । स प्र॑ति॒ष्ठा ॥ 7 ॥

स मे॑ ददातु प्र॒जां प॒शून्पुष्टिं॒-यँशः॑ । प्र॒ति॒ष्ठा च॑ मे भूयात् । अ॒न्तरि॑क्षं॒ चतु॑र्​होता । स वि॒ष्ठाः । स मे॑ ददातु प्र॒जां प॒शून्पुष्टिं॒-यँशः॑ । वि॒ष्ठाश्च॑ मे भूयात् । वा॒युः पञ्च॑होता । स प्रा॒णः । स मे॑ ददातु प्र॒जां प॒शून्पुष्टिं॒-यँशः॑ । प्रा॒णश्च॑ मे भूयात् ॥ 8 ॥

च॒न्द्रमाः॒ षड्ढो॑ता । स ऋ॒तून्क॑ल्पयाति । स मे॑ ददातु प्र॒जां प॒शून्पुष्टिं॒-यँशः॑ । ऋ॒तव॑श्च मे कल्पन्ताम् । अन्नग्ं॑ स॒प्तहो॑ता । स प्रा॒णस्य॑ प्रा॒णः । स मे॑ ददातु प्र॒जां प॒शून्पुष्टिं॒-यँशः॑ । प्रा॒णस्य॑ च मे प्रा॒णो भू॑यात् । द्यौर॒ष्टहो॑ता । सो॑ऽनाधृ॒ष्यः ॥ 9 ॥

स मे॑ ददातु प्र॒जां प॒शून्पुष्टिं॒-यँशः॑ । अ॒ना॒धृ॒ष्यश्च॑ भूयासम् । आ॒दि॒त्यो नव॑होता । स ते॑ज॒स्वी । स मे॑ ददातु प्र॒जां प॒शून्पुष्टिं॒-यँशः॑ । ते॒ज॒स्वी च॑ भूयासम् । प्र॒जाप॑ति॒र्दश॑होता । स इ॒दग्ं सर्व᳚म् । स मे॑ ददातु प्र॒जां प॒शून्पुष्टिं॒-यँशः॑ । सर्वं॑ च मे भूयात् ॥ 10 ॥

प्र॒ति॒ष्ठा प्रा॒णश्च॑ मे भूयादनाधृ॒ष्यस्सर्वं च मे भूयात् ॥

ब्रा॒ह्म॒णो य॒ज्ञो᳚ऽग्निर्भ॒र्ता पृ॑थि॒वी प्र॑ति॒ष्ठाऽन्तरि॑क्षं-विँ॒ष्ठा वा॒युः प्रा॒णश्च॒न्द्रमा॑ स ऋ॒तूनन्न॒ग्ं॒ स प्रा॒णस्य॑ प्रा॒णो द्यौर॑नाधृ॒ष्य आ॑दि॒त्यस्स ते॑ज॒स्वी प्र॒जाप॑तिः॒ स इ॒दग्ं सर्व॒ग्ं॒ सर्वं॑ च मे भूयात् ॥

अ॒ग्निर्यजु॑र्भिः । स॒वि॒ता स्तोमैः᳚ । इन्द्र॑ उक्थाम॒दैः । मि॒त्रावरु॑णावा॒शिषा᳚ । अङ्गि॑रसो॒ धिष्णि॑यैर॒ग्निभिः॑ । म॒रुत॑स्सदोहविर्धा॒नाभ्या᳚म् । आपः॒ प्रोक्ष॑णीभिः । ओष॑धयो ब॒र्​हिषा᳚ । अदि॑ति॒र्वेद्या᳚ । सोमो॑ दी॒क्षया᳚ ॥ 11 ॥

त्वष्टे॒ध्मेन॑ । विष्णु॑र्य॒ज्ञेन॑ । वस॑व॒ आज्ये॑न । आ॒दि॒त्या दक्षि॑णाभिः । विश्वे॑ दे॒वा ऊ॒र्जा । पू॒षा स्व॑गाका॒रेण॑ । बृह॒स्पतिः॑ पुरो॒धया᳚ । प्र॒जाप॑तिरुद्गी॒थेन॑ । अ॒न्तरि॑क्षं प॒वित्रे॑ण । वा॒युः पात्रैः᳚ । अ॒हग्ग्‍ं श्र॒द्धया᳚ ॥ 12 ॥

दी॒क्षया॒ पात्रै॒रेकं॑ च ॥ 8 ॥

सेनेन्द्र॑स्य । धेना॒ बृह॒स्पतेः᳚ । प॒थ्या॑ पू॒ष्णः । वाग्वा॒योः । दी॒क्षा सोम॑स्य । पृ॒थि॒व्य॑ग्नेः । वसू॑नां गाय॒त्री । रु॒द्राणां᳚ त्रि॒ष्टुक् । आ॒दि॒त्यानां॒ जग॑ती । विष्णो॑रनु॒ष्टुक् ॥ 13 ॥

वरु॑णस्य वि॒राट् । य॒ज्ञस्य॑ प॒ङ्क्तिः । प्र॒जाप॑ते॒रनु॑मतिः । मि॒त्रस्य॑ श्र॒द्धा । स॒वि॒तुः प्रसू॑तिः । सूर्य॑स्य॒ मरी॑चिः । च॒न्द्रम॑सो रोहि॒णी । ऋषी॑णामरुन्ध॒ती । प॒र्जन्य॑स्य वि॒द्युत् । चत॑स्रो॒ दिशः॑ । चत॑स्रोऽवान्तरदि॒शाः । अह॑श्च॒ रात्रि॑श्च । कृ॒षिश्च॒ वृष्टि॑श्च । त्विषि॒श्चाप॑चितिश्च । आप॒श्चौष॑धयश्च । ऊर्क्च॑ सू॒नृता॑ च दे॒वानां॒ पत्न॑यः ॥ 14 ॥

अ॒नु॒ष्टुग्दिश॒ष्षट्च॑ ॥ 9 ॥

दे॒वस्य॑ त्वा सवि॒तुः प्र॑स॒वे । अ॒श्विनो᳚र्बा॒हुभ्या᳚म् । पू॒ष्णो हस्ता᳚भ्यां॒ प्रति॑गृह्णामि । राजा᳚ त्वा॒ वरु॑णो नयतु देवि दक्षिणे॒ऽग्नये॒ हिर॑ण्यम् । तेना॑मृत॒त्वम॑श्याम् । वयो॑ दा॒त्रे । मयो॒ मह्य॑मस्तु प्रतिग्रही॒त्रे । क इ॒दं कस्मा॑ अदात् । कामः॒ कामा॑य । कामो॑ दा॒ता ॥ 15 ॥

कामः॑ प्रतिग्रही॒ता । कामग्ं॑ समु॒द्रमावि॑श । कामे॑न त्वा॒ प्रति॑गृह्णामि । कामै॒तत्ते᳚ । ए॒षा ते॑ काम॒ दक्षि॑णा । उ॒त्ता॒नस्त्वा᳚ऽऽङ्गीर॒सः प्रति॑गृह्णातु । सोमा॑य॒ वासः॑ । रु॒द्राय॒ गाम् । वरु॑णा॒याश्व᳚म् । प्र॒जाप॑तये॒ पुरु॑षम् ॥ 16 ॥

मन॑वे॒ तल्प᳚म् । त्वष्ट्रे॒ऽजाम् । पू॒ष्णेऽवि᳚म् । निर्​ऋ॑त्या अश्वतरगर्द॒भौ । हि॒मव॑तो ह॒स्तिन᳚म् । ग॒न्ध॒र्वा॒प्स॒राभ्य॑स्स्रगलङ्कर॒णे । विश्वे᳚भ्यो दे॒वेभ्यो॑ धा॒न्यम् । वा॒चेऽन्न᳚म् । ब्रह्म॑ण ओद॒नम् । स॒मु॒द्रायापः॑ ॥ 17 ॥

उ॒त्ता॒नाया᳚ङ्गीर॒सायानः॑ । वै॒श्वा॒न॒राय॒ रथ᳚म् । वै॒श्वा॒न॒रः प्र॒त्नथा॒ नाक॒मारु॑हत् । दि॒वः पृ॒ष्ठं भन्द॑मानस्सु॒मन्म॑भिः । स पू᳚र्व॒वज्ज॒नय॑ज्ज॒न्तवे॒ धन᳚म् । स॒मा॒नम॑ज्मा॒ परि॑याति॒ जागृ॑विः । राजा᳚ त्वा॒ वरु॑णो नयतु देवि दक्षिणे वैश्वान॒राय॒ रथ᳚म् । तेना॑मृत॒त्वम॑श्याम् । वयो॑ दा॒त्रे । मयो॒ मह्य॑मस्तु प्रतिग्रही॒त्रे ॥ 18 ॥

क इ॒दं कस्मा॑ अदात् । कामः॒ कामा॑य । कामो॑ दा॒ता । कामः॑ प्रतिग्रही॒ता । कामग्ं॑ समु॒द्रमावि॑श । कामे॑न त्वा॒ प्रति॑गृह्णामि । कामै॒तत्ते᳚ । ए॒षा ते॑ काम॒ दक्षि॑णा । उ॒त्ता॒नस्त्वा᳚ऽऽङ्गीर॒सः प्रति॑गृह्णातु ॥ 19 ॥

दा॒ता पुरु॑ष॒मापः॑ प्रतिग्रही॒त्रे नव॑ च ॥ 10 ॥

सु॒वर्णं॑ घ॒र्मं परि॑वेद वे॒नम् । इन्द्र॑स्या॒ऽऽत्मानं॑ दश॒धा चर॑न्तम् । अ॒न्तस्स॑मु॒द्रे मन॑सा॒ चर॑न्तम् । ब्रह्माऽन्व॑विन्द॒द्दश॑होतार॒मर्णे᳚ । अ॒न्तः प्रवि॑ष्टश्शा॒स्ता जना॑नाम् । एक॒स्सन्ब॑हु॒धा वि॑चारः । श॒तग्ं शु॒क्राणि॒ यत्रैकं॒ भव॑न्ति । सर्वे॒ वेदा॒ यत्रैकं॒ भव॑न्ति । सर्वे॒ होता॑रो॒ यत्रैकं॒ भव॑न्ति । स॒ मान॑सीन आ॒त्मा जना॑नाम् ॥ 20 ॥

अ॒न्तः प्रवि॑ष्टश्शा॒स्ता जना॑ना॒ग्ं॒ सर्वा᳚त्मा । सर्वाः᳚ प्र॒जा यत्रैकं॒ भव॑न्ति । चतु॑र्​होतारो॒ यत्र॑ स॒म्पदं॒ गच्छ॑न्ति दे॒वैः । स॒ मान॑सीन आ॒त्मा जना॑नाम् । ब्रह्मेन्द्र॑म॒ग्निं जग॑तः प्रति॒ष्ठाम् । दि॒व आ॒त्मानग्ं॑ सवि॒तारं॒ बृह॒स्पति᳚म् । चतु॑र्​होतारं प्र॒दिशोऽनु॑क्लृ॒प्तम् । वा॒चो वी॒र्यं॑ तप॒साऽन्व॑विन्दत् । अ॒न्तः प्रवि॑ष्टं क॒र्तार॑मे॒तम् । त्वष्टा॑रग्ं रू॒पाणि॑ विकु॒र्वन्तं॑-विँप॒श्चिम् ॥ 21 ॥

अ॒मृत॑स्य प्रा॒णं-यँ॒ज्ञमे॒तम् । चतु॑र्​होतृणामा॒त्मानं॑ क॒वयो॒ निचि॑क्युः । अ॒न्तः प्रवि॑ष्टं क॒र्तार॑मे॒तम् । दे॒वानां॒ बन्धु॒ निहि॑तं॒ गुहा॑सु । अ॒मृते॑न क्लृ॒प्तं-यँ॒ज्ञमे॒तम् । चतु॑र्​होतृणामा॒त्मानं॑ क॒वयो॒ निचि॑क्युः । श॒तं नि॒युतः॒ परि॑वेद॒ विश्वा॑ वि॒श्ववा॑रः । विश्व॑मि॒दं-वृँ॑णाति । इन्द्र॑स्या॒ऽऽत्मा निहि॑तः॒ पञ्च॑होता । अ॒मृतं॑ दे॒वाना॒मायुः॑ प्र॒जाना᳚म् ॥ 22 ॥

इन्द्र॒ग्ं॒ राजा॑नग्ं सवि॒तार॑मे॒तम् । वा॒योरा॒त्मानं॑ क॒वयो॒ निचि॑क्युः । र॒श्मिग्ं र॑श्मी॒नां मध्ये॒ तप॑न्तम् । ऋ॒तस्य॑ प॒दे क॒वयो॒ निपा᳚न्ति । य आ᳚ण्डको॒शे भुव॑नं बि॒भर्ति॑ । अनि॑र्भिण्ण॒स्सन्नथ॑ लो॒कान् वि॒चष्टे᳚ । यस्या᳚ण्डको॒शग्ं शुष्म॑मा॒हुः प्रा॒णमुल्ब᳚म् । तेन॑ क्लृ॒प्तो॑ऽमृते॑ना॒हम॑स्मि । सु॒वर्णं॒ कोश॒ग्ं॒ रज॑सा॒ परी॑वृतम् । दे॒वानां᳚-वँसु॒धानीं᳚-विँ॒राज᳚म् ॥ 23 ॥

अ॒मृत॑स्य पू॒र्णां तामु॑ क॒लां-विँच॑क्षते । पाद॒ग्ं॒ षड्ढो॑तु॒र्न किला॑ऽऽविवित्से । येन॒र्तवः॑ पञ्च॒धोत क्लृ॒प्ताः । उ॒त वा॑ ष॒ड्धा मन॒सोत क्लृ॒प्ताः । तग्ं षड्ढो॑तारमृ॒तुभिः॒ कल्प॑मानम् । ऋ॒तस्य॑ प॒दे क॒वयो॒ निपा᳚न्ति । अ॒न्तः प्रवि॑ष्टं क॒र्तार॑मे॒तम् । अ॒न्तश्च॒न्द्रम॑सि॒ मन॑सा॒ चर॑न्तम् । स॒हैव सन्तं॒ न विजा॑नन्ति दे॒वाः । इन्द्र॑स्या॒ऽऽत्मानग्ं॑ शत॒धा चर॑न्तम् ॥ 24 ॥

इन्द्रो॒ राजा॒ जग॑तो॒ य ईशे᳚ । स॒प्तहो॑ता सप्त॒धा विक्लृ॑प्तः । परे॑ण॒ तन्तुं॑ परिषि॒च्यमा॑नम् । अ॒न्तरा॑दि॒त्ये मन॑सा॒ चर॑न्तम् । दे॒वाना॒ग्ं॒ हृद॑यं॒ ब्रह्माऽन्व॑विन्दत् । ब्रह्मै॒तद्ब्रह्म॑ण॒ उज्ज॑भार । अ॒र्कग्ग्‍ं श्चोत॑न्तग्ं सरि॒रस्य॒ मध्ये᳚ । आ यस्मि॑न्​थ्स॒प्त पेर॑वः । मेह॑न्ति बहु॒लाग्ं श्रिय᳚म् । ब॒ह्व॒श्वामि॑न्द्र॒ गोम॑तीम् ॥ 25 ॥

अच्यु॑तां बहु॒लाग्ं श्रिय᳚म् । स हरि॑र्वसु॒वित्त॑मः । पे॒रुरिन्द्रा॑य पिन्वते । ब॒ह्व॒श्वामि॑न्द्र॒ गोम॑तीम् । अच्यु॑तां बहु॒लाग्ं श्रिय᳚म् । मह्य॒मिन्द्रो॒ निय॑च्छतु । श॒तग्ं श॒ता अ॑स्य यु॒क्ता हरी॑णाम् । अ॒र्वाङा या॑तु॒ वसु॑भी र॒श्मिरिन्द्रः॑ । प्रमग्ं‍ह॑ माणो बहु॒लाग्ं श्रिय᳚म् । र॒श्मिरिन्द्र॑स्सवि॒ता मे॒ निय॑च्छतु ॥ 26 ॥

घृ॒तं तेजो॒ मधु॑मदिन्द्रि॒यम् । मय्य॒यम॒ग्निर्द॑धातु । हरिः॑ पत॒ङ्गः प॑ट॒री सु॑प॒र्णः । दि॒वि॒क्षयो॒ नभ॑सा॒ य एति॑ । स न॒ इन्द्रः॑ कामव॒रं द॑दातु । पञ्चा॑रं च॒क्रं परि॑वर्तते पृ॒थु । हिर॑ण्यज्योतिस्सरि॒रस्य॒ मध्ये᳚ । अज॑स्रं॒ ज्योति॒र्नभ॑सा॒ सर्प॑देति । स न॒ इन्द्रः॑ कामव॒रं द॑दातु । स॒प्त यु॑ञ्जन्ति॒ रथ॒मेक॑चक्रम् ॥ 27 ॥

एको॒ अश्वो॑ वहति सप्तना॒मा । त्रि॒नाभि॑ च॒क्रम॒जर॒मन॑र्वम् । येने॒मा विश्वा॒ भुव॑नानि तस्थुः । भ॒द्रं पश्य॑न्त॒ उप॑सेदु॒रग्रे᳚ । तपो॑ दी॒क्षामृष॑यस्सुव॒र्विदः॑ । ततः॑ क्ष॒त्त्रं बल॒मोज॑श्च जा॒तम् । तद॒स्मै दे॒वा अ॒भिसं न॑मन्तु । श्वे॒तग्ं र॒श्मिं बो॑भु॒ज्यमा॑नम् । अ॒पां ने॒तारं॒ भुव॑नस्य गो॒पाम् । इन्द्रं॒ निचि॑क्युः पर॒मे व्यो॑मन्न् ॥ 28 ॥

रोहि॑णीः पिङ्ग॒ला एक॑रूपाः । क्षर॑न्तीः पिङ्ग॒ला एक॑रूपाः । श॒तग्ं स॒हस्रा॑णि प्र॒युता॑नि॒ नाव्या॑नाम् । अ॒यं-यँश्श्वे॒तो र॒श्मिः । परि॒ सर्व॑मि॒दं जग॑त् । प्र॒जां प॒शून्धना॑नि । अ॒स्माकं॑ ददातु । श्वे॒तो र॒श्मिः परि॒ सर्वं॑ बभूव । सुव॒न्मह्यं॑ प॒शून् वि॒श्वरू॑पान् । प॒त॒ङ्गम॒क्तमसु॑रस्य मा॒यया᳚ ॥ 29 ॥

हृ॒दा प॑श्यन्ति॒ मन॑सा मनी॒षिणः॑ । स॒मु॒द्रे अ॒न्तः क॒वयो॒ विच॑क्षते । मरी॑चीनां प॒दमि॑च्छन्ति वे॒धसः॑ । प॒त॒ङ्गो वाचं॒ मन॑सा बिभर्ति । तां ग॑न्ध॒र्वो॑ऽवद॒द्गर्भे॑ अ॒न्तः । तां द्योत॑मानाग्ं स्व॒र्यं॑ मनी॒षाम् । ऋ॒तस्य॑ प॒दे क॒वयो॒ निपा᳚न्ति । ये ग्रा॒म्याः प॒शवो॑ वि॒श्वरू॑पाः । विरू॑पा॒स्सन्तो॑ बहु॒धैक॑रूपाः । अ॒ग्निस्ताग्ं अग्रे॒ प्रमु॑मोक्तु दे॒वः ॥ 30 ॥

प्र॒जाप॑तिः प्र॒जया॑ सं​विँदा॒नः । वी॒तग्ग्‍ं स्तु॑के स्तुके । यु॒वम॒स्मासु॒ निय॑च्छतम् । प्र प्र॑ य॒ज्ञप॑तिं तिर । ये ग्रा॒म्याः प॒शवो॑ वि॒श्वरू॑पाः । विरू॑पा॒स्सन्तो॑ बहु॒धैक॑रूपाः । तेषाग्ं॑ सप्ता॒नामि॒ह रन्ति॑रस्तु । रा॒यस्पोषा॑य सुप्रजा॒स्त्वाय॑ सु॒वीर्या॑य । य आ॑र॒ण्याः प॒शवो॑ वि॒श्वरू॑पाः । विरू॑पा॒स्सन्तो॑ बहु॒धैक॑रूपाः । वा॒युस्ताग्ं अग्रे॒ प्रमु॑मोक्तु दे॒वः । प्र॒जाप॑तिः प्र॒जया॑ सं​विँदा॒नः । इडा॑यै सृ॒प्तं घृ॒तव॑च्चराच॒रम् । दे॒वा अन्व॑विन्द॒न्गुहा॑ हि॒तम् । य आ॑र॒ण्याः प॒शवो॑ वि॒श्वरू॑पाः । विरू॑पा॒स्सन्तो॑ बहु॒धैक॑रूपाः । तेषाग्ं॑ सप्ता॒नामि॒ह रन्ति॑रस्तु । रा॒यस्पोषा॑य सुप्रजा॒स्त्वाय॑ सु॒वीर्या॑य ॥ 31 ॥

आ॒त्मा जना॑नां-विँकु॒र्वन्तं॑-विँप॒श्चिं प्र॒जानां᳚-वँसु॒धानीं᳚-विँ॒राजं॒ चर॑न्तं॒ गोम॑तीं मे॒ निय॑च्छ॒त्वेक॑चक्रं॒-व्योँ॑मन्मा॒यया॑ दे॒व एक॑रूपा अ॒ष्टौ च॑ ॥ 11 ॥

स॒हस्र॑शीर्​षा॒ पुरु॑षः । स॒ह॒स्रा॒क्षस्स॒हस्र॑पात् ।

स भूमिं॑-विँ॒श्वतो॑ वृ॒त्वा । अत्य॑तिष्ठद्दशाङ्गु॒लम् ।

पुरु॑ष ए॒वेदग्ं सर्व᳚म् । यद्भू॒तं-यँच्च॒ भव्य᳚म् ।

उ॒तामृ॑त॒त्वस्येशा॑नः । यदन्ने॑नाति॒रोह॑ति । ए॒तावा॑नस्य महि॒मा । अतो॒ ज्यायाग्ं॑श्च॒ पूरु॑षः ॥ 32,33 ॥

पादो᳚ऽस्य॒ विश्वा॑ भू॒तानि॑ । त्रि॒पाद॑स्या॒मृतं॑ दि॒वि ।

त्रि॒पादू॒र्ध्व उदै॒त्पुरु॑षः । पादो᳚ऽस्ये॒हाभ॑वा॒त्पुनः॑ ।

ततो॒ विष्व॒ङ्व्य॑क्रामत् । सा॒श॒ना॒न॒श॒ने अ॒भि ।

तस्मा᳚द्वि॒राड॑जायत । वि॒राजो॒ अधि॒ पूरु॑षः । स जा॒तो अत्य॑रिच्यत । प॒श्चाद्भूमि॒मथो॑ पु॒रः ॥ 34,35 ॥

यत्पुरु॑षेण ह॒विषा᳚ । दे॒वा य॒ज्ञमत॑न्वत ।

व॒स॒न्तो अ॑स्याऽऽसी॒दाज्य᳚म् । ग्री॒ष्म इ॒ध्मश्श॒रद्ध॒विः ।

स॒प्तास्या॑ऽऽसन्परि॒धयः॑ । त्रिस्स॒प्त स॒मिधः॑ कृ॒ताः ।

दे॒वा यद्य॒ज्ञं त॑न्वा॒नाः । अब॑ध्न॒न्पुरु॑षं प॒शुम् ।

तं-यँ॒ज्ञं ब॒र्​हिषि॒ प्रौक्षन्॑ । पुरु॑षं जा॒तम॑ग्र॒तः ॥ 34,35 ॥

तेन॑ दे॒वा अय॑जन्त । सा॒ध्या ऋष॑यश्च॒ ये ।

तस्मा᳚द्य॒ज्ञाथ्स॑र्व॒हुतः॑ । सम्भृ॑तं पृषदा॒ज्यम् ।

प॒शूग्‍स्ताग्‍श्च॑क्रे वाय॒व्यान्॑ । आ॒र॒ण्यान्ग्रा॒म्याश्च॒ ये ।

तस्मा᳚द्य॒ज्ञाथ्स॑र्व॒हुतः॑ । ऋच॒स्सामा॑नि जज्ञिरे ।

छन्दाग्ं॑सि जज्ञिरे॒ तस्मा᳚त् । यजु॒स्तस्मा॑दजायत ॥ 35,36 ॥

तस्मा॒दश्वा॑ अजायन्त । ये के चो॑भ॒याद॑तः ।

गावो॑ ह जज्ञिरे॒ तस्मा᳚त् । तस्मा᳚ज्जा॒ता अ॑जा॒वयः॑ ।

यत्पुरु॑षं॒-व्यँ॑दधुः । क॒ति॒धा व्य॑कल्पयन्न् ।

मुखं॒ किम॑स्य॒ कौ बा॒हू । का वू॒रू पादा॑वुच्येते ।

ब्रा॒ह्म॒णो᳚ऽस्य॒ मुख॑मासीत् । बा॒हू रा॑ज॒न्यः॑ कृ॒तः ॥ 36,37 ॥

ऊ॒रू तद॑स्य॒ यद्वैश्यः॑ । प॒द्भ्याग्ं शू॒द्रो अ॑जायत ।

च॒न्द्रमा॒ मन॑सो जा॒तः । चक्षो॒स्सूर्यो॑ अजायत ।

मुखा॒दिन्द्र॑श्चा॒ग्निश्च॑ । प्रा॒णाद्वा॒युर॑जायत ।

नाभ्या॑ आसीद॒न्तरि॑क्षम् । शी॒र्​ष्णो द्यौस्सम॑वर्तत ।

प॒द्भ्यां भूमि॒र्दिशः॒ श्रोत्रा᳚त् ।

तथा॑ लो॒काग्ं अ॑कल्पयन्न् ॥ 37,38 ॥

वेदा॒हमे॒तं पुरु॑षं म॒हान्त᳚म् ।

आ॒दि॒त्यव॑र्णं॒ तम॑स॒स्तु पा॒रे ।

सर्वा॑णि रू॒पाणि॑ वि॒चित्य॒ धीरः॑ ।

नामा॑नि कृ॒त्वाऽभि॒वद॒न् यदास्ते᳚ ।

धा॒ता पु॒रस्ता॒द्यमु॑दाज॒हार॑ ।

श॒क्रः प्रवि॒द्वान्प्र॒दिश॒श्चत॑स्रः ।

तमे॒वं-विँ॒द्वान॒मृत॑ इ॒ह भ॑वति ।

नान्यः पन्था॒ अय॑नाय विद्यते ।

य॒ज्ञेन॑ य॒ज्ञम॑यजन्त दे॒वाः ।

तानि॒ धर्मा॑णि प्रथ॒मान्या॑सन्न् ।

ते ह॒ नाकं॑ महि॒मान॑स्सचन्ते ।

यत्र॒ पूर्वे॑ सा॒ध्यास्सन्ति॑ दे॒वाः ॥ 38,39 ॥

पुरु॑षः पु॒रो᳚ऽग्र॒तो॑ऽजायत कृ॒तो॑ऽकल्पयन्नास॒न्द्वे च॑ ॥ 12 ॥

ज्याया॒नधि॒ पूरु॑षः । अन्यत्र॒ पुरु॑षः ॥

अ॒द्भ्यस्सम्भू॑तः पृथि॒व्यै रसा᳚च्च ।

वि॒श्वक॑र्मण॒स्सम॑वर्त॒ताधि॑ ।

तस्य॒ त्वष्टा॑ वि॒दध॑द्रू॒पमे॑ति ।

तत्पुरु॑षस्य॒ विश्व॒माजा॑न॒मग्रे᳚ ।

वेदा॒हमे॒तं पुरु॑षं म॒हान्त᳚म् ।

आ॒दि॒त्यव॑र्णं॒ तम॑सः॒ पर॑स्तात् ।

तमे॒वं-विँ॒द्वान॒मृत॑ इ॒ह भ॑वति ।

नान्यः पन्था॑ विद्य॒तेऽय॑नाय ।

प्र॒जाप॑तिश्चरति॒ गर्भे॑ अ॒न्तः ।

अ॒जाय॑मानो बहु॒धा विजा॑यते ॥ 39,40 ॥

तस्य॒ धीराः॒ परि॑जानन्ति॒ योनि᳚म् । मरी॑चीनां प॒दमि॑च्छन्ति वे॒धसः॑ । यो दे॒वेभ्य॒ आत॑पति । यो दे॒वानां᳚ पु॒रोहि॑तः ।

पूर्वो॒ यो दे॒वेभ्यो॑ जा॒तः । नमो॑ रु॒चाय॒ ब्राह्म॑ये । रुचं॑ ब्रा॒ह्मं ज॒नय॑न्तः । दे॒वा अग्रे॒ तद॑ब्रुवन्न् । यस्त्वै॒वं ब्रा᳚ह्म॒णो वि॒द्यात् । तस्य॑ दे॒वा अस॒न्वशे᳚ । ह्रीश्च॑ ते ल॒क्ष्मीश्च॒ पत्न्यौ᳚ । अ॒हो॒रा॒त्रे पा॒र्​श्वे । नक्ष॑त्राणि रू॒पम् । अ॒श्विनौ॒ व्यात्त᳚म् । इ॒ष्टं म॑निषाण । अ॒मुं म॑निषाण । सर्वं॑ मनिषाण ॥ 40,41 ॥

जा॒य॒ते॒ वशे॑ स॒प्त च॑ ॥ 13 ॥

भ॒र्ता सन्भ्रि॒यमा॑णो बिभर्ति । एको॑ दे॒वो ब॑हु॒धा निवि॑ष्टः । य॒दा भा॒रं त॒न्द्रय॑ते॒ स भर्तु᳚म् । नि॒धाय॑ भा॒रं पुन॒रस्त॑मेति । तमे॒व मृ॒त्युम॒मृतं॒ तमा॑हुः । तं भ॒र्तारं॒ तमु॑ गो॒प्तार॑माहुः । स भृ॒तो भ्रि॒यमा॑णो बिभर्ति । य ए॑नं॒-वेँद॑ स॒त्येन॒ भर्तु᳚म् । स॒द्यो जा॒तमु॒त ज॑हात्ये॒षः । उ॒तो जर॑न्तं॒ न ज॑हा॒त्येक᳚म् ॥ 41,42 ॥

उ॒तो ब॒हूनेक॒मह॑र्जहार । अत॑न्द्रो दे॒वस्सद॑मे॒व प्रार्थः॑ । यस्तद्वेद॒ यत॑ आब॒भूव॑ । स॒न्धां च॒ याग्ं स॑न्द॒धे ब्रह्म॑णै॒षः । रम॑ते॒ तस्मि᳚न्नु॒त जी॒र्णे शया॑ने । नैनं॑ जहा॒त्यह॑स्सु पू॒र्व्येषु॑ । त्वामापो॒ अनु॒ सर्वा᳚श्चरन्ति जान॒तीः । व॒थ्सं पय॑सा पुना॒नाः । त्वम॒ग्निग्ं ह॑व्य॒वाह॒ग्ं॒ समि॑न्​थ्से । त्वं भ॒र्ता मा॑त॒रिश्वा᳚ प्र॒जाना᳚म् ॥ 42,43 ॥

त्वं-यँ॒ज्ञस्त्वमु॑वे॒वासि॒ सोमः॑ । तव॑ दे॒वा हव॒माय॑न्ति॒ सर्वे᳚ । त्वमेको॑ऽसि ब॒हूननु॒प्रवि॑ष्टः । नम॑स्ते अस्तु सु॒हवो॑ म एधि । नमो॑ वामस्तु शृणु॒तग्ं हवं॑ मे । प्राणा॑पानावजि॒रग्ं स॒ञ्चर॑न्तौ । ह्वया॑मि वां॒ ब्रह्म॑णा तू॒र्तमेत᳚म् । यो मां द्वेष्टि॒ तं ज॑हितं-युँवाना । प्राणा॑पानौ सं​विँदा॒नौ ज॑हितम् । अ॒मुष्यासु॑ना॒ मा सङ्ग॑साथाम् ॥ 43 ॥

तं मे॑ देवा॒ ब्रह्म॑णा सं​विँदा॒नौ । व॒धाय॑ दत्तं॒ तम॒हग्ं ह॑नामि । अस॑ज्जजान स॒त आब॑भूव । यं-यँं॑ ज॒जान॒ स उ॑ गो॒पो अ॑स्य । य॒दा भा॒रं त॒न्द्रय॑ते॒ स भर्तु᳚म् । प॒रास्य॑ भा॒रं पुन॒रस्त॑मेति । तद्वै त्वं प्रा॒णो अ॑भवः । म॒हान्भोगः॑ प्र॒जाप॑तेः । भुजः॑ करि॒ष्यमा॑णः । यद्दे॒वान्प्राण॑यो॒ नव॑ ॥ 44 ॥

एकं॑ प्र॒जानां᳚ गसाथां॒ नव॑ ॥ 14 ॥

हरि॒ग्ं॒ हर॑न्त॒मनु॑यन्ति दे॒वाः । विश्व॒स्येशा॑नं-वृँष॒भं म॑ती॒नाम् । ब्रह्म॒ सरू॑प॒मनु॑मे॒दमागा᳚त् । अय॑नं॒ मा विव॑धी॒र्विक्र॑मस्व । मा छि॑दो मृत्यो॒ मा व॑धीः । मा मे॒ बलं॒-विँवृ॑हो॒ मा प्रमो॑षीः । प्र॒जां मा मे॑ रीरिष॒ आयु॑रुग्र । नृ॒चक्ष॑सं त्वा ह॒विषा॑ विधेम । स॒द्यश्च॑कमा॒नाय॑ । प्र॒वे॒पा॒नाय॑ मृ॒त्यवे᳚ ॥ 45 ॥

प्रास्मा॒ आशा॑ अशृण्वन्न् । कामे॑नाजनय॒न्पुनः॑ । कामे॑न मे॒ काम॒ आगा᳚त् । हृद॑या॒द्धृद॑यं मृ॒त्योः । यद॒मीषा॑म॒दः प्रि॒यम् । तदैतूप॒माम॒भि । परं॑ मृत्यो॒ अनु॒ परे॑हि॒ पन्था᳚म् । यस्ते॒ स्व इत॑रो देव॒याना᳚त् । चक्षु॑ष्मते शृण्व॒ते ते᳚ ब्रवीमि । मा नः॑ प्र॒जाग्ं री॑रिषो॒ मोत वी॒रान् । प्र पू॒र्व्यं मन॑सा॒ वन्द॑मानः । नाध॑मानो वृष॒भं च॑र्​षणी॒नाम् । यः प्र॒जाना॑मेक॒राण्मानु॑षीणाम् । मृ॒त्युं-यँ॑जे प्रथम॒जामृ॒तस्य॑ ॥ 46 ॥

मृ॒त्यवे॑ वी॒राग्ंश्च॒त्वारि॑ च ॥ 15 ॥

त॒रणि॑र्वि॒श्वद॑र्​शतो ज्योति॒ष्कृद॑सि सूर्य । विश्व॒मा भा॑सि रोच॒नम् । उ॒प॒या॒मगृ॑हीतोऽसि॒ सूर्या॑य त्वा॒ भ्राज॑स्वत ए॒ष ते॒ योनि॒स्सूर्या॑य त्वा॒ भ्राज॑स्वते ॥ 47 ॥ 16 ॥

आप्या॑यस्व मदिन्तम॒ सोम॒ विश्वा॑भिरू॒तिभिः॑ । भवा॑ नस्स॒प्रथ॑स्तमः ॥ (48) ॥ 17 ॥

ई॒युष्टे ये पूर्व॑तरा॒मप॑श्यन् व्यु॒च्छन्ती॑मु॒षसं॒ मर्त्या॑सः । अ॒स्माभि॑रू॒ नु प्र॑ति॒चक्ष्या॑ऽभू॒दो ते य॑न्ति॒ ये अ॑प॒रीषु॒ पश्यान्॑ ॥ 49 ॥ 18 ॥

ज्योति॑ष्मतीं त्वा सादयामि ज्योति॒ष्कृतं॑ त्वा सादयामि ज्योति॒र्विदं॑ त्वा सादयामि॒ भास्व॑तीं त्वा सादयामि॒ ज्वल॑न्तीं त्वा सादयामि मल्मला॒भव॑न्तीं त्वा सादयामि॒ दीप्य॑मानां त्वा सादयामि॒ रोच॑मानां त्वा सादया॒म्यज॑स्रां त्वा सादयामि बृ॒हज्ज्यो॑तिषं त्वा सादयामि बो॒धय॑न्तीं त्वा सादयामि॒ जाग्र॑तीं त्वा सादयामि ॥ 50 ॥ 19 ॥

प्र॒या॒साय॒ स्वाहा॑ऽऽया॒साय॒ स्वाहा॑ विया॒साय॒ स्वाहा॑ सं​याँ॒साय॒ स्वाहो᳚द्या॒साय॒ स्वाहा॑ऽवया॒साय॒ स्वाहा॑ शु॒चे स्वाहा॒ शोका॑य॒ स्वाहा॑ तप्य॒त्वै स्वाहा॒ तप॑ते॒ स्वाहा᳚ ब्रह्मह॒त्यायै॒ स्वाहा॒ सर्व॑स्मै॒ स्वाहा᳚ ॥ 51 ॥ 20 ॥

चि॒त्तग्ं स॑न्ता॒नेन॑ भ॒वं-यँ॒क्ना रु॒द्रं तनि॑म्ना पशु॒पतिग्ग्ं॑ स्थूलहृद॒येना॒ग्निग्ं हृद॑येन रु॒द्रं-लोँहि॑तेन श॒र्वं मत॑स्नाभ्यां महादे॒वम॒न्तः पा᳚र्​श्वेनौषिष्ठ॒हनग्ं॑ शिङ्गीनिको॒श्या᳚भ्याम् ॥ 52 ॥ 21 ॥

चि॒त्तिः॑ पृथि॒व्य॑ग्नि॒स्सूर्यं॑ ते॒ चक्षु॑र्म॒हाह॑वि॒र्​होता॒ वाग्घोता᳚ ब्राह्म॒ण एक॑होता॒ऽग्निर्यजु॑र्भि॒स्सेनेन्द्र॑स्य दे॒वस्य॑ सु॒वर्णं॑ घ॒र्मग्ं स॒हस्र॑शीर्​षा॒ऽद्भ्यो भ॒र्ता हरिं॑ त॒रणि॒राप्या॑यस्वे॒युष्टे ये ज्योति॑ष्मतीं प्रया॒साय॑ चि॒त्तमेक॑विग्ंशतिः ॥ 21 ॥

चित्ति॑र॒ग्निर्यजु॑र्भिर॒न्तः प्रवि॑ष्टः प्र॒जाप॑तिर्भ॒र्तासन्प्रया॒साय॒ द्विप॑ञ्चा॒शत् ॥ 52 ॥

चित्ति॑र॒ग्निर्यजु॑र्भिर॒न्तः प्रवि॑ष्टः प्र॒जाप॑तिः प्र॒जया॑ सं​विँदा॒नस्तस्य॒ धीरा॒ ज्योति॑ष्मतीं॒ त्रिप॑ञ्चा॒शत् ॥ 53 ॥

तच्छं॒-योँरावृ॑णीमहे । गा॒तुं-यँ॒ज्ञाय॑ ।

गा॒तुं-यँ॒ज्ञप॑तये । दैवी᳚ स्व॒स्तिर॑स्तु नः ।

स्व॒स्तिर्मानु॑षेभ्यः । ऊ॒र्ध्वं जि॑गातु भेष॒जम् ।

शं नो॑ अस्तु द्वि॒पदे᳚ । शं चतु॑ष्पदे ॥

ॐ शान्तिः॒ शान्तिः॒ शान्तिः॑ ॥

(kṛṣṇayajurvēdīya taittirīyāraṇyakē tṛtīya prapāṭhakaḥ)

hariḥ ōm । tachCha̠ṃ yōrāvṛ̍ṇīmahē । gā̠tuṃ ya̠jñāya̍ ।

gā̠tuṃ ya̠jñapa̍tayē । daivī̎ sva̠stira̍stu naḥ ।

sva̠stirmānu̍ṣēbhyaḥ । ū̠rdhva-ñji̍gātu bhēṣa̠jam ।

śa-nnō̍ astu dvi̠padē̎ । śa-ñchatu̍ṣpadē ॥

ōṃ śānti̠-śśānti̠-śśānti̍ḥ ॥

ō-ñchitti̠ssruk । chi̠ttamājya̎m । vāgvēdi̍ḥ । ādhī̍ta-mba̠r​hiḥ । kētō̍ a̠gniḥ । vijñā̍tama̠gniḥ । vākpa̍ti̠r​hōtā̎ । mana̍ upava̠ktā । prā̠ṇō ha̠viḥ । sāmā̎dhva̠ryuḥ । vācha̍spatē vidhē nāmann । vi̠dhēma̍ tē̠ nāma̍ । vi̠dhēstvama̠smāka̠-nnāma̍ । vā̠chaspati̠ssōma̍-mpibatu । ā-'smāsu̍ nṛ̠mṇa-ndhā̠tsvāhā̎ ॥ 1 ॥

a̠dhva̠ryuḥ pañcha̍ cha ॥ 1 ॥

pṛ̠thi̠vī hōtā̎ । dyaura̍dhva̠ryuḥ । ru̠drō̎-'gnīt । bṛha̠spati̍rupava̠ktā । vācha̍spatē vā̠chō vī̠ryē̍ṇa । sambhṛ̍tatamē̠nā-''ya̍kṣyasē । yaja̍mānāya̠ vārya̎m । ā suva̠skara̍smai । vā̠chaspati̠ssōma̍-mpibati । ja̠jana̠dindra̍mindri̠yāya̠ svāhā̎ ॥ 2 ॥

pṛ̠thi̠vī hōtā̠ daśa̍ ॥ 2 ॥

a̠gnir​hōtā̎ । a̠śvinā̎-'dhva̠ryū । tvaṣṭā̠-'gnīt । mi̠tra u̍pava̠ktā । sōma̠ssōma̍sya purō̠gāḥ । śu̠krasśu̠krasya̍ purō̠gāḥ । śrā̠tāsta̍ indra̠ sōmā̎ḥ । vātā̍pēr​havana̠śruta̠ssvāhā̎ ॥ 3 ॥

a̠gnir​hōtā̠-'ṣṭau ॥ 3 ॥

sūrya̍-ntē̠ chakṣu̍ḥ । vāta̍-mprā̠ṇaḥ । dyā-mpṛ̠ṣṭham । a̠ntari̍kṣamā̠tmā । aṅgai̎rya̠jñam । pṛ̠thi̠vīgṃ śarī̍raiḥ । vācha̍spa̠tē-'chChi̍drayā vā̠chā । achChi̍drayā ju̠hvā̎ । di̠vi dē̍vā̠vṛdha̠g̠ṃ hōtrā̠ mēra̍yasva̠ svāhā̎ ॥ 4 ॥

sūrya̍-ntē̠ nava̍ ॥ 4 ॥

ma̠hāha̍vi̠r​hōtā̎ । sa̠tyaha̍viradhva̠ryuḥ । achyu̍tapājā a̠gnīt । achyu̍tamanā upava̠ktā । a̠nā̠dhṛ̠ṣyaśchā̎pratidhṛ̠ṣyaścha̍ ya̠jñasyā̍bhiga̠rau । a̠yāsya̍ udgā̠tā । vācha̍spatē hṛdvidhē nāmann । vi̠dhēma̍ tē̠ nāma̍ । vi̠dhēstvama̠smāka̠-nnāma̍ । vā̠chaspati̠ssōma̍mapāt । mā daivya̠stantu̠śChēdi̠ mā ma̍nu̠ṣya̍ḥ । namō̍ di̠vē । nama̍ḥ pṛthi̠vyai svāhā̎ ॥ 5 ॥

a̠pā̠ttrīṇi̍ cha ॥ 5 ॥

vāghōtā̎ । dī̠kṣā patnī̎ । vātō̎-'dhva̠ryuḥ । āpō̍-'bhiga̠raḥ । manō̍ ha̠viḥ । tapa̍si juhōmi । bhūrbhuva̠ssuva̍ḥ । brahma̍ svaya̠mbhu । brahma̍ṇē svaya̠mbhuvē̠ svāhā̎ ॥ 6 ॥

vāghōtā̠ nava̍ ॥ 6 ॥

brā̠hma̠ṇa ēka̍hōtā । sa ya̠jñaḥ । sa mē̍ dadātu pra̠jā-mpa̠śūnpuṣṭi̠ṃ yaśa̍ḥ । ya̠jñaścha̍ mē bhūyāt । a̠gnirdvihō̍tā । sa bha̠rtā । sa mē̍ dadātu pra̠jā-mpa̠śūnpuṣṭi̠ṃ yaśa̍ḥ । bha̠rtā cha̍ mē bhūyāt । pṛ̠thi̠vī trihō̍tā । sa pra̍ti̠ṣṭhā ॥ 7 ॥

sa mē̍ dadātu pra̠jā-mpa̠śūnpuṣṭi̠ṃ yaśa̍ḥ । pra̠ti̠ṣṭhā cha̍ mē bhūyāt । a̠ntari̍kṣa̠-ñchatu̍r​hōtā । sa vi̠ṣṭhāḥ । sa mē̍ dadātu pra̠jā-mpa̠śūnpuṣṭi̠ṃ yaśa̍ḥ । vi̠ṣṭhāścha̍ mē bhūyāt । vā̠yuḥ pañcha̍hōtā । sa prā̠ṇaḥ । sa mē̍ dadātu pra̠jā-mpa̠śūnpuṣṭi̠ṃ yaśa̍ḥ । prā̠ṇaścha̍ mē bhūyāt ॥ 8 ॥

cha̠ndramā̠-ṣṣaḍḍhō̍tā । sa ṛ̠tūnka̍lpayāti । sa mē̍ dadātu pra̠jā-mpa̠śūnpuṣṭi̠ṃ yaśa̍ḥ । ṛ̠tava̍ścha mē kalpantām । annag̍ṃ sa̠ptahō̍tā । sa prā̠ṇasya̍ prā̠ṇaḥ । sa mē̍ dadātu pra̠jā-mpa̠śūnpuṣṭi̠ṃ yaśa̍ḥ । prā̠ṇasya̍ cha mē prā̠ṇō bhū̍yāt । dyaura̠ṣṭahō̍tā । sō̍-'nādhṛ̠ṣyaḥ ॥ 9 ॥

sa mē̍ dadātu pra̠jā-mpa̠śūnpuṣṭi̠ṃ yaśa̍ḥ । a̠nā̠dhṛ̠ṣyaścha̍ bhūyāsam । ā̠di̠tyō nava̍hōtā । sa tē̍ja̠svī । sa mē̍ dadātu pra̠jā-mpa̠śūnpuṣṭi̠ṃ yaśa̍ḥ । tē̠ja̠svī cha̍ bhūyāsam । pra̠jāpa̍ti̠rdaśa̍hōtā । sa i̠dagṃ sarva̎m । sa mē̍ dadātu pra̠jā-mpa̠śūnpuṣṭi̠ṃ yaśa̍ḥ । sarva̍-ñcha mē bhūyāt ॥ 10 ॥

pra̠ti̠ṣṭhā prā̠ṇaścha̍ mē bhūyādanādhṛ̠ṣyassarva-ñcha mē bhūyāt ॥

brā̠hma̠ṇō ya̠jñō̎-'gnirbha̠rtā pṛ̍thi̠vī pra̍ti̠ṣṭhā-'ntari̍kṣaṃ vi̠ṣṭhā vā̠yuḥ prā̠ṇaścha̠ndramā̍ sa ṛ̠tūnanna̠g̠ṃ sa prā̠ṇasya̍ prā̠ṇō dyaura̍nādhṛ̠ṣya ā̍di̠tyassa tē̍ja̠svī pra̠jāpa̍ti̠-ssa i̠dagṃ sarva̠g̠ṃ sarva̍-ñcha mē bhūyāt ॥

a̠gniryaju̍rbhiḥ । sa̠vi̠tā stōmai̎ḥ । indra̍ ukthāma̠daiḥ । mi̠trāvaru̍ṇāvā̠śiṣā̎ । aṅgi̍rasō̠ dhiṣṇi̍yaira̠gnibhi̍ḥ । ma̠ruta̍ssadōhavirdhā̠nābhyā̎m । āpa̠ḥ prōkṣa̍ṇībhiḥ । ōṣa̍dhayō ba̠r​hiṣā̎ । adi̍ti̠rvēdyā̎ । sōmō̍ dī̠kṣayā̎ ॥ 11 ॥

tvaṣṭē̠dhmēna̍ । viṣṇu̍rya̠jñēna̍ । vasa̍va̠ ājyē̍na । ā̠di̠tyā dakṣi̍ṇābhiḥ । viśvē̍ dē̠vā ū̠rjā । pū̠ṣā sva̍gākā̠rēṇa̍ । bṛha̠spati̍ḥ purō̠dhayā̎ । pra̠jāpa̍tirudgī̠thēna̍ । a̠ntari̍kṣa-mpa̠vitrē̍ṇa । vā̠yuḥ pātrai̎ḥ । a̠hagg‍ṃ śra̠ddhayā̎ ॥ 12 ॥

dī̠kṣayā̠ pātrai̠rēka̍-ñcha ॥ 8 ॥

sēnēndra̍sya । dhēnā̠ bṛha̠spatē̎ḥ । pa̠thyā̍ pū̠ṣṇaḥ । vāgvā̠yōḥ । dī̠kṣā sōma̍sya । pṛ̠thi̠vya̍gnēḥ । vasū̍nā-ṅgāya̠trī । ru̠drāṇā̎-ntri̠ṣṭuk । ā̠di̠tyānā̠-ñjaga̍tī । viṣṇō̍ranu̠ṣṭuk ॥ 13 ॥

varu̍ṇasya vi̠rāṭ । ya̠jñasya̍ pa̠ṅktiḥ । pra̠jāpa̍tē̠ranu̍matiḥ । mi̠trasya̍ śra̠ddhā । sa̠vi̠tuḥ prasū̍tiḥ । sūrya̍sya̠ marī̍chiḥ । cha̠ndrama̍sō rōhi̠ṇī । ṛṣī̍ṇāmarundha̠tī । pa̠rjanya̍sya vi̠dyut । chata̍srō̠ diśa̍ḥ । chata̍srō-'vāntaradi̠śāḥ । aha̍ścha̠ rātri̍ścha । kṛ̠ṣiścha̠ vṛṣṭi̍ścha । tviṣi̠śchāpa̍chitiścha । āpa̠śchauṣa̍dhayaścha । ūrkcha̍ sū̠nṛtā̍ cha dē̠vānā̠-mpatna̍yaḥ ॥ 14 ॥

a̠nu̠ṣṭugdiśa̠ṣṣaṭcha̍ ॥ 9 ॥

dē̠vasya̍ tvā savi̠tuḥ pra̍sa̠vē । a̠śvinō̎rbā̠hubhyā̎m । pū̠ṣṇō hastā̎bhyā̠-mprati̍gṛhṇāmi । rājā̎ tvā̠ varu̍ṇō nayatu dēvi dakṣiṇē̠-'gnayē̠ hira̍ṇyam । tēnā̍mṛta̠tvama̍śyām । vayō̍ dā̠trē । mayō̠ mahya̍mastu pratigrahī̠trē । ka i̠da-ṅkasmā̍ adāt । kāma̠ḥ kāmā̍ya । kāmō̍ dā̠tā ॥ 15 ॥

kāma̍ḥ pratigrahī̠tā । kāmag̍ṃ samu̠dramāvi̍śa । kāmē̍na tvā̠ prati̍gṛhṇāmi । kāmai̠tattē̎ । ē̠ṣā tē̍ kāma̠ dakṣi̍ṇā । u̠ttā̠nastvā̎-''ṅgīra̠saḥ prati̍gṛhṇātu । sōmā̍ya̠ vāsa̍ḥ । ru̠drāya̠ gām । varu̍ṇā̠yāśva̎m । pra̠jāpa̍tayē̠ puru̍ṣam ॥ 16 ॥

mana̍vē̠ talpa̎m । tvaṣṭrē̠-'jām । pū̠ṣṇē-'vi̎m । nir-ṛ̍tyā aśvataragarda̠bhau । hi̠mava̍tō ha̠stina̎m । ga̠ndha̠rvā̠psa̠rābhya̍ssragalaṅkara̠ṇē । viśvē̎bhyō dē̠vēbhyō̍ dhā̠nyam । vā̠chē-'nna̎m । brahma̍ṇa ōda̠nam । sa̠mu̠drāyāpa̍ḥ ॥ 17 ॥

u̠ttā̠nāyā̎ṅgīra̠sāyāna̍ḥ । vai̠śvā̠na̠rāya̠ ratha̎m । vai̠śvā̠na̠raḥ pra̠tnathā̠ nāka̠māru̍hat । di̠vaḥ pṛ̠ṣṭha-mbhanda̍mānassu̠manma̍bhiḥ । sa pū̎rva̠vajja̠naya̍jja̠ntavē̠ dhana̎m । sa̠mā̠nama̍jmā̠ pari̍yāti̠ jāgṛ̍viḥ । rājā̎ tvā̠ varu̍ṇō nayatu dēvi dakṣiṇē vaiśvāna̠rāya̠ ratha̎m । tēnā̍mṛta̠tvama̍śyām । vayō̍ dā̠trē । mayō̠ mahya̍mastu pratigrahī̠trē ॥ 18 ॥

ka i̠da-ṅkasmā̍ adāt । kāma̠ḥ kāmā̍ya । kāmō̍ dā̠tā । kāma̍ḥ pratigrahī̠tā । kāmag̍ṃ samu̠dramāvi̍śa । kāmē̍na tvā̠ prati̍gṛhṇāmi । kāmai̠tattē̎ । ē̠ṣā tē̍ kāma̠ dakṣi̍ṇā । u̠ttā̠nastvā̎-''ṅgīra̠saḥ prati̍gṛhṇātu ॥ 19 ॥

dā̠tā puru̍ṣa̠māpa̍ḥ pratigrahī̠trē nava̍ cha ॥ 10 ॥

su̠varṇa̍-ṅgha̠rma-mpari̍vēda vē̠nam । indra̍syā̠-''tmāna̍-ndaśa̠dhā chara̍ntam । a̠ntassa̍mu̠drē mana̍sā̠ chara̍ntam । brahmā-'nva̍vinda̠ddaśa̍hōtāra̠marṇē̎ । a̠ntaḥ pravi̍ṣṭaśśā̠stā janā̍nām । ēka̠ssanba̍hu̠dhā vi̍chāraḥ । śa̠tagṃ śu̠krāṇi̠ yatraika̠-mbhava̍nti । sarvē̠ vēdā̠ yatraika̠-mbhava̍nti । sarvē̠ hōtā̍rō̠ yatraika̠-mbhava̍nti । sa̠ māna̍sīna ā̠tmā janā̍nām ॥ 20 ॥

a̠ntaḥ pravi̍ṣṭaśśā̠stā janā̍nā̠g̠ṃ sarvā̎tmā । sarvā̎ḥ pra̠jā yatraika̠-mbhava̍nti । chatu̍r​hōtārō̠ yatra̍ sa̠mpada̠-ṅgachCha̍nti dē̠vaiḥ । sa̠ māna̍sīna ā̠tmā janā̍nām । brahmēndra̍ma̠gni-ñjaga̍taḥ prati̠ṣṭhām । di̠va ā̠tmānag̍ṃ savi̠tāra̠-mbṛha̠spati̎m । chatu̍r​hōtāra-mpra̠diśō-'nu̍klṛ̠ptam । vā̠chō vī̠rya̍-ntapa̠sā-'nva̍vindat । a̠ntaḥ pravi̍ṣṭa-ṅka̠rtāra̍mē̠tam । tvaṣṭā̍ragṃ rū̠pāṇi̍ viku̠rvanta̍ṃ vipa̠śchim ॥ 21 ॥

a̠mṛta̍sya prā̠ṇaṃ ya̠jñamē̠tam । chatu̍r​hōtṛṇāmā̠tmāna̍-ṅka̠vayō̠ nichi̍kyuḥ । a̠ntaḥ pravi̍ṣṭa-ṅka̠rtāra̍mē̠tam । dē̠vānā̠-mbandhu̠ nihi̍ta̠-ṅguhā̍su । a̠mṛtē̍na klṛ̠ptaṃ ya̠jñamē̠tam । chatu̍r​hōtṛṇāmā̠tmāna̍-ṅka̠vayō̠ nichi̍kyuḥ । śa̠ta-nni̠yuta̠ḥ pari̍vēda̠ viśvā̍ vi̠śvavā̍raḥ । viśva̍mi̠daṃ vṛ̍ṇāti । indra̍syā̠-''tmā nihi̍ta̠ḥ pañcha̍hōtā । a̠mṛta̍-ndē̠vānā̠māyu̍ḥ pra̠jānā̎m ॥ 22 ॥

indra̠g̠ṃ rājā̍nagṃ savi̠tāra̍mē̠tam । vā̠yōrā̠tmāna̍-ṅka̠vayō̠ nichi̍kyuḥ । ra̠śmigṃ ra̍śmī̠nā-mmadhyē̠ tapa̍ntam । ṛ̠tasya̍ pa̠dē ka̠vayō̠ nipā̎nti । ya ā̎ṇḍakō̠śē bhuva̍na-mbi̠bharti̍ । ani̍rbhiṇṇa̠ssannatha̍ lō̠kān vi̠chaṣṭē̎ । yasyā̎ṇḍakō̠śagṃ śuṣma̍mā̠huḥ prā̠ṇamulba̎m । tēna̍ klṛ̠ptō̍-'mṛtē̍nā̠hama̍smi । su̠varṇa̠-ṅkōśa̠g̠ṃ raja̍sā̠ parī̍vṛtam । dē̠vānā̎ṃ vasu̠dhānī̎ṃ vi̠rāja̎m ॥ 23 ॥

a̠mṛta̍sya pū̠rṇā-ntāmu̍ ka̠lāṃ vicha̍kṣatē । pāda̠g̠ṃ ṣaḍḍhō̍tu̠rna kilā̍-''vivitsē । yēna̠rtava̍ḥ pañcha̠dhōta klṛ̠ptāḥ । u̠ta vā̍ ṣa̠ḍdhā mana̠sōta klṛ̠ptāḥ । tagṃ ṣaḍḍhō̍tāramṛ̠tubhi̠ḥ kalpa̍mānam । ṛ̠tasya̍ pa̠dē ka̠vayō̠ nipā̎nti । a̠ntaḥ pravi̍ṣṭa-ṅka̠rtāra̍mē̠tam । a̠ntaścha̠ndrama̍si̠ mana̍sā̠ chara̍ntam । sa̠haiva santa̠-nna vijā̍nanti dē̠vāḥ । indra̍syā̠-''tmānag̍ṃ śata̠dhā chara̍ntam ॥ 24 ॥

indrō̠ rājā̠ jaga̍tō̠ ya īśē̎ । sa̠ptahō̍tā sapta̠dhā viklṛ̍ptaḥ । parē̍ṇa̠ tantu̍-mpariṣi̠chyamā̍nam । a̠ntarā̍di̠tyē mana̍sā̠ chara̍ntam । dē̠vānā̠g̠ṃ hṛda̍ya̠-mbrahmā-'nva̍vindat । brahmai̠tadbrahma̍ṇa̠ ujja̍bhāra । a̠rkagg‍ṃ śchōta̍ntagṃ sari̠rasya̠ madhyē̎ । ā yasmi̍n​thsa̠pta pēra̍vaḥ । mēha̍nti bahu̠lāgṃ śriya̎m । ba̠hva̠śvāmi̍ndra̠ gōma̍tīm ॥ 25 ॥

achyu̍tā-mbahu̠lāgṃ śriya̎m । sa hari̍rvasu̠vitta̍maḥ । pē̠rurindrā̍ya pinvatē । ba̠hva̠śvāmi̍ndra̠ gōma̍tīm । achyu̍tā-mbahu̠lāgṃ śriya̎m । mahya̠mindrō̠ niya̍chChatu । śa̠tagṃ śa̠tā a̍sya yu̠ktā harī̍ṇām । a̠rvāṅā yā̍tu̠ vasu̍bhī ra̠śmirindra̍ḥ । pramagṃ‍ha̍ māṇō bahu̠lāgṃ śriya̎m । ra̠śmirindra̍ssavi̠tā mē̠ niya̍chChatu ॥ 26 ॥

ghṛ̠ta-ntējō̠ madhu̍madindri̠yam । mayya̠yama̠gnirda̍dhātu । hari̍ḥ pata̠ṅgaḥ pa̍ṭa̠rī su̍pa̠rṇaḥ । di̠vi̠kṣayō̠ nabha̍sā̠ ya ēti̍ । sa na̠ indra̍ḥ kāmava̠ra-nda̍dātu । pañchā̍ra-ñcha̠kra-mpari̍vartatē pṛ̠thu । hira̍ṇyajyōtissari̠rasya̠ madhyē̎ । aja̍sra̠-ñjyōti̠rnabha̍sā̠ sarpa̍dēti । sa na̠ indra̍ḥ kāmava̠ra-nda̍dātu । sa̠pta yu̍ñjanti̠ ratha̠mēka̍chakram ॥ 27 ॥

ēkō̠ aśvō̍ vahati saptanā̠mā । tri̠nābhi̍ cha̠krama̠jara̠mana̍rvam । yēnē̠mā viśvā̠ bhuva̍nāni tasthuḥ । bha̠dra-mpaśya̍nta̠ upa̍sēdu̠ragrē̎ । tapō̍ dī̠kṣāmṛṣa̍yassuva̠rvida̍ḥ । tata̍ḥ, kṣa̠ttra-mbala̠mōja̍ścha jā̠tam । tada̠smai dē̠vā a̠bhisa-nna̍mantu । śvē̠tagṃ ra̠śmi-mbō̍bhu̠jyamā̍nam । a̠pā-nnē̠tāra̠-mbhuva̍nasya gō̠pām । indra̠-nnichi̍kyuḥ para̠mē vyō̍mann ॥ 28 ॥

rōhi̍ṇīḥ piṅga̠lā ēka̍rūpāḥ । kṣara̍ntīḥ piṅga̠lā ēka̍rūpāḥ । śa̠tagṃ sa̠hasrā̍ṇi pra̠yutā̍ni̠ nāvyā̍nām । a̠yaṃ yaśśvē̠tō ra̠śmiḥ । pari̠ sarva̍mi̠da-ñjaga̍t । pra̠jā-mpa̠śūndhanā̍ni । a̠smāka̍-ndadātu । śvē̠tō ra̠śmiḥ pari̠ sarva̍-mbabhūva । suva̠nmahya̍-mpa̠śūn vi̠śvarū̍pān । pa̠ta̠ṅgama̠ktamasu̍rasya mā̠yayā̎ ॥ 29 ॥

hṛ̠dā pa̍śyanti̠ mana̍sā manī̠ṣiṇa̍ḥ । sa̠mu̠drē a̠ntaḥ ka̠vayō̠ vicha̍kṣatē । marī̍chīnā-mpa̠dami̍chChanti vē̠dhasa̍ḥ । pa̠ta̠ṅgō vācha̠-mmana̍sā bibharti । tā-ṅga̍ndha̠rvō̍-'vada̠dgarbhē̍ a̠ntaḥ । tā-ndyōta̍mānāgṃ sva̠rya̍-mmanī̠ṣām । ṛ̠tasya̍ pa̠dē ka̠vayō̠ nipā̎nti । yē grā̠myāḥ pa̠śavō̍ vi̠śvarū̍pāḥ । virū̍pā̠ssantō̍ bahu̠dhaika̍rūpāḥ । a̠gnistāgṃ agrē̠ pramu̍mōktu dē̠vaḥ ॥ 30 ॥

pra̠jāpa̍tiḥ pra̠jayā̍ saṃvidā̠naḥ । vī̠tagg‍ṃ stu̍kē stukē । yu̠vama̠smāsu̠ niya̍chChatam । pra pra̍ ya̠jñapa̍ti-ntira । yē grā̠myāḥ pa̠śavō̍ vi̠śvarū̍pāḥ । virū̍pā̠ssantō̍ bahu̠dhaika̍rūpāḥ । tēṣāg̍ṃ saptā̠nāmi̠ha ranti̍rastu । rā̠yaspōṣā̍ya suprajā̠stvāya̍ su̠vīryā̍ya । ya ā̍ra̠ṇyāḥ pa̠śavō̍ vi̠śvarū̍pāḥ । virū̍pā̠ssantō̍ bahu̠dhaika̍rūpāḥ । vā̠yustāgṃ agrē̠ pramu̍mōktu dē̠vaḥ । pra̠jāpa̍tiḥ pra̠jayā̍ saṃvidā̠naḥ । iḍā̍yai sṛ̠pta-ṅghṛ̠tava̍chcharācha̠ram । dē̠vā anva̍vinda̠nguhā̍ hi̠tam । ya ā̍ra̠ṇyāḥ pa̠śavō̍ vi̠śvarū̍pāḥ । virū̍pā̠ssantō̍ bahu̠dhaika̍rūpāḥ । tēṣāg̍ṃ saptā̠nāmi̠ha ranti̍rastu । rā̠yaspōṣā̍ya suprajā̠stvāya̍ su̠vīryā̍ya ॥ 31 ॥

ā̠tmā janā̍nāṃ viku̠rvanta̍ṃ vipa̠śchi-mpra̠jānā̎ṃ vasu̠dhānī̎ṃ vi̠rāja̠-ñchara̍nta̠-ṅgōma̍tī-mmē̠ niya̍chCha̠tvēka̍chakra̠ṃ vyō̍manmā̠yayā̍ dē̠va ēka̍rūpā a̠ṣṭau cha̍ ॥ 11 ॥

sa̠hasra̍śīr​ṣā̠ puru̍ṣaḥ । sa̠ha̠srā̠kṣassa̠hasra̍pāt ।

sa bhūmi̍ṃ vi̠śvatō̍ vṛ̠tvā । atya̍tiṣṭhaddaśāṅgu̠lam ।

puru̍ṣa ē̠vēdagṃ sarva̎m । yadbhū̠taṃ yachcha̠ bhavya̎m ।

u̠tāmṛ̍ta̠tvasyēśā̍naḥ । yadannē̍nāti̠rōha̍ti । ē̠tāvā̍nasya mahi̠mā । atō̠ jyāyāg̍ṃścha̠ pūru̍ṣaḥ ॥ 32,33 ॥

pādō̎-'sya̠ viśvā̍ bhū̠tāni̍ । tri̠pāda̍syā̠mṛta̍-ndi̠vi ।

tri̠pādū̠rdhva udai̠tpuru̍ṣaḥ । pādō̎-'syē̠hābha̍vā̠tpuna̍ḥ ।

tatō̠ viṣva̠ṅvya̍krāmat । sā̠śa̠nā̠na̠śa̠nē a̠bhi ।

tasmā̎dvi̠rāḍa̍jāyata । vi̠rājō̠ adhi̠ pūru̍ṣaḥ । sa jā̠tō atya̍richyata । pa̠śchādbhūmi̠mathō̍ pu̠raḥ ॥ 34,35 ॥

yatpuru̍ṣēṇa ha̠viṣā̎ । dē̠vā ya̠jñamata̍nvata ।

va̠sa̠ntō a̍syā-''sī̠dājya̎m । grī̠ṣma i̠dhmaśśa̠raddha̠viḥ ।

sa̠ptāsyā̍-''sanpari̠dhaya̍ḥ । trissa̠pta sa̠midha̍ḥ kṛ̠tāḥ ।

dē̠vā yadya̠jña-nta̍nvā̠nāḥ । aba̍dhna̠npuru̍ṣa-mpa̠śum ।

taṃ ya̠jña-mba̠r​hiṣi̠ praukṣan̍ । puru̍ṣa-ñjā̠tama̍gra̠taḥ ॥ 34,35 ॥

tēna̍ dē̠vā aya̍janta । sā̠dhyā ṛṣa̍yaścha̠ yē ।

tasmā̎dya̠jñāthsa̍rva̠huta̍ḥ । sambhṛ̍ta-mpṛṣadā̠jyam ।

pa̠śūg‍stāg‍ścha̍krē vāya̠vyān̍ । ā̠ra̠ṇyāngrā̠myāścha̠ yē ।

tasmā̎dya̠jñāthsa̍rva̠huta̍ḥ । ṛcha̠ssāmā̍ni jajñirē ।

Chandāg̍ṃsi jajñirē̠ tasmā̎t । yaju̠stasmā̍dajāyata ॥ 35,36 ॥

tasmā̠daśvā̍ ajāyanta । yē kē chō̍bha̠yāda̍taḥ ।

gāvō̍ ha jajñirē̠ tasmā̎t । tasmā̎jjā̠tā a̍jā̠vaya̍ḥ ।

yatpuru̍ṣa̠ṃ vya̍dadhuḥ । ka̠ti̠dhā vya̍kalpayann ।

mukha̠-ṅkima̍sya̠ kau bā̠hū । kā vū̠rū pādā̍vuchyētē ।

brā̠hma̠ṇō̎-'sya̠ mukha̍māsīt । bā̠hū rā̍ja̠nya̍ḥ kṛ̠taḥ ॥ 36,37 ॥

ū̠rū tada̍sya̠ yadvaiśya̍ḥ । pa̠dbhyāgṃ śū̠drō a̍jāyata ।

cha̠ndramā̠ mana̍sō jā̠taḥ । chakṣō̠ssūryō̍ ajāyata ।

mukhā̠dindra̍śchā̠gniścha̍ । prā̠ṇādvā̠yura̍jāyata ।

nābhyā̍ āsīda̠ntari̍kṣam । śī̠r​ṣṇō dyaussama̍vartata ।

pa̠dbhyā-mbhūmi̠rdiśa̠-śśrōtrā̎t ।

tathā̍ lō̠kāgṃ a̍kalpayann ॥ 37,38 ॥

vēdā̠hamē̠ta-mpuru̍ṣa-mma̠hānta̎m ।

ā̠di̠tyava̍rṇaṃ̠ tama̍sa̠stu pā̠rē ।

sarvā̍ṇi rū̠pāṇi̍ vi̠chitya̠ dhīra̍ḥ ।

nāmā̍ni kṛ̠tvā-'bhi̠vada̠n yadāstē̎ ।

dhā̠tā pu̠rastā̠dyamu̍dāja̠hāra̍ ।

śa̠kraḥ pravi̠dvānpra̠diśa̠śchata̍sraḥ ।

tamē̠vaṃ vi̠dvāna̠mṛta̍ i̠ha bha̍vati ।

nānyaḥ panthā̠ aya̍nāya vidyatē ।

ya̠jñēna̍ ya̠jñama̍yajanta dē̠vāḥ ।

tāni̠ dharmā̍ṇi pratha̠mānyā̍sann ।

tē ha̠ nāka̍-mmahi̠māna̍ssachantē ।

yatra̠ pūrvē̍ sā̠dhyāssanti̍ dē̠vāḥ ॥ 38,39 ॥

puru̍ṣaḥ pu̠rō̎-'gra̠tō̍-'jāyata kṛ̠tō̍-'kalpayannāsa̠ndvē cha̍ ॥ 12 ॥

jyāyā̠nadhi̠ pūru̍ṣaḥ । anyatra̠ puru̍ṣaḥ ॥

a̠dbhyassambhū̍taḥ pṛthi̠vyai rasā̎chcha ।

vi̠śvaka̍rmaṇa̠ssama̍varta̠tādhi̍ ।

tasya̠ tvaṣṭā̍ vi̠dadha̍drū̠pamē̍ti ।

tatpuru̍ṣasya̠ viśva̠mājā̍na̠magrē̎ ।

vēdā̠hamē̠ta-mpuru̍ṣa-mma̠hānta̎m ।

ā̠di̠tyava̍rṇa̠-ntama̍sa̠ḥ para̍stāt ।

tamē̠vaṃ vi̠dvāna̠mṛta̍ i̠ha bha̍vati ।

nānyaḥ panthā̍ vidya̠tē-'ya̍nāya ।

pra̠jāpa̍tiścharati̠ garbhē̍ a̠ntaḥ ।

a̠jāya̍mānō bahu̠dhā vijā̍yatē ॥ 39,40 ॥

tasya̠ dhīrā̠ḥ pari̍jānanti̠ yōni̎m । marī̍chīnā-mpa̠dami̍chChanti vē̠dhasa̍ḥ । yō dē̠vēbhya̠ āta̍pati । yō dē̠vānā̎-mpu̠rōhi̍taḥ ।

pūrvō̠ yō dē̠vēbhyō̍ jā̠taḥ । namō̍ ru̠chāya̠ brāhma̍yē । rucha̍-mbrā̠hma-ñja̠naya̍ntaḥ । dē̠vā agrē̠ tada̍bruvann । yastvai̠va-mbrā̎hma̠ṇō vi̠dyāt । tasya̍ dē̠vā asa̠nvaśē̎ । hrīścha̍ tē la̠kṣmīścha̠ patnyau̎ । a̠hō̠rā̠trē pā̠r​śvē । nakṣa̍trāṇi rū̠pam । a̠śvinau̠ vyātta̎m । i̠ṣṭa-mma̍niṣāṇa । a̠mu-mma̍niṣāṇa । sarva̍-mmaniṣāṇa ॥ 40,41 ॥

jā̠ya̠tē̠ vaśē̍ sa̠pta cha̍ ॥ 13 ॥

bha̠rtā sanbhri̠yamā̍ṇō bibharti । ēkō̍ dē̠vō ba̍hu̠dhā nivi̍ṣṭaḥ । ya̠dā bhā̠ra-nta̠ndraya̍tē̠ sa bhartu̎m । ni̠dhāya̍ bhā̠ra-mpuna̠rasta̍mēti । tamē̠va mṛ̠tyuma̠mṛta̠-ntamā̍huḥ । ta-mbha̠rtāra̠-ntamu̍ gō̠ptāra̍māhuḥ । sa bhṛ̠tō bhri̠yamā̍ṇō bibharti । ya ē̍na̠ṃ vēda̍ sa̠tyēna̠ bhartu̎m । sa̠dyō jā̠tamu̠ta ja̍hātyē̠ṣaḥ । u̠tō jara̍nta̠-nna ja̍hā̠tyēka̎m ॥ 41,42 ॥

u̠tō ba̠hūnēka̠maha̍rjahāra । ata̍ndrō dē̠vassada̍mē̠va prārtha̍ḥ । yastadvēda̠ yata̍ āba̠bhūva̍ । sa̠ndhā-ñcha̠ yāgṃ sa̍nda̠dhē brahma̍ṇai̠ṣaḥ । rama̍tē̠ tasmi̎nnu̠ta jī̠rṇē śayā̍nē । naina̍-ñjahā̠tyaha̍ssu pū̠rvyēṣu̍ । tvāmāpō̠ anu̠ sarvā̎ścharanti jāna̠tīḥ । va̠thsa-mpaya̍sā punā̠nāḥ । tvama̠gnigṃ ha̍vya̠vāha̠g̠ṃ sami̍n​thsē । tva-mbha̠rtā mā̍ta̠riśvā̎ pra̠jānā̎m ॥ 42,43 ॥

tvaṃ ya̠jñastvamu̍vē̠vāsi̠ sōma̍ḥ । tava̍ dē̠vā hava̠māya̍nti̠ sarvē̎ । tvamēkō̍-'si ba̠hūnanu̠pravi̍ṣṭaḥ । nama̍stē astu su̠havō̍ ma ēdhi । namō̍ vāmastu śṛṇu̠tagṃ hava̍-mmē । prāṇā̍pānāvaji̠ragṃ sa̠ñchara̍ntau । hvayā̍mi vā̠-mbrahma̍ṇā tū̠rtamēta̎m । yō mā-ndvēṣṭi̠ ta-ñja̍hitaṃ yuvānā । prāṇā̍pānau saṃvidā̠nau ja̍hitam । a̠muṣyāsu̍nā̠ mā saṅga̍sāthām ॥ 43 ॥

ta-mmē̍ dēvā̠ brahma̍ṇā saṃvidā̠nau । va̠dhāya̍ datta̠-ntama̠hagṃ ha̍nāmi । asa̍jjajāna sa̠ta āba̍bhūva । yaṃ ya̍-ñja̠jāna̠ sa u̍ gō̠pō a̍sya । ya̠dā bhā̠ra-nta̠ndraya̍tē̠ sa bhartu̎m । pa̠rāsya̍ bhā̠ra-mpuna̠rasta̍mēti । tadvai tva-mprā̠ṇō a̍bhavaḥ । ma̠hānbhōga̍ḥ pra̠jāpa̍tēḥ । bhuja̍ḥ kari̠ṣyamā̍ṇaḥ । yaddē̠vānprāṇa̍yō̠ nava̍ ॥ 44 ॥

ēka̍-mpra̠jānā̎-ṅgasāthā̠-nnava̍ ॥ 14 ॥

hari̠g̠ṃ hara̍nta̠manu̍yanti dē̠vāḥ । viśva̠syēśā̍naṃ vṛṣa̠bha-mma̍tī̠nām । brahma̠ sarū̍pa̠manu̍mē̠damāgā̎t । aya̍na̠-mmā viva̍dhī̠rvikra̍masva । mā Chi̍dō mṛtyō̠ mā va̍dhīḥ । mā mē̠ bala̠ṃ vivṛ̍hō̠ mā pramō̍ṣīḥ । pra̠jā-mmā mē̍ rīriṣa̠ āyu̍rugra । nṛ̠chakṣa̍sa-ntvā ha̠viṣā̍ vidhēma । sa̠dyaścha̍kamā̠nāya̍ । pra̠vē̠pā̠nāya̍ mṛ̠tyavē̎ ॥ 45 ॥

prāsmā̠ āśā̍ aśṛṇvann । kāmē̍nājanaya̠npuna̍ḥ । kāmē̍na mē̠ kāma̠ āgā̎t । hṛda̍yā̠ddhṛda̍ya-mmṛ̠tyōḥ । yada̠mīṣā̍ma̠daḥ pri̠yam । tadaitūpa̠māma̠bhi । para̍-mmṛtyō̠ anu̠ parē̍hi̠ panthā̎m । yastē̠ sva ita̍rō dēva̠yānā̎t । chakṣu̍ṣmatē śṛṇva̠tē tē̎ bravīmi । mā na̍ḥ pra̠jāgṃ rī̍riṣō̠ mōta vī̠rān । pra pū̠rvya-mmana̍sā̠ vanda̍mānaḥ । nādha̍mānō vṛṣa̠bha-ñcha̍r​ṣaṇī̠nām । yaḥ pra̠jānā̍mēka̠rāṇmānu̍ṣīṇām । mṛ̠tyuṃ ya̍jē prathama̠jāmṛ̠tasya̍ ॥ 46 ॥

mṛ̠tyavē̍ vī̠rāgṃścha̠tvāri̍ cha ॥ 15 ॥

ta̠raṇi̍rvi̠śvada̍r​śatō jyōti̠ṣkṛda̍si sūrya । viśva̠mā bhā̍si rōcha̠nam । u̠pa̠yā̠magṛ̍hītō-'si̠ sūryā̍ya tvā̠ bhrāja̍svata ē̠ṣa tē̠ yōni̠ssūryā̍ya tvā̠ bhrāja̍svatē ॥ 47 ॥ 16 ॥

āpyā̍yasva madintama̠ sōma̠ viśvā̍bhirū̠tibhi̍ḥ । bhavā̍ nassa̠pratha̍stamaḥ ॥ (48) ॥ 17 ॥

ī̠yuṣṭē yē pūrva̍tarā̠mapa̍śyan vyu̠chChantī̍mu̠ṣasa̠-mmartyā̍saḥ । a̠smābhi̍rū̠ nu pra̍ti̠chakṣyā̍-'bhū̠dō tē ya̍nti̠ yē a̍pa̠rīṣu̠ paśyān̍ ॥ 49 ॥ 18 ॥

jyōti̍ṣmatī-ntvā sādayāmi jyōti̠ṣkṛta̍-ntvā sādayāmi jyōti̠rvida̍-ntvā sādayāmi̠ bhāsva̍tī-ntvā sādayāmi̠ jvala̍ntī-ntvā sādayāmi malmalā̠bhava̍ntī-ntvā sādayāmi̠ dīpya̍mānā-ntvā sādayāmi̠ rōcha̍mānā-ntvā sādayā̠myaja̍srā-ntvā sādayāmi bṛ̠hajjyō̍tiṣa-ntvā sādayāmi bō̠dhaya̍ntī-ntvā sādayāmi̠ jāgra̍tī-ntvā sādayāmi ॥ 50 ॥ 19 ॥

pra̠yā̠sāya̠ svāhā̍-''yā̠sāya̠ svāhā̍ viyā̠sāya̠ svāhā̍ saṃyā̠sāya̠ svāhō̎dyā̠sāya̠ svāhā̍-'vayā̠sāya̠ svāhā̍ śu̠chē svāhā̠ śōkā̍ya̠ svāhā̍ tapya̠tvai svāhā̠ tapa̍tē̠ svāhā̎ brahmaha̠tyāyai̠ svāhā̠ sarva̍smai̠ svāhā̎ ॥ 51 ॥ 20 ॥

chi̠ttagṃ sa̍ntā̠nēna̍ bha̠vaṃ ya̠knā ru̠dra-ntani̍mnā paśu̠patigg̍ṃ sthūlahṛda̠yēnā̠gnigṃ hṛda̍yēna ru̠draṃ lōhi̍tēna śa̠rva-mmata̍snābhyā-mmahādē̠vama̠ntaḥ pā̎r​śvēnauṣiṣṭha̠hanag̍ṃ śiṅgīnikō̠śyā̎bhyām ॥ 52 ॥ 21 ॥

chi̠tti̍ḥ pṛthi̠vya̍gni̠ssūrya̍-ntē̠ chakṣu̍rma̠hāha̍vi̠r​hōtā̠ vāghōtā̎ brāhma̠ṇa ēka̍hōtā̠-'gniryaju̍rbhi̠ssēnēndra̍sya dē̠vasya̍ su̠varṇa̍-ṅgha̠rmagṃ sa̠hasra̍śīr​ṣā̠-'dbhyō bha̠rtā hari̍-nta̠raṇi̠rāpyā̍yasvē̠yuṣṭē yē jyōti̍ṣmatī-mprayā̠sāya̍ chi̠ttamēka̍vigṃśatiḥ ॥ 21 ॥

chitti̍ra̠gniryaju̍rbhira̠ntaḥ pravi̍ṣṭaḥ pra̠jāpa̍tirbha̠rtāsanprayā̠sāya̠ dvipa̍ñchā̠śat ॥ 52 ॥

chitti̍ra̠gniryaju̍rbhira̠ntaḥ pravi̍ṣṭaḥ pra̠jāpa̍tiḥ pra̠jayā̍ saṃvidā̠nastasya̠ dhīrā̠ jyōti̍ṣmatī̠-ntripa̍ñchā̠śat ॥ 53 ॥

tachCha̠ṃ yōrāvṛ̍ṇīmahē । gā̠tuṃ ya̠jñāya̍ ।

gā̠tuṃ ya̠jñapa̍tayē । daivī̎ sva̠stira̍stu naḥ ।

sva̠stirmānu̍ṣēbhyaḥ । ū̠rdhva-ñji̍gātu bhēṣa̠jam ।

śa-nnō̍ astu dvi̠padē̎ । śa-ñchatu̍ṣpadē ॥

ōṃ śānti̠-śśānti̠-śśānti̍ḥ ॥

This document is in Tamil

(க்ருஷ்ணயஜுர்வேதீ³ய தைத்திரீயாரண்யகே த்ருதீய ப்ரபாட²க:)

ஹரி: ஓம் । தச்ச²ம்॒ யோராவ்ரு॑ணீமஹே । கா॒³துஂ-யഁ॒ஜ்ஞாய॑ ।

கா॒³துஂ-யഁ॒ஜ்ஞப॑தயே । தை³வீ᳚ ஸ்வ॒ஸ்திர॑ஸ்து ந: ।

ஸ்வ॒ஸ்திர்மானு॑ஷேப்⁴ய: । ஊ॒ர்த்⁴வ-ஞ்ஜி॑கா³து பே⁴ஷ॒ஜம் ।

ஶ-ன்னோ॑ அஸ்து த்³வி॒பதே᳚³ । ஶ-ஞ்சது॑ஷ்பதே³ ॥

ஓஂ ஶான்தி॒-ஶ்ஶான்தி॒-ஶ்ஶான்தி:॑ ॥

ஓ-ஞ்சித்தி॒ஸ்ஸ்ருக் । சி॒த்தமாஜ்ய᳚ம் । வாக்³வேதி॑³: । ஆதீ॑⁴தம் ப॒³ர்​ஹி: । கேதோ॑ அ॒க்³னி: । விஜ்ஞா॑தம॒க்³னி: । வாக்ப॑தி॒ர்​ஹோதா᳚ । மன॑ உபவ॒க்தா । ப்ரா॒ணோ ஹ॒வி: । ஸாமா᳚த்⁴வ॒ர்யு: । வாச॑ஸ்பதே விதே⁴ நாமன்ன் । வி॒தே⁴ம॑ தே॒ நாம॑ । வி॒தே⁴ஸ்த்வம॒ஸ்மாகம்॒ நாம॑ । வா॒சஸ்பதி॒ஸ்ஸோமம்॑ பிப³து । ஆஸ்மாஸு॑ ந்ரு॒ம்ணம் தா॒⁴த்ஸ்வாஹா᳚ ॥ 1 ॥

அ॒த்⁴வ॒ர்யு: பஞ்ச॑ ச ॥ 1 ॥

ப்ரு॒தி॒²வீ ஹோதா᳚ । த்³யௌர॑த்⁴வ॒ர்யு: । ரு॒த்³ரோ᳚க்³னீத் । ப்³ருஹ॒ஸ்பதி॑ருபவ॒க்தா । வாச॑ஸ்பதே வா॒சோ வீ॒ர்யே॑ண । ஸம்ப்⁴ரு॑ததமே॒னாய॑க்ஷ்யஸே । யஜ॑மானாய॒ வார்ய᳚ம் । ஆ ஸுவ॒ஸ்கர॑ஸ்மை । வா॒சஸ்பதி॒ஸ்ஸோமம்॑ பிப³தி । ஜ॒ஜன॒தி³ன்த்³ர॑மின்த்³ரி॒யாய॒ ஸ்வாஹா᳚ ॥ 2 ॥

ப்ரு॒தி॒²வீ ஹோதா॒ த³ஶ॑ ॥ 2 ॥

அ॒க்³னிர்​ஹோதா᳚ । அ॒ஶ்வினா᳚த்⁴வ॒ர்யூ । த்வஷ்டா॒க்³னீத் । மி॒த்ர உ॑பவ॒க்தா । ஸோம॒ஸ்ஸோம॑ஸ்ய புரோ॒கா³: । ஶு॒க்ரஸ்ஶு॒க்ரஸ்ய॑ புரோ॒கா³: । ஶ்ரா॒தாஸ்த॑ இன்த்³ர॒ ஸோமா:᳚ । வாதா॑பேர்​ஹவன॒ஶ்ருத॒ஸ்ஸ்வாஹா᳚ ॥ 3 ॥

அ॒க்³னிர்​ஹோதா॒ஷ்டௌ ॥ 3 ॥

ஸூர்யம்॑ தே॒ சக்ஷு:॑ । வாதம்॑ ப்ரா॒ண: । த்³யா-ம்ப்ரு॒ஷ்ட²ம் । அ॒ன்தரி॑க்ஷமா॒த்மா । அங்கை᳚³ர்ய॒ஜ்ஞம் । ப்ரு॒தி॒²வீக்³ம் ஶரீ॑ரை: । வாச॑ஸ்ப॒தேச்சி॑²த்³ரயா வா॒சா । அச்சி॑²த்³ரயா ஜு॒ஹ்வா᳚ । தி॒³வி தே॑³வா॒வ்ருத॒⁴க்³ம்॒ ஹோத்ரா॒ மேர॑யஸ்வ॒ ஸ்வாஹா᳚ ॥ 4 ॥

ஸூர்யம்॑ தே॒ நவ॑ ॥ 4 ॥

ம॒ஹாஹ॑வி॒ர்​ஹோதா᳚ । ஸ॒த்யஹ॑விரத்⁴வ॒ர்யு: । அச்யு॑தபாஜா அ॒க்³னீத் । அச்யு॑தமனா உபவ॒க்தா । அ॒னா॒த்⁴ரு॒ஷ்யஶ்சா᳚ப்ரதித்⁴ரு॒ஷ்யஶ்ச॑ ய॒ஜ்ஞஸ்யா॑பி⁴க॒³ரௌ । அ॒யாஸ்ய॑ உத்³கா॒³தா । வாச॑ஸ்பதே ஹ்ருத்³விதே⁴ நாமன்ன் । வி॒தே⁴ம॑ தே॒ நாம॑ । வி॒தே⁴ஸ்த்வம॒ஸ்மாகம்॒ நாம॑ । வா॒சஸ்பதி॒ஸ்ஸோம॑மபாத் । மா தை³வ்ய॒ஸ்தன்து॒ஶ்சே²தி॒³ மா ம॑னு॒ஷ்ய:॑ । நமோ॑ தி॒³வே । நம:॑ ப்ருதி॒²வ்யை ஸ்வாஹா᳚ ॥ 5 ॥

அ॒பா॒த்த்ரீணி॑ ச ॥ 5 ॥

வாக்³கோ⁴தா᳚ । தீ॒³க்ஷா பத்னீ᳚ । வாதோ᳚த்⁴வ॒ர்யு: । ஆபோ॑பி⁴க॒³ர: । மனோ॑ ஹ॒வி: । தப॑ஸி ஜுஹோமி । பூ⁴ர்பு⁴வ॒ஸ்ஸுவ:॑ । ப்³ரஹ்ம॑ ஸ்வய॒ம்பு⁴ । ப்³ரஹ்ம॑ணே ஸ்வய॒ம்பு⁴வே॒ ஸ்வாஹா᳚ ॥ 6 ॥

வாக்³கோ⁴தா॒ நவ॑ ॥ 6 ॥

ப்³ரா॒ஹ்ம॒ண ஏக॑ஹோதா । ஸ ய॒ஜ்ஞ: । ஸ மே॑ த³தா³து ப்ர॒ஜா-ம்ப॒ஶூன்புஷ்டிம்॒ யஶ:॑ । ய॒ஜ்ஞஶ்ச॑ மே பூ⁴யாத் । அ॒க்³னிர்த்³விஹோ॑தா । ஸ ப॒⁴ர்தா । ஸ மே॑ த³தா³து ப்ர॒ஜா-ம்ப॒ஶூன்புஷ்டிம்॒ யஶ:॑ । ப॒⁴ர்தா ச॑ மே பூ⁴யாத் । ப்ரு॒தி॒²வீ த்ரிஹோ॑தா । ஸ ப்ர॑தி॒ஷ்டா² ॥ 7 ॥

ஸ மே॑ த³தா³து ப்ர॒ஜா-ம்ப॒ஶூன்புஷ்டிம்॒ யஶ:॑ । ப்ர॒தி॒ஷ்டா² ச॑ மே பூ⁴யாத் । அ॒ன்தரி॑க்ஷம்॒ சது॑ர்​ஹோதா । ஸ வி॒ஷ்டா²: । ஸ மே॑ த³தா³து ப்ர॒ஜா-ம்ப॒ஶூன்புஷ்டிம்॒ யஶ:॑ । வி॒ஷ்டா²ஶ்ச॑ மே பூ⁴யாத் । வா॒யு: பஞ்ச॑ஹோதா । ஸ ப்ரா॒ண: । ஸ மே॑ த³தா³து ப்ர॒ஜா-ம்ப॒ஶூன்புஷ்டிம்॒ யஶ:॑ । ப்ரா॒ணஶ்ச॑ மே பூ⁴யாத் ॥ 8 ॥

ச॒ன்த்³ரமா॒-ஷ்ஷட்³டோ॑⁴தா । ஸ ரு॒தூன்க॑ல்பயாதி । ஸ மே॑ த³தா³து ப்ர॒ஜா-ம்ப॒ஶூன்புஷ்டிம்॒ யஶ:॑ । ரு॒தவ॑ஶ்ச மே கல்பன்தாம் । அன்னக்³ம்॑ ஸ॒ப்தஹோ॑தா । ஸ ப்ரா॒ணஸ்ய॑ ப்ரா॒ண: । ஸ மே॑ த³தா³து ப்ர॒ஜா-ம்ப॒ஶூன்புஷ்டிம்॒ யஶ:॑ । ப்ரா॒ணஸ்ய॑ ச மே ப்ரா॒ணோ பூ॑⁴யாத் । த்³யௌர॒ஷ்டஹோ॑தா । ஸோ॑னாத்⁴ரு॒ஷ்ய: ॥ 9 ॥

ஸ மே॑ த³தா³து ப்ர॒ஜா-ம்ப॒ஶூன்புஷ்டிம்॒ யஶ:॑ । அ॒னா॒த்⁴ரு॒ஷ்யஶ்ச॑ பூ⁴யாஸம் । ஆ॒தி॒³த்யோ நவ॑ஹோதா । ஸ தே॑ஜ॒ஸ்வீ । ஸ மே॑ த³தா³து ப்ர॒ஜா-ம்ப॒ஶூன்புஷ்டிம்॒ யஶ:॑ । தே॒ஜ॒ஸ்வீ ச॑ பூ⁴யாஸம் । ப்ர॒ஜாப॑தி॒ர்த³ஶ॑ஹோதா । ஸ இ॒த³ ஸர்வ᳚ம் । ஸ மே॑ த³தா³து ப்ர॒ஜா-ம்ப॒ஶூன்புஷ்டிம்॒ யஶ:॑ । ஸர்வம்॑ ச மே பூ⁴யாத் ॥ 1௦ ॥

ப்ர॒தி॒ஷ்டா² ப்ரா॒ணஶ்ச॑ மே பூ⁴யாத³னாத்⁴ரு॒ஷ்யஸ்ஸர்வ-ஞ்ச மே பூ⁴யாத் ॥

ப்³ரா॒ஹ்ம॒ணோ ய॒ஜ்ஞோ᳚க்³னிர்ப॒⁴ர்தா ப்ரு॑தி॒²வீ ப்ர॑தி॒ஷ்டா²ன்தரி॑க்ஷஂ-விഁ॒ஷ்டா² வா॒யு: ப்ரா॒ணஶ்ச॒ன்த்³ரமா॑ ஸ ரு॒தூனந்ன॒க்³ம்॒ ஸ ப்ரா॒ணஸ்ய॑ ப்ரா॒ணோ த்³யௌர॑னாத்⁴ரு॒ஷ்ய ஆ॑தி॒³த்யஸ்ஸ தே॑ஜ॒ஸ்வீ ப்ர॒ஜாப॑தி॒-ஸ்ஸ இ॒த³ ஸர்வ॒க்³ம்॒ ஸர்வம்॑ ச மே பூ⁴யாத் ॥

அ॒க்³னிர்யஜு॑ர்பி⁴: । ஸ॒வி॒தா ஸ்தோமை:᳚ । இன்த்³ர॑ உக்தா²ம॒தை³: । மி॒த்ராவரு॑ணாவா॒ஶிஷா᳚ । அங்கி॑³ரஸோ॒ தி⁴ஷ்ணி॑யைர॒க்³னிபி॑⁴: । ம॒ருத॑ஸ்ஸதோ³ஹவிர்தா॒⁴னாப்⁴யா᳚ம் । ஆப:॒ ப்ரோக்ஷ॑ணீபி⁴: । ஓஷ॑த⁴யோ ப॒³ர்​ஹிஷா᳚ । அதி॑³தி॒ர்வேத்³யா᳚ । ஸோமோ॑ தீ॒³க்ஷயா᳚ ॥ 11 ॥

த்வஷ்டே॒த்⁴மேன॑ । விஷ்ணு॑ர்ய॒ஜ்ஞேன॑ । வஸ॑வ॒ ஆஜ்யே॑ன । ஆ॒தி॒³த்யா த³க்ஷி॑ணாபி⁴: । விஶ்வே॑ தே॒³வா ஊ॒ர்ஜா । பூ॒ஷா ஸ்வ॑கா³கா॒ரேண॑ । ப்³ருஹ॒ஸ்பதி:॑ புரோ॒த⁴யா᳚ । ப்ர॒ஜாப॑திருத்³கீ॒³தே²ன॑ । அ॒ன்தரி॑க்ஷ-ம்ப॒வித்ரே॑ண । வா॒யு: பாத்ரை:᳚ । அ॒ஹக்³க்³‍ஂ ஶ்ர॒த்³த⁴யா᳚ ॥ 12 ॥

தீ॒³க்ஷயா॒ பாத்ரை॒ரேகம்॑ ச ॥ 8 ॥

ஸேனேன்த்³ர॑ஸ்ய । தே⁴னா॒ ப்³ருஹ॒ஸ்பதே:᳚ । ப॒த்²யா॑ பூ॒ஷ்ண: । வாக்³வா॒யோ: । தீ॒³க்ஷா ஸோம॑ஸ்ய । ப்ரு॒தி॒²வ்ய॑க்³னே: । வஸூ॑னாம் கா³ய॒த்ரீ । ரு॒த்³ராணாம்᳚ த்ரி॒ஷ்டுக் । ஆ॒தி॒³த்யானாம்॒ ஜக॑³தீ । விஷ்ணோ॑ரனு॒ஷ்டுக் ॥ 13 ॥

வரு॑ணஸ்ய வி॒ராட் । ய॒ஜ்ஞஸ்ய॑ ப॒ங்க்தி: । ப்ர॒ஜாப॑தே॒ரனு॑மதி: । மி॒த்ரஸ்ய॑ ஶ்ர॒த்³தா⁴ । ஸ॒வி॒து: ப்ரஸூ॑தி: । ஸூர்ய॑ஸ்ய॒ மரீ॑சி: । ச॒ன்த்³ரம॑ஸோ ரோஹி॒ணீ । ருஷீ॑ணாமருன்த॒⁴தீ । ப॒ர்ஜன்ய॑ஸ்ய வி॒த்³யுத் । சத॑ஸ்ரோ॒ தி³ஶ:॑ । சத॑ஸ்ரோவான்தரதி॒³ஶா: । அஹ॑ஶ்ச॒ ராத்ரி॑ஶ்ச । க்ரு॒ஷிஶ்ச॒ வ்ருஷ்டி॑ஶ்ச । த்விஷி॒ஶ்சாப॑சிதிஶ்ச । ஆப॒ஶ்சௌஷ॑த⁴யஶ்ச । ஊர்க்ச॑ ஸூ॒ன்ருதா॑ ச தே॒³வானாம்॒ பத்ன॑ய: ॥ 14 ॥

அ॒னு॒ஷ்டுக்³தி³ஶ॒ஷ்ஷட்ச॑ ॥ 9 ॥

தே॒³வஸ்ய॑ த்வா ஸவி॒து: ப்ர॑ஸ॒வே । அ॒ஶ்வினோ᳚ர்பா॒³ஹுப்⁴யா᳚ம் । பூ॒ஷ்ணோ ஹஸ்தா᳚ப்⁴யாம்॒ ப்ரதி॑க்³ருஹ்ணாமி । ராஜா᳚ த்வா॒ வரு॑ணோ நயது தே³வி த³க்ஷிணே॒க்³னயே॒ ஹிர॑ண்யம் । தேனா॑ம்ருத॒த்வம॑ஶ்யாம் । வயோ॑ தா॒³த்ரே । மயோ॒ மஹ்ய॑மஸ்து ப்ரதிக்³ரஹீ॒த்ரே । க இ॒த-³ங்கஸ்மா॑ அதா³த் । காம:॒ காமா॑ய । காமோ॑ தா॒³தா ॥ 15 ॥

காம:॑ ப்ரதிக்³ரஹீ॒தா । காமக்³ம்॑ ஸமு॒த்³ரமாவி॑ஶ । காமே॑ன த்வா॒ ப்ரதி॑க்³ருஹ்ணாமி । காமை॒தத்தே᳚ । ஏ॒ஷா தே॑ காம॒ த³க்ஷி॑ணா । உ॒த்தா॒னஸ்த்வா᳚ங்கீ³ர॒ஸ: ப்ரதி॑க்³ருஹ்ணாது । ஸோமா॑ய॒ வாஸ:॑ । ரு॒த்³ராய॒ கா³ம் । வரு॑ணா॒யாஶ்வ᳚ம் । ப்ர॒ஜாப॑தயே॒ புரு॑ஷம் ॥ 16 ॥

மன॑வே॒ தல்ப᳚ம் । த்வஷ்ட்ரே॒ஜாம் । பூ॒ஷ்ணேவி᳚ம் । நிர்ரு॑த்யா அஶ்வதரக³ர்த॒³பௌ⁴ । ஹி॒மவ॑தோ ஹ॒ஸ்தின᳚ம் । க॒³ன்த॒⁴ர்வா॒ப்ஸ॒ராப்⁴ய॑ஸ்ஸ்ரக³லங்கர॒ணே । விஶ்வே᳚ப்⁴யோ தே॒³வேப்⁴யோ॑ தா॒⁴ன்யம் । வா॒சேன்ன᳚ம் । ப்³ரஹ்ம॑ண ஓத॒³னம் । ஸ॒மு॒த்³ராயாப:॑ ॥ 17 ॥

உ॒த்தா॒னாயா᳚ங்கீ³ர॒ஸாயான:॑ । வை॒ஶ்வா॒ன॒ராய॒ ரத$²$$ம் । வை॒ஶ்வா॒ன॒ர: ப்ர॒த்னதா॒² நாக॒மாரு॑ஹத் । தி॒³வ: ப்ரு॒ஷ்ட²ம் ப⁴ன்த॑³மானஸ்ஸு॒மன்ம॑பி⁴: । ஸ பூ᳚ர்வ॒வஜ்ஜ॒னய॑ஜ்ஜ॒ன்தவே॒ த⁴ன᳚ம் । ஸ॒மா॒னம॑ஜ்மா॒ பரி॑யாதி॒ ஜாக்³ரு॑வி: । ராஜா᳚ த்வா॒ வரு॑ணோ நயது தே³வி த³க்ஷிணே வைஶ்வான॒ராய॒ ரத$²$$ம் । தேனா॑ம்ருத॒த்வம॑ஶ்யாம் । வயோ॑ தா॒³த்ரே । மயோ॒ மஹ்ய॑மஸ்து ப்ரதிக்³ரஹீ॒த்ரே ॥ 18 ॥

க இ॒த-³ங்கஸ்மா॑ அதா³த் । காம:॒ காமா॑ய । காமோ॑ தா॒³தா । காம:॑ ப்ரதிக்³ரஹீ॒தா । காமக்³ம்॑ ஸமு॒த்³ரமாவி॑ஶ । காமே॑ன த்வா॒ ப்ரதி॑க்³ருஹ்ணாமி । காமை॒தத்தே᳚ । ஏ॒ஷா தே॑ காம॒ த³க்ஷி॑ணா । உ॒த்தா॒னஸ்த்வா᳚ங்கீ³ர॒ஸ: ப்ரதி॑க்³ருஹ்ணாது ॥ 19 ॥

தா॒³தா புரு॑ஷ॒மாப:॑ ப்ரதிக்³ரஹீ॒த்ரே நவ॑ ச ॥ 1௦ ॥

ஸு॒வர்ணம்॑ க॒⁴ர்ம-ம்பரி॑வேத³ வே॒னம் । இன்த்³ர॑ஸ்யா॒த்மானம்॑ த³ஶ॒தா⁴ சர॑ன்தம் । அ॒ன்தஸ்ஸ॑மு॒த்³ரே மன॑ஸா॒ சர॑ன்தம் । ப்³ரஹ்மான்வ॑வின்த॒³த்³த³ஶ॑ஹோதார॒மர்ணே᳚ । அ॒ன்த: ப்ரவி॑ஷ்டஶ்ஶா॒ஸ்தா ஜனா॑னாம் । ஏக॒ஸ்ஸன்ப॑³ஹு॒தா⁴ வி॑சார: । ஶ॒தக்³ம் ஶு॒க்ராணி॒ யத்ரைகம்॒ ப⁴வ॑ன்தி । ஸர்வே॒ வேதா॒³ யத்ரைகம்॒ ப⁴வ॑ன்தி । ஸர்வே॒ ஹோதா॑ரோ॒ யத்ரைகம்॒ ப⁴வ॑ன்தி । ஸ॒ மான॑ஸீன ஆ॒த்மா ஜனா॑னாம் ॥ 2௦ ॥

அ॒ன்த: ப்ரவி॑ஷ்டஶ்ஶா॒ஸ்தா ஜனா॑னா॒க்³ம்॒ ஸர்வா᳚த்மா । ஸர்வா:᳚ ப்ர॒ஜா யத்ரைகம்॒ ப⁴வ॑ன்தி । சது॑ர்​ஹோதாரோ॒ யத்ர॑ ஸ॒ம்பத³ம்॒ க³ச்ச॑²ன்தி தே॒³வை: । ஸ॒ மான॑ஸீன ஆ॒த்மா ஜனா॑னாம் । ப்³ரஹ்மேன்த்³ர॑ம॒க்³னி-ஞ்ஜக॑³த: ப்ரதி॒ஷ்டா²ம் । தி॒³வ ஆ॒த்மானக்³ம்॑ ஸவி॒தாரம்॒ ப்³ருஹ॒ஸ்பதி᳚ம் । சது॑ர்​ஹோதார-ம்ப்ர॒தி³ஶோனு॑க்ல்ரு॒ப்தம் । வா॒சோ வீ॒ர்யம்॑ தப॒ஸான்வ॑வின்த³த் । அ॒ன்த: ப்ரவி॑ஷ்ட-ங்க॒ர்தார॑மே॒தம் । த்வஷ்டா॑ரக்³ம் ரூ॒பாணி॑ விகு॒ர்வன்தம்॑ விப॒ஶ்சிம் ॥ 21 ॥

அ॒ம்ருத॑ஸ்ய ப்ரா॒ணஂ-யഁ॒ஜ்ஞமே॒தம் । சது॑ர்​ஹோத்ருணாமா॒த்மானம்॑ க॒வயோ॒ நிசி॑க்யு: । அ॒ன்த: ப்ரவி॑ஷ்ட-ங்க॒ர்தார॑மே॒தம் । தே॒³வானாம்॒ ப³ன்து॒⁴ நிஹி॑தம்॒ கு³ஹா॑ஸு । அ॒ம்ருதே॑ன க்ல்ரு॒ப்தஂ-யഁ॒ஜ்ஞமே॒தம் । சது॑ர்​ஹோத்ருணாமா॒த்மானம்॑ க॒வயோ॒ நிசி॑க்யு: । ஶ॒த-ன்னி॒யுத:॒ பரி॑வேத॒³ விஶ்வா॑ வி॒ஶ்வவா॑ர: । விஶ்வ॑மி॒தஂ³-வ்ருഁ॑ணாதி । இன்த்³ர॑ஸ்யா॒த்மா நிஹி॑த:॒ பஞ்ச॑ஹோதா । அ॒ம்ருதம்॑ தே॒³வானா॒மாயு:॑ ப்ர॒ஜானா᳚ம் ॥ 22 ॥

இன்த்³ர॒க்³ம்॒ ராஜா॑னக்³ம் ஸவி॒தார॑மே॒தம் । வா॒யோரா॒த்மானம்॑ க॒வயோ॒ நிசி॑க்யு: । ர॒ஶ்மிக்³ம் ர॑ஶ்மீ॒னா-ம்மத்⁴யே॒ தப॑ன்தம் । ரு॒தஸ்ய॑ ப॒தே³ க॒வயோ॒ நிபா᳚ன்தி । ய ஆ᳚ண்ட³கோ॒ஶே பு⁴வ॑னம் பி॒³ப⁴ர்தி॑ । அனி॑ர்பி⁴ண்ண॒ஸ்ஸன்னத॑² லோ॒கான் வி॒சஷ்டே᳚ । யஸ்யா᳚ண்ட³கோ॒ஶக்³ம் ஶுஷ்ம॑மா॒ஹு: ப்ரா॒ணமுல்ப$³$$ம் । தேன॑ க்ல்ரு॒ப்தோ॑ம்ருதே॑னா॒ஹம॑ஸ்மி । ஸு॒வர்ணம்॒ கோஶ॒க்³ம்॒ ரஜ॑ஸா॒ பரீ॑வ்ருதம் । தே॒³வானாம்᳚ வஸு॒தா⁴னீம்᳚ வி॒ராஜ᳚ம் ॥ 23 ॥

அ॒ம்ருத॑ஸ்ய பூ॒ர்ணா-ன்தாமு॑ க॒லாஂ-விഁச॑க்ஷதே । பாத॒³க்³ம்॒ ஷட்³டோ॑⁴து॒ர்ன கிலா॑விவித்ஸே । யேன॒ர்தவ:॑ பஞ்ச॒தோ⁴த க்ல்ரு॒ப்தா: । உ॒த வா॑ ஷ॒ட்³தா⁴ மன॒ஸோத க்ல்ரு॒ப்தா: । தக்³ம் ஷட்³டோ॑⁴தாரம்ரு॒துபி॒⁴: கல்ப॑மானம் । ரு॒தஸ்ய॑ ப॒தே³ க॒வயோ॒ நிபா᳚ன்தி । அ॒ன்த: ப்ரவி॑ஷ்ட-ங்க॒ர்தார॑மே॒தம் । அ॒ன்தஶ்ச॒ன்த்³ரம॑ஸி॒ மன॑ஸா॒ சர॑ன்தம் । ஸ॒ஹைவ ஸன்தம்॒ ந விஜா॑னந்தி தே॒³வா: । இன்த்³ர॑ஸ்யா॒த்மானக்³ம்॑ ஶத॒தா⁴ சர॑ன்தம் ॥ 24 ॥

இன்த்³ரோ॒ ராஜா॒ ஜக॑³தோ॒ ய ஈஶே᳚ । ஸ॒ப்தஹோ॑தா ஸப்த॒தா⁴ விக்ல்ரு॑ப்த: । பரே॑ண॒ தன்தும்॑ பரிஷி॒ச்யமா॑னம் । அ॒ன்தரா॑தி॒³த்யே மன॑ஸா॒ சர॑ன்தம் । தே॒³வானா॒க்³ம்॒ ஹ்ருத॑³யம்॒ ப்³ரஹ்மான்வ॑வின்த³த் । ப்³ரஹ்மை॒தத்³ப்³ரஹ்ம॑ண॒ உஜ்ஜ॑பா⁴ர । அ॒ர்கக்³க்³‍ஂ ஶ்சோத॑ன்தக்³ம் ஸரி॒ரஸ்ய॒ மத்⁴யே᳚ । ஆ யஸ்மி॑ன்த்²ஸ॒ப்த பேர॑வ: । மேஹ॑ன்தி ப³ஹு॒லாக்³ம் ஶ்ரிய᳚ம் । ப॒³ஹ்வ॒ஶ்வாமி॑ன்த்³ர॒ கோ³ம॑தீம் ॥ 25 ॥

அச்யு॑தாம் ப³ஹு॒லாக்³ம் ஶ்ரிய᳚ம் । ஸ ஹரி॑ர்வஸு॒வித்த॑ம: । பே॒ருரின்த்³ரா॑ய பின்வதே । ப॒³ஹ்வ॒ஶ்வாமி॑ன்த்³ர॒ கோ³ம॑தீம் । அச்யு॑தாம் ப³ஹு॒லாக்³ம் ஶ்ரிய᳚ம் । மஹ்ய॒மின்த்³ரோ॒ நிய॑ச்ச²து । ஶ॒தக்³ம் ஶ॒தா அ॑ஸ்ய யு॒க்தா ஹரீ॑ணாம் । அ॒ர்வாஙா யா॑து॒ வஸு॑பீ⁴ ர॒ஶ்மிரின்த்³ர:॑ । ப்ரமக்³ம்‍ஹ॑ மாணோ ப³ஹு॒லாக்³ம் ஶ்ரிய᳚ம் । ர॒ஶ்மிரின்த்³ர॑ஸ்ஸவி॒தா மே॒ நிய॑ச்ச²து ॥ 26 ॥

க்⁴ரு॒த-ன்தேஜோ॒ மது॑⁴மதி³ன்த்³ரி॒யம் । மய்ய॒யம॒க்³னிர்த॑³தா⁴து । ஹரி:॑ பத॒ங்க:³ ப॑ட॒ரீ ஸு॑ப॒ர்ண: । தி॒³வி॒க்ஷயோ॒ நப॑⁴ஸா॒ ய ஏதி॑ । ஸ ந॒ இன்த்³ர:॑ காமவ॒ரம் த॑³தா³து । பஞ்சா॑ர-ஞ்ச॒க்ர-ம்பரி॑வர்ததே ப்ரு॒து² । ஹிர॑ண்யஜ்யோதிஸ்ஸரி॒ரஸ்ய॒ மத்⁴யே᳚ । அஜ॑ஸ்ரம்॒ ஜ்யோதி॒ர்னப॑⁴ஸா॒ ஸர்ப॑தே³தி । ஸ ந॒ இன்த்³ர:॑ காமவ॒ரம் த॑³தா³து । ஸ॒ப்த யு॑ஞ்ஜன்தி॒ ரத॒²மேக॑சக்ரம் ॥ 27 ॥

ஏகோ॒ அஶ்வோ॑ வஹதி ஸப்தனா॒மா । த்ரி॒னாபி॑⁴ ச॒க்ரம॒ஜர॒மன॑ர்வம் । யேனே॒மா விஶ்வா॒ பு⁴வ॑னானி தஸ்து²: । ப॒⁴த்³ர-ம்பஶ்ய॑ன்த॒ உப॑ஸேது॒³ரக்³ரே᳚ । தபோ॑ தீ॒³க்ஷாம்ருஷ॑யஸ்ஸுவ॒ர்வித:॑³ । தத:॑, க்ஷ॒த்த்ரம் ப³ல॒மோஜ॑ஶ்ச ஜா॒தம் । தத॒³ஸ்மை தே॒³வா அ॒பி⁴ஸ-ன்ன॑மன்து । ஶ்வே॒தக்³ம் ர॒ஶ்மிம் போ॑³பு॒⁴ஜ்யமா॑னம் । அ॒பா-ன்னே॒தாரம்॒ பு⁴வ॑னஸ்ய கோ॒³பாம் । இன்த்³ரம்॒ நிசி॑க்யு: பர॒மே வ்யோ॑மன்ன் ॥ 28 ॥

ரோஹி॑ணீ: பிங்க॒³லா ஏக॑ரூபா: । க்ஷர॑ன்தீ: பிங்க॒³லா ஏக॑ரூபா: । ஶ॒தக்³ம் ஸ॒ஹஸ்ரா॑ணி ப்ர॒யுதா॑னி॒ நாவ்யா॑னாம் । அ॒யஂ-யഁஶ்ஶ்வே॒தோ ர॒ஶ்மி: । பரி॒ ஸர்வ॑மி॒த-³ஞ்ஜக॑³த் । ப்ர॒ஜா-ம்ப॒ஶூன்த⁴னா॑னி । அ॒ஸ்மாகம்॑ த³தா³து । ஶ்வே॒தோ ர॒ஶ்மி: பரி॒ ஸர்வம்॑ ப³பூ⁴வ । ஸுவ॒ன்மஹ்யம்॑ ப॒ஶூன் வி॒ஶ்வரூ॑பான் । ப॒த॒ங்க³ம॒க்தமஸு॑ரஸ்ய மா॒யயா᳚ ॥ 29 ॥

ஹ்ரு॒தா³ ப॑ஶ்யன்தி॒ மன॑ஸா மனீ॒ஷிண:॑ । ஸ॒மு॒த்³ரே அ॒ன்த: க॒வயோ॒ விச॑க்ஷதே । மரீ॑சீனா-ம்ப॒த³மி॑ச்ச²ன்தி வே॒த⁴ஸ:॑ । ப॒த॒ங்கோ³ வாசம்॒ மன॑ஸா பி³ப⁴ர்தி । தாம் க॑³ன்த॒⁴ர்வோ॑வத॒³த்³க³ர்பே॑⁴ அ॒ன்த: । தாம் த்³யோத॑மானாக்³ம் ஸ்வ॒ர்யம்॑ மனீ॒ஷாம் । ரு॒தஸ்ய॑ ப॒தே³ க॒வயோ॒ நிபா᳚ன்தி । யே க்³ரா॒ம்யா: ப॒ஶவோ॑ வி॒ஶ்வரூ॑பா: । விரூ॑பா॒ஸ்ஸன்தோ॑ ப³ஹு॒தை⁴க॑ரூபா: । அ॒க்³னிஸ்தாக்³ம் அக்³ரே॒ ப்ரமு॑மோக்து தே॒³வ: ॥ 3௦ ॥

ப்ர॒ஜாப॑தி: ப்ர॒ஜயா॑ ஸம்விதா॒³ன: । வீ॒தக்³க்³‍ஂ ஸ்து॑கே ஸ்துகே । யு॒வம॒ஸ்மாஸு॒ நிய॑ச்ச²தம் । ப்ர ப்ர॑ ய॒ஜ்ஞப॑தி-ன்திர । யே க்³ரா॒ம்யா: ப॒ஶவோ॑ வி॒ஶ்வரூ॑பா: । விரூ॑பா॒ஸ்ஸன்தோ॑ ப³ஹு॒தை⁴க॑ரூபா: । தேஷாக்³ம்॑ ஸப்தா॒னாமி॒ஹ ரன்தி॑ரஸ்து । ரா॒யஸ்போஷா॑ய ஸுப்ரஜா॒ஸ்த்வாய॑ ஸு॒வீர்யா॑ய । ய ஆ॑ர॒ண்யா: ப॒ஶவோ॑ வி॒ஶ்வரூ॑பா: । விரூ॑பா॒ஸ்ஸன்தோ॑ ப³ஹு॒தை⁴க॑ரூபா: । வா॒யுஸ்தாக்³ம் அக்³ரே॒ ப்ரமு॑மோக்து தே॒³வ: । ப்ர॒ஜாப॑தி: ப்ர॒ஜயா॑ ஸம்விதா॒³ன: । இடா॑³யை ஸ்ரு॒ப்தம் க்⁴ரு॒தவ॑ச்சராச॒ரம் । தே॒³வா அன்வ॑வின்த॒³ன்கு³ஹா॑ ஹி॒தம் । ய ஆ॑ர॒ண்யா: ப॒ஶவோ॑ வி॒ஶ்வரூ॑பா: । விரூ॑பா॒ஸ்ஸன்தோ॑ ப³ஹு॒தை⁴க॑ரூபா: । தேஷாக்³ம்॑ ஸப்தா॒னாமி॒ஹ ரன்தி॑ரஸ்து । ரா॒யஸ்போஷா॑ய ஸுப்ரஜா॒ஸ்த்வாய॑ ஸு॒வீர்யா॑ய ॥ 31 ॥

ஆ॒த்மா ஜனா॑னாஂ-விഁகு॒ர்வன்தம்॑ விப॒ஶ்சி-ம்ப்ர॒ஜானாம்᳚ வஸு॒தா⁴னீம்᳚ வி॒ராஜம்॒ சர॑ன்தம்॒ கோ³ம॑தீ-ம்மே॒ நிய॑ச்ச॒²த்வேக॑சக்ரம்॒ வ்யோ॑மன்மா॒யயா॑ தே॒³வ ஏக॑ரூபா அ॒ஷ்டௌ ச॑ ॥ 11 ॥

ஸ॒ஹஸ்ர॑ஶீர்​ஷா॒ புரு॑ஷ: । ஸ॒ஹ॒ஸ்ரா॒க்ஷஸ்ஸ॒ஹஸ்ர॑பாத் ।

ஸ பூ⁴மிம்॑ வி॒ஶ்வதோ॑ வ்ரு॒த்வா । அத்ய॑திஷ்ட²த்³த³ஶாங்கு॒³லம் ।

புரு॑ஷ ஏ॒வேத³ ஸர்வ᳚ம் । யத்³பூ॒⁴தஂ-யഁச்ச॒ ப⁴வ்ய᳚ம் ।

உ॒தாம்ரு॑த॒த்வஸ்யேஶா॑ன: । யத³ன்னே॑னாதி॒ரோஹ॑தி । ஏ॒தாவா॑னஸ்ய மஹி॒மா । அதோ॒ ஜ்யாயாக்³ம்॑ஶ்ச॒ பூரு॑ஷ: ॥ 32,33 ॥

பாதோ᳚³ஸ்ய॒ விஶ்வா॑ பூ॒⁴தானி॑ । த்ரி॒பாத॑³ஸ்யா॒ம்ருதம்॑ தி॒³வி ।

த்ரி॒பாதூ॒³ர்த்⁴வ உதை॒³த்புரு॑ஷ: । பாதோ᳚³ஸ்யே॒ஹாப॑⁴வா॒த்புன:॑ ।

ததோ॒ விஷ்வ॒ங்வ்ய॑க்ராமத் । ஸா॒ஶ॒னா॒ன॒ஶ॒னே அ॒பி⁴ ।

தஸ்மா᳚த்³வி॒ராட॑³ஜாயத । வி॒ராஜோ॒ அதி॒⁴ பூரு॑ஷ: । ஸ ஜா॒தோ அத்ய॑ரிச்யத । ப॒ஶ்சாத்³பூ⁴மி॒மதோ॑² பு॒ர: ॥ 34,35 ॥

யத்புரு॑ஷேண ஹ॒விஷா᳚ । தே॒³வா ய॒ஜ்ஞமத॑ன்வத ।

வ॒ஸ॒ன்தோ அ॑ஸ்யாஸீ॒தா³ஜ்ய᳚ம் । க்³ரீ॒ஷ்ம இ॒த்⁴மஶ்ஶ॒ரத்³த॒⁴வி: ।

ஸ॒ப்தாஸ்யா॑ஸன்பரி॒த⁴ய:॑ । த்ரிஸ்ஸ॒ப்த ஸ॒மித:॑⁴ க்ரு॒தா: ।

தே॒³வா யத்³ய॒ஜ்ஞ-ன்த॑ன்வா॒னா: । அப॑³த்⁴ன॒ன்புரு॑ஷ-ம்ப॒ஶும் ।

தஂ-யഁ॒ஜ்ஞம் ப॒³ர்​ஹிஷி॒ ப்ரௌக்ஷன்॑ । புரு॑ஷ-ஞ்ஜா॒தம॑க்³ர॒த: ॥ 34,35 ॥

தேன॑ தே॒³வா அய॑ஜன்த । ஸா॒த்⁴யா ருஷ॑யஶ்ச॒ யே ।

தஸ்மா᳚த்³ய॒ஜ்ஞாத்²ஸ॑ர்வ॒ஹுத:॑ । ஸம்ப்⁴ரு॑த-ம்ப்ருஷதா॒³ஜ்யம் ।

ப॒ஶூக்³‍ஸ்தாக்³‍ஶ்ச॑க்ரே வாய॒வ்யான்॑ । ஆ॒ர॒ண்யான்க்³ரா॒ம்யாஶ்ச॒ யே ।

தஸ்மா᳚த்³ய॒ஜ்ஞாத்²ஸ॑ர்வ॒ஹுத:॑ । ருச॒ஸ்ஸாமா॑னி ஜஜ்ஞிரே ।

ச²ன்தா³க்³ம்॑ஸி ஜஜ்ஞிரே॒ தஸ்மா᳚த் । யஜு॒ஸ்தஸ்மா॑தஜ³ாயத ॥ 35,36 ॥

தஸ்மா॒த³ஶ்வா॑ அஜாயன்த । யே கே சோ॑ப॒⁴யாத॑³த: ।

கா³வோ॑ ஹ ஜஜ்ஞிரே॒ தஸ்மா᳚த் । தஸ்மா᳚ஜ்ஜா॒தா அ॑ஜா॒வய:॑ ।

யத்புரு॑ஷம்॒ வ்ய॑த³து⁴: । க॒தி॒தா⁴ வ்ய॑கல்பயன்ன் ।

முக²ம்॒ கிம॑ஸ்ய॒ கௌ பா॒³ஹூ । கா வூ॒ரூ பாதா॑³வுச்யேதே ।

ப்³ரா॒ஹ்ம॒ணோ᳚ஸ்ய॒ முக॑²மாஸீத் । பா॒³ஹூ ரா॑ஜ॒ன்ய:॑ க்ரு॒த: ॥ 36,37 ॥

ஊ॒ரூ தத॑³ஸ்ய॒ யத்³வைஶ்ய:॑ । ப॒த்³ப்⁴யாக்³ம் ஶூ॒த்³ரோ அ॑ஜாயத ।

ச॒ன்த்³ரமா॒ மன॑ஸோ ஜா॒த: । சக்ஷோ॒ஸ்ஸூர்யோ॑ அஜாயத ।

முகா॒²தி³ன்த்³ர॑ஶ்சா॒க்³னிஶ்ச॑ । ப்ரா॒ணாத்³வா॒யுர॑ஜாயத ।

நாப்⁴யா॑ ஆஸீத॒³ன்தரி॑க்ஷம் । ஶீ॒ர்​ஷ்ணோ த்³யௌஸ்ஸம॑வர்தத ।

ப॒த்³ப்⁴யாம் பூ⁴மி॒ர்தி³ஶ॒-ஶ்ஶ்ரோத்ரா᳚த் ।

ததா॑² லோ॒காக்³ம் அ॑கல்பயன்ன் ॥ 37,38 ॥

வேதா॒³ஹமே॒த-ம்புரு॑ஷ-ம்ம॒ஹான்த᳚ம் ।

ஆ॒தி॒³த்யவ॑ர்ணம்॒ தம॑ஸ॒ஸ்து பா॒ரே ।

ஸர்வா॑ணி ரூ॒பாணி॑ வி॒சித்ய॒ தீ⁴ர:॑ ।

நாமா॑னி க்ரு॒த்வாபி॒⁴வத॒³ன் யதா³ஸ்தே᳚ ।

தா॒⁴தா பு॒ரஸ்தா॒த்³யமு॑தா³ஜ॒ஹார॑ ।

ஶ॒க்ர: ப்ரவி॒த்³வான்ப்ர॒தி³ஶ॒ஶ்சத॑ஸ்ர: ।

தமே॒வஂ-விഁ॒த்³வான॒ம்ருத॑ இ॒ஹ ப॑⁴வதி ।

நான்ய: பன்தா॒² அய॑னாய வித்³யதே ।

ய॒ஜ்ஞேன॑ ய॒ஜ்ஞம॑யஜன்த தே॒³வா: ।

தானி॒ த⁴ர்மா॑ணி ப்ரத॒²மான்யா॑ஸன்ன் ।

தே ஹ॒ நாகம்॑ மஹி॒மான॑ஸ்ஸசன்தே ।

யத்ர॒ பூர்வே॑ ஸா॒த்⁴யாஸ்ஸன்தி॑ தே॒³வா: ॥ 38,39 ॥

புரு॑ஷ: பு॒ரோ᳚க்³ர॒தோ॑ஜாயத க்ரு॒தோ॑கல்பயன்னாஸ॒ன்த்³வே ச॑ ॥ 12 ॥

ஜ்யாயா॒னதி॒⁴ பூரு॑ஷ: । அன்யத்ர॒ புரு॑ஷ: ॥

அ॒த்³ப்⁴யஸ்ஸம்பூ॑⁴த: ப்ருதி॒²வ்யை ரஸா᳚ச்ச ।

வி॒ஶ்வக॑ர்மண॒ஸ்ஸம॑வர்த॒தாதி॑⁴ ।

தஸ்ய॒ த்வஷ்டா॑ வி॒த³த॑⁴த்³ரூ॒பமே॑தி ।

தத்புரு॑ஷஸ்ய॒ விஶ்வ॒மாஜா॑ன॒மக்³ரே᳚ ।

வேதா॒³ஹமே॒த-ம்புரு॑ஷ-ம்ம॒ஹான்த᳚ம் ।

ஆ॒தி॒³த்யவ॑ர்ணம்॒ தம॑ஸ:॒ பர॑ஸ்தாத் ।

தமே॒வஂ-விഁ॒த்³வான॒ம்ருத॑ இ॒ஹ ப॑⁴வதி ।

நான்ய: பன்தா॑² வித்³ய॒தேய॑னாய ।

ப்ர॒ஜாப॑திஶ்சரதி॒ க³ர்பே॑⁴ அ॒ன்த: ।

அ॒ஜாய॑மானோ ப³ஹு॒தா⁴ விஜா॑யதே ॥ 39,4௦ ॥

தஸ்ய॒ தீ⁴ரா:॒ பரி॑ஜானந்தி॒ யோனி᳚ம் । மரீ॑சீனா-ம்ப॒த³மி॑ச்ச²ன்தி வே॒த⁴ஸ:॑ । யோ தே॒³வேப்⁴ய॒ ஆத॑பதி । யோ தே॒³வானாம்᳚ பு॒ரோஹி॑த: ।

பூர்வோ॒ யோ தே॒³வேப்⁴யோ॑ ஜா॒த: । நமோ॑ ரு॒சாய॒ ப்³ராஹ்ம॑யே । ருசம்॑ ப்³ரா॒ஹ்ம-ஞ்ஜ॒னய॑ன்த: । தே॒³வா அக்³ரே॒ தத॑³ப்³ருவன்ன் । யஸ்த்வை॒வம் ப்³ரா᳚ஹ்ம॒ணோ வி॒த்³யாத் । தஸ்ய॑ தே॒³வா அஸ॒ன்வஶே᳚ । ஹ்ரீஶ்ச॑ தே ல॒க்ஷ்மீஶ்ச॒ பத்ன்யௌ᳚ । அ॒ஹோ॒ரா॒த்ரே பா॒ர்​ஶ்வே । நக்ஷ॑த்ராணி ரூ॒பம் । அ॒ஶ்வினௌ॒ வ்யாத்த᳚ம் । இ॒ஷ்ட-ம்ம॑னிஷாண । அ॒மு-ம்ம॑னிஷாண । ஸர்வம்॑ மனிஷாண ॥ 4௦,41 ॥

ஜா॒ய॒தே॒ வஶே॑ ஸ॒ப்த ச॑ ॥ 13 ॥

ப॒⁴ர்தா ஸன்ப்⁴ரி॒யமா॑ணோ பி³ப⁴ர்தி । ஏகோ॑ தே॒³வோ ப॑³ஹு॒தா⁴ நிவி॑ஷ்ட: । ய॒தா³ பா॒⁴ர-ன்த॒ன்த்³ரய॑தே॒ ஸ ப⁴ர்து᳚ம் । நி॒தா⁴ய॑ பா॒⁴ர-ம்புன॒ரஸ்த॑மேதி । தமே॒வ ம்ரு॒த்யும॒ம்ருதம்॒ தமா॑ஹு: । தம் ப॒⁴ர்தாரம்॒ தமு॑ கோ॒³ப்தார॑மாஹு: । ஸ ப்⁴ரு॒தோ ப்⁴ரி॒யமா॑ணோ பி³ப⁴ர்தி । ய ஏ॑னம்॒ வேத॑³ ஸ॒த்யேன॒ ப⁴ர்து᳚ம் । ஸ॒த்³யோ ஜா॒தமு॒த ஜ॑ஹாத்யே॒ஷ: । உ॒தோ ஜர॑ன்தம்॒ ந ஜ॑ஹா॒த்யேக᳚ம் ॥ 41,42 ॥

உ॒தோ ப॒³ஹூனேக॒மஹ॑ர்ஜஹார । அத॑ன்த்³ரோ தே॒³வஸ்ஸத॑³மே॒வ ப்ரார்த:॑² । யஸ்தத்³வேத॒³ யத॑ ஆப॒³பூ⁴வ॑ । ஸ॒ன்தா⁴-ஞ்ச॒ யாக்³ம் ஸ॑ன்த॒³தே⁴ ப்³ரஹ்ம॑ணை॒ஷ: । ரம॑தே॒ தஸ்மி᳚ன்னு॒த ஜீ॒ர்ணே ஶயா॑னே । நைனம்॑ ஜஹா॒த்யஹ॑ஸ்ஸு பூ॒ர்வ்யேஷு॑ । த்வாமாபோ॒ அனு॒ ஸர்வா᳚ஶ்சரன்தி ஜான॒தீ: । வ॒த்²ஸ-ம்பய॑ஸா புனா॒னா: । த்வம॒க்³னிக்³ம் ஹ॑வ்ய॒வாஹ॒க்³ம்॒ ஸமி॑ன்த்²ஸே । த்வம் ப॒⁴ர்தா மா॑த॒ரிஶ்வா᳚ ப்ர॒ஜானா᳚ம் ॥ 42,43 ॥

த்வஂ-யഁ॒ஜ்ஞஸ்த்வமு॑வே॒வாஸி॒ ஸோம:॑ । தவ॑ தே॒³வா ஹவ॒மாய॑ன்தி॒ ஸர்வே᳚ । த்வமேகோ॑ஸி ப॒³ஹூனநு॒ப்ரவி॑ஷ்ட: । நம॑ஸ்தே அஸ்து ஸு॒ஹவோ॑ ம ஏதி⁴ । நமோ॑ வாமஸ்து ஶ்ருணு॒தக்³ம் ஹவம்॑ மே । ப்ராணா॑பானாவஜி॒ரக்³ம் ஸ॒ஞ்சர॑ன்தௌ । ஹ்வயா॑மி வாம்॒ ப்³ரஹ்ம॑ணா தூ॒ர்தமேத᳚ம் । யோ மாம் த்³வேஷ்டி॒ த-ஞ்ஜ॑ஹிதஂ-யுഁவானா । ப்ராணா॑பானௌ ஸம்விதா॒³னௌ ஜ॑ஹிதம் । அ॒முஷ்யாஸு॑னா॒ மா ஸங்க॑³ஸாதா²ம் ॥ 43 ॥

த-ம்மே॑ தே³வா॒ ப்³ரஹ்ம॑ணா ஸம்விதா॒³னௌ । வ॒தா⁴ய॑ த³த்தம்॒ தம॒ஹக்³ம் ஹ॑னாமி । அஸ॑ஜ்ஜஜான ஸ॒த ஆப॑³பூ⁴வ । யஂ-யഁம்॑ ஜ॒ஜான॒ ஸ உ॑ கோ॒³போ அ॑ஸ்ய । ய॒தா³ பா॒⁴ர-ன்த॒ன்த்³ரய॑தே॒ ஸ ப⁴ர்து᳚ம் । ப॒ராஸ்ய॑ பா॒⁴ர-ம்புன॒ரஸ்த॑மேதி । தத்³வை த்வ-ம்ப்ரா॒ணோ அ॑ப⁴வ: । ம॒ஹான்போ⁴க:॑³ ப்ர॒ஜாப॑தே: । பு⁴ஜ:॑ கரி॒ஷ்யமா॑ண: । யத்³தே॒³வான்ப்ராண॑யோ॒ நவ॑ ॥ 44 ॥

ஏகம்॑ ப்ர॒ஜானாம்᳚ க³ஸாதா²ம்॒ நவ॑ ॥ 14 ॥

ஹரி॒க்³ம்॒ ஹர॑ன்த॒மனு॑யன்தி தே॒³வா: । விஶ்வ॒ஸ்யேஶா॑னஂ-வ்ருഁஷ॒ப-⁴ம்ம॑தீ॒னாம் । ப்³ரஹ்ம॒ ஸரூ॑ப॒மனு॑மே॒த³மாகா᳚³த் । அய॑னம்॒ மா விவ॑தீ॒⁴ர்விக்ர॑மஸ்வ । மா சி॑²தோ³ ம்ருத்யோ॒ மா வ॑தீ⁴: । மா மே॒ ப³லம்॒ விவ்ரு॑ஹோ॒ மா ப்ரமோ॑ஷீ: । ப்ர॒ஜா-ம்மா மே॑ ரீரிஷ॒ ஆயு॑ருக்³ர । ந்ரு॒சக்ஷ॑ஸ-ன்த்வா ஹ॒விஷா॑ விதே⁴ம । ஸ॒த்³யஶ்ச॑கமா॒னாய॑ । ப்ர॒வே॒பா॒னாய॑ ம்ரு॒த்யவே᳚ ॥ 45 ॥

ப்ராஸ்மா॒ ஆஶா॑ அஶ்ருண்வன்ன் । காமே॑னாஜனய॒ன்புன:॑ । காமே॑ன மே॒ காம॒ ஆகா᳚³த் । ஹ்ருத॑³யா॒த்³த்⁴ருத॑³ய-ம்ம்ரு॒த்யோ: । யத॒³மீஷா॑ம॒த:³ ப்ரி॒யம் । ததை³தூப॒மாம॒பி⁴ । பரம்॑ ம்ருத்யோ॒ அனு॒ பரே॑ஹி॒ பன்தா᳚²ம் । யஸ்தே॒ ஸ்வ இத॑ரோ தே³வ॒யானா᳚த் । சக்ஷு॑ஷ்மதே ஶ்ருண்வ॒தே தே᳚ ப்³ரவீமி । மா ந:॑ ப்ர॒ஜாக்³ம் ரீ॑ரிஷோ॒ மோத வீ॒ரான் । ப்ர பூ॒ர்வ்ய-ம்மன॑ஸா॒ வன்த॑³மான: । நாத॑⁴மானோ வ்ருஷ॒ப-⁴ஞ்ச॑ர்​ஷணீ॒னாம் । ய: ப்ர॒ஜானா॑மேக॒ராண்மானு॑ஷீணாம் । ம்ரு॒த்யுஂ-யഁ॑ஜே ப்ரத²ம॒ஜாம்ரு॒தஸ்ய॑ ॥ 46 ॥

ம்ரு॒த்யவே॑ வீ॒ராக்³ம்ஶ்ச॒த்வாரி॑ ச ॥ 15 ॥

த॒ரணி॑ர்வி॒ஶ்வத॑³ர்​ஶதோ ஜ்யோதி॒ஷ்க்ருத॑³ஸி ஸூர்ய । விஶ்வ॒மா பா॑⁴ஸி ரோச॒னம் । உ॒ப॒யா॒மக்³ரு॑ஹீதோஸி॒ ஸூர்யா॑ய த்வா॒ ப்⁴ராஜ॑ஸ்வத ஏ॒ஷ தே॒ யோனி॒ஸ்ஸூர்யா॑ய த்வா॒ ப்⁴ராஜ॑ஸ்வதே ॥ 47 ॥ 16 ॥

ஆப்யா॑யஸ்வ மதி³ன்தம॒ ஸோம॒ விஶ்வா॑பி⁴ரூ॒திபி॑⁴: । ப⁴வா॑ நஸ்ஸ॒ப்ரத॑²ஸ்தம: ॥ (48) ॥ 17 ॥

ஈ॒யுஷ்டே யே பூர்வ॑தரா॒மப॑ஶ்யன் வ்யு॒ச்ச²ன்தீ॑மு॒ஷஸம்॒ மர்த்யா॑ஸ: । அ॒ஸ்மாபி॑⁴ரூ॒ நு ப்ர॑தி॒சக்ஷ்யா॑பூ॒⁴தோ³ தே ய॑ன்தி॒ யே அ॑ப॒ரீஷு॒ பஶ்யான்॑ ॥ 49 ॥ 18 ॥

ஜ்யோதி॑ஷ்மதீ-ன்த்வா ஸாத³யாமி ஜ்யோதி॒ஷ்க்ருதம்॑ த்வா ஸாத³யாமி ஜ்யோதி॒ர்வித³ம்॑ த்வா ஸாத³யாமி॒ பா⁴ஸ்வ॑தீ-ன்த்வா ஸாத³யாமி॒ ஜ்வல॑ன்தீ-ன்த்வா ஸாத³யாமி மல்மலா॒ப⁴வ॑ன்தீ-ன்த்வா ஸாத³யாமி॒ தீ³ப்ய॑மானா-ன்த்வா ஸாத³யாமி॒ ரோச॑மானா-ன்த்வா ஸாத³யா॒ம்யஜ॑ஸ்ரா-ன்த்வா ஸாத³யாமி ப்³ரு॒ஹஜ்ஜ்யோ॑திஷ-ன்த்வா ஸாத³யாமி போ॒³த⁴ய॑ன்தீ-ன்த்வா ஸாத³யாமி॒ ஜாக்³ர॑தீ-ன்த்வா ஸாத³யாமி ॥ 5௦ ॥ 19 ॥

ப்ர॒யா॒ஸாய॒ ஸ்வாஹா॑யா॒ஸாய॒ ஸ்வாஹா॑ வியா॒ஸாய॒ ஸ்வாஹா॑ ஸம்யா॒ஸாய॒ ஸ்வாஹோ᳚த்³யா॒ஸாய॒ ஸ்வாஹா॑வயா॒ஸாய॒ ஸ்வாஹா॑ ஶு॒சே ஸ்வாஹா॒ ஶோகா॑ய॒ ஸ்வாஹா॑ தப்ய॒த்வை ஸ்வாஹா॒ தப॑தே॒ ஸ்வாஹா᳚ ப்³ரஹ்மஹ॒த்யாயை॒ ஸ்வாஹா॒ ஸர்வ॑ஸ்மை॒ ஸ்வாஹா᳚ ॥ 51 ॥ 2௦ ॥

சி॒த்தக்³ம் ஸ॑ன்தா॒னேன॑ ப॒⁴வஂ-யഁ॒க்னா ரு॒த்³ர-ன்தனி॑ம்னா பஶு॒பதிக்³க்³ம்॑ ஸ்தூ²லஹ்ருத॒³யேனா॒க்³னிக்³ம் ஹ்ருத॑³யேன ரு॒த்³ரஂ-லோഁஹி॑தேன ஶ॒ர்வ-ம்மத॑ஸ்னாப்⁴யா-ம்மஹாதே॒³வம॒ன்த: பா᳚ர்​ஶ்வேனௌஷிஷ்ட॒²ஹனக்³ம்॑ ஶிங்கீ³னிகோ॒ஶ்யா᳚ப்⁴யாம் ॥ 52 ॥ 21 ॥

சி॒த்தி:॑ ப்ருதி॒²வ்ய॑க்³னி॒ஸ்ஸூர்யம்॑ தே॒ சக்ஷு॑ர்ம॒ஹாஹ॑வி॒ர்​ஹோதா॒ வாக்³கோ⁴தா᳚ ப்³ராஹ்ம॒ண ஏக॑ஹோதா॒க்³னிர்யஜு॑ர்பி॒⁴ஸ்ஸேனேன்த்³ர॑ஸ்ய தே॒³வஸ்ய॑ ஸு॒வர்ணம்॑ க॒⁴ர்மக்³ம் ஸ॒ஹஸ்ர॑ஶீர்​ஷா॒த்³ப்⁴யோ ப॒⁴ர்தா ஹரிம்॑ த॒ரணி॒ராப்யா॑யஸ்வே॒யுஷ்டே யே ஜ்யோதி॑ஷ்மதீ-ம்ப்ரயா॒ஸாய॑ சி॒த்தமேக॑விக்³ம்ஶதி: ॥ 21 ॥

சித்தி॑ர॒க்³னிர்யஜு॑ர்பி⁴ர॒ன்த: ப்ரவி॑ஷ்ட: ப்ர॒ஜாப॑திர்ப॒⁴ர்தாஸன்ப்ரயா॒ஸாய॒ த்³விப॑ஞ்சா॒ஶத் ॥ 52 ॥

சித்தி॑ர॒க்³னிர்யஜு॑ர்பி⁴ர॒ன்த: ப்ரவி॑ஷ்ட: ப்ர॒ஜாப॑தி: ப்ர॒ஜயா॑ ஸம்விதா॒³னஸ்தஸ்ய॒ தீ⁴ரா॒ ஜ்யோதி॑ஷ்மதீம்॒ த்ரிப॑ஞ்சா॒ஶத் ॥ 53 ॥

தச்ச²ம்॒ யோராவ்ரு॑ணீமஹே । கா॒³துஂ-யഁ॒ஜ்ஞாய॑ ।

கா॒³துஂ-யഁ॒ஜ்ஞப॑தயே । தை³வீ᳚ ஸ்வ॒ஸ்திர॑ஸ்து ந: ।

ஸ்வ॒ஸ்திர்மானு॑ஷேப்⁴ய: । ஊ॒ர்த்⁴வ-ஞ்ஜி॑கா³து பே⁴ஷ॒ஜம் ।

ஶ-ன்னோ॑ அஸ்து த்³வி॒பதே᳚³ । ஶ-ஞ்சது॑ஷ்பதே³ ॥

ஓஂ ஶான்தி॒-ஶ்ஶான்தி॒-ஶ்ஶான்தி:॑ ॥

(ಕೃಷ್ಣಯಜುರ್ವೇದೀಯ ತೈತ್ತಿರೀಯಾರಣ್ಯಕೇ ತೃತೀಯ ಪ್ರಪಾಠಕಃ)

ಹರಿಃ ಓಮ್ । ತಚ್ಛಂ॒-ಯೋಁರಾವೃ॑ಣೀಮಹೇ । ಗಾ॒ತುಂ-ಯಁ॒ಜ್ಞಾಯ॑ ।

ಗಾ॒ತುಂ-ಯಁ॒ಜ್ಞಪ॑ತಯೇ । ದೈವೀ᳚ ಸ್ವ॒ಸ್ತಿರ॑ಸ್ತು ನಃ ।

ಸ್ವ॒ಸ್ತಿರ್ಮಾನು॑ಷೇಭ್ಯಃ । ಊ॒ರ್ಧ್ವಂ ಜಿ॑ಗಾತು ಭೇಷ॒ಜಮ್ ।

ಶಂ ನೋ॑ ಅಸ್ತು ದ್ವಿ॒ಪದೇ᳚ । ಶಂ ಚತು॑ಷ್ಪದೇ ॥

ಓಂ ಶಾಂತಿಃ॒ ಶಾಂತಿಃ॒ ಶಾಂತಿಃ॑ ॥

ಓಂ ಚಿತ್ತಿ॒ಸ್ಸ್ರುಕ್ । ಚಿ॒ತ್ತಮಾಜ್ಯ᳚ಮ್ । ವಾಗ್ವೇದಿಃ॑ । ಆಧೀ॑ತಂ ಬ॒ರ್​ಹಿಃ । ಕೇತೋ॑ ಅ॒ಗ್ನಿಃ । ವಿಜ್ಞಾ॑ತಮ॒ಗ್ನಿಃ । ವಾಕ್ಪ॑ತಿ॒ರ್​ಹೋತಾ᳚ । ಮನ॑ ಉಪವ॒ಕ್ತಾ । ಪ್ರಾ॒ಣೋ ಹ॒ವಿಃ । ಸಾಮಾ᳚ಧ್ವ॒ರ್ಯುಃ । ವಾಚ॑ಸ್ಪತೇ ವಿಧೇ ನಾಮನ್ನ್ । ವಿ॒ಧೇಮ॑ ತೇ॒ ನಾಮ॑ । ವಿ॒ಧೇಸ್ತ್ವಮ॒ಸ್ಮಾಕಂ॒ ನಾಮ॑ । ವಾ॒ಚಸ್ಪತಿ॒ಸ್ಸೋಮಂ॑ ಪಿಬತು । ಆಽಸ್ಮಾಸು॑ ನೃ॒ಮ್ಣಂ ಧಾ॒ತ್ಸ್ವಾಹಾ᳚ ॥ 1 ॥

ಅ॒ಧ್ವ॒ರ್ಯುಃ ಪಂಚ॑ ಚ ॥ 1 ॥

ಪೃ॒ಥಿ॒ವೀ ಹೋತಾ᳚ । ದ್ಯೌರ॑ಧ್ವ॒ರ್ಯುಃ । ರು॒ದ್ರೋ᳚ಽಗ್ನೀತ್ । ಬೃಹ॒ಸ್ಪತಿ॑ರುಪವ॒ಕ್ತಾ । ವಾಚ॑ಸ್ಪತೇ ವಾ॒ಚೋ ವೀ॒ರ್ಯೇ॑ಣ । ಸಂಭೃ॑ತತಮೇ॒ನಾಽಽಯ॑ಕ್ಷ್ಯಸೇ । ಯಜ॑ಮಾನಾಯ॒ ವಾರ್ಯ᳚ಮ್ । ಆ ಸುವ॒ಸ್ಕರ॑ಸ್ಮೈ । ವಾ॒ಚಸ್ಪತಿ॒ಸ್ಸೋಮಂ॑ ಪಿಬತಿ । ಜ॒ಜನ॒ದಿಂದ್ರ॑ಮಿಂದ್ರಿ॒ಯಾಯ॒ ಸ್ವಾಹಾ᳚ ॥ 2 ॥

ಪೃ॒ಥಿ॒ವೀ ಹೋತಾ॒ ದಶ॑ ॥ 2 ॥

ಅ॒ಗ್ನಿರ್​ಹೋತಾ᳚ । ಅ॒ಶ್ವಿನಾ᳚ಽಧ್ವ॒ರ್ಯೂ । ತ್ವಷ್ಟಾ॒ಽಗ್ನೀತ್ । ಮಿ॒ತ್ರ ಉ॑ಪವ॒ಕ್ತಾ । ಸೋಮ॒ಸ್ಸೋಮ॑ಸ್ಯ ಪುರೋ॒ಗಾಃ । ಶು॒ಕ್ರಸ್ಶು॒ಕ್ರಸ್ಯ॑ ಪುರೋ॒ಗಾಃ । ಶ್ರಾ॒ತಾಸ್ತ॑ ಇಂದ್ರ॒ ಸೋಮಾಃ᳚ । ವಾತಾ॑ಪೇರ್​ಹವನ॒ಶ್ರುತ॒ಸ್ಸ್ವಾಹಾ᳚ ॥ 3 ॥

ಅ॒ಗ್ನಿರ್​ಹೋತಾ॒ಽಷ್ಟೌ ॥ 3 ॥

ಸೂರ್ಯಂ॑ ತೇ॒ ಚಕ್ಷುಃ॑ । ವಾತಂ॑ ಪ್ರಾ॒ಣಃ । ದ್ಯಾಂ ಪೃ॒ಷ್ಠಮ್ । ಅಂ॒ತರಿ॑ಕ್ಷಮಾ॒ತ್ಮಾ । ಅಂಗೈ᳚ರ್ಯ॒ಜ್ಞಮ್ । ಪೃ॒ಥಿ॒ವೀಗ್ಂ ಶರೀ॑ರೈಃ । ವಾಚ॑ಸ್ಪ॒ತೇಽಚ್ಛಿ॑ದ್ರಯಾ ವಾ॒ಚಾ । ಅಚ್ಛಿ॑ದ್ರಯಾ ಜು॒ಹ್ವಾ᳚ । ದಿ॒ವಿ ದೇ॑ವಾ॒ವೃಧ॒ಗ್ಂ॒ ಹೋತ್ರಾ॒ ಮೇರ॑ಯಸ್ವ॒ ಸ್ವಾಹಾ᳚ ॥ 4 ॥

ಸೂರ್ಯಂ॑ ತೇ॒ ನವ॑ ॥ 4 ॥

ಮ॒ಹಾಹ॑ವಿ॒ರ್​ಹೋತಾ᳚ । ಸ॒ತ್ಯಹ॑ವಿರಧ್ವ॒ರ್ಯುಃ । ಅಚ್ಯು॑ತಪಾಜಾ ಅ॒ಗ್ನೀತ್ । ಅಚ್ಯು॑ತಮನಾ ಉಪವ॒ಕ್ತಾ । ಅ॒ನಾ॒ಧೃ॒ಷ್ಯಶ್ಚಾ᳚ಪ್ರತಿಧೃ॒ಷ್ಯಶ್ಚ॑ ಯ॒ಜ್ಞಸ್ಯಾ॑ಭಿಗ॒ರೌ । ಅ॒ಯಾಸ್ಯ॑ ಉದ್ಗಾ॒ತಾ । ವಾಚ॑ಸ್ಪತೇ ಹೃದ್ವಿಧೇ ನಾಮನ್ನ್ । ವಿ॒ಧೇಮ॑ ತೇ॒ ನಾಮ॑ । ವಿ॒ಧೇಸ್ತ್ವಮ॒ಸ್ಮಾಕಂ॒ ನಾಮ॑ । ವಾ॒ಚಸ್ಪತಿ॒ಸ್ಸೋಮ॑ಮಪಾತ್ । ಮಾ ದೈವ್ಯ॒ಸ್ತಂತು॒ಶ್ಛೇದಿ॒ ಮಾ ಮ॑ನು॒ಷ್ಯಃ॑ । ನಮೋ॑ ದಿ॒ವೇ । ನಮಃ॑ ಪೃಥಿ॒ವ್ಯೈ ಸ್ವಾಹಾ᳚ ॥ 5 ॥

ಅ॒ಪಾ॒ತ್ತ್ರೀಣಿ॑ ಚ ॥ 5 ॥

ವಾಗ್ಘೋತಾ᳚ । ದೀ॒ಕ್ಷಾ ಪತ್ನೀ᳚ । ವಾತೋ᳚ಽಧ್ವ॒ರ್ಯುಃ । ಆಪೋ॑ಽಭಿಗ॒ರಃ । ಮನೋ॑ ಹ॒ವಿಃ । ತಪ॑ಸಿ ಜುಹೋಮಿ । ಭೂರ್ಭುವ॒ಸ್ಸುವಃ॑ । ಬ್ರಹ್ಮ॑ ಸ್ವಯಂ॒ಭು । ಬ್ರಹ್ಮ॑ಣೇ ಸ್ವಯಂ॒ಭುವೇ॒ ಸ್ವಾಹಾ᳚ ॥ 6 ॥

ವಾಗ್ಘೋತಾ॒ ನವ॑ ॥ 6 ॥

ಬ್ರಾ॒ಹ್ಮ॒ಣ ಏಕ॑ಹೋತಾ । ಸ ಯ॒ಜ್ಞಃ । ಸ ಮೇ॑ ದದಾತು ಪ್ರ॒ಜಾಂ ಪ॒ಶೂನ್ಪುಷ್ಟಿಂ॒-ಯಁಶಃ॑ । ಯ॒ಜ್ಞಶ್ಚ॑ ಮೇ ಭೂಯಾತ್ । ಅ॒ಗ್ನಿರ್ದ್ವಿಹೋ॑ತಾ । ಸ ಭ॒ರ್ತಾ । ಸ ಮೇ॑ ದದಾತು ಪ್ರ॒ಜಾಂ ಪ॒ಶೂನ್ಪುಷ್ಟಿಂ॒-ಯಁಶಃ॑ । ಭ॒ರ್ತಾ ಚ॑ ಮೇ ಭೂಯಾತ್ । ಪೃ॒ಥಿ॒ವೀ ತ್ರಿಹೋ॑ತಾ । ಸ ಪ್ರ॑ತಿ॒ಷ್ಠಾ ॥ 7 ॥

ಸ ಮೇ॑ ದದಾತು ಪ್ರ॒ಜಾಂ ಪ॒ಶೂನ್ಪುಷ್ಟಿಂ॒-ಯಁಶಃ॑ । ಪ್ರ॒ತಿ॒ಷ್ಠಾ ಚ॑ ಮೇ ಭೂಯಾತ್ । ಅಂ॒ತರಿ॑ಕ್ಷಂ॒ ಚತು॑ರ್​ಹೋತಾ । ಸ ವಿ॒ಷ್ಠಾಃ । ಸ ಮೇ॑ ದದಾತು ಪ್ರ॒ಜಾಂ ಪ॒ಶೂನ್ಪುಷ್ಟಿಂ॒-ಯಁಶಃ॑ । ವಿ॒ಷ್ಠಾಶ್ಚ॑ ಮೇ ಭೂಯಾತ್ । ವಾ॒ಯುಃ ಪಂಚ॑ಹೋತಾ । ಸ ಪ್ರಾ॒ಣಃ । ಸ ಮೇ॑ ದದಾತು ಪ್ರ॒ಜಾಂ ಪ॒ಶೂನ್ಪುಷ್ಟಿಂ॒-ಯಁಶಃ॑ । ಪ್ರಾ॒ಣಶ್ಚ॑ ಮೇ ಭೂಯಾತ್ ॥ 8 ॥

ಚಂ॒ದ್ರಮಾಃ॒ ಷಡ್ಢೋ॑ತಾ । ಸ ಋ॒ತೂನ್ಕ॑ಲ್ಪಯಾತಿ । ಸ ಮೇ॑ ದದಾತು ಪ್ರ॒ಜಾಂ ಪ॒ಶೂನ್ಪುಷ್ಟಿಂ॒-ಯಁಶಃ॑ । ಋ॒ತವ॑ಶ್ಚ ಮೇ ಕಲ್ಪಂತಾಮ್ । ಅನ್ನಗ್ಂ॑ ಸ॒ಪ್ತಹೋ॑ತಾ । ಸ ಪ್ರಾ॒ಣಸ್ಯ॑ ಪ್ರಾ॒ಣಃ । ಸ ಮೇ॑ ದದಾತು ಪ್ರ॒ಜಾಂ ಪ॒ಶೂನ್ಪುಷ್ಟಿಂ॒-ಯಁಶಃ॑ । ಪ್ರಾ॒ಣಸ್ಯ॑ ಚ ಮೇ ಪ್ರಾ॒ಣೋ ಭೂ॑ಯಾತ್ । ದ್ಯೌರ॒ಷ್ಟಹೋ॑ತಾ । ಸೋ॑ಽನಾಧೃ॒ಷ್ಯಃ ॥ 9 ॥

ಸ ಮೇ॑ ದದಾತು ಪ್ರ॒ಜಾಂ ಪ॒ಶೂನ್ಪುಷ್ಟಿಂ॒-ಯಁಶಃ॑ । ಅ॒ನಾ॒ಧೃ॒ಷ್ಯಶ್ಚ॑ ಭೂಯಾಸಮ್ । ಆ॒ದಿ॒ತ್ಯೋ ನವ॑ಹೋತಾ । ಸ ತೇ॑ಜ॒ಸ್ವೀ । ಸ ಮೇ॑ ದದಾತು ಪ್ರ॒ಜಾಂ ಪ॒ಶೂನ್ಪುಷ್ಟಿಂ॒-ಯಁಶಃ॑ । ತೇ॒ಜ॒ಸ್ವೀ ಚ॑ ಭೂಯಾಸಮ್ । ಪ್ರ॒ಜಾಪ॑ತಿ॒ರ್ದಶ॑ಹೋತಾ । ಸ ಇ॒ದಗ್ಂ ಸರ್ವ᳚ಮ್ । ಸ ಮೇ॑ ದದಾತು ಪ್ರ॒ಜಾಂ ಪ॒ಶೂನ್ಪುಷ್ಟಿಂ॒-ಯಁಶಃ॑ । ಸರ್ವಂ॑ ಚ ಮೇ ಭೂಯಾತ್ ॥ 10 ॥

ಪ್ರ॒ತಿ॒ಷ್ಠಾ ಪ್ರಾ॒ಣಶ್ಚ॑ ಮೇ ಭೂಯಾದನಾಧೃ॒ಷ್ಯಸ್ಸರ್ವಂ ಚ ಮೇ ಭೂಯಾತ್ ॥

ಬ್ರಾ॒ಹ್ಮ॒ಣೋ ಯ॒ಜ್ಞೋ᳚ಽಗ್ನಿರ್ಭ॒ರ್ತಾ ಪೃ॑ಥಿ॒ವೀ ಪ್ರ॑ತಿ॒ಷ್ಠಾಽಂತರಿ॑ಕ್ಷಂ-ವಿಁ॒ಷ್ಠಾ ವಾ॒ಯುಃ ಪ್ರಾ॒ಣಶ್ಚಂ॒ದ್ರಮಾ॑ ಸ ಋ॒ತೂನನ್ನ॒ಗ್ಂ॒ ಸ ಪ್ರಾ॒ಣಸ್ಯ॑ ಪ್ರಾ॒ಣೋ ದ್ಯೌರ॑ನಾಧೃ॒ಷ್ಯ ಆ॑ದಿ॒ತ್ಯಸ್ಸ ತೇ॑ಜ॒ಸ್ವೀ ಪ್ರ॒ಜಾಪ॑ತಿಃ॒ ಸ ಇ॒ದಗ್ಂ ಸರ್ವ॒ಗ್ಂ॒ ಸರ್ವಂ॑ ಚ ಮೇ ಭೂಯಾತ್ ॥

ಅ॒ಗ್ನಿರ್ಯಜು॑ರ್ಭಿಃ । ಸ॒ವಿ॒ತಾ ಸ್ತೋಮೈಃ᳚ । ಇಂದ್ರ॑ ಉಕ್ಥಾಮ॒ದೈಃ । ಮಿ॒ತ್ರಾವರು॑ಣಾವಾ॒ಶಿಷಾ᳚ । ಅಂಗಿ॑ರಸೋ॒ ಧಿಷ್ಣಿ॑ಯೈರ॒ಗ್ನಿಭಿಃ॑ । ಮ॒ರುತ॑ಸ್ಸದೋಹವಿರ್ಧಾ॒ನಾಭ್ಯಾ᳚ಮ್ । ಆಪಃ॒ ಪ್ರೋಕ್ಷ॑ಣೀಭಿಃ । ಓಷ॑ಧಯೋ ಬ॒ರ್​ಹಿಷಾ᳚ । ಅದಿ॑ತಿ॒ರ್ವೇದ್ಯಾ᳚ । ಸೋಮೋ॑ ದೀ॒ಕ್ಷಯಾ᳚ ॥ 11 ॥

ತ್ವಷ್ಟೇ॒ಧ್ಮೇನ॑ । ವಿಷ್ಣು॑ರ್ಯ॒ಜ್ಞೇನ॑ । ವಸ॑ವ॒ ಆಜ್ಯೇ॑ನ । ಆ॒ದಿ॒ತ್ಯಾ ದಕ್ಷಿ॑ಣಾಭಿಃ । ವಿಶ್ವೇ॑ ದೇ॒ವಾ ಊ॒ರ್ಜಾ । ಪೂ॒ಷಾ ಸ್ವ॑ಗಾಕಾ॒ರೇಣ॑ । ಬೃಹ॒ಸ್ಪತಿಃ॑ ಪುರೋ॒ಧಯಾ᳚ । ಪ್ರ॒ಜಾಪ॑ತಿರುದ್ಗೀ॒ಥೇನ॑ । ಅಂ॒ತರಿ॑ಕ್ಷಂ ಪ॒ವಿತ್ರೇ॑ಣ । ವಾ॒ಯುಃ ಪಾತ್ರೈಃ᳚ । ಅ॒ಹಗ್ಗ್‍ಂ ಶ್ರ॒ದ್ಧಯಾ᳚ ॥ 12 ॥

ದೀ॒ಕ್ಷಯಾ॒ ಪಾತ್ರೈ॒ರೇಕಂ॑ ಚ ॥ 8 ॥

ಸೇನೇಂದ್ರ॑ಸ್ಯ । ಧೇನಾ॒ ಬೃಹ॒ಸ್ಪತೇಃ᳚ । ಪ॒ಥ್ಯಾ॑ ಪೂ॒ಷ್ಣಃ । ವಾಗ್ವಾ॒ಯೋಃ । ದೀ॒ಕ್ಷಾ ಸೋಮ॑ಸ್ಯ । ಪೃ॒ಥಿ॒ವ್ಯ॑ಗ್ನೇಃ । ವಸೂ॑ನಾಂ ಗಾಯ॒ತ್ರೀ । ರು॒ದ್ರಾಣಾಂ᳚ ತ್ರಿ॒ಷ್ಟುಕ್ । ಆ॒ದಿ॒ತ್ಯಾನಾಂ॒ ಜಗ॑ತೀ । ವಿಷ್ಣೋ॑ರನು॒ಷ್ಟುಕ್ ॥ 13 ॥

ವರು॑ಣಸ್ಯ ವಿ॒ರಾಟ್ । ಯ॒ಜ್ಞಸ್ಯ॑ ಪಂ॒ಕ್ತಿಃ । ಪ್ರ॒ಜಾಪ॑ತೇ॒ರನು॑ಮತಿಃ । ಮಿ॒ತ್ರಸ್ಯ॑ ಶ್ರ॒ದ್ಧಾ । ಸ॒ವಿ॒ತುಃ ಪ್ರಸೂ॑ತಿಃ । ಸೂರ್ಯ॑ಸ್ಯ॒ ಮರೀ॑ಚಿಃ । ಚಂ॒ದ್ರಮ॑ಸೋ ರೋಹಿ॒ಣೀ । ಋಷೀ॑ಣಾಮರುಂಧ॒ತೀ । ಪ॒ರ್ಜನ್ಯ॑ಸ್ಯ ವಿ॒ದ್ಯುತ್ । ಚತ॑ಸ್ರೋ॒ ದಿಶಃ॑ । ಚತ॑ಸ್ರೋಽವಾಂತರದಿ॒ಶಾಃ । ಅಹ॑ಶ್ಚ॒ ರಾತ್ರಿ॑ಶ್ಚ । ಕೃ॒ಷಿಶ್ಚ॒ ವೃಷ್ಟಿ॑ಶ್ಚ । ತ್ವಿಷಿ॒ಶ್ಚಾಪ॑ಚಿತಿಶ್ಚ । ಆಪ॒ಶ್ಚೌಷ॑ಧಯಶ್ಚ । ಊರ್ಕ್ಚ॑ ಸೂ॒ನೃತಾ॑ ಚ ದೇ॒ವಾನಾಂ॒ ಪತ್ನ॑ಯಃ ॥ 14 ॥

ಅ॒ನು॒ಷ್ಟುಗ್ದಿಶ॒ಷ್ಷಟ್ಚ॑ ॥ 9 ॥

ದೇ॒ವಸ್ಯ॑ ತ್ವಾ ಸವಿ॒ತುಃ ಪ್ರ॑ಸ॒ವೇ । ಅ॒ಶ್ವಿನೋ᳚ರ್ಬಾ॒ಹುಭ್ಯಾ᳚ಮ್ । ಪೂ॒ಷ್ಣೋ ಹಸ್ತಾ᳚ಭ್ಯಾಂ॒ ಪ್ರತಿ॑ಗೃಹ್ಣಾಮಿ । ರಾಜಾ᳚ ತ್ವಾ॒ ವರು॑ಣೋ ನಯತು ದೇವಿ ದಕ್ಷಿಣೇ॒ಽಗ್ನಯೇ॒ ಹಿರ॑ಣ್ಯಮ್ । ತೇನಾ॑ಮೃತ॒ತ್ವಮ॑ಶ್ಯಾಮ್ । ವಯೋ॑ ದಾ॒ತ್ರೇ । ಮಯೋ॒ ಮಹ್ಯ॑ಮಸ್ತು ಪ್ರತಿಗ್ರಹೀ॒ತ್ರೇ । ಕ ಇ॒ದಂ ಕಸ್ಮಾ॑ ಅದಾತ್ । ಕಾಮಃ॒ ಕಾಮಾ॑ಯ । ಕಾಮೋ॑ ದಾ॒ತಾ ॥ 15 ॥

ಕಾಮಃ॑ ಪ್ರತಿಗ್ರಹೀ॒ತಾ । ಕಾಮಗ್ಂ॑ ಸಮು॒ದ್ರಮಾವಿ॑ಶ । ಕಾಮೇ॑ನ ತ್ವಾ॒ ಪ್ರತಿ॑ಗೃಹ್ಣಾಮಿ । ಕಾಮೈ॒ತತ್ತೇ᳚ । ಏ॒ಷಾ ತೇ॑ ಕಾಮ॒ ದಕ್ಷಿ॑ಣಾ । ಉ॒ತ್ತಾ॒ನಸ್ತ್ವಾ᳚ಽಽಂಗೀರ॒ಸಃ ಪ್ರತಿ॑ಗೃಹ್ಣಾತು । ಸೋಮಾ॑ಯ॒ ವಾಸಃ॑ । ರು॒ದ್ರಾಯ॒ ಗಾಮ್ । ವರು॑ಣಾ॒ಯಾಶ್ವ᳚ಮ್ । ಪ್ರ॒ಜಾಪ॑ತಯೇ॒ ಪುರು॑ಷಮ್ ॥ 16 ॥

ಮನ॑ವೇ॒ ತಲ್ಪ᳚ಮ್ । ತ್ವಷ್ಟ್ರೇ॒ಽಜಾಮ್ । ಪೂ॒ಷ್ಣೇಽವಿ᳚ಮ್ । ನಿರ್​ಋ॑ತ್ಯಾ ಅಶ್ವತರಗರ್ದ॒ಭೌ । ಹಿ॒ಮವ॑ತೋ ಹ॒ಸ್ತಿನ᳚ಮ್ । ಗಂ॒ಧ॒ರ್ವಾ॒ಪ್ಸ॒ರಾಭ್ಯ॑ಸ್ಸ್ರಗಲಂಕರ॒ಣೇ । ವಿಶ್ವೇ᳚ಭ್ಯೋ ದೇ॒ವೇಭ್ಯೋ॑ ಧಾ॒ನ್ಯಮ್ । ವಾ॒ಚೇಽನ್ನ᳚ಮ್ । ಬ್ರಹ್ಮ॑ಣ ಓದ॒ನಮ್ । ಸ॒ಮು॒ದ್ರಾಯಾಪಃ॑ ॥ 17 ॥

ಉ॒ತ್ತಾ॒ನಾಯಾಂ᳚ಗೀರ॒ಸಾಯಾನಃ॑ । ವೈ॒ಶ್ವಾ॒ನ॒ರಾಯ॒ ರಥ᳚ಮ್ । ವೈ॒ಶ್ವಾ॒ನ॒ರಃ ಪ್ರ॒ತ್ನಥಾ॒ ನಾಕ॒ಮಾರು॑ಹತ್ । ದಿ॒ವಃ ಪೃ॒ಷ್ಠಂ ಭಂದ॑ಮಾನಸ್ಸು॒ಮನ್ಮ॑ಭಿಃ । ಸ ಪೂ᳚ರ್ವ॒ವಜ್ಜ॒ನಯ॑ಜ್ಜಂ॒ತವೇ॒ ಧನ᳚ಮ್ । ಸ॒ಮಾ॒ನಮ॑ಜ್ಮಾ॒ ಪರಿ॑ಯಾತಿ॒ ಜಾಗೃ॑ವಿಃ । ರಾಜಾ᳚ ತ್ವಾ॒ ವರು॑ಣೋ ನಯತು ದೇವಿ ದಕ್ಷಿಣೇ ವೈಶ್ವಾನ॒ರಾಯ॒ ರಥ᳚ಮ್ । ತೇನಾ॑ಮೃತ॒ತ್ವಮ॑ಶ್ಯಾಮ್ । ವಯೋ॑ ದಾ॒ತ್ರೇ । ಮಯೋ॒ ಮಹ್ಯ॑ಮಸ್ತು ಪ್ರತಿಗ್ರಹೀ॒ತ್ರೇ ॥ 18 ॥

ಕ ಇ॒ದಂ ಕಸ್ಮಾ॑ ಅದಾತ್ । ಕಾಮಃ॒ ಕಾಮಾ॑ಯ । ಕಾಮೋ॑ ದಾ॒ತಾ । ಕಾಮಃ॑ ಪ್ರತಿಗ್ರಹೀ॒ತಾ । ಕಾಮಗ್ಂ॑ ಸಮು॒ದ್ರಮಾವಿ॑ಶ । ಕಾಮೇ॑ನ ತ್ವಾ॒ ಪ್ರತಿ॑ಗೃಹ್ಣಾಮಿ । ಕಾಮೈ॒ತತ್ತೇ᳚ । ಏ॒ಷಾ ತೇ॑ ಕಾಮ॒ ದಕ್ಷಿ॑ಣಾ । ಉ॒ತ್ತಾ॒ನಸ್ತ್ವಾ᳚ಽಽಂಗೀರ॒ಸಃ ಪ್ರತಿ॑ಗೃಹ್ಣಾತು ॥ 19 ॥

ದಾ॒ತಾ ಪುರು॑ಷ॒ಮಾಪಃ॑ ಪ್ರತಿಗ್ರಹೀ॒ತ್ರೇ ನವ॑ ಚ ॥ 10 ॥

ಸು॒ವರ್ಣಂ॑ ಘ॒ರ್ಮಂ ಪರಿ॑ವೇದ ವೇ॒ನಮ್ । ಇಂದ್ರ॑ಸ್ಯಾ॒ಽಽತ್ಮಾನಂ॑ ದಶ॒ಧಾ ಚರಂ॑ತಮ್ । ಅಂ॒ತಸ್ಸ॑ಮು॒ದ್ರೇ ಮನ॑ಸಾ॒ ಚರಂ॑ತಮ್ । ಬ್ರಹ್ಮಾಽನ್ವ॑ವಿಂದ॒ದ್ದಶ॑ಹೋತಾರ॒ಮರ್ಣೇ᳚ । ಅಂ॒ತಃ ಪ್ರವಿ॑ಷ್ಟಶ್ಶಾ॒ಸ್ತಾ ಜನಾ॑ನಾಮ್ । ಏಕ॒ಸ್ಸನ್ಬ॑ಹು॒ಧಾ ವಿ॑ಚಾರಃ । ಶ॒ತಗ್ಂ ಶು॒ಕ್ರಾಣಿ॒ ಯತ್ರೈಕಂ॒ ಭವಂ॑ತಿ । ಸರ್ವೇ॒ ವೇದಾ॒ ಯತ್ರೈಕಂ॒ ಭವಂ॑ತಿ । ಸರ್ವೇ॒ ಹೋತಾ॑ರೋ॒ ಯತ್ರೈಕಂ॒ ಭವಂ॑ತಿ । ಸ॒ ಮಾನ॑ಸೀನ ಆ॒ತ್ಮಾ ಜನಾ॑ನಾಮ್ ॥ 20 ॥

ಅಂ॒ತಃ ಪ್ರವಿ॑ಷ್ಟಶ್ಶಾ॒ಸ್ತಾ ಜನಾ॑ನಾ॒ಗ್ಂ॒ ಸರ್ವಾ᳚ತ್ಮಾ । ಸರ್ವಾಃ᳚ ಪ್ರ॒ಜಾ ಯತ್ರೈಕಂ॒ ಭವಂ॑ತಿ । ಚತು॑ರ್​ಹೋತಾರೋ॒ ಯತ್ರ॑ ಸಂ॒ಪದಂ॒ ಗಚ್ಛಂ॑ತಿ ದೇ॒ವೈಃ । ಸ॒ ಮಾನ॑ಸೀನ ಆ॒ತ್ಮಾ ಜನಾ॑ನಾಮ್ । ಬ್ರಹ್ಮೇಂದ್ರ॑ಮ॒ಗ್ನಿಂ ಜಗ॑ತಃ ಪ್ರತಿ॒ಷ್ಠಾಮ್ । ದಿ॒ವ ಆ॒ತ್ಮಾನಗ್ಂ॑ ಸವಿ॒ತಾರಂ॒ ಬೃಹ॒ಸ್ಪತಿ᳚ಮ್ । ಚತು॑ರ್​ಹೋತಾರಂ ಪ್ರ॒ದಿಶೋಽನು॑ಕ್ಲೃ॒ಪ್ತಮ್ । ವಾ॒ಚೋ ವೀ॒ರ್ಯಂ॑ ತಪ॒ಸಾಽನ್ವ॑ವಿಂದತ್ । ಅಂ॒ತಃ ಪ್ರವಿ॑ಷ್ಟಂ ಕ॒ರ್ತಾರ॑ಮೇ॒ತಮ್ । ತ್ವಷ್ಟಾ॑ರಗ್ಂ ರೂ॒ಪಾಣಿ॑ ವಿಕು॒ರ್ವಂತಂ॑-ವಿಁಪ॒ಶ್ಚಿಮ್ ॥ 21 ॥

ಅ॒ಮೃತ॑ಸ್ಯ ಪ್ರಾ॒ಣಂ-ಯಁ॒ಜ್ಞಮೇ॒ತಮ್ । ಚತು॑ರ್​ಹೋತೃಣಾಮಾ॒ತ್ಮಾನಂ॑ ಕ॒ವಯೋ॒ ನಿಚಿ॑ಕ್ಯುಃ । ಅಂ॒ತಃ ಪ್ರವಿ॑ಷ್ಟಂ ಕ॒ರ್ತಾರ॑ಮೇ॒ತಮ್ । ದೇ॒ವಾನಾಂ॒ ಬಂಧು॒ ನಿಹಿ॑ತಂ॒ ಗುಹಾ॑ಸು । ಅ॒ಮೃತೇ॑ನ ಕ್ಲೃ॒ಪ್ತಂ-ಯಁ॒ಜ್ಞಮೇ॒ತಮ್ । ಚತು॑ರ್​ಹೋತೃಣಾಮಾ॒ತ್ಮಾನಂ॑ ಕ॒ವಯೋ॒ ನಿಚಿ॑ಕ್ಯುಃ । ಶ॒ತಂ ನಿ॒ಯುತಃ॒ ಪರಿ॑ವೇದ॒ ವಿಶ್ವಾ॑ ವಿ॒ಶ್ವವಾ॑ರಃ । ವಿಶ್ವ॑ಮಿ॒ದಂ-ವೃಁ॑ಣಾತಿ । ಇಂದ್ರ॑ಸ್ಯಾ॒ಽಽತ್ಮಾ ನಿಹಿ॑ತಃ॒ ಪಂಚ॑ಹೋತಾ । ಅ॒ಮೃತಂ॑ ದೇ॒ವಾನಾ॒ಮಾಯುಃ॑ ಪ್ರ॒ಜಾನಾ᳚ಮ್ ॥ 22 ॥

ಇಂದ್ರ॒ಗ್ಂ॒ ರಾಜಾ॑ನಗ್ಂ ಸವಿ॒ತಾರ॑ಮೇ॒ತಮ್ । ವಾ॒ಯೋರಾ॒ತ್ಮಾನಂ॑ ಕ॒ವಯೋ॒ ನಿಚಿ॑ಕ್ಯುಃ । ರ॒ಶ್ಮಿಗ್ಂ ರ॑ಶ್ಮೀ॒ನಾಂ ಮಧ್ಯೇ॒ ತಪಂ॑ತಮ್ । ಋ॒ತಸ್ಯ॑ ಪ॒ದೇ ಕ॒ವಯೋ॒ ನಿಪಾಂ᳚ತಿ । ಯ ಆಂ᳚ಡಕೋ॒ಶೇ ಭುವ॑ನಂ ಬಿ॒ಭರ್ತಿ॑ । ಅನಿ॑ರ್ಭಿಣ್ಣ॒ಸ್ಸನ್ನಥ॑ ಲೋ॒ಕಾನ್ ವಿ॒ಚಷ್ಟೇ᳚ । ಯಸ್ಯಾಂ᳚ಡಕೋ॒ಶಗ್ಂ ಶುಷ್ಮ॑ಮಾ॒ಹುಃ ಪ್ರಾ॒ಣಮುಲ್ಬ᳚ಮ್ । ತೇನ॑ ಕ್ಲೃ॒ಪ್ತೋ॑ಽಮೃತೇ॑ನಾ॒ಹಮ॑ಸ್ಮಿ । ಸು॒ವರ್ಣಂ॒ ಕೋಶ॒ಗ್ಂ॒ ರಜ॑ಸಾ॒ ಪರೀ॑ವೃತಮ್ । ದೇ॒ವಾನಾಂ᳚-ವಁಸು॒ಧಾನೀಂ᳚-ವಿಁ॒ರಾಜ᳚ಮ್ ॥ 23 ॥

ಅ॒ಮೃತ॑ಸ್ಯ ಪೂ॒ರ್ಣಾಂ ತಾಮು॑ ಕ॒ಲಾಂ-ವಿಁಚ॑ಕ್ಷತೇ । ಪಾದ॒ಗ್ಂ॒ ಷಡ್ಢೋ॑ತು॒ರ್ನ ಕಿಲಾ॑ಽಽವಿವಿತ್ಸೇ । ಯೇನ॒ರ್ತವಃ॑ ಪಂಚ॒ಧೋತ ಕ್ಲೃ॒ಪ್ತಾಃ । ಉ॒ತ ವಾ॑ ಷ॒ಡ್ಧಾ ಮನ॒ಸೋತ ಕ್ಲೃ॒ಪ್ತಾಃ । ತಗ್ಂ ಷಡ್ಢೋ॑ತಾರಮೃ॒ತುಭಿಃ॒ ಕಲ್ಪ॑ಮಾನಮ್ । ಋ॒ತಸ್ಯ॑ ಪ॒ದೇ ಕ॒ವಯೋ॒ ನಿಪಾಂ᳚ತಿ । ಅಂ॒ತಃ ಪ್ರವಿ॑ಷ್ಟಂ ಕ॒ರ್ತಾರ॑ಮೇ॒ತಮ್ । ಅಂ॒ತಶ್ಚಂ॒ದ್ರಮ॑ಸಿ॒ ಮನ॑ಸಾ॒ ಚರಂ॑ತಮ್ । ಸ॒ಹೈವ ಸಂತಂ॒ ನ ವಿಜಾ॑ನಂತಿ ದೇ॒ವಾಃ । ಇಂದ್ರ॑ಸ್ಯಾ॒ಽಽತ್ಮಾನಗ್ಂ॑ ಶತ॒ಧಾ ಚರಂ॑ತಮ್ ॥ 24 ॥

ಇಂದ್ರೋ॒ ರಾಜಾ॒ ಜಗ॑ತೋ॒ ಯ ಈಶೇ᳚ । ಸ॒ಪ್ತಹೋ॑ತಾ ಸಪ್ತ॒ಧಾ ವಿಕ್ಲೃ॑ಪ್ತಃ । ಪರೇ॑ಣ॒ ತಂತುಂ॑ ಪರಿಷಿ॒ಚ್ಯಮಾ॑ನಮ್ । ಅಂ॒ತರಾ॑ದಿ॒ತ್ಯೇ ಮನ॑ಸಾ॒ ಚರಂ॑ತಮ್ । ದೇ॒ವಾನಾ॒ಗ್ಂ॒ ಹೃದ॑ಯಂ॒ ಬ್ರಹ್ಮಾಽನ್ವ॑ವಿಂದತ್ । ಬ್ರಹ್ಮೈ॒ತದ್ಬ್ರಹ್ಮ॑ಣ॒ ಉಜ್ಜ॑ಭಾರ । ಅ॒ರ್ಕಗ್ಗ್‍ಂ ಶ್ಚೋತಂ॑ತಗ್ಂ ಸರಿ॒ರಸ್ಯ॒ ಮಧ್ಯೇ᳚ । ಆ ಯಸ್ಮಿಂ॑ಥ್​ಸ॒ಪ್ತ ಪೇರ॑ವಃ । ಮೇಹಂ॑ತಿ ಬಹು॒ಲಾಗ್ಂ ಶ್ರಿಯ᳚ಮ್ । ಬ॒ಹ್ವ॒ಶ್ವಾಮಿಂ॑ದ್ರ॒ ಗೋಮ॑ತೀಮ್ ॥ 25 ॥

ಅಚ್ಯು॑ತಾಂ ಬಹು॒ಲಾಗ್ಂ ಶ್ರಿಯ᳚ಮ್ । ಸ ಹರಿ॑ರ್ವಸು॒ವಿತ್ತ॑ಮಃ । ಪೇ॒ರುರಿಂದ್ರಾ॑ಯ ಪಿನ್ವತೇ । ಬ॒ಹ್ವ॒ಶ್ವಾಮಿಂ॑ದ್ರ॒ ಗೋಮ॑ತೀಮ್ । ಅಚ್ಯು॑ತಾಂ ಬಹು॒ಲಾಗ್ಂ ಶ್ರಿಯ᳚ಮ್ । ಮಹ್ಯ॒ಮಿಂದ್ರೋ॒ ನಿಯ॑ಚ್ಛತು । ಶ॒ತಗ್ಂ ಶ॒ತಾ ಅ॑ಸ್ಯ ಯು॒ಕ್ತಾ ಹರೀ॑ಣಾಮ್ । ಅ॒ರ್ವಾಙಾ ಯಾ॑ತು॒ ವಸು॑ಭೀ ರ॒ಶ್ಮಿರಿಂದ್ರಃ॑ । ಪ್ರಮಗ್ಂ‍ಹ॑ ಮಾಣೋ ಬಹು॒ಲಾಗ್ಂ ಶ್ರಿಯ᳚ಮ್ । ರ॒ಶ್ಮಿರಿಂದ್ರ॑ಸ್ಸವಿ॒ತಾ ಮೇ॒ ನಿಯ॑ಚ್ಛತು ॥ 26 ॥

ಘೃ॒ತಂ ತೇಜೋ॒ ಮಧು॑ಮದಿಂದ್ರಿ॒ಯಮ್ । ಮಯ್ಯ॒ಯಮ॒ಗ್ನಿರ್ದ॑ಧಾತು । ಹರಿಃ॑ ಪತಂ॒ಗಃ ಪ॑ಟ॒ರೀ ಸು॑ಪ॒ರ್ಣಃ । ದಿ॒ವಿ॒ಕ್ಷಯೋ॒ ನಭ॑ಸಾ॒ ಯ ಏತಿ॑ । ಸ ನ॒ ಇಂದ್ರಃ॑ ಕಾಮವ॒ರಂ ದ॑ದಾತು । ಪಂಚಾ॑ರಂ ಚ॒ಕ್ರಂ ಪರಿ॑ವರ್ತತೇ ಪೃ॒ಥು । ಹಿರ॑ಣ್ಯಜ್ಯೋತಿಸ್ಸರಿ॒ರಸ್ಯ॒ ಮಧ್ಯೇ᳚ । ಅಜ॑ಸ್ರಂ॒ ಜ್ಯೋತಿ॒ರ್ನಭ॑ಸಾ॒ ಸರ್ಪ॑ದೇತಿ । ಸ ನ॒ ಇಂದ್ರಃ॑ ಕಾಮವ॒ರಂ ದ॑ದಾತು । ಸ॒ಪ್ತ ಯುಂ॑ಜಂತಿ॒ ರಥ॒ಮೇಕ॑ಚಕ್ರಮ್ ॥ 27 ॥

ಏಕೋ॒ ಅಶ್ವೋ॑ ವಹತಿ ಸಪ್ತನಾ॒ಮಾ । ತ್ರಿ॒ನಾಭಿ॑ ಚ॒ಕ್ರಮ॒ಜರ॒ಮನ॑ರ್ವಮ್ । ಯೇನೇ॒ಮಾ ವಿಶ್ವಾ॒ ಭುವ॑ನಾನಿ ತಸ್ಥುಃ । ಭ॒ದ್ರಂ ಪಶ್ಯಂ॑ತ॒ ಉಪ॑ಸೇದು॒ರಗ್ರೇ᳚ । ತಪೋ॑ ದೀ॒ಕ್ಷಾಮೃಷ॑ಯಸ್ಸುವ॒ರ್ವಿದಃ॑ । ತತಃ॑ ಕ್ಷ॒ತ್ತ್ರಂ ಬಲ॒ಮೋಜ॑ಶ್ಚ ಜಾ॒ತಮ್ । ತದ॒ಸ್ಮೈ ದೇ॒ವಾ ಅ॒ಭಿಸಂ ನ॑ಮಂತು । ಶ್ವೇ॒ತಗ್ಂ ರ॒ಶ್ಮಿಂ ಬೋ॑ಭು॒ಜ್ಯಮಾ॑ನಮ್ । ಅ॒ಪಾಂ ನೇ॒ತಾರಂ॒ ಭುವ॑ನಸ್ಯ ಗೋ॒ಪಾಮ್ । ಇಂದ್ರಂ॒ ನಿಚಿ॑ಕ್ಯುಃ ಪರ॒ಮೇ ವ್ಯೋ॑ಮನ್ನ್ ॥ 28 ॥

ರೋಹಿ॑ಣೀಃ ಪಿಂಗ॒ಲಾ ಏಕ॑ರೂಪಾಃ । ಕ್ಷರಂ॑ತೀಃ ಪಿಂಗ॒ಲಾ ಏಕ॑ರೂಪಾಃ । ಶ॒ತಗ್ಂ ಸ॒ಹಸ್ರಾ॑ಣಿ ಪ್ರ॒ಯುತಾ॑ನಿ॒ ನಾವ್ಯಾ॑ನಾಮ್ । ಅ॒ಯಂ-ಯಁಶ್ಶ್ವೇ॒ತೋ ರ॒ಶ್ಮಿಃ । ಪರಿ॒ ಸರ್ವ॑ಮಿ॒ದಂ ಜಗ॑ತ್ । ಪ್ರ॒ಜಾಂ ಪ॒ಶೂಂಧನಾ॑ನಿ । ಅ॒ಸ್ಮಾಕಂ॑ ದದಾತು । ಶ್ವೇ॒ತೋ ರ॒ಶ್ಮಿಃ ಪರಿ॒ ಸರ್ವಂ॑ ಬಭೂವ । ಸುವ॒ನ್ಮಹ್ಯಂ॑ ಪ॒ಶೂನ್ ವಿ॒ಶ್ವರೂ॑ಪಾನ್ । ಪ॒ತಂ॒ಗಮ॒ಕ್ತಮಸು॑ರಸ್ಯ ಮಾ॒ಯಯಾ᳚ ॥ 29 ॥

ಹೃ॒ದಾ ಪ॑ಶ್ಯಂತಿ॒ ಮನ॑ಸಾ ಮನೀ॒ಷಿಣಃ॑ । ಸ॒ಮು॒ದ್ರೇ ಅಂ॒ತಃ ಕ॒ವಯೋ॒ ವಿಚ॑ಕ್ಷತೇ । ಮರೀ॑ಚೀನಾಂ ಪ॒ದಮಿ॑ಚ್ಛಂತಿ ವೇ॒ಧಸಃ॑ । ಪ॒ತಂ॒ಗೋ ವಾಚಂ॒ ಮನ॑ಸಾ ಬಿಭರ್ತಿ । ತಾಂ ಗಂ॑ಧ॒ರ್ವೋ॑ಽವದ॒ದ್ಗರ್ಭೇ॑ ಅಂ॒ತಃ । ತಾಂ ದ್ಯೋತ॑ಮಾನಾಗ್ಂ ಸ್ವ॒ರ್ಯಂ॑ ಮನೀ॒ಷಾಮ್ । ಋ॒ತಸ್ಯ॑ ಪ॒ದೇ ಕ॒ವಯೋ॒ ನಿಪಾಂ᳚ತಿ । ಯೇ ಗ್ರಾ॒ಮ್ಯಾಃ ಪ॒ಶವೋ॑ ವಿ॒ಶ್ವರೂ॑ಪಾಃ । ವಿರೂ॑ಪಾ॒ಸ್ಸಂತೋ॑ ಬಹು॒ಧೈಕ॑ರೂಪಾಃ । ಅ॒ಗ್ನಿಸ್ತಾಗ್ಂ ಅಗ್ರೇ॒ ಪ್ರಮು॑ಮೋಕ್ತು ದೇ॒ವಃ ॥ 30 ॥

ಪ್ರ॒ಜಾಪ॑ತಿಃ ಪ್ರ॒ಜಯಾ॑ ಸಂ​ವಿಁದಾ॒ನಃ । ವೀ॒ತಗ್ಗ್‍ಂ ಸ್ತು॑ಕೇ ಸ್ತುಕೇ । ಯು॒ವಮ॒ಸ್ಮಾಸು॒ ನಿಯ॑ಚ್ಛತಮ್ । ಪ್ರ ಪ್ರ॑ ಯ॒ಜ್ಞಪ॑ತಿಂ ತಿರ । ಯೇ ಗ್ರಾ॒ಮ್ಯಾಃ ಪ॒ಶವೋ॑ ವಿ॒ಶ್ವರೂ॑ಪಾಃ । ವಿರೂ॑ಪಾ॒ಸ್ಸಂತೋ॑ ಬಹು॒ಧೈಕ॑ರೂಪಾಃ । ತೇಷಾಗ್ಂ॑ ಸಪ್ತಾ॒ನಾಮಿ॒ಹ ರಂತಿ॑ರಸ್ತು । ರಾ॒ಯಸ್ಪೋಷಾ॑ಯ ಸುಪ್ರಜಾ॒ಸ್ತ್ವಾಯ॑ ಸು॒ವೀರ್ಯಾ॑ಯ । ಯ ಆ॑ರ॒ಣ್ಯಾಃ ಪ॒ಶವೋ॑ ವಿ॒ಶ್ವರೂ॑ಪಾಃ । ವಿರೂ॑ಪಾ॒ಸ್ಸಂತೋ॑ ಬಹು॒ಧೈಕ॑ರೂಪಾಃ । ವಾ॒ಯುಸ್ತಾಗ್ಂ ಅಗ್ರೇ॒ ಪ್ರಮು॑ಮೋಕ್ತು ದೇ॒ವಃ । ಪ್ರ॒ಜಾಪ॑ತಿಃ ಪ್ರ॒ಜಯಾ॑ ಸಂ​ವಿಁದಾ॒ನಃ । ಇಡಾ॑ಯೈ ಸೃ॒ಪ್ತಂ ಘೃ॒ತವ॑ಚ್ಚರಾಚ॒ರಮ್ । ದೇ॒ವಾ ಅನ್ವ॑ವಿಂದ॒ನ್ಗುಹಾ॑ ಹಿ॒ತಮ್ । ಯ ಆ॑ರ॒ಣ್ಯಾಃ ಪ॒ಶವೋ॑ ವಿ॒ಶ್ವರೂ॑ಪಾಃ । ವಿರೂ॑ಪಾ॒ಸ್ಸಂತೋ॑ ಬಹು॒ಧೈಕ॑ರೂಪಾಃ । ತೇಷಾಗ್ಂ॑ ಸಪ್ತಾ॒ನಾಮಿ॒ಹ ರಂತಿ॑ರಸ್ತು । ರಾ॒ಯಸ್ಪೋಷಾ॑ಯ ಸುಪ್ರಜಾ॒ಸ್ತ್ವಾಯ॑ ಸು॒ವೀರ್ಯಾ॑ಯ ॥ 31 ॥

ಆ॒ತ್ಮಾ ಜನಾ॑ನಾಂ-ವಿಁಕು॒ರ್ವಂತಂ॑-ವಿಁಪ॒ಶ್ಚಿಂ ಪ್ರ॒ಜಾನಾಂ᳚-ವಁಸು॒ಧಾನೀಂ᳚-ವಿಁ॒ರಾಜಂ॒ ಚರಂ॑ತಂ॒ ಗೋಮ॑ತೀಂ ಮೇ॒ ನಿಯ॑ಚ್ಛ॒ತ್ವೇಕ॑ಚಕ್ರಂ॒-ವ್ಯೋಁ॑ಮನ್ಮಾ॒ಯಯಾ॑ ದೇ॒ವ ಏಕ॑ರೂಪಾ ಅ॒ಷ್ಟೌ ಚ॑ ॥ 11 ॥

ಸ॒ಹಸ್ರ॑ಶೀರ್​ಷಾ॒ ಪುರು॑ಷಃ । ಸ॒ಹ॒ಸ್ರಾ॒ಕ್ಷಸ್ಸ॒ಹಸ್ರ॑ಪಾತ್ ।

ಸ ಭೂಮಿಂ॑-ವಿಁ॒ಶ್ವತೋ॑ ವೃ॒ತ್ವಾ । ಅತ್ಯ॑ತಿಷ್ಠದ್ದಶಾಂಗು॒ಲಮ್ ।

ಪುರು॑ಷ ಏ॒ವೇದಗ್ಂ ಸರ್ವ᳚ಮ್ । ಯದ್ಭೂ॒ತಂ-ಯಁಚ್ಚ॒ ಭವ್ಯ᳚ಮ್ ।

ಉ॒ತಾಮೃ॑ತ॒ತ್ವಸ್ಯೇಶಾ॑ನಃ । ಯದನ್ನೇ॑ನಾತಿ॒ರೋಹ॑ತಿ । ಏ॒ತಾವಾ॑ನಸ್ಯ ಮಹಿ॒ಮಾ । ಅತೋ॒ ಜ್ಯಾಯಾಗ್ಂ॑ಶ್ಚ॒ ಪೂರು॑ಷಃ ॥ 32,33 ॥

ಪಾದೋ᳚ಽಸ್ಯ॒ ವಿಶ್ವಾ॑ ಭೂ॒ತಾನಿ॑ । ತ್ರಿ॒ಪಾದ॑ಸ್ಯಾ॒ಮೃತಂ॑ ದಿ॒ವಿ ।

ತ್ರಿ॒ಪಾದೂ॒ರ್ಧ್ವ ಉದೈ॒ತ್ಪುರು॑ಷಃ । ಪಾದೋ᳚ಽಸ್ಯೇ॒ಹಾಭ॑ವಾ॒ತ್ಪುನಃ॑ ।

ತತೋ॒ ವಿಷ್ವ॒ಙ್ವ್ಯ॑ಕ್ರಾಮತ್ । ಸಾ॒ಶ॒ನಾ॒ನ॒ಶ॒ನೇ ಅ॒ಭಿ ।

ತಸ್ಮಾ᳚ದ್ವಿ॒ರಾಡ॑ಜಾಯತ । ವಿ॒ರಾಜೋ॒ ಅಧಿ॒ ಪೂರು॑ಷಃ । ಸ ಜಾ॒ತೋ ಅತ್ಯ॑ರಿಚ್ಯತ । ಪ॒ಶ್ಚಾದ್ಭೂಮಿ॒ಮಥೋ॑ ಪು॒ರಃ ॥ 34,35 ॥

ಯತ್ಪುರು॑ಷೇಣ ಹ॒ವಿಷಾ᳚ । ದೇ॒ವಾ ಯ॒ಜ್ಞಮತ॑ನ್ವತ ।

ವ॒ಸಂ॒ತೋ ಅ॑ಸ್ಯಾಽಽಸೀ॒ದಾಜ್ಯ᳚ಮ್ । ಗ್ರೀ॒ಷ್ಮ ಇ॒ಧ್ಮಶ್ಶ॒ರದ್ಧ॒ವಿಃ ।

ಸ॒ಪ್ತಾಸ್ಯಾ॑ಽಽಸನ್ಪರಿ॒ಧಯಃ॑ । ತ್ರಿಸ್ಸ॒ಪ್ತ ಸ॒ಮಿಧಃ॑ ಕೃ॒ತಾಃ ।

ದೇ॒ವಾ ಯದ್ಯ॒ಜ್ಞಂ ತ॑ನ್ವಾ॒ನಾಃ । ಅಬ॑ಧ್ನ॒ನ್ಪುರು॑ಷಂ ಪ॒ಶುಮ್ ।

ತಂ-ಯಁ॒ಜ್ಞಂ ಬ॒ರ್​ಹಿಷಿ॒ ಪ್ರೌಕ್ಷನ್॑ । ಪುರು॑ಷಂ ಜಾ॒ತಮ॑ಗ್ರ॒ತಃ ॥ 34,35 ॥

ತೇನ॑ ದೇ॒ವಾ ಅಯ॑ಜಂತ । ಸಾ॒ಧ್ಯಾ ಋಷ॑ಯಶ್ಚ॒ ಯೇ ।

ತಸ್ಮಾ᳚ದ್ಯ॒ಜ್ಞಾಥ್ಸ॑ರ್ವ॒ಹುತಃ॑ । ಸಂಭೃ॑ತಂ ಪೃಷದಾ॒ಜ್ಯಮ್ ।

ಪ॒ಶೂಗ್‍ಸ್ತಾಗ್‍ಶ್ಚ॑ಕ್ರೇ ವಾಯ॒ವ್ಯಾನ್॑ । ಆ॒ರ॒ಣ್ಯಾನ್ಗ್ರಾ॒ಮ್ಯಾಶ್ಚ॒ ಯೇ ।

ತಸ್ಮಾ᳚ದ್ಯ॒ಜ್ಞಾಥ್ಸ॑ರ್ವ॒ಹುತಃ॑ । ಋಚ॒ಸ್ಸಾಮಾ॑ನಿ ಜಜ್ಞಿರೇ ।

ಛಂದಾಗ್ಂ॑ಸಿ ಜಜ್ಞಿರೇ॒ ತಸ್ಮಾ᳚ತ್ । ಯಜು॒ಸ್ತಸ್ಮಾ॑ದಜಾಯತ ॥ 35,36 ॥

ತಸ್ಮಾ॒ದಶ್ವಾ॑ ಅಜಾಯಂತ । ಯೇ ಕೇ ಚೋ॑ಭ॒ಯಾದ॑ತಃ ।

ಗಾವೋ॑ ಹ ಜಜ್ಞಿರೇ॒ ತಸ್ಮಾ᳚ತ್ । ತಸ್ಮಾ᳚ಜ್ಜಾ॒ತಾ ಅ॑ಜಾ॒ವಯಃ॑ ।

ಯತ್ಪುರು॑ಷಂ॒-ವ್ಯಁ॑ದಧುಃ । ಕ॒ತಿ॒ಧಾ ವ್ಯ॑ಕಲ್ಪಯನ್ನ್ ।

ಮುಖಂ॒ ಕಿಮ॑ಸ್ಯ॒ ಕೌ ಬಾ॒ಹೂ । ಕಾ ವೂ॒ರೂ ಪಾದಾ॑ವುಚ್ಯೇತೇ ।

ಬ್ರಾ॒ಹ್ಮ॒ಣೋ᳚ಽಸ್ಯ॒ ಮುಖ॑ಮಾಸೀತ್ । ಬಾ॒ಹೂ ರಾ॑ಜ॒ನ್ಯಃ॑ ಕೃ॒ತಃ ॥ 36,37 ॥

ಊ॒ರೂ ತದ॑ಸ್ಯ॒ ಯದ್ವೈಶ್ಯಃ॑ । ಪ॒ದ್ಭ್ಯಾಗ್ಂ ಶೂ॒ದ್ರೋ ಅ॑ಜಾಯತ ।

ಚಂ॒ದ್ರಮಾ॒ ಮನ॑ಸೋ ಜಾ॒ತಃ । ಚಕ್ಷೋ॒ಸ್ಸೂರ್ಯೋ॑ ಅಜಾಯತ ।

ಮುಖಾ॒ದಿಂದ್ರ॑ಶ್ಚಾ॒ಗ್ನಿಶ್ಚ॑ । ಪ್ರಾ॒ಣಾದ್ವಾ॒ಯುರ॑ಜಾಯತ ।

ನಾಭ್ಯಾ॑ ಆಸೀದಂ॒ತರಿ॑ಕ್ಷಮ್ । ಶೀ॒ರ್​ಷ್ಣೋ ದ್ಯೌಸ್ಸಮ॑ವರ್ತತ ।

ಪ॒ದ್ಭ್ಯಾಂ ಭೂಮಿ॒ರ್ದಿಶಃ॒ ಶ್ರೋತ್ರಾ᳚ತ್ ।

ತಥಾ॑ ಲೋ॒ಕಾಗ್ಂ ಅ॑ಕಲ್ಪಯನ್ನ್ ॥ 37,38 ॥

ವೇದಾ॒ಹಮೇ॒ತಂ ಪುರು॑ಷಂ ಮ॒ಹಾಂತ᳚ಮ್ ।

ಆ॒ದಿ॒ತ್ಯವ॑ರ್ಣಂ॒ ತಮ॑ಸ॒ಸ್ತು ಪಾ॒ರೇ ।

ಸರ್ವಾ॑ಣಿ ರೂ॒ಪಾಣಿ॑ ವಿ॒ಚಿತ್ಯ॒ ಧೀರಃ॑ ।

ನಾಮಾ॑ನಿ ಕೃ॒ತ್ವಾಽಭಿ॒ವದ॒ನ್ ಯದಾಸ್ತೇ᳚ ।

ಧಾ॒ತಾ ಪು॒ರಸ್ತಾ॒ದ್ಯಮು॑ದಾಜ॒ಹಾರ॑ ।

ಶ॒ಕ್ರಃ ಪ್ರವಿ॒ದ್ವಾನ್ಪ್ರ॒ದಿಶ॒ಶ್ಚತ॑ಸ್ರಃ ।

ತಮೇ॒ವಂ-ವಿಁ॒ದ್ವಾನ॒ಮೃತ॑ ಇ॒ಹ ಭ॑ವತಿ ।

ನಾನ್ಯಃ ಪಂಥಾ॒ ಅಯ॑ನಾಯ ವಿದ್ಯತೇ ।

ಯ॒ಜ್ಞೇನ॑ ಯ॒ಜ್ಞಮ॑ಯಜಂತ ದೇ॒ವಾಃ ।

ತಾನಿ॒ ಧರ್ಮಾ॑ಣಿ ಪ್ರಥ॒ಮಾನ್ಯಾ॑ಸನ್ನ್ ।

ತೇ ಹ॒ ನಾಕಂ॑ ಮಹಿ॒ಮಾನ॑ಸ್ಸಚಂತೇ ।

ಯತ್ರ॒ ಪೂರ್ವೇ॑ ಸಾ॒ಧ್ಯಾಸ್ಸಂತಿ॑ ದೇ॒ವಾಃ ॥ 38,39 ॥

ಪುರು॑ಷಃ ಪು॒ರೋ᳚ಽಗ್ರ॒ತೋ॑ಽಜಾಯತ ಕೃ॒ತೋ॑ಽಕಲ್ಪಯನ್ನಾಸಂ॒ದ್ವೇ ಚ॑ ॥ 12 ॥

ಜ್ಯಾಯಾ॒ನಧಿ॒ ಪೂರು॑ಷಃ । ಅನ್ಯತ್ರ॒ ಪುರು॑ಷಃ ॥

ಅ॒ದ್ಭ್ಯಸ್ಸಂಭೂ॑ತಃ ಪೃಥಿ॒ವ್ಯೈ ರಸಾ᳚ಚ್ಚ ।

ವಿ॒ಶ್ವಕ॑ರ್ಮಣ॒ಸ್ಸಮ॑ವರ್ತ॒ತಾಧಿ॑ ।

ತಸ್ಯ॒ ತ್ವಷ್ಟಾ॑ ವಿ॒ದಧ॑ದ್ರೂ॒ಪಮೇ॑ತಿ ।

ತತ್ಪುರು॑ಷಸ್ಯ॒ ವಿಶ್ವ॒ಮಾಜಾ॑ನ॒ಮಗ್ರೇ᳚ ।

ವೇದಾ॒ಹಮೇ॒ತಂ ಪುರು॑ಷಂ ಮ॒ಹಾಂತ᳚ಮ್ ।

ಆ॒ದಿ॒ತ್ಯವ॑ರ್ಣಂ॒ ತಮ॑ಸಃ॒ ಪರ॑ಸ್ತಾತ್ ।

ತಮೇ॒ವಂ-ವಿಁ॒ದ್ವಾನ॒ಮೃತ॑ ಇ॒ಹ ಭ॑ವತಿ ।

ನಾನ್ಯಃ ಪಂಥಾ॑ ವಿದ್ಯ॒ತೇಽಯ॑ನಾಯ ।

ಪ್ರ॒ಜಾಪ॑ತಿಶ್ಚರತಿ॒ ಗರ್ಭೇ॑ ಅಂ॒ತಃ ।

ಅ॒ಜಾಯ॑ಮಾನೋ ಬಹು॒ಧಾ ವಿಜಾ॑ಯತೇ ॥ 39,40 ॥

ತಸ್ಯ॒ ಧೀರಾಃ॒ ಪರಿ॑ಜಾನಂತಿ॒ ಯೋನಿ᳚ಮ್ । ಮರೀ॑ಚೀನಾಂ ಪ॒ದಮಿ॑ಚ್ಛಂತಿ ವೇ॒ಧಸಃ॑ । ಯೋ ದೇ॒ವೇಭ್ಯ॒ ಆತ॑ಪತಿ । ಯೋ ದೇ॒ವಾನಾಂ᳚ ಪು॒ರೋಹಿ॑ತಃ ।

ಪೂರ್ವೋ॒ ಯೋ ದೇ॒ವೇಭ್ಯೋ॑ ಜಾ॒ತಃ । ನಮೋ॑ ರು॒ಚಾಯ॒ ಬ್ರಾಹ್ಮ॑ಯೇ । ರುಚಂ॑ ಬ್ರಾ॒ಹ್ಮಂ ಜ॒ನಯಂ॑ತಃ । ದೇ॒ವಾ ಅಗ್ರೇ॒ ತದ॑ಬ್ರುವನ್ನ್ । ಯಸ್ತ್ವೈ॒ವಂ ಬ್ರಾ᳚ಹ್ಮ॒ಣೋ ವಿ॒ದ್ಯಾತ್ । ತಸ್ಯ॑ ದೇ॒ವಾ ಅಸ॒ನ್ವಶೇ᳚ । ಹ್ರೀಶ್ಚ॑ ತೇ ಲ॒ಕ್ಷ್ಮೀಶ್ಚ॒ ಪತ್ನ್ಯೌ᳚ । ಅ॒ಹೋ॒ರಾ॒ತ್ರೇ ಪಾ॒ರ್​ಶ್ವೇ । ನಕ್ಷ॑ತ್ರಾಣಿ ರೂ॒ಪಮ್ । ಅ॒ಶ್ವಿನೌ॒ ವ್ಯಾತ್ತ᳚ಮ್ । ಇ॒ಷ್ಟಂ ಮ॑ನಿಷಾಣ । ಅ॒ಮುಂ ಮ॑ನಿಷಾಣ । ಸರ್ವಂ॑ ಮನಿಷಾಣ ॥ 40,41 ॥

ಜಾ॒ಯ॒ತೇ॒ ವಶೇ॑ ಸ॒ಪ್ತ ಚ॑ ॥ 13 ॥

ಭ॒ರ್ತಾ ಸನ್ಭ್ರಿ॒ಯಮಾ॑ಣೋ ಬಿಭರ್ತಿ । ಏಕೋ॑ ದೇ॒ವೋ ಬ॑ಹು॒ಧಾ ನಿವಿ॑ಷ್ಟಃ । ಯ॒ದಾ ಭಾ॒ರಂ ತಂ॒ದ್ರಯ॑ತೇ॒ ಸ ಭರ್ತು᳚ಮ್ । ನಿ॒ಧಾಯ॑ ಭಾ॒ರಂ ಪುನ॒ರಸ್ತ॑ಮೇತಿ । ತಮೇ॒ವ ಮೃ॒ತ್ಯುಮ॒ಮೃತಂ॒ ತಮಾ॑ಹುಃ । ತಂ ಭ॒ರ್ತಾರಂ॒ ತಮು॑ ಗೋ॒ಪ್ತಾರ॑ಮಾಹುಃ । ಸ ಭೃ॒ತೋ ಭ್ರಿ॒ಯಮಾ॑ಣೋ ಬಿಭರ್ತಿ । ಯ ಏ॑ನಂ॒-ವೇಁದ॑ ಸ॒ತ್ಯೇನ॒ ಭರ್ತು᳚ಮ್ । ಸ॒ದ್ಯೋ ಜಾ॒ತಮು॒ತ ಜ॑ಹಾತ್ಯೇ॒ಷಃ । ಉ॒ತೋ ಜರಂ॑ತಂ॒ ನ ಜ॑ಹಾ॒ತ್ಯೇಕ᳚ಮ್ ॥ 41,42 ॥

ಉ॒ತೋ ಬ॒ಹೂನೇಕ॒ಮಹ॑ರ್ಜಹಾರ । ಅತಂ॑ದ್ರೋ ದೇ॒ವಸ್ಸದ॑ಮೇ॒ವ ಪ್ರಾರ್ಥಃ॑ । ಯಸ್ತದ್ವೇದ॒ ಯತ॑ ಆಬ॒ಭೂವ॑ । ಸಂ॒ಧಾಂ ಚ॒ ಯಾಗ್ಂ ಸಂ॑ದ॒ಧೇ ಬ್ರಹ್ಮ॑ಣೈ॒ಷಃ । ರಮ॑ತೇ॒ ತಸ್ಮಿ᳚ನ್ನು॒ತ ಜೀ॒ರ್ಣೇ ಶಯಾ॑ನೇ । ನೈನಂ॑ ಜಹಾ॒ತ್ಯಹ॑ಸ್ಸು ಪೂ॒ರ್ವ್ಯೇಷು॑ । ತ್ವಾಮಾಪೋ॒ ಅನು॒ ಸರ್ವಾ᳚ಶ್ಚರಂತಿ ಜಾನ॒ತೀಃ । ವ॒ಥ್ಸಂ ಪಯ॑ಸಾ ಪುನಾ॒ನಾಃ । ತ್ವಮ॒ಗ್ನಿಗ್ಂ ಹ॑ವ್ಯ॒ವಾಹ॒ಗ್ಂ॒ ಸಮಿಂ॑ಥ್​ಸೇ । ತ್ವಂ ಭ॒ರ್ತಾ ಮಾ॑ತ॒ರಿಶ್ವಾ᳚ ಪ್ರ॒ಜಾನಾ᳚ಮ್ ॥ 42,43 ॥

ತ್ವಂ-ಯಁ॒ಜ್ಞಸ್ತ್ವಮು॑ವೇ॒ವಾಸಿ॒ ಸೋಮಃ॑ । ತವ॑ ದೇ॒ವಾ ಹವ॒ಮಾಯಂ॑ತಿ॒ ಸರ್ವೇ᳚ । ತ್ವಮೇಕೋ॑ಽಸಿ ಬ॒ಹೂನನು॒ಪ್ರವಿ॑ಷ್ಟಃ । ನಮ॑ಸ್ತೇ ಅಸ್ತು ಸು॒ಹವೋ॑ ಮ ಏಧಿ । ನಮೋ॑ ವಾಮಸ್ತು ಶೃಣು॒ತಗ್ಂ ಹವಂ॑ ಮೇ । ಪ್ರಾಣಾ॑ಪಾನಾವಜಿ॒ರಗ್ಂ ಸಂ॒ಚರಂ॑ತೌ । ಹ್ವಯಾ॑ಮಿ ವಾಂ॒ ಬ್ರಹ್ಮ॑ಣಾ ತೂ॒ರ್ತಮೇತ᳚ಮ್ । ಯೋ ಮಾಂ ದ್ವೇಷ್ಟಿ॒ ತಂ ಜ॑ಹಿತಂ-ಯುಁವಾನಾ । ಪ್ರಾಣಾ॑ಪಾನೌ ಸಂ​ವಿಁದಾ॒ನೌ ಜ॑ಹಿತಮ್ । ಅ॒ಮುಷ್ಯಾಸು॑ನಾ॒ ಮಾ ಸಂಗ॑ಸಾಥಾಮ್ ॥ 43 ॥

ತಂ ಮೇ॑ ದೇವಾ॒ ಬ್ರಹ್ಮ॑ಣಾ ಸಂ​ವಿಁದಾ॒ನೌ । ವ॒ಧಾಯ॑ ದತ್ತಂ॒ ತಮ॒ಹಗ್ಂ ಹ॑ನಾಮಿ । ಅಸ॑ಜ್ಜಜಾನ ಸ॒ತ ಆಬ॑ಭೂವ । ಯಂ-ಯಁಂ॑ ಜ॒ಜಾನ॒ ಸ ಉ॑ ಗೋ॒ಪೋ ಅ॑ಸ್ಯ । ಯ॒ದಾ ಭಾ॒ರಂ ತಂ॒ದ್ರಯ॑ತೇ॒ ಸ ಭರ್ತು᳚ಮ್ । ಪ॒ರಾಸ್ಯ॑ ಭಾ॒ರಂ ಪುನ॒ರಸ್ತ॑ಮೇತಿ । ತದ್ವೈ ತ್ವಂ ಪ್ರಾ॒ಣೋ ಅ॑ಭವಃ । ಮ॒ಹಾನ್ಭೋಗಃ॑ ಪ್ರ॒ಜಾಪ॑ತೇಃ । ಭುಜಃ॑ ಕರಿ॒ಷ್ಯಮಾ॑ಣಃ । ಯದ್ದೇ॒ವಾನ್ಪ್ರಾಣ॑ಯೋ॒ ನವ॑ ॥ 44 ॥

ಏಕಂ॑ ಪ್ರ॒ಜಾನಾಂ᳚ ಗಸಾಥಾಂ॒ ನವ॑ ॥ 14 ॥

ಹರಿ॒ಗ್ಂ॒ ಹರಂ॑ತ॒ಮನು॑ಯಂತಿ ದೇ॒ವಾಃ । ವಿಶ್ವ॒ಸ್ಯೇಶಾ॑ನಂ-ವೃಁಷ॒ಭಂ ಮ॑ತೀ॒ನಾಮ್ । ಬ್ರಹ್ಮ॒ ಸರೂ॑ಪ॒ಮನು॑ಮೇ॒ದಮಾಗಾ᳚ತ್ । ಅಯ॑ನಂ॒ ಮಾ ವಿವ॑ಧೀ॒ರ್ವಿಕ್ರ॑ಮಸ್ವ । ಮಾ ಛಿ॑ದೋ ಮೃತ್ಯೋ॒ ಮಾ ವ॑ಧೀಃ । ಮಾ ಮೇ॒ ಬಲಂ॒-ವಿಁವೃ॑ಹೋ॒ ಮಾ ಪ್ರಮೋ॑ಷೀಃ । ಪ್ರ॒ಜಾಂ ಮಾ ಮೇ॑ ರೀರಿಷ॒ ಆಯು॑ರುಗ್ರ । ನೃ॒ಚಕ್ಷ॑ಸಂ ತ್ವಾ ಹ॒ವಿಷಾ॑ ವಿಧೇಮ । ಸ॒ದ್ಯಶ್ಚ॑ಕಮಾ॒ನಾಯ॑ । ಪ್ರ॒ವೇ॒ಪಾ॒ನಾಯ॑ ಮೃ॒ತ್ಯವೇ᳚ ॥ 45 ॥

ಪ್ರಾಸ್ಮಾ॒ ಆಶಾ॑ ಅಶೃಣ್ವನ್ನ್ । ಕಾಮೇ॑ನಾಜನಯ॒ನ್ಪುನಃ॑ । ಕಾಮೇ॑ನ ಮೇ॒ ಕಾಮ॒ ಆಗಾ᳚ತ್ । ಹೃದ॑ಯಾ॒ದ್ಧೃದ॑ಯಂ ಮೃ॒ತ್ಯೋಃ । ಯದ॒ಮೀಷಾ॑ಮ॒ದಃ ಪ್ರಿ॒ಯಮ್ । ತದೈತೂಪ॒ಮಾಮ॒ಭಿ । ಪರಂ॑ ಮೃತ್ಯೋ॒ ಅನು॒ ಪರೇ॑ಹಿ॒ ಪಂಥಾ᳚ಮ್ । ಯಸ್ತೇ॒ ಸ್ವ ಇತ॑ರೋ ದೇವ॒ಯಾನಾ᳚ತ್ । ಚಕ್ಷು॑ಷ್ಮತೇ ಶೃಣ್ವ॒ತೇ ತೇ᳚ ಬ್ರವೀಮಿ । ಮಾ ನಃ॑ ಪ್ರ॒ಜಾಗ್ಂ ರೀ॑ರಿಷೋ॒ ಮೋತ ವೀ॒ರಾನ್ । ಪ್ರ ಪೂ॒ರ್ವ್ಯಂ ಮನ॑ಸಾ॒ ವಂದ॑ಮಾನಃ । ನಾಧ॑ಮಾನೋ ವೃಷ॒ಭಂ ಚ॑ರ್​ಷಣೀ॒ನಾಮ್ । ಯಃ ಪ್ರ॒ಜಾನಾ॑ಮೇಕ॒ರಾಣ್ಮಾನು॑ಷೀಣಾಮ್ । ಮೃ॒ತ್ಯುಂ-ಯಁ॑ಜೇ ಪ್ರಥಮ॒ಜಾಮೃ॒ತಸ್ಯ॑ ॥ 46 ॥

ಮೃ॒ತ್ಯವೇ॑ ವೀ॒ರಾಗ್ಂಶ್ಚ॒ತ್ವಾರಿ॑ ಚ ॥ 15 ॥

ತ॒ರಣಿ॑ರ್ವಿ॒ಶ್ವದ॑ರ್​ಶತೋ ಜ್ಯೋತಿ॒ಷ್ಕೃದ॑ಸಿ ಸೂರ್ಯ । ವಿಶ್ವ॒ಮಾ ಭಾ॑ಸಿ ರೋಚ॒ನಮ್ । ಉ॒ಪ॒ಯಾ॒ಮಗೃ॑ಹೀತೋಽಸಿ॒ ಸೂರ್ಯಾ॑ಯ ತ್ವಾ॒ ಭ್ರಾಜ॑ಸ್ವತ ಏ॒ಷ ತೇ॒ ಯೋನಿ॒ಸ್ಸೂರ್ಯಾ॑ಯ ತ್ವಾ॒ ಭ್ರಾಜ॑ಸ್ವತೇ ॥ 47 ॥ 16 ॥

ಆಪ್ಯಾ॑ಯಸ್ವ ಮದಿಂತಮ॒ ಸೋಮ॒ ವಿಶ್ವಾ॑ಭಿರೂ॒ತಿಭಿಃ॑ । ಭವಾ॑ ನಸ್ಸ॒ಪ್ರಥ॑ಸ್ತಮಃ ॥ (48) ॥ 17 ॥

ಈ॒ಯುಷ್ಟೇ ಯೇ ಪೂರ್ವ॑ತರಾ॒ಮಪ॑ಶ್ಯನ್ ವ್ಯು॒ಚ್ಛಂತೀ॑ಮು॒ಷಸಂ॒ ಮರ್ತ್ಯಾ॑ಸಃ । ಅ॒ಸ್ಮಾಭಿ॑ರೂ॒ ನು ಪ್ರ॑ತಿ॒ಚಕ್ಷ್ಯಾ॑ಽಭೂ॒ದೋ ತೇ ಯಂ॑ತಿ॒ ಯೇ ಅ॑ಪ॒ರೀಷು॒ ಪಶ್ಯಾನ್॑ ॥ 49 ॥ 18 ॥

ಜ್ಯೋತಿ॑ಷ್ಮತೀಂ ತ್ವಾ ಸಾದಯಾಮಿ ಜ್ಯೋತಿ॒ಷ್ಕೃತಂ॑ ತ್ವಾ ಸಾದಯಾಮಿ ಜ್ಯೋತಿ॒ರ್ವಿದಂ॑ ತ್ವಾ ಸಾದಯಾಮಿ॒ ಭಾಸ್ವ॑ತೀಂ ತ್ವಾ ಸಾದಯಾಮಿ॒ ಜ್ವಲಂ॑ತೀಂ ತ್ವಾ ಸಾದಯಾಮಿ ಮಲ್ಮಲಾ॒ಭವಂ॑ತೀಂ ತ್ವಾ ಸಾದಯಾಮಿ॒ ದೀಪ್ಯ॑ಮಾನಾಂ ತ್ವಾ ಸಾದಯಾಮಿ॒ ರೋಚ॑ಮಾನಾಂ ತ್ವಾ ಸಾದಯಾ॒ಮ್ಯಜ॑ಸ್ರಾಂ ತ್ವಾ ಸಾದಯಾಮಿ ಬೃ॒ಹಜ್ಜ್ಯೋ॑ತಿಷಂ ತ್ವಾ ಸಾದಯಾಮಿ ಬೋ॒ಧಯಂ॑ತೀಂ ತ್ವಾ ಸಾದಯಾಮಿ॒ ಜಾಗ್ರ॑ತೀಂ ತ್ವಾ ಸಾದಯಾಮಿ ॥ 50 ॥ 19 ॥

ಪ್ರ॒ಯಾ॒ಸಾಯ॒ ಸ್ವಾಹಾ॑ಽಽಯಾ॒ಸಾಯ॒ ಸ್ವಾಹಾ॑ ವಿಯಾ॒ಸಾಯ॒ ಸ್ವಾಹಾ॑ ಸಂ​ಯಾಁ॒ಸಾಯ॒ ಸ್ವಾಹೋ᳚ದ್ಯಾ॒ಸಾಯ॒ ಸ್ವಾಹಾ॑ಽವಯಾ॒ಸಾಯ॒ ಸ್ವಾಹಾ॑ ಶು॒ಚೇ ಸ್ವಾಹಾ॒ ಶೋಕಾ॑ಯ॒ ಸ್ವಾಹಾ॑ ತಪ್ಯ॒ತ್ವೈ ಸ್ವಾಹಾ॒ ತಪ॑ತೇ॒ ಸ್ವಾಹಾ᳚ ಬ್ರಹ್ಮಹ॒ತ್ಯಾಯೈ॒ ಸ್ವಾಹಾ॒ ಸರ್ವ॑ಸ್ಮೈ॒ ಸ್ವಾಹಾ᳚ ॥ 51 ॥ 20 ॥

ಚಿ॒ತ್ತಗ್ಂ ಸಂ॑ತಾ॒ನೇನ॑ ಭ॒ವಂ-ಯಁ॒ಕ್ನಾ ರು॒ದ್ರಂ ತನಿ॑ಮ್ನಾ ಪಶು॒ಪತಿಗ್ಗ್ಂ॑ ಸ್ಥೂಲಹೃದ॒ಯೇನಾ॒ಗ್ನಿಗ್ಂ ಹೃದ॑ಯೇನ ರು॒ದ್ರಂ-ಲೋಁಹಿ॑ತೇನ ಶ॒ರ್ವಂ ಮತ॑ಸ್ನಾಭ್ಯಾಂ ಮಹಾದೇ॒ವಮಂ॒ತಃ ಪಾ᳚ರ್​ಶ್ವೇನೌಷಿಷ್ಠ॒ಹನಗ್ಂ॑ ಶಿಂಗೀನಿಕೋ॒ಶ್ಯಾ᳚ಭ್ಯಾಮ್ ॥ 52 ॥ 21 ॥

ಚಿ॒ತ್ತಿಃ॑ ಪೃಥಿ॒ವ್ಯ॑ಗ್ನಿ॒ಸ್ಸೂರ್ಯಂ॑ ತೇ॒ ಚಕ್ಷು॑ರ್ಮ॒ಹಾಹ॑ವಿ॒ರ್​ಹೋತಾ॒ ವಾಗ್ಘೋತಾ᳚ ಬ್ರಾಹ್ಮ॒ಣ ಏಕ॑ಹೋತಾ॒ಽಗ್ನಿರ್ಯಜು॑ರ್ಭಿ॒ಸ್ಸೇನೇಂದ್ರ॑ಸ್ಯ ದೇ॒ವಸ್ಯ॑ ಸು॒ವರ್ಣಂ॑ ಘ॒ರ್ಮಗ್ಂ ಸ॒ಹಸ್ರ॑ಶೀರ್​ಷಾ॒ಽದ್ಭ್ಯೋ ಭ॒ರ್ತಾ ಹರಿಂ॑ ತ॒ರಣಿ॒ರಾಪ್ಯಾ॑ಯಸ್ವೇ॒ಯುಷ್ಟೇ ಯೇ ಜ್ಯೋತಿ॑ಷ್ಮತೀಂ ಪ್ರಯಾ॒ಸಾಯ॑ ಚಿ॒ತ್ತಮೇಕ॑ವಿಗ್ಂಶತಿಃ ॥ 21 ॥

ಚಿತ್ತಿ॑ರ॒ಗ್ನಿರ್ಯಜು॑ರ್ಭಿರಂ॒ತಃ ಪ್ರವಿ॑ಷ್ಟಃ ಪ್ರ॒ಜಾಪ॑ತಿರ್ಭ॒ರ್ತಾಸನ್ಪ್ರಯಾ॒ಸಾಯ॒ ದ್ವಿಪಂ॑ಚಾ॒ಶತ್ ॥ 52 ॥

ಚಿತ್ತಿ॑ರ॒ಗ್ನಿರ್ಯಜು॑ರ್ಭಿರಂ॒ತಃ ಪ್ರವಿ॑ಷ್ಟಃ ಪ್ರ॒ಜಾಪ॑ತಿಃ ಪ್ರ॒ಜಯಾ॑ ಸಂ​ವಿಁದಾ॒ನಸ್ತಸ್ಯ॒ ಧೀರಾ॒ ಜ್ಯೋತಿ॑ಷ್ಮತೀಂ॒ ತ್ರಿಪಂ॑ಚಾ॒ಶತ್ ॥ 53 ॥

ತಚ್ಛಂ॒-ಯೋಁರಾವೃ॑ಣೀಮಹೇ । ಗಾ॒ತುಂ-ಯಁ॒ಜ್ಞಾಯ॑ ।

ಗಾ॒ತುಂ-ಯಁ॒ಜ್ಞಪ॑ತಯೇ । ದೈವೀ᳚ ಸ್ವ॒ಸ್ತಿರ॑ಸ್ತು ನಃ ।

ಸ್ವ॒ಸ್ತಿರ್ಮಾನು॑ಷೇಭ್ಯಃ । ಊ॒ರ್ಧ್ವಂ ಜಿ॑ಗಾತು ಭೇಷ॒ಜಮ್ ।

ಶಂ ನೋ॑ ಅಸ್ತು ದ್ವಿ॒ಪದೇ᳚ । ಶಂ ಚತು॑ಷ್ಪದೇ ॥

ಓಂ ಶಾಂತಿಃ॒ ಶಾಂತಿಃ॒ ಶಾಂತಿಃ॑ ॥

This document is in Malayalam

(കൃഷ്ണയജുര്വേദീയ തൈത്തിരീയാരണ്യകേ തൃതീയ പ്രപാഠകഃ)

ഹരിഃ ഓമ് । തച്ഛം॒-യോഁരാവൃ॑ണീമഹേ । ഗാ॒തും-യഁ॒ജ്ഞായ॑ ।

ഗാ॒തും-യഁ॒ജ്ഞപ॑തയേ । ദൈവീ᳚ സ്വ॒സ്തിര॑സ്തു നഃ ।

സ്വ॒സ്തിര്മാനു॑ഷേഭ്യഃ । ഊ॒ര്ധ്വം ജി॑ഗാതു ഭേഷ॒ജമ് ।

ശം നോ॑ അസ്തു ദ്വി॒പദേ᳚ । ശം ചതു॑ഷ്പദേ ॥

ഓം ശാംതിഃ॒ ശാംതിഃ॒ ശാംതിഃ॑ ॥

ഓം ചിത്തി॒സ്സ്രുക് । ചി॒ത്തമാജ്യ᳚മ് । വാഗ്വേദിഃ॑ । ആധീ॑തം ബ॒ര്​ഹിഃ । കേതോ॑ അ॒ഗ്നിഃ । വിജ്ഞാ॑തമ॒ഗ്നിഃ । വാക്പ॑തി॒ര്​ഹോതാ᳚ । മന॑ ഉപവ॒ക്താ । പ്രാ॒ണോ ഹ॒വിഃ । സാമാ᳚ധ്വ॒ര്യുഃ । വാച॑സ്പതേ വിധേ നാമന്ന് । വി॒ധേമ॑ തേ॒ നാമ॑ । വി॒ധേസ്ത്വമ॒സ്മാകം॒ നാമ॑ । വാ॒ചസ്പതി॒സ്സോമം॑ പിബതു । ആഽസ്മാസു॑ നൃ॒മ്ണം ധാ॒ത്സ്വാഹാ᳚ ॥ 1 ॥

അ॒ധ്വ॒ര്യുഃ പംച॑ ച ॥ 1 ॥

പൃ॒ഥി॒വീ ഹോതാ᳚ । ദ്യൌര॑ധ്വ॒ര്യുഃ । രു॒ദ്രോ᳚ഽഗ്നീത് । ബൃഹ॒സ്പതി॑രുപവ॒ക്താ । വാച॑സ്പതേ വാ॒ചോ വീ॒ര്യേ॑ണ । സംഭൃ॑തതമേ॒നാഽഽയ॑ക്ഷ്യസേ । യജ॑മാനായ॒ വാര്യ᳚മ് । ആ സുവ॒സ്കര॑സ്മൈ । വാ॒ചസ്പതി॒സ്സോമം॑ പിബതി । ജ॒ജന॒ദിംദ്ര॑മിംദ്രി॒യായ॒ സ്വാഹാ᳚ ॥ 2 ॥

പൃ॒ഥി॒വീ ഹോതാ॒ ദശ॑ ॥ 2 ॥

അ॒ഗ്നിര്​ഹോതാ᳚ । അ॒ശ്വിനാ᳚ഽധ്വ॒ര്യൂ । ത്വഷ്ടാ॒ഽഗ്നീത് । മി॒ത്ര ഉ॑പവ॒ക്താ । സോമ॒സ്സോമ॑സ്യ പുരോ॒ഗാഃ । ശു॒ക്രസ്ശു॒ക്രസ്യ॑ പുരോ॒ഗാഃ । ശ്രാ॒താസ്ത॑ ഇംദ്ര॒ സോമാഃ᳚ । വാതാ॑പേര്​ഹവന॒ശ്രുത॒സ്സ്വാഹാ᳚ ॥ 3 ॥

അ॒ഗ്നിര്​ഹോതാ॒ഽഷ്ടൌ ॥ 3 ॥

സൂര്യം॑ തേ॒ ചക്ഷുഃ॑ । വാതം॑ പ്രാ॒ണഃ । ദ്യാം പൃ॒ഷ്ഠമ് । അം॒തരി॑ക്ഷമാ॒ത്മാ । അംഗൈ᳚ര്യ॒ജ്ഞമ് । പൃ॒ഥി॒വീഗ്​മ് ശരീ॑രൈഃ । വാച॑സ്പ॒തേഽച്ഛി॑ദ്രയാ വാ॒ചാ । അച്ഛി॑ദ്രയാ ജു॒ഹ്വാ᳚ । ദി॒വി ദേ॑വാ॒വൃധ॒ഗ്​മ്॒ ഹോത്രാ॒ മേര॑യസ്വ॒ സ്വാഹാ᳚ ॥ 4 ॥

സൂര്യം॑ തേ॒ നവ॑ ॥ 4 ॥

മ॒ഹാഹ॑വി॒ര്​ഹോതാ᳚ । സ॒ത്യഹ॑വിരധ്വ॒ര്യുഃ । അച്യു॑തപാജാ അ॒ഗ്നീത് । അച്യു॑തമനാ ഉപവ॒ക്താ । അ॒നാ॒ധൃ॒ഷ്യശ്ചാ᳚പ്രതിധൃ॒ഷ്യശ്ച॑ യ॒ജ്ഞസ്യാ॑ഭിഗ॒രൌ । അ॒യാസ്യ॑ ഉദ്ഗാ॒താ । വാച॑സ്പതേ ഹൃദ്വിധേ നാമന്ന് । വി॒ധേമ॑ തേ॒ നാമ॑ । വി॒ധേസ്ത്വമ॒സ്മാകം॒ നാമ॑ । വാ॒ചസ്പതി॒സ്സോമ॑മപാത് । മാ ദൈവ്യ॒സ്തംതു॒ശ്ഛേദി॒ മാ മ॑നു॒ഷ്യഃ॑ । നമോ॑ ദി॒വേ । നമഃ॑ പൃഥി॒വ്യൈ സ്വാഹാ᳚ ॥ 5 ॥

അ॒പാ॒ത്ത്രീണി॑ ച ॥ 5 ॥

വാഗ്ഘോതാ᳚ । ദീ॒ക്ഷാ പത്നീ᳚ । വാതോ᳚ഽധ്വ॒ര്യുഃ । ആപോ॑ഽഭിഗ॒രഃ । മനോ॑ ഹ॒വിഃ । തപ॑സി ജുഹോമി । ഭൂര്ഭുവ॒സ്സുവഃ॑ । ബ്രഹ്മ॑ സ്വയം॒ഭു । ബ്രഹ്മ॑ണേ സ്വയം॒ഭുവേ॒ സ്വാഹാ᳚ ॥ 6 ॥

വാഗ്ഘോതാ॒ നവ॑ ॥ 6 ॥

ബ്രാ॒ഹ്മ॒ണ ഏക॑ഹോതാ । സ യ॒ജ്ഞഃ । സ മേ॑ ദദാതു പ്ര॒ജാം പ॒ശൂന്പുഷ്ടിം॒-യഁശഃ॑ । യ॒ജ്ഞശ്ച॑ മേ ഭൂയാത് । അ॒ഗ്നിര്ദ്വിഹോ॑താ । സ ഭ॒ര്താ । സ മേ॑ ദദാതു പ്ര॒ജാം പ॒ശൂന്പുഷ്ടിം॒-യഁശഃ॑ । ഭ॒ര്താ ച॑ മേ ഭൂയാത് । പൃ॒ഥി॒വീ ത്രിഹോ॑താ । സ പ്ര॑തി॒ഷ്ഠാ ॥ 7 ॥

സ മേ॑ ദദാതു പ്ര॒ജാം പ॒ശൂന്പുഷ്ടിം॒-യഁശഃ॑ । പ്ര॒തി॒ഷ്ഠാ ച॑ മേ ഭൂയാത് । അം॒തരി॑ക്ഷം॒ ചതു॑ര്​ഹോതാ । സ വി॒ഷ്ഠാഃ । സ മേ॑ ദദാതു പ്ര॒ജാം പ॒ശൂന്പുഷ്ടിം॒-യഁശഃ॑ । വി॒ഷ്ഠാശ്ച॑ മേ ഭൂയാത് । വാ॒യുഃ പംച॑ഹോതാ । സ പ്രാ॒ണഃ । സ മേ॑ ദദാതു പ്ര॒ജാം പ॒ശൂന്പുഷ്ടിം॒-യഁശഃ॑ । പ്രാ॒ണശ്ച॑ മേ ഭൂയാത് ॥ 8 ॥

ചം॒ദ്രമാഃ॒ ഷഡ്ഢോ॑താ । സ ഋ॒തൂന്ക॑ല്പയാതി । സ മേ॑ ദദാതു പ്ര॒ജാം പ॒ശൂന്പുഷ്ടിം॒-യഁശഃ॑ । ഋ॒തവ॑ശ്ച മേ കല്പംതാമ് । അന്നഗ്​മ്॑ സ॒പ്തഹോ॑താ । സ പ്രാ॒ണസ്യ॑ പ്രാ॒ണഃ । സ മേ॑ ദദാതു പ്ര॒ജാം പ॒ശൂന്പുഷ്ടിം॒-യഁശഃ॑ । പ്രാ॒ണസ്യ॑ ച മേ പ്രാ॒ണോ ഭൂ॑യാത് । ദ്യൌര॒ഷ്ടഹോ॑താ । സോ॑ഽനാധൃ॒ഷ്യഃ ॥ 9 ॥

സ മേ॑ ദദാതു പ്ര॒ജാം പ॒ശൂന്പുഷ്ടിം॒-യഁശഃ॑ । അ॒നാ॒ധൃ॒ഷ്യശ്ച॑ ഭൂയാസമ് । ആ॒ദി॒ത്യോ നവ॑ഹോതാ । സ തേ॑ജ॒സ്വീ । സ മേ॑ ദദാതു പ്ര॒ജാം പ॒ശൂന്പുഷ്ടിം॒-യഁശഃ॑ । തേ॒ജ॒സ്വീ ച॑ ഭൂയാസമ് । പ്ര॒ജാപ॑തി॒ര്ദശ॑ഹോതാ । സ ഇ॒ദഗ്​മ് സര്വ᳚മ് । സ മേ॑ ദദാതു പ്ര॒ജാം പ॒ശൂന്പുഷ്ടിം॒-യഁശഃ॑ । സര്വം॑ ച മേ ഭൂയാത് ॥ 10 ॥

പ്ര॒തി॒ഷ്ഠാ പ്രാ॒ണശ്ച॑ മേ ഭൂയാദനാധൃ॒ഷ്യസ്സര്വം ച മേ ഭൂയാത് ॥

ബ്രാ॒ഹ്മ॒ണോ യ॒ജ്ഞോ᳚ഽഗ്നിര്ഭ॒ര്താ പൃ॑ഥി॒വീ പ്ര॑തി॒ഷ്ഠാഽംതരി॑ക്ഷം-വിഁ॒ഷ്ഠാ വാ॒യുഃ പ്രാ॒ണശ്ചം॒ദ്രമാ॑ സ ഋ॒തൂനന്ന॒ഗ്​മ്॒ സ പ്രാ॒ണസ്യ॑ പ്രാ॒ണോ ദ്യൌര॑നാധൃ॒ഷ്യ ആ॑ദി॒ത്യസ്സ തേ॑ജ॒സ്വീ പ്ര॒ജാപ॑തിഃ॒ സ ഇ॒ദഗ്​മ് സര്വ॒ഗ്​മ്॒ സര്വം॑ ച മേ ഭൂയാത് ॥

അ॒ഗ്നിര്യജു॑ര്ഭിഃ । സ॒വി॒താ സ്തോമൈഃ᳚ । ഇംദ്ര॑ ഉക്ഥാമ॒ദൈഃ । മി॒ത്രാവരു॑ണാവാ॒ശിഷാ᳚ । അംഗി॑രസോ॒ ധിഷ്ണി॑യൈര॒ഗ്നിഭിഃ॑ । മ॒രുത॑സ്സദോഹവിര്ധാ॒നാഭ്യാ᳚മ് । ആപഃ॒ പ്രോക്ഷ॑ണീഭിഃ । ഓഷ॑ധയോ ബ॒ര്​ഹിഷാ᳚ । അദി॑തി॒ര്വേദ്യാ᳚ । സോമോ॑ ദീ॒ക്ഷയാ᳚ ॥ 11 ॥

ത്വഷ്ടേ॒ധ്മേന॑ । വിഷ്ണു॑ര്യ॒ജ്ഞേന॑ । വസ॑വ॒ ആജ്യേ॑ന । ആ॒ദി॒ത്യാ ദക്ഷി॑ണാഭിഃ । വിശ്വേ॑ ദേ॒വാ ഊ॒ര്ജാ । പൂ॒ഷാ സ്വ॑ഗാകാ॒രേണ॑ । ബൃഹ॒സ്പതിഃ॑ പുരോ॒ധയാ᳚ । പ്ര॒ജാപ॑തിരുദ്ഗീ॒ഥേന॑ । അം॒തരി॑ക്ഷം പ॒വിത്രേ॑ണ । വാ॒യുഃ പാത്രൈഃ᳚ । അ॒ഹഗ്ഗ്‍ം ശ്ര॒ദ്ധയാ᳚ ॥ 12 ॥

ദീ॒ക്ഷയാ॒ പാത്രൈ॒രേകം॑ ച ॥ 8 ॥

സേനേംദ്ര॑സ്യ । ധേനാ॒ ബൃഹ॒സ്പതേഃ᳚ । പ॒ഥ്യാ॑ പൂ॒ഷ്ണഃ । വാഗ്വാ॒യോഃ । ദീ॒ക്ഷാ സോമ॑സ്യ । പൃ॒ഥി॒വ്യ॑ഗ്നേഃ । വസൂ॑നാം ഗായ॒ത്രീ । രു॒ദ്രാണാം᳚ ത്രി॒ഷ്ടുക് । ആ॒ദി॒ത്യാനാം॒ ജഗ॑തീ । വിഷ്ണോ॑രനു॒ഷ്ടുക് ॥ 13 ॥

വരു॑ണസ്യ വി॒രാട് । യ॒ജ്ഞസ്യ॑ പം॒ക്തിഃ । പ്ര॒ജാപ॑തേ॒രനു॑മതിഃ । മി॒ത്രസ്യ॑ ശ്ര॒ദ്ധാ । സ॒വി॒തുഃ പ്രസൂ॑തിഃ । സൂര്യ॑സ്യ॒ മരീ॑ചിഃ । ചം॒ദ്രമ॑സോ രോഹി॒ണീ । ഋഷീ॑ണാമരുംധ॒തീ । പ॒ര്ജന്യ॑സ്യ വി॒ദ്യുത് । ചത॑സ്രോ॒ ദിശഃ॑ । ചത॑സ്രോഽവാംതരദി॒ശാഃ । അഹ॑ശ്ച॒ രാത്രി॑ശ്ച । കൃ॒ഷിശ്ച॒ വൃഷ്ടി॑ശ്ച । ത്വിഷി॒ശ്ചാപ॑ചിതിശ്ച । ആപ॒ശ്ചൌഷ॑ധയശ്ച । ഊര്ക്ച॑ സൂ॒നൃതാ॑ ച ദേ॒വാനാം॒ പത്ന॑യഃ ॥ 14 ॥

അ॒നു॒ഷ്ടുഗ്ദിശ॒ഷ്ഷട്ച॑ ॥ 9 ॥

ദേ॒വസ്യ॑ ത്വാ സവി॒തുഃ പ്ര॑സ॒വേ । അ॒ശ്വിനോ᳚ര്ബാ॒ഹുഭ്യാ᳚മ് । പൂ॒ഷ്ണോ ഹസ്താ᳚ഭ്യാം॒ പ്രതി॑ഗൃഹ്ണാമി । രാജാ᳚ ത്വാ॒ വരു॑ണോ നയതു ദേവി ദക്ഷിണേ॒ഽഗ്നയേ॒ ഹിര॑ണ്യമ് । തേനാ॑മൃത॒ത്വമ॑ശ്യാമ് । വയോ॑ ദാ॒ത്രേ । മയോ॒ മഹ്യ॑മസ്തു പ്രതിഗ്രഹീ॒ത്രേ । ക ഇ॒ദം കസ്മാ॑ അദാത് । കാമഃ॒ കാമാ॑യ । കാമോ॑ ദാ॒താ ॥ 15 ॥

കാമഃ॑ പ്രതിഗ്രഹീ॒താ । കാമഗ്​മ്॑ സമു॒ദ്രമാവി॑ശ । കാമേ॑ന ത്വാ॒ പ്രതി॑ഗൃഹ്ണാമി । കാമൈ॒തത്തേ᳚ । ഏ॒ഷാ തേ॑ കാമ॒ ദക്ഷി॑ണാ । ഉ॒ത്താ॒നസ്ത്വാ᳚ഽഽംഗീര॒സഃ പ്രതി॑ഗൃഹ്ണാതു । സോമാ॑യ॒ വാസഃ॑ । രു॒ദ്രായ॒ ഗാമ് । വരു॑ണാ॒യാശ്വ᳚മ് । പ്ര॒ജാപ॑തയേ॒ പുരു॑ഷമ് ॥ 16 ॥

മന॑വേ॒ തല്പ᳚മ് । ത്വഷ്ട്രേ॒ഽജാമ് । പൂ॒ഷ്ണേഽവി᳚മ് । നിര്​ഋ॑ത്യാ അശ്വതരഗര്ദ॒ഭൌ । ഹി॒മവ॑തോ ഹ॒സ്തിന᳚മ് । ഗം॒ധ॒ര്വാ॒പ്സ॒രാഭ്യ॑സ്സ്രഗലംകര॒ണേ । വിശ്വേ᳚ഭ്യോ ദേ॒വേഭ്യോ॑ ധാ॒ന്യമ് । വാ॒ചേഽന്ന᳚മ് । ബ്രഹ്മ॑ണ ഓദ॒നമ് । സ॒മു॒ദ്രായാപഃ॑ ॥ 17 ॥

ഉ॒ത്താ॒നായാം᳚ഗീര॒സായാനഃ॑ । വൈ॒ശ്വാ॒ന॒രായ॒ രഥ᳚മ് । വൈ॒ശ്വാ॒ന॒രഃ പ്ര॒ത്നഥാ॒ നാക॒മാരു॑ഹത് । ദി॒വഃ പൃ॒ഷ്ഠം ഭംദ॑മാനസ്സു॒മന്മ॑ഭിഃ । സ പൂ᳚ര്വ॒വജ്ജ॒നയ॑ജ്ജം॒തവേ॒ ധന᳚മ് । സ॒മാ॒നമ॑ജ്മാ॒ പരി॑യാതി॒ ജാഗൃ॑വിഃ । രാജാ᳚ ത്വാ॒ വരു॑ണോ നയതു ദേവി ദക്ഷിണേ വൈശ്വാന॒രായ॒ രഥ᳚മ് । തേനാ॑മൃത॒ത്വമ॑ശ്യാമ് । വയോ॑ ദാ॒ത്രേ । മയോ॒ മഹ്യ॑മസ്തു പ്രതിഗ്രഹീ॒ത്രേ ॥ 18 ॥

ക ഇ॒ദം കസ്മാ॑ അദാത് । കാമഃ॒ കാമാ॑യ । കാമോ॑ ദാ॒താ । കാമഃ॑ പ്രതിഗ്രഹീ॒താ । കാമഗ്​മ്॑ സമു॒ദ്രമാവി॑ശ । കാമേ॑ന ത്വാ॒ പ്രതി॑ഗൃഹ്ണാമി । കാമൈ॒തത്തേ᳚ । ഏ॒ഷാ തേ॑ കാമ॒ ദക്ഷി॑ണാ । ഉ॒ത്താ॒നസ്ത്വാ᳚ഽഽംഗീര॒സഃ പ്രതി॑ഗൃഹ്ണാതു ॥ 19 ॥

ദാ॒താ പുരു॑ഷ॒മാപഃ॑ പ്രതിഗ്രഹീ॒ത്രേ നവ॑ ച ॥ 10 ॥

സു॒വര്ണം॑ ഘ॒ര്മം പരി॑വേദ വേ॒നമ് । ഇംദ്ര॑സ്യാ॒ഽഽത്മാനം॑ ദശ॒ധാ ചരം॑തമ് । അം॒തസ്സ॑മു॒ദ്രേ മന॑സാ॒ ചരം॑തമ് । ബ്രഹ്മാഽന്വ॑വിംദ॒ദ്ദശ॑ഹോതാര॒മര്ണേ᳚ । അം॒തഃ പ്രവി॑ഷ്ടശ്ശാ॒സ്താ ജനാ॑നാമ് । ഏക॒സ്സന്ബ॑ഹു॒ധാ വി॑ചാരഃ । ശ॒തഗ്​മ് ശു॒ക്രാണി॒ യത്രൈകം॒ ഭവം॑തി । സര്വേ॒ വേദാ॒ യത്രൈകം॒ ഭവം॑തി । സര്വേ॒ ഹോതാ॑രോ॒ യത്രൈകം॒ ഭവം॑തി । സ॒ മാന॑സീന ആ॒ത്മാ ജനാ॑നാമ് ॥ 20 ॥

അം॒തഃ പ്രവി॑ഷ്ടശ്ശാ॒സ്താ ജനാ॑നാ॒ഗ്​മ്॒ സര്വാ᳚ത്മാ । സര്വാഃ᳚ പ്ര॒ജാ യത്രൈകം॒ ഭവം॑തി । ചതു॑ര്​ഹോതാരോ॒ യത്ര॑ സം॒പദം॒ ഗച്ഛം॑തി ദേ॒വൈഃ । സ॒ മാന॑സീന ആ॒ത്മാ ജനാ॑നാമ് । ബ്രഹ്മേംദ്ര॑മ॒ഗ്നിം ജഗ॑തഃ പ്രതി॒ഷ്ഠാമ് । ദി॒വ ആ॒ത്മാനഗ്​മ്॑ സവി॒താരം॒ ബൃഹ॒സ്പതി᳚മ് । ചതു॑ര്​ഹോതാരം പ്ര॒ദിശോഽനു॑ക്ലൃ॒പ്തമ് । വാ॒ചോ വീ॒ര്യം॑ തപ॒സാഽന്വ॑വിംദത് । അം॒തഃ പ്രവി॑ഷ്ടം ക॒ര്താര॑മേ॒തമ് । ത്വഷ്ടാ॑രഗ്​മ് രൂ॒പാണി॑ വികു॒ര്വംതം॑-വിഁപ॒ശ്ചിമ് ॥ 21 ॥

അ॒മൃത॑സ്യ പ്രാ॒ണം-യഁ॒ജ്ഞമേ॒തമ് । ചതു॑ര്​ഹോതൃണാമാ॒ത്മാനം॑ ക॒വയോ॒ നിചി॑ക്യുഃ । അം॒തഃ പ്രവി॑ഷ്ടം ക॒ര്താര॑മേ॒തമ് । ദേ॒വാനാം॒ ബംധു॒ നിഹി॑തം॒ ഗുഹാ॑സു । അ॒മൃതേ॑ന ക്ലൃ॒പ്തം-യഁ॒ജ്ഞമേ॒തമ് । ചതു॑ര്​ഹോതൃണാമാ॒ത്മാനം॑ ക॒വയോ॒ നിചി॑ക്യുഃ । ശ॒തം നി॒യുതഃ॒ പരി॑വേദ॒ വിശ്വാ॑ വി॒ശ്വവാ॑രഃ । വിശ്വ॑മി॒ദം-വൃഁ ॑ണാതി । ഇംദ്ര॑സ്യാ॒ഽഽത്മാ നിഹി॑തഃ॒ പംച॑ഹോതാ । അ॒മൃതം॑ ദേ॒വാനാ॒മായുഃ॑ പ്ര॒ജാനാ᳚മ് ॥ 22 ॥

ഇംദ്ര॒ഗ്​മ്॒ രാജാ॑നഗ്​മ് സവി॒താര॑മേ॒തമ് । വാ॒യോരാ॒ത്മാനം॑ ക॒വയോ॒ നിചി॑ക്യുഃ । ര॒ശ്മിഗ്​മ് ര॑ശ്മീ॒നാം മധ്യേ॒ തപം॑തമ് । ഋ॒തസ്യ॑ പ॒ദേ ക॒വയോ॒ നിപാം᳚തി । യ ആം᳚ഡകോ॒ശേ ഭുവ॑നം ബി॒ഭര്തി॑ । അനി॑ര്ഭിണ്ണ॒സ്സന്നഥ॑ ലോ॒കാന് വി॒ചഷ്ടേ᳚ । യസ്യാം᳚ഡകോ॒ശഗ്​മ് ശുഷ്മ॑മാ॒ഹുഃ പ്രാ॒ണമുല്ബ᳚മ് । തേന॑ ക്ലൃ॒പ്തോ॑ഽമൃതേ॑നാ॒ഹമ॑സ്മി । സു॒വര്ണം॒ കോശ॒ഗ്​മ്॒ രജ॑സാ॒ പരീ॑വൃതമ് । ദേ॒വാനാം᳚-വഁസു॒ധാനീം᳚-വിഁ॒രാജ᳚മ് ॥ 23 ॥

അ॒മൃത॑സ്യ പൂ॒ര്ണാം താമു॑ ക॒ലാം-വിഁച॑ക്ഷതേ । പാദ॒ഗ്​മ്॒ ഷഡ്ഢോ॑തു॒ര്ന കിലാ॑ഽഽവിവിത്സേ । യേന॒ര്തവഃ॑ പംച॒ധോത ക്ലൃ॒പ്താഃ । ഉ॒ത വാ॑ ഷ॒ഡ്ധാ മന॒സോത ക്ലൃ॒പ്താഃ । തഗ്​മ് ഷഡ്ഢോ॑താരമൃ॒തുഭിഃ॒ കല്പ॑മാനമ് । ഋ॒തസ്യ॑ പ॒ദേ ക॒വയോ॒ നിപാം᳚തി । അം॒തഃ പ്രവി॑ഷ്ടം ക॒ര്താര॑മേ॒തമ് । അം॒തശ്ചം॒ദ്രമ॑സി॒ മന॑സാ॒ ചരം॑തമ് । സ॒ഹൈവ സംതം॒ ന വിജാ॑നംതി ദേ॒വാഃ । ഇംദ്ര॑സ്യാ॒ഽഽത്മാനഗ്​മ്॑ ശത॒ധാ ചരം॑തമ് ॥ 24 ॥

ഇംദ്രോ॒ രാജാ॒ ജഗ॑തോ॒ യ ഈശേ᳚ । സ॒പ്തഹോ॑താ സപ്ത॒ധാ വിക്ലൃ॑പ്തഃ । പരേ॑ണ॒ തംതും॑ പരിഷി॒ച്യമാ॑നമ് । അം॒തരാ॑ദി॒ത്യേ മന॑സാ॒ ചരം॑തമ് । ദേ॒വാനാ॒ഗ്​മ്॒ ഹൃദ॑യം॒ ബ്രഹ്മാഽന്വ॑വിംദത് । ബ്രഹ്മൈ॒തദ്ബ്രഹ്മ॑ണ॒ ഉജ്ജ॑ഭാര । അ॒ര്കഗ്ഗ്‍ം ശ്ചോതം॑തഗ്​മ് സരി॒രസ്യ॒ മധ്യേ᳚ । ആ യസ്മിം॑ഥ്​സ॒പ്ത പേര॑വഃ । മേഹം॑തി ബഹു॒ലാഗ്​മ് ശ്രിയ᳚മ് । ബ॒ഹ്വ॒ശ്വാമിം॑ദ്ര॒ ഗോമ॑തീമ് ॥ 25 ॥

അച്യു॑താം ബഹു॒ലാഗ്​മ് ശ്രിയ᳚മ് । സ ഹരി॑ര്വസു॒വിത്ത॑മഃ । പേ॒രുരിംദ്രാ॑യ പിന്വതേ । ബ॒ഹ്വ॒ശ്വാമിം॑ദ്ര॒ ഗോമ॑തീമ് । അച്യു॑താം ബഹു॒ലാഗ്​മ് ശ്രിയ᳚മ് । മഹ്യ॒മിംദ്രോ॒ നിയ॑ച്ഛതു । ശ॒തഗ്​മ് ശ॒താ അ॑സ്യ യു॒ക്താ ഹരീ॑ണാമ് । അ॒ര്വാങാ യാ॑തു॒ വസു॑ഭീ ര॒ശ്മിരിംദ്രഃ॑ । പ്രമഗ്​മ്‍ഹ॑ മാണോ ബഹു॒ലാഗ്​മ് ശ്രിയ᳚മ് । ര॒ശ്മിരിംദ്ര॑സ്സവി॒താ മേ॒ നിയ॑ച്ഛതു ॥ 26 ॥

ഘൃ॒തം തേജോ॒ മധു॑മദിംദ്രി॒യമ് । മയ്യ॒യമ॒ഗ്നിര്ദ॑ധാതു । ഹരിഃ॑ പതം॒ഗഃ പ॑ട॒രീ സു॑പ॒ര്ണഃ । ദി॒വി॒ക്ഷയോ॒ നഭ॑സാ॒ യ ഏതി॑ । സ ന॒ ഇംദ്രഃ॑ കാമവ॒രം ദ॑ദാതു । പംചാ॑രം ച॒ക്രം പരി॑വര്തതേ പൃ॒ഥു । ഹിര॑ണ്യജ്യോതിസ്സരി॒രസ്യ॒ മധ്യേ᳚ । അജ॑സ്രം॒ ജ്യോതി॒ര്നഭ॑സാ॒ സര്പ॑ദേതി । സ ന॒ ഇംദ്രഃ॑ കാമവ॒രം ദ॑ദാതു । സ॒പ്ത യും॑ജംതി॒ രഥ॒മേക॑ചക്രമ് ॥ 27 ॥

ഏകോ॒ അശ്വോ॑ വഹതി സപ്തനാ॒മാ । ത്രി॒നാഭി॑ ച॒ക്രമ॒ജര॒മന॑ര്വമ് । യേനേ॒മാ വിശ്വാ॒ ഭുവ॑നാനി തസ്ഥുഃ । ഭ॒ദ്രം പശ്യം॑ത॒ ഉപ॑സേദു॒രഗ്രേ᳚ । തപോ॑ ദീ॒ക്ഷാമൃഷ॑യസ്സുവ॒ര്വിദഃ॑ । തതഃ॑ ക്ഷ॒ത്ത്രം ബല॒മോജ॑ശ്ച ജാ॒തമ് । തദ॒സ്മൈ ദേ॒വാ അ॒ഭിസം ന॑മംതു । ശ്വേ॒തഗ്​മ് ര॒ശ്മിം ബോ॑ഭു॒ജ്യമാ॑നമ് । അ॒പാം നേ॒താരം॒ ഭുവ॑നസ്യ ഗോ॒പാമ് । ഇംദ്രം॒ നിചി॑ക്യുഃ പര॒മേ വ്യോ॑മന്ന് ॥ 28 ॥

രോഹി॑ണീഃ പിംഗ॒ലാ ഏക॑രൂപാഃ । ക്ഷരം॑തീഃ പിംഗ॒ലാ ഏക॑രൂപാഃ । ശ॒തഗ്​മ് സ॒ഹസ്രാ॑ണി പ്ര॒യുതാ॑നി॒ നാവ്യാ॑നാമ് । അ॒യം-യഁശ്ശ്വേ॒തോ ര॒ശ്മിഃ । പരി॒ സര്വ॑മി॒ദം ജഗ॑ത് । പ്ര॒ജാം പ॒ശൂംധനാ॑നി । അ॒സ്മാകം॑ ദദാതു । ശ്വേ॒തോ ര॒ശ്മിഃ പരി॒ സര്വം॑ ബഭൂവ । സുവ॒ന്മഹ്യം॑ പ॒ശൂന് വി॒ശ്വരൂ॑പാന് । പ॒തം॒ഗമ॒ക്തമസു॑രസ്യ മാ॒യയാ᳚ ॥ 29 ॥

ഹൃ॒ദാ പ॑ശ്യംതി॒ മന॑സാ മനീ॒ഷിണഃ॑ । സ॒മു॒ദ്രേ അം॒തഃ ക॒വയോ॒ വിച॑ക്ഷതേ । മരീ॑ചീനാം പ॒ദമി॑ച്ഛംതി വേ॒ധസഃ॑ । പ॒തം॒ഗോ വാചം॒ മന॑സാ ബിഭര്തി । താം ഗം॑ധ॒ര്വോ॑ഽവദ॒ദ്ഗര്ഭേ॑ അം॒തഃ । താം ദ്യോത॑മാനാഗ്​മ് സ്വ॒ര്യം॑ മനീ॒ഷാമ് । ഋ॒തസ്യ॑ പ॒ദേ ക॒വയോ॒ നിപാം᳚തി । യേ ഗ്രാ॒മ്യാഃ പ॒ശവോ॑ വി॒ശ്വരൂ॑പാഃ । വിരൂ॑പാ॒സ്സംതോ॑ ബഹു॒ധൈക॑രൂപാഃ । അ॒ഗ്നിസ്താഗ്​മ് അഗ്രേ॒ പ്രമു॑മോക്തു ദേ॒വഃ ॥ 30 ॥

പ്ര॒ജാപ॑തിഃ പ്ര॒ജയാ॑ സം​വിഁദാ॒നഃ । വീ॒തഗ്ഗ്‍ം സ്തു॑കേ സ്തുകേ । യു॒വമ॒സ്മാസു॒ നിയ॑ച്ഛതമ് । പ്ര പ്ര॑ യ॒ജ്ഞപ॑തിം തിര । യേ ഗ്രാ॒മ്യാഃ പ॒ശവോ॑ വി॒ശ്വരൂ॑പാഃ । വിരൂ॑പാ॒സ്സംതോ॑ ബഹു॒ധൈക॑രൂപാഃ । തേഷാഗ്​മ്॑ സപ്താ॒നാമി॒ഹ രംതി॑രസ്തു । രാ॒യസ്പോഷാ॑യ സുപ്രജാ॒സ്ത്വായ॑ സു॒വീര്യാ॑യ । യ ആ॑ര॒ണ്യാഃ പ॒ശവോ॑ വി॒ശ്വരൂ॑പാഃ । വിരൂ॑പാ॒സ്സംതോ॑ ബഹു॒ധൈക॑രൂപാഃ । വാ॒യുസ്താഗ്​മ് അഗ്രേ॒ പ്രമു॑മോക്തു ദേ॒വഃ । പ്ര॒ജാപ॑തിഃ പ്ര॒ജയാ॑ സം​വിഁദാ॒നഃ । ഇഡാ॑യൈ സൃ॒പ്തം ഘൃ॒തവ॑ച്ചരാച॒രമ് । ദേ॒വാ അന്വ॑വിംദ॒ന്ഗുഹാ॑ ഹി॒തമ് । യ ആ॑ര॒ണ്യാഃ പ॒ശവോ॑ വി॒ശ്വരൂ॑പാഃ । വിരൂ॑പാ॒സ്സംതോ॑ ബഹു॒ധൈക॑രൂപാഃ । തേഷാഗ്​മ്॑ സപ്താ॒നാമി॒ഹ രംതി॑രസ്തു । രാ॒യസ്പോഷാ॑യ സുപ്രജാ॒സ്ത്വായ॑ സു॒വീര്യാ॑യ ॥ 31 ॥

ആ॒ത്മാ ജനാ॑നാം-വിഁകു॒ര്വംതം॑-വിഁപ॒ശ്ചിം പ്ര॒ജാനാം᳚-വഁസു॒ധാനീം᳚-വിഁ॒രാജം॒ ചരം॑തം॒ ഗോമ॑തീം മേ॒ നിയ॑ച്ഛ॒ത്വേക॑ചക്രം॒-വ്യോഁ ॑മന്മാ॒യയാ॑ ദേ॒വ ഏക॑രൂപാ അ॒ഷ്ടൌ ച॑ ॥ 11 ॥

സ॒ഹസ്ര॑ശീര്​ഷാ॒ പുരു॑ഷഃ । സ॒ഹ॒സ്രാ॒ക്ഷസ്സ॒ഹസ്ര॑പാത് ।

സ ഭൂമിം॑-വിഁ॒ശ്വതോ॑ വൃ॒ത്വാ । അത്യ॑തിഷ്ഠദ്ദശാംഗു॒ലമ് ।

പുരു॑ഷ ഏ॒വേദഗ്​മ് സര്വ᳚മ് । യദ്ഭൂ॒തം-യഁച്ച॒ ഭവ്യ᳚മ് ।

ഉ॒താമൃ॑ത॒ത്വസ്യേശാ॑നഃ । യദന്നേ॑നാതി॒രോഹ॑തി । ഏ॒താവാ॑നസ്യ മഹി॒മാ । അതോ॒ ജ്യായാഗ്​മ്॑ശ്ച॒ പൂരു॑ഷഃ ॥ 32,33 ॥

പാദോ᳚ഽസ്യ॒ വിശ്വാ॑ ഭൂ॒താനി॑ । ത്രി॒പാദ॑സ്യാ॒മൃതം॑ ദി॒വി ।

ത്രി॒പാദൂ॒ര്ധ്വ ഉദൈ॒ത്പുരു॑ഷഃ । പാദോ᳚ഽസ്യേ॒ഹാഭ॑വാ॒ത്പുനഃ॑ ।

തതോ॒ വിഷ്വ॒ങ്വ്യ॑ക്രാമത് । സാ॒ശ॒നാ॒ന॒ശ॒നേ അ॒ഭി ।

തസ്മാ᳚ദ്വി॒രാഡ॑ജായത । വി॒രാജോ॒ അധി॒ പൂരു॑ഷഃ । സ ജാ॒തോ അത്യ॑രിച്യത । പ॒ശ്ചാദ്ഭൂമി॒മഥോ॑ പു॒രഃ ॥ 34,35 ॥

യത്പുരു॑ഷേണ ഹ॒വിഷാ᳚ । ദേ॒വാ യ॒ജ്ഞമത॑ന്വത ।

വ॒സം॒തോ അ॑സ്യാഽഽസീ॒ദാജ്യ᳚മ് । ഗ്രീ॒ഷ്മ ഇ॒ധ്മശ്ശ॒രദ്ധ॒വിഃ ।

സ॒പ്താസ്യാ॑ഽഽസന്പരി॒ധയഃ॑ । ത്രിസ്സ॒പ്ത സ॒മിധഃ॑ കൃ॒താഃ ।

ദേ॒വാ യദ്യ॒ജ്ഞം ത॑ന്വാ॒നാഃ । അബ॑ധ്ന॒ന്പുരു॑ഷം പ॒ശുമ് ।

തം-യഁ॒ജ്ഞം ബ॒ര്​ഹിഷി॒ പ്രൌക്ഷന്॑ । പുരു॑ഷം ജാ॒തമ॑ഗ്ര॒തഃ ॥ 34,35 ॥

തേന॑ ദേ॒വാ അയ॑ജംത । സാ॒ധ്യാ ഋഷ॑യശ്ച॒ യേ ।

തസ്മാ᳚ദ്യ॒ജ്ഞാഥ്സ॑ര്വ॒ഹുതഃ॑ । സംഭൃ॑തം പൃഷദാ॒ജ്യമ് ।

പ॒ശൂഗ്‍സ്താഗ്‍ശ്ച॑ക്രേ വായ॒വ്യാന്॑ । ആ॒ര॒ണ്യാന്ഗ്രാ॒മ്യാശ്ച॒ യേ ।

തസ്മാ᳚ദ്യ॒ജ്ഞാഥ്സ॑ര്വ॒ഹുതഃ॑ । ഋച॒സ്സാമാ॑നി ജജ്ഞിരേ ।

ഛംദാഗ്​മ്॑സി ജജ്ഞിരേ॒ തസ്മാ᳚ത് । യജു॒സ്തസ്മാ॑ദജായത ॥ 35,36 ॥

തസ്മാ॒ദശ്വാ॑ അജായംത । യേ കേ ചോ॑ഭ॒യാദ॑തഃ ।

ഗാവോ॑ ഹ ജജ്ഞിരേ॒ തസ്മാ᳚ത് । തസ്മാ᳚ജ്ജാ॒താ അ॑ജാ॒വയഃ॑ ।

യത്പുരു॑ഷം॒-വ്യഁ ॑ദധുഃ । ക॒തി॒ധാ വ്യ॑കല്പയന്ന് ।

മുഖം॒ കിമ॑സ്യ॒ കൌ ബാ॒ഹൂ । കാ വൂ॒രൂ പാദാ॑വുച്യേതേ ।

ബ്രാ॒ഹ്മ॒ണോ᳚ഽസ്യ॒ മുഖ॑മാസീത് । ബാ॒ഹൂ രാ॑ജ॒ന്യഃ॑ കൃ॒തഃ ॥ 36,37 ॥

ഊ॒രൂ തദ॑സ്യ॒ യദ്വൈശ്യഃ॑ । പ॒ദ്ഭ്യാഗ്​മ് ശൂ॒ദ്രോ അ॑ജായത ।

ചം॒ദ്രമാ॒ മന॑സോ ജാ॒തഃ । ചക്ഷോ॒സ്സൂര്യോ॑ അജായത ।

മുഖാ॒ദിംദ്ര॑ശ്ചാ॒ഗ്നിശ്ച॑ । പ്രാ॒ണാദ്വാ॒യുര॑ജായത ।

നാഭ്യാ॑ ആസീദം॒തരി॑ക്ഷമ് । ശീ॒ര്​ഷ്ണോ ദ്യൌസ്സമ॑വര്തത ।

പ॒ദ്ഭ്യാം ഭൂമി॒ര്ദിശഃ॒ ശ്രോത്രാ᳚ത് ।

തഥാ॑ ലോ॒കാഗ്​മ് അ॑കല്പയന്ന് ॥ 37,38 ॥

വേദാ॒ഹമേ॒തം പുരു॑ഷം മ॒ഹാംത᳚മ് ।

ആ॒ദി॒ത്യവ॑ര്ണം॒ തമ॑സ॒സ്തു പാ॒രേ ।

സര്വാ॑ണി രൂ॒പാണി॑ വി॒ചിത്യ॒ ധീരഃ॑ ।

നാമാ॑നി കൃ॒ത്വാഽഭി॒വദ॒ന് യദാസ്തേ᳚ ।

ധാ॒താ പു॒രസ്താ॒ദ്യമു॑ദാജ॒ഹാര॑ ।

ശ॒ക്രഃ പ്രവി॒ദ്വാന്പ്ര॒ദിശ॒ശ്ചത॑സ്രഃ ।

തമേ॒വം-വിഁ॒ദ്വാന॒മൃത॑ ഇ॒ഹ ഭ॑വതി ।

നാന്യഃ പംഥാ॒ അയ॑നായ വിദ്യതേ ।

യ॒ജ്ഞേന॑ യ॒ജ്ഞമ॑യജംത ദേ॒വാഃ ।

താനി॒ ധര്മാ॑ണി പ്രഥ॒മാന്യാ॑സന്ന് ।

തേ ഹ॒ നാകം॑ മഹി॒മാന॑സ്സചംതേ ।

യത്ര॒ പൂര്വേ॑ സാ॒ധ്യാസ്സംതി॑ ദേ॒വാഃ ॥ 38,39 ॥

പുരു॑ഷഃ പു॒രോ᳚ഽഗ്ര॒തോ॑ഽജായത കൃ॒തോ॑ഽകല്പയന്നാസം॒ദ്വേ ച॑ ॥ 12 ॥

ജ്യായാ॒നധി॒ പൂരു॑ഷഃ । അന്യത്ര॒ പുരു॑ഷഃ ॥

അ॒ദ്ഭ്യസ്സംഭൂ॑തഃ പൃഥി॒വ്യൈ രസാ᳚ച്ച ।

വി॒ശ്വക॑ര്മണ॒സ്സമ॑വര്ത॒താധി॑ ।

തസ്യ॒ ത്വഷ്ടാ॑ വി॒ദധ॑ദ്രൂ॒പമേ॑തി ।

തത്പുരു॑ഷസ്യ॒ വിശ്വ॒മാജാ॑ന॒മഗ്രേ᳚ ।

വേദാ॒ഹമേ॒തം പുരു॑ഷം മ॒ഹാംത᳚മ് ।

ആ॒ദി॒ത്യവ॑ര്ണം॒ തമ॑സഃ॒ പര॑സ്താത് ।

തമേ॒വം-വിഁ॒ദ്വാന॒മൃത॑ ഇ॒ഹ ഭ॑വതി ।

നാന്യഃ പംഥാ॑ വിദ്യ॒തേഽയ॑നായ ।

പ്ര॒ജാപ॑തിശ്ചരതി॒ ഗര്ഭേ॑ അം॒തഃ ।

അ॒ജായ॑മാനോ ബഹു॒ധാ വിജാ॑യതേ ॥ 39,40 ॥

തസ്യ॒ ധീരാഃ॒ പരി॑ജാനംതി॒ യോനി᳚മ് । മരീ॑ചീനാം പ॒ദമി॑ച്ഛംതി വേ॒ധസഃ॑ । യോ ദേ॒വേഭ്യ॒ ആത॑പതി । യോ ദേ॒വാനാം᳚ പു॒രോഹി॑തഃ ।

പൂര്വോ॒ യോ ദേ॒വേഭ്യോ॑ ജാ॒തഃ । നമോ॑ രു॒ചായ॒ ബ്രാഹ്മ॑യേ । രുചം॑ ബ്രാ॒ഹ്മം ജ॒നയം॑തഃ । ദേ॒വാ അഗ്രേ॒ തദ॑ബ്രുവന്ന് । യസ്ത്വൈ॒വം ബ്രാ᳚ഹ്മ॒ണോ വി॒ദ്യാത് । തസ്യ॑ ദേ॒വാ അസ॒ന്വശേ᳚ । ഹ്രീശ്ച॑ തേ ല॒ക്ഷ്മീശ്ച॒ പത്ന്യൌ᳚ । അ॒ഹോ॒രാ॒ത്രേ പാ॒ര്​ശ്വേ । നക്ഷ॑ത്രാണി രൂ॒പമ് । അ॒ശ്വിനൌ॒ വ്യാത്ത᳚മ് । ഇ॒ഷ്ടം മ॑നിഷാണ । അ॒മും മ॑നിഷാണ । സര്വം॑ മനിഷാണ ॥ 40,41 ॥

ജാ॒യ॒തേ॒ വശേ॑ സ॒പ്ത ച॑ ॥ 13 ॥

ഭ॒ര്താ സന്ഭ്രി॒യമാ॑ണോ ബിഭര്തി । ഏകോ॑ ദേ॒വോ ബ॑ഹു॒ധാ നിവി॑ഷ്ടഃ । യ॒ദാ ഭാ॒രം തം॒ദ്രയ॑തേ॒ സ ഭര്തു᳚മ് । നി॒ധായ॑ ഭാ॒രം പുന॒രസ്ത॑മേതി । തമേ॒വ മൃ॒ത്യുമ॒മൃതം॒ തമാ॑ഹുഃ । തം ഭ॒ര്താരം॒ തമു॑ ഗോ॒പ്താര॑മാഹുഃ । സ ഭൃ॒തോ ഭ്രി॒യമാ॑ണോ ബിഭര്തി । യ ഏ॑നം॒-വേഁദ॑ സ॒ത്യേന॒ ഭര്തു᳚മ് । സ॒ദ്യോ ജാ॒തമു॒ത ജ॑ഹാത്യേ॒ഷഃ । ഉ॒തോ ജരം॑തം॒ ന ജ॑ഹാ॒ത്യേക᳚മ് ॥ 41,42 ॥

ഉ॒തോ ബ॒ഹൂനേക॒മഹ॑ര്ജഹാര । അതം॑ദ്രോ ദേ॒വസ്സദ॑മേ॒വ പ്രാര്ഥഃ॑ । യസ്തദ്വേദ॒ യത॑ ആബ॒ഭൂവ॑ । സം॒ധാം ച॒ യാഗ്​മ് സം॑ദ॒ധേ ബ്രഹ്മ॑ണൈ॒ഷഃ । രമ॑തേ॒ തസ്മി᳚ന്നു॒ത ജീ॒ര്ണേ ശയാ॑നേ । നൈനം॑ ജഹാ॒ത്യഹ॑സ്സു പൂ॒ര്വ്യേഷു॑ । ത്വാമാപോ॒ അനു॒ സര്വാ᳚ശ്ചരംതി ജാന॒തീഃ । വ॒ഥ്സം പയ॑സാ പുനാ॒നാഃ । ത്വമ॒ഗ്നിഗ്​മ് ഹ॑വ്യ॒വാഹ॒ഗ്​മ്॒ സമിം॑ഥ്​സേ । ത്വം ഭ॒ര്താ മാ॑ത॒രിശ്വാ᳚ പ്ര॒ജാനാ᳚മ് ॥ 42,43 ॥

ത്വം-യഁ॒ജ്ഞസ്ത്വമു॑വേ॒വാസി॒ സോമഃ॑ । തവ॑ ദേ॒വാ ഹവ॒മായം॑തി॒ സര്വേ᳚ । ത്വമേകോ॑ഽസി ബ॒ഹൂനനു॒പ്രവി॑ഷ്ടഃ । നമ॑സ്തേ അസ്തു സു॒ഹവോ॑ മ ഏധി । നമോ॑ വാമസ്തു ശൃണു॒തഗ്​മ് ഹവം॑ മേ । പ്രാണാ॑പാനാവജി॒രഗ്​മ് സം॒ചരം॑തൌ । ഹ്വയാ॑മി വാം॒ ബ്രഹ്മ॑ണാ തൂ॒ര്തമേത᳚മ് । യോ മാം ദ്വേഷ്ടി॒ തം ജ॑ഹിതം-യുഁവാനാ । പ്രാണാ॑പാനൌ സം​വിഁദാ॒നൌ ജ॑ഹിതമ് । അ॒മുഷ്യാസു॑നാ॒ മാ സംഗ॑സാഥാമ് ॥ 43 ॥

തം മേ॑ ദേവാ॒ ബ്രഹ്മ॑ണാ സം​വിഁദാ॒നൌ । വ॒ധായ॑ ദത്തം॒ തമ॒ഹഗ്​മ് ഹ॑നാമി । അസ॑ജ്ജജാന സ॒ത ആബ॑ഭൂവ । യം-യഁ ം॑ ജ॒ജാന॒ സ ഉ॑ ഗോ॒പോ അ॑സ്യ । യ॒ദാ ഭാ॒രം തം॒ദ്രയ॑തേ॒ സ ഭര്തു᳚മ് । പ॒രാസ്യ॑ ഭാ॒രം പുന॒രസ്ത॑മേതി । തദ്വൈ ത്വം പ്രാ॒ണോ അ॑ഭവഃ । മ॒ഹാന്ഭോഗഃ॑ പ്ര॒ജാപ॑തേഃ । ഭുജഃ॑ കരി॒ഷ്യമാ॑ണഃ । യദ്ദേ॒വാന്പ്രാണ॑യോ॒ നവ॑ ॥ 44 ॥

ഏകം॑ പ്ര॒ജാനാം᳚ ഗസാഥാം॒ നവ॑ ॥ 14 ॥

ഹരി॒ഗ്​മ്॒ ഹരം॑ത॒മനു॑യംതി ദേ॒വാഃ । വിശ്വ॒സ്യേശാ॑നം-വൃഁഷ॒ഭം മ॑തീ॒നാമ് । ബ്രഹ്മ॒ സരൂ॑പ॒മനു॑മേ॒ദമാഗാ᳚ത് । അയ॑നം॒ മാ വിവ॑ധീ॒ര്വിക്ര॑മസ്വ । മാ ഛി॑ദോ മൃത്യോ॒ മാ വ॑ധീഃ । മാ മേ॒ ബലം॒-വിഁവൃ॑ഹോ॒ മാ പ്രമോ॑ഷീഃ । പ്ര॒ജാം മാ മേ॑ രീരിഷ॒ ആയു॑രുഗ്ര । നൃ॒ചക്ഷ॑സം ത്വാ ഹ॒വിഷാ॑ വിധേമ । സ॒ദ്യശ്ച॑കമാ॒നായ॑ । പ്ര॒വേ॒പാ॒നായ॑ മൃ॒ത്യവേ᳚ ॥ 45 ॥

പ്രാസ്മാ॒ ആശാ॑ അശൃണ്വന്ന് । കാമേ॑നാജനയ॒ന്പുനഃ॑ । കാമേ॑ന മേ॒ കാമ॒ ആഗാ᳚ത് । ഹൃദ॑യാ॒ദ്ധൃദ॑യം മൃ॒ത്യോഃ । യദ॒മീഷാ॑മ॒ദഃ പ്രി॒യമ് । തദൈതൂപ॒മാമ॒ഭി । പരം॑ മൃത്യോ॒ അനു॒ പരേ॑ഹി॒ പംഥാ᳚മ് । യസ്തേ॒ സ്വ ഇത॑രോ ദേവ॒യാനാ᳚ത് । ചക്ഷു॑ഷ്മതേ ശൃണ്വ॒തേ തേ᳚ ബ്രവീമി । മാ നഃ॑ പ്ര॒ജാഗ്​മ് രീ॑രിഷോ॒ മോത വീ॒രാന് । പ്ര പൂ॒ര്വ്യം മന॑സാ॒ വംദ॑മാനഃ । നാധ॑മാനോ വൃഷ॒ഭം ച॑ര്​ഷണീ॒നാമ് । യഃ പ്ര॒ജാനാ॑മേക॒രാണ്മാനു॑ഷീണാമ് । മൃ॒ത്യും-യഁ ॑ജേ പ്രഥമ॒ജാമൃ॒തസ്യ॑ ॥ 46 ॥

മൃ॒ത്യവേ॑ വീ॒രാഗ്​മ്ശ്ച॒ത്വാരി॑ ച ॥ 15 ॥

ത॒രണി॑ര്വി॒ശ്വദ॑ര്​ശതോ ജ്യോതി॒ഷ്കൃദ॑സി സൂര്യ । വിശ്വ॒മാ ഭാ॑സി രോച॒നമ് । ഉ॒പ॒യാ॒മഗൃ॑ഹീതോഽസി॒ സൂര്യാ॑യ ത്വാ॒ ഭ്രാജ॑സ്വത ഏ॒ഷ തേ॒ യോനി॒സ്സൂര്യാ॑യ ത്വാ॒ ഭ്രാജ॑സ്വതേ ॥ 47 ॥ 16 ॥

ആപ്യാ॑യസ്വ മദിംതമ॒ സോമ॒ വിശ്വാ॑ഭിരൂ॒തിഭിഃ॑ । ഭവാ॑ നസ്സ॒പ്രഥ॑സ്തമഃ ॥ (48) ॥ 17 ॥

ഈ॒യുഷ്ടേ യേ പൂര്വ॑തരാ॒മപ॑ശ്യന് വ്യു॒ച്ഛംതീ॑മു॒ഷസം॒ മര്ത്യാ॑സഃ । അ॒സ്മാഭി॑രൂ॒ നു പ്ര॑തി॒ചക്ഷ്യാ॑ഽഭൂ॒ദോ തേ യം॑തി॒ യേ അ॑പ॒രീഷു॒ പശ്യാന്॑ ॥ 49 ॥ 18 ॥

ജ്യോതി॑ഷ്മതീം ത്വാ സാദയാമി ജ്യോതി॒ഷ്കൃതം॑ ത്വാ സാദയാമി ജ്യോതി॒ര്വിദം॑ ത്വാ സാദയാമി॒ ഭാസ്വ॑തീം ത്വാ സാദയാമി॒ ജ്വലം॑തീം ത്വാ സാദയാമി മല്മലാ॒ഭവം॑തീം ത്വാ സാദയാമി॒ ദീപ്യ॑മാനാം ത്വാ സാദയാമി॒ രോച॑മാനാം ത്വാ സാദയാ॒മ്യജ॑സ്രാം ത്വാ സാദയാമി ബൃ॒ഹജ്ജ്യോ॑തിഷം ത്വാ സാദയാമി ബോ॒ധയം॑തീം ത്വാ സാദയാമി॒ ജാഗ്ര॑തീം ത്വാ സാദയാമി ॥ 50 ॥ 19 ॥

പ്ര॒യാ॒സായ॒ സ്വാഹാ॑ഽഽയാ॒സായ॒ സ്വാഹാ॑ വിയാ॒സായ॒ സ്വാഹാ॑ സം​യാഁ॒സായ॒ സ്വാഹോ᳚ദ്യാ॒സായ॒ സ്വാഹാ॑ഽവയാ॒സായ॒ സ്വാഹാ॑ ശു॒ചേ സ്വാഹാ॒ ശോകാ॑യ॒ സ്വാഹാ॑ തപ്യ॒ത്വൈ സ്വാഹാ॒ തപ॑തേ॒ സ്വാഹാ᳚ ബ്രഹ്മഹ॒ത്യായൈ॒ സ്വാഹാ॒ സര്വ॑സ്മൈ॒ സ്വാഹാ᳚ ॥ 51 ॥ 20 ॥

ചി॒ത്തഗ്​മ് സം॑താ॒നേന॑ ഭ॒വം-യഁ॒ക്നാ രു॒ദ്രം തനി॑മ്നാ പശു॒പതിഗ്ഗ്​മ്॑ സ്ഥൂലഹൃദ॒യേനാ॒ഗ്നിഗ്​മ് ഹൃദ॑യേന രു॒ദ്രം-ലോഁഹി॑തേന ശ॒ര്വം മത॑സ്നാഭ്യാം മഹാദേ॒വമം॒തഃ പാ᳚ര്​ശ്വേനൌഷിഷ്ഠ॒ഹനഗ്​മ്॑ ശിംഗീനികോ॒ശ്യാ᳚ഭ്യാമ് ॥ 52 ॥ 21 ॥

ചി॒ത്തിഃ॑ പൃഥി॒വ്യ॑ഗ്നി॒സ്സൂര്യം॑ തേ॒ ചക്ഷു॑ര്മ॒ഹാഹ॑വി॒ര്​ഹോതാ॒ വാഗ്ഘോതാ᳚ ബ്രാഹ്മ॒ണ ഏക॑ഹോതാ॒ഽഗ്നിര്യജു॑ര്ഭി॒സ്സേനേംദ്ര॑സ്യ ദേ॒വസ്യ॑ സു॒വര്ണം॑ ഘ॒ര്മഗ്​മ് സ॒ഹസ്ര॑ശീര്​ഷാ॒ഽദ്ഭ്യോ ഭ॒ര്താ ഹരിം॑ ത॒രണി॒രാപ്യാ॑യസ്വേ॒യുഷ്ടേ യേ ജ്യോതി॑ഷ്മതീം പ്രയാ॒സായ॑ ചി॒ത്തമേക॑വിഗ്​മ്ശതിഃ ॥ 21 ॥

ചിത്തി॑ര॒ഗ്നിര്യജു॑ര്ഭിരം॒തഃ പ്രവി॑ഷ്ടഃ പ്ര॒ജാപ॑തിര്ഭ॒ര്താസന്പ്രയാ॒സായ॒ ദ്വിപം॑ചാ॒ശത് ॥ 52 ॥

ചിത്തി॑ര॒ഗ്നിര്യജു॑ര്ഭിരം॒തഃ പ്രവി॑ഷ്ടഃ പ്ര॒ജാപ॑തിഃ പ്ര॒ജയാ॑ സം​വിഁദാ॒നസ്തസ്യ॒ ധീരാ॒ ജ്യോതി॑ഷ്മതീം॒ ത്രിപം॑ചാ॒ശത് ॥ 53 ॥

തച്ഛം॒-യോഁരാവൃ॑ണീമഹേ । ഗാ॒തും-യഁ॒ജ്ഞായ॑ ।

ഗാ॒തും-യഁ॒ജ്ഞപ॑തയേ । ദൈവീ᳚ സ്വ॒സ്തിര॑സ്തു നഃ ।

സ്വ॒സ്തിര്മാനു॑ഷേഭ്യഃ । ഊ॒ര്ധ്വം ജി॑ഗാതു ഭേഷ॒ജമ് ।

ശം നോ॑ അസ്തു ദ്വി॒പദേ᳚ । ശം ചതു॑ഷ്പദേ ॥

ഓം ശാംതിഃ॒ ശാംതിഃ॒ ശാംതിഃ॑ ॥

(કૃષ્ણયજુર્વેદીય તૈત્તિરીયારણ્યકે તૃતીય પ્રપાઠકઃ)

હરિઃ ઓમ્ । તચ્છં॒-યોઁરાવૃ॑ણીમહે । ગા॒તું-યઁ॒જ્ઞાય॑ ।

ગા॒તું-યઁ॒જ્ઞપ॑તયે । દૈવી᳚ સ્વ॒સ્તિર॑સ્તુ નઃ ।

સ્વ॒સ્તિર્માનુ॑ષેભ્યઃ । ઊ॒ર્ધ્વં જિ॑ગાતુ ભેષ॒જમ્ ।

શં નો॑ અસ્તુ દ્વિ॒પદે᳚ । શં ચતુ॑ષ્પદે ॥

ઓં શાંતિઃ॒ શાંતિઃ॒ શાંતિઃ॑ ॥

ઓં ચિત્તિ॒સ્સ્રુક્ । ચિ॒ત્તમાજ્ય᳚મ્ । વાગ્વેદિઃ॑ । આધી॑તં બ॒ર્​હિઃ । કેતો॑ અ॒ગ્નિઃ । વિજ્ઞા॑તમ॒ગ્નિઃ । વાક્પ॑તિ॒ર્​હોતા᳚ । મન॑ ઉપવ॒ક્તા । પ્રા॒ણો હ॒વિઃ । સામા᳚ધ્વ॒ર્યુઃ । વાચ॑સ્પતે વિધે નામન્ન્ । વિ॒ધેમ॑ તે॒ નામ॑ । વિ॒ધેસ્ત્વમ॒સ્માકં॒ નામ॑ । વા॒ચસ્પતિ॒સ્સોમં॑ પિબતુ । આઽસ્માસુ॑ નૃ॒મ્ણં ધા॒ત્સ્વાહા᳚ ॥ 1 ॥

અ॒ધ્વ॒ર્યુઃ પંચ॑ ચ ॥ 1 ॥

પૃ॒થિ॒વી હોતા᳚ । દ્યૌર॑ધ્વ॒ર્યુઃ । રુ॒દ્રો᳚ઽગ્નીત્ । બૃહ॒સ્પતિ॑રુપવ॒ક્તા । વાચ॑સ્પતે વા॒ચો વી॒ર્યે॑ણ । સંભૃ॑તતમે॒નાઽઽય॑ક્ષ્યસે । યજ॑માનાય॒ વાર્ય᳚મ્ । આ સુવ॒સ્કર॑સ્મૈ । વા॒ચસ્પતિ॒સ્સોમં॑ પિબતિ । જ॒જન॒દિંદ્ર॑મિંદ્રિ॒યાય॒ સ્વાહા᳚ ॥ 2 ॥

પૃ॒થિ॒વી હોતા॒ દશ॑ ॥ 2 ॥

અ॒ગ્નિર્​હોતા᳚ । અ॒શ્વિના᳚ઽધ્વ॒ર્યૂ । ત્વષ્ટા॒ઽગ્નીત્ । મિ॒ત્ર ઉ॑પવ॒ક્તા । સોમ॒સ્સોમ॑સ્ય પુરો॒ગાઃ । શુ॒ક્રસ્શુ॒ક્રસ્ય॑ પુરો॒ગાઃ । શ્રા॒તાસ્ત॑ ઇંદ્ર॒ સોમાઃ᳚ । વાતા॑પેર્​હવન॒શ્રુત॒સ્સ્વાહા᳚ ॥ 3 ॥

અ॒ગ્નિર્​હોતા॒ઽષ્ટૌ ॥ 3 ॥

સૂર્યં॑ તે॒ ચક્ષુઃ॑ । વાતં॑ પ્રા॒ણઃ । દ્યાં પૃ॒ષ્ઠમ્ । અં॒તરિ॑ક્ષમા॒ત્મા । અંગૈ᳚ર્ય॒જ્ઞમ્ । પૃ॒થિ॒વીગ્​મ્ શરી॑રૈઃ । વાચ॑સ્પ॒તેઽચ્છિ॑દ્રયા વા॒ચા । અચ્છિ॑દ્રયા જુ॒હ્વા᳚ । દિ॒વિ દે॑વા॒વૃધ॒ગ્​મ્॒ હોત્રા॒ મેર॑યસ્વ॒ સ્વાહા᳚ ॥ 4 ॥

સૂર્યં॑ તે॒ નવ॑ ॥ 4 ॥

મ॒હાહ॑વિ॒ર્​હોતા᳚ । સ॒ત્યહ॑વિરધ્વ॒ર્યુઃ । અચ્યુ॑તપાજા અ॒ગ્નીત્ । અચ્યુ॑તમના ઉપવ॒ક્તા । અ॒ના॒ધૃ॒ષ્યશ્ચા᳚પ્રતિધૃ॒ષ્યશ્ચ॑ ય॒જ્ઞસ્યા॑ભિગ॒રૌ । અ॒યાસ્ય॑ ઉદ્ગા॒તા । વાચ॑સ્પતે હૃદ્વિધે નામન્ન્ । વિ॒ધેમ॑ તે॒ નામ॑ । વિ॒ધેસ્ત્વમ॒સ્માકં॒ નામ॑ । વા॒ચસ્પતિ॒સ્સોમ॑મપાત્ । મા દૈવ્ય॒સ્તંતુ॒શ્છેદિ॒ મા મ॑નુ॒ષ્યઃ॑ । નમો॑ દિ॒વે । નમઃ॑ પૃથિ॒વ્યૈ સ્વાહા᳚ ॥ 5 ॥

અ॒પા॒ત્ત્રીણિ॑ ચ ॥ 5 ॥

વાગ્ઘોતા᳚ । દી॒ક્ષા પત્ની᳚ । વાતો᳚ઽધ્વ॒ર્યુઃ । આપો॑ઽભિગ॒રઃ । મનો॑ હ॒વિઃ । તપ॑સિ જુહોમિ । ભૂર્ભુવ॒સ્સુવઃ॑ । બ્રહ્મ॑ સ્વયં॒ભુ । બ્રહ્મ॑ણે સ્વયં॒ભુવે॒ સ્વાહા᳚ ॥ 6 ॥

વાગ્ઘોતા॒ નવ॑ ॥ 6 ॥

બ્રા॒હ્મ॒ણ એક॑હોતા । સ ય॒જ્ઞઃ । સ મે॑ દદાતુ પ્ર॒જાં પ॒શૂન્પુષ્ટિં॒-યઁશઃ॑ । ય॒જ્ઞશ્ચ॑ મે ભૂયાત્ । અ॒ગ્નિર્દ્વિહો॑તા । સ ભ॒ર્તા । સ મે॑ દદાતુ પ્ર॒જાં પ॒શૂન્પુષ્ટિં॒-યઁશઃ॑ । ભ॒ર્તા ચ॑ મે ભૂયાત્ । પૃ॒થિ॒વી ત્રિહો॑તા । સ પ્ર॑તિ॒ષ્ઠા ॥ 7 ॥

સ મે॑ દદાતુ પ્ર॒જાં પ॒શૂન્પુષ્ટિં॒-યઁશઃ॑ । પ્ર॒તિ॒ષ્ઠા ચ॑ મે ભૂયાત્ । અં॒તરિ॑ક્ષં॒ ચતુ॑ર્​હોતા । સ વિ॒ષ્ઠાઃ । સ મે॑ દદાતુ પ્ર॒જાં પ॒શૂન્પુષ્ટિં॒-યઁશઃ॑ । વિ॒ષ્ઠાશ્ચ॑ મે ભૂયાત્ । વા॒યુઃ પંચ॑હોતા । સ પ્રા॒ણઃ । સ મે॑ દદાતુ પ્ર॒જાં પ॒શૂન્પુષ્ટિં॒-યઁશઃ॑ । પ્રા॒ણશ્ચ॑ મે ભૂયાત્ ॥ 8 ॥

ચં॒દ્રમાઃ॒ ષડ્ઢો॑તા । સ ઋ॒તૂન્ક॑લ્પયાતિ । સ મે॑ દદાતુ પ્ર॒જાં પ॒શૂન્પુષ્ટિં॒-યઁશઃ॑ । ઋ॒તવ॑શ્ચ મે કલ્પંતામ્ । અન્નગ્​મ્॑ સ॒પ્તહો॑તા । સ પ્રા॒ણસ્ય॑ પ્રા॒ણઃ । સ મે॑ દદાતુ પ્ર॒જાં પ॒શૂન્પુષ્ટિં॒-યઁશઃ॑ । પ્રા॒ણસ્ય॑ ચ મે પ્રા॒ણો ભૂ॑યાત્ । દ્યૌર॒ષ્ટહો॑તા । સો॑ઽનાધૃ॒ષ્યઃ ॥ 9 ॥

સ મે॑ દદાતુ પ્ર॒જાં પ॒શૂન્પુષ્ટિં॒-યઁશઃ॑ । અ॒ના॒ધૃ॒ષ્યશ્ચ॑ ભૂયાસમ્ । આ॒દિ॒ત્યો નવ॑હોતા । સ તે॑જ॒સ્વી । સ મે॑ દદાતુ પ્ર॒જાં પ॒શૂન્પુષ્ટિં॒-યઁશઃ॑ । તે॒જ॒સ્વી ચ॑ ભૂયાસમ્ । પ્ર॒જાપ॑તિ॒ર્દશ॑હોતા । સ ઇ॒દગ્​મ્ સર્વ᳚મ્ । સ મે॑ દદાતુ પ્ર॒જાં પ॒શૂન્પુષ્ટિં॒-યઁશઃ॑ । સર્વં॑ ચ મે ભૂયાત્ ॥ 10 ॥

પ્ર॒તિ॒ષ્ઠા પ્રા॒ણશ્ચ॑ મે ભૂયાદનાધૃ॒ષ્યસ્સર્વં ચ મે ભૂયાત્ ॥

બ્રા॒હ્મ॒ણો ય॒જ્ઞો᳚ઽગ્નિર્ભ॒ર્તા પૃ॑થિ॒વી પ્ર॑તિ॒ષ્ઠાઽંતરિ॑ક્ષં-વિઁ॒ષ્ઠા વા॒યુઃ પ્રા॒ણશ્ચં॒દ્રમા॑ સ ઋ॒તૂનન્ન॒ગ્​મ્॒ સ પ્રા॒ણસ્ય॑ પ્રા॒ણો દ્યૌર॑નાધૃ॒ષ્ય આ॑દિ॒ત્યસ્સ તે॑જ॒સ્વી પ્ર॒જાપ॑તિઃ॒ સ ઇ॒દગ્​મ્ સર્વ॒ગ્​મ્॒ સર્વં॑ ચ મે ભૂયાત્ ॥

અ॒ગ્નિર્યજુ॑ર્ભિઃ । સ॒વિ॒તા સ્તોમૈઃ᳚ । ઇંદ્ર॑ ઉક્થામ॒દૈઃ । મિ॒ત્રાવરુ॑ણાવા॒શિષા᳚ । અંગિ॑રસો॒ ધિષ્ણિ॑યૈર॒ગ્નિભિઃ॑ । મ॒રુત॑સ્સદોહવિર્ધા॒નાભ્યા᳚મ્ । આપઃ॒ પ્રોક્ષ॑ણીભિઃ । ઓષ॑ધયો બ॒ર્​હિષા᳚ । અદિ॑તિ॒ર્વેદ્યા᳚ । સોમો॑ દી॒ક્ષયા᳚ ॥ 11 ॥

ત્વષ્ટે॒ધ્મેન॑ । વિષ્ણુ॑ર્ય॒જ્ઞેન॑ । વસ॑વ॒ આજ્યે॑ન । આ॒દિ॒ત્યા દક્ષિ॑ણાભિઃ । વિશ્વે॑ દે॒વા ઊ॒ર્જા । પૂ॒ષા સ્વ॑ગાકા॒રેણ॑ । બૃહ॒સ્પતિઃ॑ પુરો॒ધયા᳚ । પ્ર॒જાપ॑તિરુદ્ગી॒થેન॑ । અં॒તરિ॑ક્ષં પ॒વિત્રે॑ણ । વા॒યુઃ પાત્રૈઃ᳚ । અ॒હગ્ગ્‍ં શ્ર॒દ્ધયા᳚ ॥ 12 ॥

દી॒ક્ષયા॒ પાત્રૈ॒રેકં॑ ચ ॥ 8 ॥

સેનેંદ્ર॑સ્ય । ધેના॒ બૃહ॒સ્પતેઃ᳚ । પ॒થ્યા॑ પૂ॒ષ્ણઃ । વાગ્વા॒યોઃ । દી॒ક્ષા સોમ॑સ્ય । પૃ॒થિ॒વ્ય॑ગ્નેઃ । વસૂ॑નાં ગાય॒ત્રી । રુ॒દ્રાણાં᳚ ત્રિ॒ષ્ટુક્ । આ॒દિ॒ત્યાનાં॒ જગ॑તી । વિષ્ણો॑રનુ॒ષ્ટુક્ ॥ 13 ॥

વરુ॑ણસ્ય વિ॒રાટ્ । ય॒જ્ઞસ્ય॑ પં॒ક્તિઃ । પ્ર॒જાપ॑તે॒રનુ॑મતિઃ । મિ॒ત્રસ્ય॑ શ્ર॒દ્ધા । સ॒વિ॒તુઃ પ્રસૂ॑તિઃ । સૂર્ય॑સ્ય॒ મરી॑ચિઃ । ચં॒દ્રમ॑સો રોહિ॒ણી । ઋષી॑ણામરુંધ॒તી । પ॒ર્જન્ય॑સ્ય વિ॒દ્યુત્ । ચત॑સ્રો॒ દિશઃ॑ । ચત॑સ્રોઽવાંતરદિ॒શાઃ । અહ॑શ્ચ॒ રાત્રિ॑શ્ચ । કૃ॒ષિશ્ચ॒ વૃષ્ટિ॑શ્ચ । ત્વિષિ॒શ્ચાપ॑ચિતિશ્ચ । આપ॒શ્ચૌષ॑ધયશ્ચ । ઊર્ક્ચ॑ સૂ॒નૃતા॑ ચ દે॒વાનાં॒ પત્ન॑યઃ ॥ 14 ॥

અ॒નુ॒ષ્ટુગ્દિશ॒ષ્ષટ્ચ॑ ॥ 9 ॥

દે॒વસ્ય॑ ત્વા સવિ॒તુઃ પ્ર॑સ॒વે । અ॒શ્વિનો᳚ર્બા॒હુભ્યા᳚મ્ । પૂ॒ષ્ણો હસ્તા᳚ભ્યાં॒ પ્રતિ॑ગૃહ્ણામિ । રાજા᳚ ત્વા॒ વરુ॑ણો નયતુ દેવિ દક્ષિણે॒ઽગ્નયે॒ હિર॑ણ્યમ્ । તેના॑મૃત॒ત્વમ॑શ્યામ્ । વયો॑ દા॒ત્રે । મયો॒ મહ્ય॑મસ્તુ પ્રતિગ્રહી॒ત્રે । ક ઇ॒દં કસ્મા॑ અદાત્ । કામઃ॒ કામા॑ય । કામો॑ દા॒તા ॥ 15 ॥

કામઃ॑ પ્રતિગ્રહી॒તા । કામગ્​મ્॑ સમુ॒દ્રમાવિ॑શ । કામે॑ન ત્વા॒ પ્રતિ॑ગૃહ્ણામિ । કામૈ॒તત્તે᳚ । એ॒ષા તે॑ કામ॒ દક્ષિ॑ણા । ઉ॒ત્તા॒નસ્ત્વા᳚ઽઽંગીર॒સઃ પ્રતિ॑ગૃહ્ણાતુ । સોમા॑ય॒ વાસઃ॑ । રુ॒દ્રાય॒ ગામ્ । વરુ॑ણા॒યાશ્વ᳚મ્ । પ્ર॒જાપ॑તયે॒ પુરુ॑ષમ્ ॥ 16 ॥

મન॑વે॒ તલ્પ᳚મ્ । ત્વષ્ટ્રે॒ઽજામ્ । પૂ॒ષ્ણેઽવિ᳚મ્ । નિર્​ઋ॑ત્યા અશ્વતરગર્દ॒ભૌ । હિ॒મવ॑તો હ॒સ્તિન᳚મ્ । ગં॒ધ॒ર્વા॒પ્સ॒રાભ્ય॑સ્સ્રગલંકર॒ણે । વિશ્વે᳚ભ્યો દે॒વેભ્યો॑ ધા॒ન્યમ્ । વા॒ચેઽન્ન᳚મ્ । બ્રહ્મ॑ણ ઓદ॒નમ્ । સ॒મુ॒દ્રાયાપઃ॑ ॥ 17 ॥

ઉ॒ત્તા॒નાયાં᳚ગીર॒સાયાનઃ॑ । વૈ॒શ્વા॒ન॒રાય॒ રથ᳚મ્ । વૈ॒શ્વા॒ન॒રઃ પ્ર॒ત્નથા॒ નાક॒મારુ॑હત્ । દિ॒વઃ પૃ॒ષ્ઠં ભંદ॑માનસ્સુ॒મન્મ॑ભિઃ । સ પૂ᳚ર્વ॒વજ્જ॒નય॑જ્જં॒તવે॒ ધન᳚મ્ । સ॒મા॒નમ॑જ્મા॒ પરિ॑યાતિ॒ જાગૃ॑વિઃ । રાજા᳚ ત્વા॒ વરુ॑ણો નયતુ દેવિ દક્ષિણે વૈશ્વાન॒રાય॒ રથ᳚મ્ । તેના॑મૃત॒ત્વમ॑શ્યામ્ । વયો॑ દા॒ત્રે । મયો॒ મહ્ય॑મસ્તુ પ્રતિગ્રહી॒ત્રે ॥ 18 ॥

ક ઇ॒દં કસ્મા॑ અદાત્ । કામઃ॒ કામા॑ય । કામો॑ દા॒તા । કામઃ॑ પ્રતિગ્રહી॒તા । કામગ્​મ્॑ સમુ॒દ્રમાવિ॑શ । કામે॑ન ત્વા॒ પ્રતિ॑ગૃહ્ણામિ । કામૈ॒તત્તે᳚ । એ॒ષા તે॑ કામ॒ દક્ષિ॑ણા । ઉ॒ત્તા॒નસ્ત્વા᳚ઽઽંગીર॒સઃ પ્રતિ॑ગૃહ્ણાતુ ॥ 19 ॥

દા॒તા પુરુ॑ષ॒માપઃ॑ પ્રતિગ્રહી॒ત્રે નવ॑ ચ ॥ 10 ॥

સુ॒વર્ણં॑ ઘ॒ર્મં પરિ॑વેદ વે॒નમ્ । ઇંદ્ર॑સ્યા॒ઽઽત્માનં॑ દશ॒ધા ચરં॑તમ્ । અં॒તસ્સ॑મુ॒દ્રે મન॑સા॒ ચરં॑તમ્ । બ્રહ્માઽન્વ॑વિંદ॒દ્દશ॑હોતાર॒મર્ણે᳚ । અં॒તઃ પ્રવિ॑ષ્ટશ્શા॒સ્તા જના॑નામ્ । એક॒સ્સન્બ॑હુ॒ધા વિ॑ચારઃ । શ॒તગ્​મ્ શુ॒ક્રાણિ॒ યત્રૈકં॒ ભવં॑તિ । સર્વે॒ વેદા॒ યત્રૈકં॒ ભવં॑તિ । સર્વે॒ હોતા॑રો॒ યત્રૈકં॒ ભવં॑તિ । સ॒ માન॑સીન આ॒ત્મા જના॑નામ્ ॥ 20 ॥

અં॒તઃ પ્રવિ॑ષ્ટશ્શા॒સ્તા જના॑ના॒ગ્​મ્॒ સર્વા᳚ત્મા । સર્વાઃ᳚ પ્ર॒જા યત્રૈકં॒ ભવં॑તિ । ચતુ॑ર્​હોતારો॒ યત્ર॑ સં॒પદં॒ ગચ્છં॑તિ દે॒વૈઃ । સ॒ માન॑સીન આ॒ત્મા જના॑નામ્ । બ્રહ્મેંદ્ર॑મ॒ગ્નિં જગ॑તઃ પ્રતિ॒ષ્ઠામ્ । દિ॒વ આ॒ત્માનગ્​મ્॑ સવિ॒તારં॒ બૃહ॒સ્પતિ᳚મ્ । ચતુ॑ર્​હોતારં પ્ર॒દિશોઽનુ॑ક્લૃ॒પ્તમ્ । વા॒ચો વી॒ર્યં॑ તપ॒સાઽન્વ॑વિંદત્ । અં॒તઃ પ્રવિ॑ષ્ટં ક॒ર્તાર॑મે॒તમ્ । ત્વષ્ટા॑રગ્​મ્ રૂ॒પાણિ॑ વિકુ॒ર્વંતં॑-વિઁપ॒શ્ચિમ્ ॥ 21 ॥

અ॒મૃત॑સ્ય પ્રા॒ણં-યઁ॒જ્ઞમે॒તમ્ । ચતુ॑ર્​હોતૃણામા॒ત્માનં॑ ક॒વયો॒ નિચિ॑ક્યુઃ । અં॒તઃ પ્રવિ॑ષ્ટં ક॒ર્તાર॑મે॒તમ્ । દે॒વાનાં॒ બંધુ॒ નિહિ॑તં॒ ગુહા॑સુ । અ॒મૃતે॑ન ક્લૃ॒પ્તં-યઁ॒જ્ઞમે॒તમ્ । ચતુ॑ર્​હોતૃણામા॒ત્માનં॑ ક॒વયો॒ નિચિ॑ક્યુઃ । શ॒તં નિ॒યુતઃ॒ પરિ॑વેદ॒ વિશ્વા॑ વિ॒શ્વવા॑રઃ । વિશ્વ॑મિ॒દં-વૃઁ॑ણાતિ । ઇંદ્ર॑સ્યા॒ઽઽત્મા નિહિ॑તઃ॒ પંચ॑હોતા । અ॒મૃતં॑ દે॒વાના॒માયુઃ॑ પ્ર॒જાના᳚મ્ ॥ 22 ॥

ઇંદ્ર॒ગ્​મ્॒ રાજા॑નગ્​મ્ સવિ॒તાર॑મે॒તમ્ । વા॒યોરા॒ત્માનં॑ ક॒વયો॒ નિચિ॑ક્યુઃ । ર॒શ્મિગ્​મ્ ર॑શ્મી॒નાં મધ્યે॒ તપં॑તમ્ । ઋ॒તસ્ય॑ પ॒દે ક॒વયો॒ નિપાં᳚તિ । ય આં᳚ડકો॒શે ભુવ॑નં બિ॒ભર્તિ॑ । અનિ॑ર્ભિણ્ણ॒સ્સન્નથ॑ લો॒કાન્ વિ॒ચષ્ટે᳚ । યસ્યાં᳚ડકો॒શગ્​મ્ શુષ્મ॑મા॒હુઃ પ્રા॒ણમુલ્બ᳚મ્ । તેન॑ ક્લૃ॒પ્તો॑ઽમૃતે॑ના॒હમ॑સ્મિ । સુ॒વર્ણં॒ કોશ॒ગ્​મ્॒ રજ॑સા॒ પરી॑વૃતમ્ । દે॒વાનાં᳚-વઁસુ॒ધાનીં᳚-વિઁ॒રાજ᳚મ્ ॥ 23 ॥

અ॒મૃત॑સ્ય પૂ॒ર્ણાં તામુ॑ ક॒લાં-વિઁચ॑ક્ષતે । પાદ॒ગ્​મ્॒ ષડ્ઢો॑તુ॒ર્ન કિલા॑ઽઽવિવિત્સે । યેન॒ર્તવઃ॑ પંચ॒ધોત ક્લૃ॒પ્તાઃ । ઉ॒ત વા॑ ષ॒ડ્ધા મન॒સોત ક્લૃ॒પ્તાઃ । તગ્​મ્ ષડ્ઢો॑તારમૃ॒તુભિઃ॒ કલ્પ॑માનમ્ । ઋ॒તસ્ય॑ પ॒દે ક॒વયો॒ નિપાં᳚તિ । અં॒તઃ પ્રવિ॑ષ્ટં ક॒ર્તાર॑મે॒તમ્ । અં॒તશ્ચં॒દ્રમ॑સિ॒ મન॑સા॒ ચરં॑તમ્ । સ॒હૈવ સંતં॒ ન વિજા॑નંતિ દે॒વાઃ । ઇંદ્ર॑સ્યા॒ઽઽત્માનગ્​મ્॑ શત॒ધા ચરં॑તમ્ ॥ 24 ॥

ઇંદ્રો॒ રાજા॒ જગ॑તો॒ ય ઈશે᳚ । સ॒પ્તહો॑તા સપ્ત॒ધા વિક્લૃ॑પ્તઃ । પરે॑ણ॒ તંતું॑ પરિષિ॒ચ્યમા॑નમ્ । અં॒તરા॑દિ॒ત્યે મન॑સા॒ ચરં॑તમ્ । દે॒વાના॒ગ્​મ્॒ હૃદ॑યં॒ બ્રહ્માઽન્વ॑વિંદત્ । બ્રહ્મૈ॒તદ્બ્રહ્મ॑ણ॒ ઉજ્જ॑ભાર । અ॒ર્કગ્ગ્‍ં શ્ચોતં॑તગ્​મ્ સરિ॒રસ્ય॒ મધ્યે᳚ । આ યસ્મિં॑થ્​સ॒પ્ત પેર॑વઃ । મેહં॑તિ બહુ॒લાગ્​મ્ શ્રિય᳚મ્ । બ॒હ્વ॒શ્વામિં॑દ્ર॒ ગોમ॑તીમ્ ॥ 25 ॥

અચ્યુ॑તાં બહુ॒લાગ્​મ્ શ્રિય᳚મ્ । સ હરિ॑ર્વસુ॒વિત્ત॑મઃ । પે॒રુરિંદ્રા॑ય પિન્વતે । બ॒હ્વ॒શ્વામિં॑દ્ર॒ ગોમ॑તીમ્ । અચ્યુ॑તાં બહુ॒લાગ્​મ્ શ્રિય᳚મ્ । મહ્ય॒મિંદ્રો॒ નિય॑ચ્છતુ । શ॒તગ્​મ્ શ॒તા અ॑સ્ય યુ॒ક્તા હરી॑ણામ્ । અ॒ર્વાઙા યા॑તુ॒ વસુ॑ભી ર॒શ્મિરિંદ્રઃ॑ । પ્રમગ્​મ્‍હ॑ માણો બહુ॒લાગ્​મ્ શ્રિય᳚મ્ । ર॒શ્મિરિંદ્ર॑સ્સવિ॒તા મે॒ નિય॑ચ્છતુ ॥ 26 ॥

ઘૃ॒તં તેજો॒ મધુ॑મદિંદ્રિ॒યમ્ । મય્ય॒યમ॒ગ્નિર્દ॑ધાતુ । હરિઃ॑ પતં॒ગઃ પ॑ટ॒રી સુ॑પ॒ર્ણઃ । દિ॒વિ॒ક્ષયો॒ નભ॑સા॒ ય એતિ॑ । સ ન॒ ઇંદ્રઃ॑ કામવ॒રં દ॑દાતુ । પંચા॑રં ચ॒ક્રં પરિ॑વર્તતે પૃ॒થુ । હિર॑ણ્યજ્યોતિસ્સરિ॒રસ્ય॒ મધ્યે᳚ । અજ॑સ્રં॒ જ્યોતિ॒ર્નભ॑સા॒ સર્પ॑દેતિ । સ ન॒ ઇંદ્રઃ॑ કામવ॒રં દ॑દાતુ । સ॒પ્ત યું॑જંતિ॒ રથ॒મેક॑ચક્રમ્ ॥ 27 ॥

એકો॒ અશ્વો॑ વહતિ સપ્તના॒મા । ત્રિ॒નાભિ॑ ચ॒ક્રમ॒જર॒મન॑ર્વમ્ । યેને॒મા વિશ્વા॒ ભુવ॑નાનિ તસ્થુઃ । ભ॒દ્રં પશ્યં॑ત॒ ઉપ॑સેદુ॒રગ્રે᳚ । તપો॑ દી॒ક્ષામૃષ॑યસ્સુવ॒ર્વિદઃ॑ । તતઃ॑ ક્ષ॒ત્ત્રં બલ॒મોજ॑શ્ચ જા॒તમ્ । તદ॒સ્મૈ દે॒વા અ॒ભિસં ન॑મંતુ । શ્વે॒તગ્​મ્ ર॒શ્મિં બો॑ભુ॒જ્યમા॑નમ્ । અ॒પાં ને॒તારં॒ ભુવ॑નસ્ય ગો॒પામ્ । ઇંદ્રં॒ નિચિ॑ક્યુઃ પર॒મે વ્યો॑મન્ન્ ॥ 28 ॥

રોહિ॑ણીઃ પિંગ॒લા એક॑રૂપાઃ । ક્ષરં॑તીઃ પિંગ॒લા એક॑રૂપાઃ । શ॒તગ્​મ્ સ॒હસ્રા॑ણિ પ્ર॒યુતા॑નિ॒ નાવ્યા॑નામ્ । અ॒યં-યઁશ્શ્વે॒તો ર॒શ્મિઃ । પરિ॒ સર્વ॑મિ॒દં જગ॑ત્ । પ્ર॒જાં પ॒શૂંધના॑નિ । અ॒સ્માકં॑ દદાતુ । શ્વે॒તો ર॒શ્મિઃ પરિ॒ સર્વં॑ બભૂવ । સુવ॒ન્મહ્યં॑ પ॒શૂન્ વિ॒શ્વરૂ॑પાન્ । પ॒તં॒ગમ॒ક્તમસુ॑રસ્ય મા॒યયા᳚ ॥ 29 ॥

હૃ॒દા પ॑શ્યંતિ॒ મન॑સા મની॒ષિણઃ॑ । સ॒મુ॒દ્રે અં॒તઃ ક॒વયો॒ વિચ॑ક્ષતે । મરી॑ચીનાં પ॒દમિ॑ચ્છંતિ વે॒ધસઃ॑ । પ॒તં॒ગો વાચં॒ મન॑સા બિભર્તિ । તાં ગં॑ધ॒ર્વો॑ઽવદ॒દ્ગર્ભે॑ અં॒તઃ । તાં દ્યોત॑માનાગ્​મ્ સ્વ॒ર્યં॑ મની॒ષામ્ । ઋ॒તસ્ય॑ પ॒દે ક॒વયો॒ નિપાં᳚તિ । યે ગ્રા॒મ્યાઃ પ॒શવો॑ વિ॒શ્વરૂ॑પાઃ । વિરૂ॑પા॒સ્સંતો॑ બહુ॒ધૈક॑રૂપાઃ । અ॒ગ્નિસ્તાગ્​મ્ અગ્રે॒ પ્રમુ॑મોક્તુ દે॒વઃ ॥ 30 ॥

પ્ર॒જાપ॑તિઃ પ્ર॒જયા॑ સં​વિઁદા॒નઃ । વી॒તગ્ગ્‍ં સ્તુ॑કે સ્તુકે । યુ॒વમ॒સ્માસુ॒ નિય॑ચ્છતમ્ । પ્ર પ્ર॑ ય॒જ્ઞપ॑તિં તિર । યે ગ્રા॒મ્યાઃ પ॒શવો॑ વિ॒શ્વરૂ॑પાઃ । વિરૂ॑પા॒સ્સંતો॑ બહુ॒ધૈક॑રૂપાઃ । તેષાગ્​મ્॑ સપ્તા॒નામિ॒હ રંતિ॑રસ્તુ । રા॒યસ્પોષા॑ય સુપ્રજા॒સ્ત્વાય॑ સુ॒વીર્યા॑ય । ય આ॑ર॒ણ્યાઃ પ॒શવો॑ વિ॒શ્વરૂ॑પાઃ । વિરૂ॑પા॒સ્સંતો॑ બહુ॒ધૈક॑રૂપાઃ । વા॒યુસ્તાગ્​મ્ અગ્રે॒ પ્રમુ॑મોક્તુ દે॒વઃ । પ્ર॒જાપ॑તિઃ પ્ર॒જયા॑ સં​વિઁદા॒નઃ । ઇડા॑યૈ સૃ॒પ્તં ઘૃ॒તવ॑ચ્ચરાચ॒રમ્ । દે॒વા અન્વ॑વિંદ॒ન્ગુહા॑ હિ॒તમ્ । ય આ॑ર॒ણ્યાઃ પ॒શવો॑ વિ॒શ્વરૂ॑પાઃ । વિરૂ॑પા॒સ્સંતો॑ બહુ॒ધૈક॑રૂપાઃ । તેષાગ્​મ્॑ સપ્તા॒નામિ॒હ રંતિ॑રસ્તુ । રા॒યસ્પોષા॑ય સુપ્રજા॒સ્ત્વાય॑ સુ॒વીર્યા॑ય ॥ 31 ॥

આ॒ત્મા જના॑નાં-વિઁકુ॒ર્વંતં॑-વિઁપ॒શ્ચિં પ્ર॒જાનાં᳚-વઁસુ॒ધાનીં᳚-વિઁ॒રાજં॒ ચરં॑તં॒ ગોમ॑તીં મે॒ નિય॑ચ્છ॒ત્વેક॑ચક્રં॒-વ્યોઁ॑મન્મા॒યયા॑ દે॒વ એક॑રૂપા અ॒ષ્ટૌ ચ॑ ॥ 11 ॥

સ॒હસ્ર॑શીર્​ષા॒ પુરુ॑ષઃ । સ॒હ॒સ્રા॒ક્ષસ્સ॒હસ્ર॑પાત્ ।

સ ભૂમિં॑-વિઁ॒શ્વતો॑ વૃ॒ત્વા । અત્ય॑તિષ્ઠદ્દશાંગુ॒લમ્ ।

પુરુ॑ષ એ॒વેદગ્​મ્ સર્વ᳚મ્ । યદ્ભૂ॒તં-યઁચ્ચ॒ ભવ્ય᳚મ્ ।

ઉ॒તામૃ॑ત॒ત્વસ્યેશા॑નઃ । યદન્ને॑નાતિ॒રોહ॑તિ । એ॒તાવા॑નસ્ય મહિ॒મા । અતો॒ જ્યાયાગ્​મ્॑શ્ચ॒ પૂરુ॑ષઃ ॥ 32,33 ॥

પાદો᳚ઽસ્ય॒ વિશ્વા॑ ભૂ॒તાનિ॑ । ત્રિ॒પાદ॑સ્યા॒મૃતં॑ દિ॒વિ ।

ત્રિ॒પાદૂ॒ર્ધ્વ ઉદૈ॒ત્પુરુ॑ષઃ । પાદો᳚ઽસ્યે॒હાભ॑વા॒ત્પુનઃ॑ ।

તતો॒ વિષ્વ॒ઙ્વ્ય॑ક્રામત્ । સા॒શ॒ના॒ન॒શ॒ને અ॒ભિ ।

તસ્મા᳚દ્વિ॒રાડ॑જાયત । વિ॒રાજો॒ અધિ॒ પૂરુ॑ષઃ । સ જા॒તો અત્ય॑રિચ્યત । પ॒શ્ચાદ્ભૂમિ॒મથો॑ પુ॒રઃ ॥ 34,35 ॥

યત્પુરુ॑ષેણ હ॒વિષા᳚ । દે॒વા ય॒જ્ઞમત॑ન્વત ।

વ॒સં॒તો અ॑સ્યાઽઽસી॒દાજ્ય᳚મ્ । ગ્રી॒ષ્મ ઇ॒ધ્મશ્શ॒રદ્ધ॒વિઃ ।

સ॒પ્તાસ્યા॑ઽઽસન્પરિ॒ધયઃ॑ । ત્રિસ્સ॒પ્ત સ॒મિધઃ॑ કૃ॒તાઃ ।

દે॒વા યદ્ય॒જ્ઞં ત॑ન્વા॒નાઃ । અબ॑ધ્ન॒ન્પુરુ॑ષં પ॒શુમ્ ।

તં-યઁ॒જ્ઞં બ॒ર્​હિષિ॒ પ્રૌક્ષન્॑ । પુરુ॑ષં જા॒તમ॑ગ્ર॒તઃ ॥ 34,35 ॥

તેન॑ દે॒વા અય॑જંત । સા॒ધ્યા ઋષ॑યશ્ચ॒ યે ।

તસ્મા᳚દ્ય॒જ્ઞાથ્સ॑ર્વ॒હુતઃ॑ । સંભૃ॑તં પૃષદા॒જ્યમ્ ।

પ॒શૂગ્‍સ્તાગ્‍શ્ચ॑ક્રે વાય॒વ્યાન્॑ । આ॒ર॒ણ્યાન્ગ્રા॒મ્યાશ્ચ॒ યે ।

તસ્મા᳚દ્ય॒જ્ઞાથ્સ॑ર્વ॒હુતઃ॑ । ઋચ॒સ્સામા॑નિ જજ્ઞિરે ।

છંદાગ્​મ્॑સિ જજ્ઞિરે॒ તસ્મા᳚ત્ । યજુ॒સ્તસ્મા॑દજાયત ॥ 35,36 ॥

તસ્મા॒દશ્વા॑ અજાયંત । યે કે ચો॑ભ॒યાદ॑તઃ ।

ગાવો॑ હ જજ્ઞિરે॒ તસ્મા᳚ત્ । તસ્મા᳚જ્જા॒તા અ॑જા॒વયઃ॑ ।

યત્પુરુ॑ષં॒-વ્યઁ॑દધુઃ । ક॒તિ॒ધા વ્ય॑કલ્પયન્ન્ ।

મુખં॒ કિમ॑સ્ય॒ કૌ બા॒હૂ । કા વૂ॒રૂ પાદા॑વુચ્યેતે ।

બ્રા॒હ્મ॒ણો᳚ઽસ્ય॒ મુખ॑માસીત્ । બા॒હૂ રા॑જ॒ન્યઃ॑ કૃ॒તઃ ॥ 36,37 ॥

ઊ॒રૂ તદ॑સ્ય॒ યદ્વૈશ્યઃ॑ । પ॒દ્ભ્યાગ્​મ્ શૂ॒દ્રો અ॑જાયત ।

ચં॒દ્રમા॒ મન॑સો જા॒તઃ । ચક્ષો॒સ્સૂર્યો॑ અજાયત ।

મુખા॒દિંદ્ર॑શ્ચા॒ગ્નિશ્ચ॑ । પ્રા॒ણાદ્વા॒યુર॑જાયત ।

નાભ્યા॑ આસીદં॒તરિ॑ક્ષમ્ । શી॒ર્​ષ્ણો દ્યૌસ્સમ॑વર્તત ।

પ॒દ્ભ્યાં ભૂમિ॒ર્દિશઃ॒ શ્રોત્રા᳚ત્ ।

તથા॑ લો॒કાગ્​મ્ અ॑કલ્પયન્ન્ ॥ 37,38 ॥

વેદા॒હમે॒તં પુરુ॑ષં મ॒હાંત᳚મ્ ।

આ॒દિ॒ત્યવ॑ર્ણં॒ તમ॑સ॒સ્તુ પા॒રે ।

સર્વા॑ણિ રૂ॒પાણિ॑ વિ॒ચિત્ય॒ ધીરઃ॑ ।

નામા॑નિ કૃ॒ત્વાઽભિ॒વદ॒ન્ યદાસ્તે᳚ ।

ધા॒તા પુ॒રસ્તા॒દ્યમુ॑દાજ॒હાર॑ ।

શ॒ક્રઃ પ્રવિ॒દ્વાન્પ્ર॒દિશ॒શ્ચત॑સ્રઃ ।

તમે॒વં-વિઁ॒દ્વાન॒મૃત॑ ઇ॒હ ભ॑વતિ ।

નાન્યઃ પંથા॒ અય॑નાય વિદ્યતે ।

ય॒જ્ઞેન॑ ય॒જ્ઞમ॑યજંત દે॒વાઃ ।

તાનિ॒ ધર્મા॑ણિ પ્રથ॒માન્યા॑સન્ન્ ।

તે હ॒ નાકં॑ મહિ॒માન॑સ્સચંતે ।

યત્ર॒ પૂર્વે॑ સા॒ધ્યાસ્સંતિ॑ દે॒વાઃ ॥ 38,39 ॥

પુરુ॑ષઃ પુ॒રો᳚ઽગ્ર॒તો॑ઽજાયત કૃ॒તો॑ઽકલ્પયન્નાસં॒દ્વે ચ॑ ॥ 12 ॥

જ્યાયા॒નધિ॒ પૂરુ॑ષઃ । અન્યત્ર॒ પુરુ॑ષઃ ॥

અ॒દ્ભ્યસ્સંભૂ॑તઃ પૃથિ॒વ્યૈ રસા᳚ચ્ચ ।

વિ॒શ્વક॑ર્મણ॒સ્સમ॑વર્ત॒તાધિ॑ ।

તસ્ય॒ ત્વષ્ટા॑ વિ॒દધ॑દ્રૂ॒પમે॑તિ ।

તત્પુરુ॑ષસ્ય॒ વિશ્વ॒માજા॑ન॒મગ્રે᳚ ।

વેદા॒હમે॒તં પુરુ॑ષં મ॒હાંત᳚મ્ ।

આ॒દિ॒ત્યવ॑ર્ણં॒ તમ॑સઃ॒ પર॑સ્તાત્ ।

તમે॒વં-વિઁ॒દ્વાન॒મૃત॑ ઇ॒હ ભ॑વતિ ।

નાન્યઃ પંથા॑ વિદ્ય॒તેઽય॑નાય ।

પ્ર॒જાપ॑તિશ્ચરતિ॒ ગર્ભે॑ અં॒તઃ ।

અ॒જાય॑માનો બહુ॒ધા વિજા॑યતે ॥ 39,40 ॥

તસ્ય॒ ધીરાઃ॒ પરિ॑જાનંતિ॒ યોનિ᳚મ્ । મરી॑ચીનાં પ॒દમિ॑ચ્છંતિ વે॒ધસઃ॑ । યો દે॒વેભ્ય॒ આત॑પતિ । યો દે॒વાનાં᳚ પુ॒રોહિ॑તઃ ।

પૂર્વો॒ યો દે॒વેભ્યો॑ જા॒તઃ । નમો॑ રુ॒ચાય॒ બ્રાહ્મ॑યે । રુચં॑ બ્રા॒હ્મં જ॒નયં॑તઃ । દે॒વા અગ્રે॒ તદ॑બ્રુવન્ન્ । યસ્ત્વૈ॒વં બ્રા᳚હ્મ॒ણો વિ॒દ્યાત્ । તસ્ય॑ દે॒વા અસ॒ન્વશે᳚ । હ્રીશ્ચ॑ તે લ॒ક્ષ્મીશ્ચ॒ પત્ન્યૌ᳚ । અ॒હો॒રા॒ત્રે પા॒ર્​શ્વે । નક્ષ॑ત્રાણિ રૂ॒પમ્ । અ॒શ્વિનૌ॒ વ્યાત્ત᳚મ્ । ઇ॒ષ્ટં મ॑નિષાણ । અ॒મું મ॑નિષાણ । સર્વં॑ મનિષાણ ॥ 40,41 ॥

જા॒ય॒તે॒ વશે॑ સ॒પ્ત ચ॑ ॥ 13 ॥

ભ॒ર્તા સન્ભ્રિ॒યમા॑ણો બિભર્તિ । એકો॑ દે॒વો બ॑હુ॒ધા નિવિ॑ષ્ટઃ । ય॒દા ભા॒રં તં॒દ્રય॑તે॒ સ ભર્તુ᳚મ્ । નિ॒ધાય॑ ભા॒રં પુન॒રસ્ત॑મેતિ । તમે॒વ મૃ॒ત્યુમ॒મૃતં॒ તમા॑હુઃ । તં ભ॒ર્તારં॒ તમુ॑ ગો॒પ્તાર॑માહુઃ । સ ભૃ॒તો ભ્રિ॒યમા॑ણો બિભર્તિ । ય એ॑નં॒-વેઁદ॑ સ॒ત્યેન॒ ભર્તુ᳚મ્ । સ॒દ્યો જા॒તમુ॒ત જ॑હાત્યે॒ષઃ । ઉ॒તો જરં॑તં॒ ન જ॑હા॒ત્યેક᳚મ્ ॥ 41,42 ॥

ઉ॒તો બ॒હૂનેક॒મહ॑ર્જહાર । અતં॑દ્રો દે॒વસ્સદ॑મે॒વ પ્રાર્થઃ॑ । યસ્તદ્વેદ॒ યત॑ આબ॒ભૂવ॑ । સં॒ધાં ચ॒ યાગ્​મ્ સં॑દ॒ધે બ્રહ્મ॑ણૈ॒ષઃ । રમ॑તે॒ તસ્મિ᳚ન્નુ॒ત જી॒ર્ણે શયા॑ને । નૈનં॑ જહા॒ત્યહ॑સ્સુ પૂ॒ર્વ્યેષુ॑ । ત્વામાપો॒ અનુ॒ સર્વા᳚શ્ચરંતિ જાન॒તીઃ । વ॒થ્સં પય॑સા પુના॒નાઃ । ત્વમ॒ગ્નિગ્​મ્ હ॑વ્ય॒વાહ॒ગ્​મ્॒ સમિં॑થ્​સે । ત્વં ભ॒ર્તા મા॑ત॒રિશ્વા᳚ પ્ર॒જાના᳚મ્ ॥ 42,43 ॥

ત્વં-યઁ॒જ્ઞસ્ત્વમુ॑વે॒વાસિ॒ સોમઃ॑ । તવ॑ દે॒વા હવ॒માયં॑તિ॒ સર્વે᳚ । ત્વમેકો॑ઽસિ બ॒હૂનનુ॒પ્રવિ॑ષ્ટઃ । નમ॑સ્તે અસ્તુ સુ॒હવો॑ મ એધિ । નમો॑ વામસ્તુ શૃણુ॒તગ્​મ્ હવં॑ મે । પ્રાણા॑પાનાવજિ॒રગ્​મ્ સં॒ચરં॑તૌ । હ્વયા॑મિ વાં॒ બ્રહ્મ॑ણા તૂ॒ર્તમેત᳚મ્ । યો માં દ્વેષ્ટિ॒ તં જ॑હિતં-યુઁવાના । પ્રાણા॑પાનૌ સં​વિઁદા॒નૌ જ॑હિતમ્ । અ॒મુષ્યાસુ॑ના॒ મા સંગ॑સાથામ્ ॥ 43 ॥

તં મે॑ દેવા॒ બ્રહ્મ॑ણા સં​વિઁદા॒નૌ । વ॒ધાય॑ દત્તં॒ તમ॒હગ્​મ્ હ॑નામિ । અસ॑જ્જજાન સ॒ત આબ॑ભૂવ । યં-યઁં॑ જ॒જાન॒ સ ઉ॑ ગો॒પો અ॑સ્ય । ય॒દા ભા॒રં તં॒દ્રય॑તે॒ સ ભર્તુ᳚મ્ । પ॒રાસ્ય॑ ભા॒રં પુન॒રસ્ત॑મેતિ । તદ્વૈ ત્વં પ્રા॒ણો અ॑ભવઃ । મ॒હાન્ભોગઃ॑ પ્ર॒જાપ॑તેઃ । ભુજઃ॑ કરિ॒ષ્યમા॑ણઃ । યદ્દે॒વાન્પ્રાણ॑યો॒ નવ॑ ॥ 44 ॥

એકં॑ પ્ર॒જાનાં᳚ ગસાથાં॒ નવ॑ ॥ 14 ॥

હરિ॒ગ્​મ્॒ હરં॑ત॒મનુ॑યંતિ દે॒વાઃ । વિશ્વ॒સ્યેશા॑નં-વૃઁષ॒ભં મ॑તી॒નામ્ । બ્રહ્મ॒ સરૂ॑પ॒મનુ॑મે॒દમાગા᳚ત્ । અય॑નં॒ મા વિવ॑ધી॒ર્વિક્ર॑મસ્વ । મા છિ॑દો મૃત્યો॒ મા વ॑ધીઃ । મા મે॒ બલં॒-વિઁવૃ॑હો॒ મા પ્રમો॑ષીઃ । પ્ર॒જાં મા મે॑ રીરિષ॒ આયુ॑રુગ્ર । નૃ॒ચક્ષ॑સં ત્વા હ॒વિષા॑ વિધેમ । સ॒દ્યશ્ચ॑કમા॒નાય॑ । પ્ર॒વે॒પા॒નાય॑ મૃ॒ત્યવે᳚ ॥ 45 ॥

પ્રાસ્મા॒ આશા॑ અશૃણ્વન્ન્ । કામે॑નાજનય॒ન્પુનઃ॑ । કામે॑ન મે॒ કામ॒ આગા᳚ત્ । હૃદ॑યા॒દ્ધૃદ॑યં મૃ॒ત્યોઃ । યદ॒મીષા॑મ॒દઃ પ્રિ॒યમ્ । તદૈતૂપ॒મામ॒ભિ । પરં॑ મૃત્યો॒ અનુ॒ પરે॑હિ॒ પંથા᳚મ્ । યસ્તે॒ સ્વ ઇત॑રો દેવ॒યાના᳚ત્ । ચક્ષુ॑ષ્મતે શૃણ્વ॒તે તે᳚ બ્રવીમિ । મા નઃ॑ પ્ર॒જાગ્​મ્ રી॑રિષો॒ મોત વી॒રાન્ । પ્ર પૂ॒ર્વ્યં મન॑સા॒ વંદ॑માનઃ । નાધ॑માનો વૃષ॒ભં ચ॑ર્​ષણી॒નામ્ । યઃ પ્ર॒જાના॑મેક॒રાણ્માનુ॑ષીણામ્ । મૃ॒ત્યું-યઁ॑જે પ્રથમ॒જામૃ॒તસ્ય॑ ॥ 46 ॥

મૃ॒ત્યવે॑ વી॒રાગ્​મ્શ્ચ॒ત્વારિ॑ ચ ॥ 15 ॥

ત॒રણિ॑ર્વિ॒શ્વદ॑ર્​શતો જ્યોતિ॒ષ્કૃદ॑સિ સૂર્ય । વિશ્વ॒મા ભા॑સિ રોચ॒નમ્ । ઉ॒પ॒યા॒મગૃ॑હીતોઽસિ॒ સૂર્યા॑ય ત્વા॒ ભ્રાજ॑સ્વત એ॒ષ તે॒ યોનિ॒સ્સૂર્યા॑ય ત્વા॒ ભ્રાજ॑સ્વતે ॥ 47 ॥ 16 ॥

આપ્યા॑યસ્વ મદિંતમ॒ સોમ॒ વિશ્વા॑ભિરૂ॒તિભિઃ॑ । ભવા॑ નસ્સ॒પ્રથ॑સ્તમઃ ॥ (48) ॥ 17 ॥

ઈ॒યુષ્ટે યે પૂર્વ॑તરા॒મપ॑શ્યન્ વ્યુ॒ચ્છંતી॑મુ॒ષસં॒ મર્ત્યા॑સઃ । અ॒સ્માભિ॑રૂ॒ નુ પ્ર॑તિ॒ચક્ષ્યા॑ઽભૂ॒દો તે યં॑તિ॒ યે અ॑પ॒રીષુ॒ પશ્યાન્॑ ॥ 49 ॥ 18 ॥

જ્યોતિ॑ષ્મતીં ત્વા સાદયામિ જ્યોતિ॒ષ્કૃતં॑ ત્વા સાદયામિ જ્યોતિ॒ર્વિદં॑ ત્વા સાદયામિ॒ ભાસ્વ॑તીં ત્વા સાદયામિ॒ જ્વલં॑તીં ત્વા સાદયામિ મલ્મલા॒ભવં॑તીં ત્વા સાદયામિ॒ દીપ્ય॑માનાં ત્વા સાદયામિ॒ રોચ॑માનાં ત્વા સાદયા॒મ્યજ॑સ્રાં ત્વા સાદયામિ બૃ॒હજ્જ્યો॑તિષં ત્વા સાદયામિ બો॒ધયં॑તીં ત્વા સાદયામિ॒ જાગ્ર॑તીં ત્વા સાદયામિ ॥ 50 ॥ 19 ॥

પ્ર॒યા॒સાય॒ સ્વાહા॑ઽઽયા॒સાય॒ સ્વાહા॑ વિયા॒સાય॒ સ્વાહા॑ સં​યાઁ॒સાય॒ સ્વાહો᳚દ્યા॒સાય॒ સ્વાહા॑ઽવયા॒સાય॒ સ્વાહા॑ શુ॒ચે સ્વાહા॒ શોકા॑ય॒ સ્વાહા॑ તપ્ય॒ત્વૈ સ્વાહા॒ તપ॑તે॒ સ્વાહા᳚ બ્રહ્મહ॒ત્યાયૈ॒ સ્વાહા॒ સર્વ॑સ્મૈ॒ સ્વાહા᳚ ॥ 51 ॥ 20 ॥

ચિ॒ત્તગ્​મ્ સં॑તા॒નેન॑ ભ॒વં-યઁ॒ક્ના રુ॒દ્રં તનિ॑મ્ના પશુ॒પતિગ્ગ્​મ્॑ સ્થૂલહૃદ॒યેના॒ગ્નિગ્​મ્ હૃદ॑યેન રુ॒દ્રં-લોઁહિ॑તેન શ॒ર્વં મત॑સ્નાભ્યાં મહાદે॒વમં॒તઃ પા᳚ર્​શ્વેનૌષિષ્ઠ॒હનગ્​મ્॑ શિંગીનિકો॒શ્યા᳚ભ્યામ્ ॥ 52 ॥ 21 ॥

ચિ॒ત્તિઃ॑ પૃથિ॒વ્ય॑ગ્નિ॒સ્સૂર્યં॑ તે॒ ચક્ષુ॑ર્મ॒હાહ॑વિ॒ર્​હોતા॒ વાગ્ઘોતા᳚ બ્રાહ્મ॒ણ એક॑હોતા॒ઽગ્નિર્યજુ॑ર્ભિ॒સ્સેનેંદ્ર॑સ્ય દે॒વસ્ય॑ સુ॒વર્ણં॑ ઘ॒ર્મગ્​મ્ સ॒હસ્ર॑શીર્​ષા॒ઽદ્ભ્યો ભ॒ર્તા હરિં॑ ત॒રણિ॒રાપ્યા॑યસ્વે॒યુષ્ટે યે જ્યોતિ॑ષ્મતીં પ્રયા॒સાય॑ ચિ॒ત્તમેક॑વિગ્​મ્શતિઃ ॥ 21 ॥

ચિત્તિ॑ર॒ગ્નિર્યજુ॑ર્ભિરં॒તઃ પ્રવિ॑ષ્ટઃ પ્ર॒જાપ॑તિર્ભ॒ર્તાસન્પ્રયા॒સાય॒ દ્વિપં॑ચા॒શત્ ॥ 52 ॥

ચિત્તિ॑ર॒ગ્નિર્યજુ॑ર્ભિરં॒તઃ પ્રવિ॑ષ્ટઃ પ્ર॒જાપ॑તિઃ પ્ર॒જયા॑ સં​વિઁદા॒નસ્તસ્ય॒ ધીરા॒ જ્યોતિ॑ષ્મતીં॒ ત્રિપં॑ચા॒શત્ ॥ 53 ॥

તચ્છં॒-યોઁરાવૃ॑ણીમહે । ગા॒તું-યઁ॒જ્ઞાય॑ ।

ગા॒તું-યઁ॒જ્ઞપ॑તયે । દૈવી᳚ સ્વ॒સ્તિર॑સ્તુ નઃ ।

સ્વ॒સ્તિર્માનુ॑ષેભ્યઃ । ઊ॒ર્ધ્વં જિ॑ગાતુ ભેષ॒જમ્ ।

શં નો॑ અસ્તુ દ્વિ॒પદે᳚ । શં ચતુ॑ષ્પદે ॥

ઓં શાંતિઃ॒ શાંતિઃ॒ શાંતિઃ॑ ॥

(କୃଷ୍ଣୟଜୁର୍ଵେଦୀୟ ତୈତ୍ତିରୀୟାରଣ୍ୟକେ ତୃତୀୟ ପ୍ରପାଠକଃ)

ହରିଃ ଓମ୍ । ତଚ୍ଛଂ॒-ୟୋଁରାଵୃ॑ଣୀମହେ । ଗା॒ତୁଂ-ୟଁ॒ଜ୍ଞାୟ॑ ।

ଗା॒ତୁଂ-ୟଁ॒ଜ୍ଞପ॑ତୟେ । ଦୈଵୀ᳚ ସ୍ଵ॒ସ୍ତିର॑ସ୍ତୁ ନଃ ।

ସ୍ଵ॒ସ୍ତିର୍ମାନୁ॑ଷେଭ୍ୟଃ । ଊ॒ର୍ଧ୍ଵଂ ଜି॑ଗାତୁ ଭେଷ॒ଜମ୍ ।

ଶଂ ନୋ॑ ଅସ୍ତୁ ଦ୍ଵି॒ପଦେ᳚ । ଶଂ ଚତୁ॑ଷ୍ପଦେ ॥

ଓଂ ଶାଂତିଃ॒ ଶାଂତିଃ॒ ଶାଂତିଃ॑ ॥

ଓଂ ଚିତ୍ତି॒ସ୍ସ୍ରୁକ୍ । ଚି॒ତ୍ତମାଜ୍ୟ᳚ମ୍ । ଵାଗ୍ଵେଦିଃ॑ । ଆଧୀ॑ତଂ ବ॒ର୍​ହିଃ । କେତୋ॑ ଅ॒ଗ୍ନିଃ । ଵିଜ୍ଞା॑ତମ॒ଗ୍ନିଃ । ଵାକ୍ପ॑ତି॒ର୍​ହୋତା᳚ । ମନ॑ ଉପଵ॒କ୍ତା । ପ୍ରା॒ଣୋ ହ॒ଵିଃ । ସାମା᳚ଧ୍ଵ॒ର୍ୟୁଃ । ଵାଚ॑ସ୍ପତେ ଵିଧେ ନାମନ୍ନ୍ । ଵି॒ଧେମ॑ ତେ॒ ନାମ॑ । ଵି॒ଧେସ୍ତ୍ଵମ॒ସ୍ମାକଂ॒ ନାମ॑ । ଵା॒ଚସ୍ପତି॒ସ୍ସୋମଂ॑ ପିବତୁ । ଆଽସ୍ମାସୁ॑ ନୃ॒ମ୍ଣଂ ଧା॒ତ୍ସ୍ଵାହା᳚ ॥ 1 ॥

ଅ॒ଧ୍ଵ॒ର୍ୟୁଃ ପଂଚ॑ ଚ ॥ 1 ॥

ପୃ॒ଥି॒ଵୀ ହୋତା᳚ । ଦ୍ୟୌର॑ଧ୍ଵ॒ର୍ୟୁଃ । ରୁ॒ଦ୍ରୋ᳚ଽଗ୍ନୀତ୍ । ବୃହ॒ସ୍ପତି॑ରୁପଵ॒କ୍ତା । ଵାଚ॑ସ୍ପତେ ଵା॒ଚୋ ଵୀ॒ର୍ୟେ॑ଣ । ସଂଭୃ॑ତତମେ॒ନାଽଽୟ॑କ୍ଷ୍ୟସେ । ୟଜ॑ମାନାୟ॒ ଵାର୍ୟ᳚ମ୍ । ଆ ସୁଵ॒ସ୍କର॑ସ୍ମୈ । ଵା॒ଚସ୍ପତି॒ସ୍ସୋମଂ॑ ପିବତି । ଜ॒ଜନ॒ଦିଂଦ୍ର॑ମିଂଦ୍ରି॒ୟାୟ॒ ସ୍ଵାହା᳚ ॥ 2 ॥

ପୃ॒ଥି॒ଵୀ ହୋତା॒ ଦଶ॑ ॥ 2 ॥

ଅ॒ଗ୍ନିର୍​ହୋତା᳚ । ଅ॒ଶ୍ଵିନା᳚ଽଧ୍ଵ॒ର୍ୟୂ । ତ୍ଵଷ୍ଟା॒ଽଗ୍ନୀତ୍ । ମି॒ତ୍ର ଉ॑ପଵ॒କ୍ତା । ସୋମ॒ସ୍ସୋମ॑ସ୍ୟ ପୁରୋ॒ଗାଃ । ଶୁ॒କ୍ରସ୍ଶୁ॒କ୍ରସ୍ୟ॑ ପୁରୋ॒ଗାଃ । ଶ୍ରା॒ତାସ୍ତ॑ ଇଂଦ୍ର॒ ସୋମାଃ᳚ । ଵାତା॑ପେର୍​ହଵନ॒ଶ୍ରୁତ॒ସ୍ସ୍ଵାହା᳚ ॥ 3 ॥

ଅ॒ଗ୍ନିର୍​ହୋତା॒ଽଷ୍ଟୌ ॥ 3 ॥

ସୂର୍ୟଂ॑ ତେ॒ ଚକ୍ଷୁଃ॑ । ଵାତଂ॑ ପ୍ରା॒ଣଃ । ଦ୍ୟାଂ ପୃ॒ଷ୍ଠମ୍ । ଅଂ॒ତରି॑କ୍ଷମା॒ତ୍ମା । ଅଂଗୈ᳚ର୍ୟ॒ଜ୍ଞମ୍ । ପୃ॒ଥି॒ଵୀଗ୍​ମ୍ ଶରୀ॑ରୈଃ । ଵାଚ॑ସ୍ପ॒ତେଽଚ୍ଛି॑ଦ୍ରୟା ଵା॒ଚା । ଅଚ୍ଛି॑ଦ୍ରୟା ଜୁ॒ହ୍ଵା᳚ । ଦି॒ଵି ଦେ॑ଵା॒ଵୃଧ॒ଗ୍​ମ୍॒ ହୋତ୍ରା॒ ମେର॑ୟସ୍ଵ॒ ସ୍ଵାହା᳚ ॥ 4 ॥

ସୂର୍ୟଂ॑ ତେ॒ ନଵ॑ ॥ 4 ॥

ମ॒ହାହ॑ଵି॒ର୍​ହୋତା᳚ । ସ॒ତ୍ୟହ॑ଵିରଧ୍ଵ॒ର୍ୟୁଃ । ଅଚ୍ୟୁ॑ତପାଜା ଅ॒ଗ୍ନୀତ୍ । ଅଚ୍ୟୁ॑ତମନା ଉପଵ॒କ୍ତା । ଅ॒ନା॒ଧୃ॒ଷ୍ୟଶ୍ଚା᳚ପ୍ରତିଧୃ॒ଷ୍ୟଶ୍ଚ॑ ୟ॒ଜ୍ଞସ୍ୟା॑ଭିଗ॒ରୌ । ଅ॒ୟାସ୍ୟ॑ ଉଦ୍ଗା॒ତା । ଵାଚ॑ସ୍ପତେ ହୃଦ୍ଵିଧେ ନାମନ୍ନ୍ । ଵି॒ଧେମ॑ ତେ॒ ନାମ॑ । ଵି॒ଧେସ୍ତ୍ଵମ॒ସ୍ମାକଂ॒ ନାମ॑ । ଵା॒ଚସ୍ପତି॒ସ୍ସୋମ॑ମପାତ୍ । ମା ଦୈଵ୍ୟ॒ସ୍ତଂତୁ॒ଶ୍ଛେଦି॒ ମା ମ॑ନୁ॒ଷ୍ୟଃ॑ । ନମୋ॑ ଦି॒ଵେ । ନମଃ॑ ପୃଥି॒ଵ୍ୟୈ ସ୍ଵାହା᳚ ॥ 5 ॥

ଅ॒ପା॒ତ୍ତ୍ରୀଣି॑ ଚ ॥ 5 ॥

ଵାଗ୍ଘୋତା᳚ । ଦୀ॒କ୍ଷା ପତ୍ନୀ᳚ । ଵାତୋ᳚ଽଧ୍ଵ॒ର୍ୟୁଃ । ଆପୋ॑ଽଭିଗ॒ରଃ । ମନୋ॑ ହ॒ଵିଃ । ତପ॑ସି ଜୁହୋମି । ଭୂର୍ଭୁଵ॒ସ୍ସୁଵଃ॑ । ବ୍ରହ୍ମ॑ ସ୍ଵୟଂ॒ଭୁ । ବ୍ରହ୍ମ॑ଣେ ସ୍ଵୟଂ॒ଭୁଵେ॒ ସ୍ଵାହା᳚ ॥ 6 ॥

ଵାଗ୍ଘୋତା॒ ନଵ॑ ॥ 6 ॥

ବ୍ରା॒ହ୍ମ॒ଣ ଏକ॑ହୋତା । ସ ୟ॒ଜ୍ଞଃ । ସ ମେ॑ ଦଦାତୁ ପ୍ର॒ଜାଂ ପ॒ଶୂନ୍ପୁଷ୍ଟିଂ॒-ୟଁଶଃ॑ । ୟ॒ଜ୍ଞଶ୍ଚ॑ ମେ ଭୂୟାତ୍ । ଅ॒ଗ୍ନିର୍ଦ୍ଵିହୋ॑ତା । ସ ଭ॒ର୍ତା । ସ ମେ॑ ଦଦାତୁ ପ୍ର॒ଜାଂ ପ॒ଶୂନ୍ପୁଷ୍ଟିଂ॒-ୟଁଶଃ॑ । ଭ॒ର୍ତା ଚ॑ ମେ ଭୂୟାତ୍ । ପୃ॒ଥି॒ଵୀ ତ୍ରିହୋ॑ତା । ସ ପ୍ର॑ତି॒ଷ୍ଠା ॥ 7 ॥

ସ ମେ॑ ଦଦାତୁ ପ୍ର॒ଜାଂ ପ॒ଶୂନ୍ପୁଷ୍ଟିଂ॒-ୟଁଶଃ॑ । ପ୍ର॒ତି॒ଷ୍ଠା ଚ॑ ମେ ଭୂୟାତ୍ । ଅଂ॒ତରି॑କ୍ଷଂ॒ ଚତୁ॑ର୍​ହୋତା । ସ ଵି॒ଷ୍ଠାଃ । ସ ମେ॑ ଦଦାତୁ ପ୍ର॒ଜାଂ ପ॒ଶୂନ୍ପୁଷ୍ଟିଂ॒-ୟଁଶଃ॑ । ଵି॒ଷ୍ଠାଶ୍ଚ॑ ମେ ଭୂୟାତ୍ । ଵା॒ୟୁଃ ପଂଚ॑ହୋତା । ସ ପ୍ରା॒ଣଃ । ସ ମେ॑ ଦଦାତୁ ପ୍ର॒ଜାଂ ପ॒ଶୂନ୍ପୁଷ୍ଟିଂ॒-ୟଁଶଃ॑ । ପ୍ରା॒ଣଶ୍ଚ॑ ମେ ଭୂୟାତ୍ ॥ 8 ॥

ଚଂ॒ଦ୍ରମାଃ॒ ଷଡ୍ଢୋ॑ତା । ସ ଋ॒ତୂନ୍କ॑ଲ୍ପୟାତି । ସ ମେ॑ ଦଦାତୁ ପ୍ର॒ଜାଂ ପ॒ଶୂନ୍ପୁଷ୍ଟିଂ॒-ୟଁଶଃ॑ । ଋ॒ତଵ॑ଶ୍ଚ ମେ କଲ୍ପଂତାମ୍ । ଅନ୍ନଗ୍​ମ୍॑ ସ॒ପ୍ତହୋ॑ତା । ସ ପ୍ରା॒ଣସ୍ୟ॑ ପ୍ରା॒ଣଃ । ସ ମେ॑ ଦଦାତୁ ପ୍ର॒ଜାଂ ପ॒ଶୂନ୍ପୁଷ୍ଟିଂ॒-ୟଁଶଃ॑ । ପ୍ରା॒ଣସ୍ୟ॑ ଚ ମେ ପ୍ରା॒ଣୋ ଭୂ॑ୟାତ୍ । ଦ୍ୟୌର॒ଷ୍ଟହୋ॑ତା । ସୋ॑ଽନାଧୃ॒ଷ୍ୟଃ ॥ 9 ॥

ସ ମେ॑ ଦଦାତୁ ପ୍ର॒ଜାଂ ପ॒ଶୂନ୍ପୁଷ୍ଟିଂ॒-ୟଁଶଃ॑ । ଅ॒ନା॒ଧୃ॒ଷ୍ୟଶ୍ଚ॑ ଭୂୟାସମ୍ । ଆ॒ଦି॒ତ୍ୟୋ ନଵ॑ହୋତା । ସ ତେ॑ଜ॒ସ୍ଵୀ । ସ ମେ॑ ଦଦାତୁ ପ୍ର॒ଜାଂ ପ॒ଶୂନ୍ପୁଷ୍ଟିଂ॒-ୟଁଶଃ॑ । ତେ॒ଜ॒ସ୍ଵୀ ଚ॑ ଭୂୟାସମ୍ । ପ୍ର॒ଜାପ॑ତି॒ର୍ଦଶ॑ହୋତା । ସ ଇ॒ଦଗ୍​ମ୍ ସର୍ଵ᳚ମ୍ । ସ ମେ॑ ଦଦାତୁ ପ୍ର॒ଜାଂ ପ॒ଶୂନ୍ପୁଷ୍ଟିଂ॒-ୟଁଶଃ॑ । ସର୍ଵଂ॑ ଚ ମେ ଭୂୟାତ୍ ॥ 10 ॥

ପ୍ର॒ତି॒ଷ୍ଠା ପ୍ରା॒ଣଶ୍ଚ॑ ମେ ଭୂୟାଦନାଧୃ॒ଷ୍ୟସ୍ସର୍ଵଂ ଚ ମେ ଭୂୟାତ୍ ॥

ବ୍ରା॒ହ୍ମ॒ଣୋ ୟ॒ଜ୍ଞୋ᳚ଽଗ୍ନିର୍ଭ॒ର୍ତା ପୃ॑ଥି॒ଵୀ ପ୍ର॑ତି॒ଷ୍ଠାଽଂତରି॑କ୍ଷଂ-ଵିଁ॒ଷ୍ଠା ଵା॒ୟୁଃ ପ୍ରା॒ଣଶ୍ଚଂ॒ଦ୍ରମା॑ ସ ଋ॒ତୂନନ୍ନ॒ଗ୍​ମ୍॒ ସ ପ୍ରା॒ଣସ୍ୟ॑ ପ୍ରା॒ଣୋ ଦ୍ୟୌର॑ନାଧୃ॒ଷ୍ୟ ଆ॑ଦି॒ତ୍ୟସ୍ସ ତେ॑ଜ॒ସ୍ଵୀ ପ୍ର॒ଜାପ॑ତିଃ॒ ସ ଇ॒ଦଗ୍​ମ୍ ସର୍ଵ॒ଗ୍​ମ୍॒ ସର୍ଵଂ॑ ଚ ମେ ଭୂୟାତ୍ ॥

ଅ॒ଗ୍ନିର୍ୟଜୁ॑ର୍ଭିଃ । ସ॒ଵି॒ତା ସ୍ତୋମୈଃ᳚ । ଇଂଦ୍ର॑ ଉକ୍ଥାମ॒ଦୈଃ । ମି॒ତ୍ରାଵରୁ॑ଣାଵା॒ଶିଷା᳚ । ଅଂଗି॑ରସୋ॒ ଧିଷ୍ଣି॑ୟୈର॒ଗ୍ନିଭିଃ॑ । ମ॒ରୁତ॑ସ୍ସଦୋହଵିର୍ଧା॒ନାଭ୍ୟା᳚ମ୍ । ଆପଃ॒ ପ୍ରୋକ୍ଷ॑ଣୀଭିଃ । ଓଷ॑ଧୟୋ ବ॒ର୍​ହିଷା᳚ । ଅଦି॑ତି॒ର୍ଵେଦ୍ୟା᳚ । ସୋମୋ॑ ଦୀ॒କ୍ଷୟା᳚ ॥ 11 ॥

ତ୍ଵଷ୍ଟେ॒ଧ୍ମେନ॑ । ଵିଷ୍ଣୁ॑ର୍ୟ॒ଜ୍ଞେନ॑ । ଵସ॑ଵ॒ ଆଜ୍ୟେ॑ନ । ଆ॒ଦି॒ତ୍ୟା ଦକ୍ଷି॑ଣାଭିଃ । ଵିଶ୍ଵେ॑ ଦେ॒ଵା ଊ॒ର୍ଜା । ପୂ॒ଷା ସ୍ଵ॑ଗାକା॒ରେଣ॑ । ବୃହ॒ସ୍ପତିଃ॑ ପୁରୋ॒ଧୟା᳚ । ପ୍ର॒ଜାପ॑ତିରୁଦ୍ଗୀ॒ଥେନ॑ । ଅଂ॒ତରି॑କ୍ଷଂ ପ॒ଵିତ୍ରେ॑ଣ । ଵା॒ୟୁଃ ପାତ୍ରୈଃ᳚ । ଅ॒ହଗ୍ଗ୍‍ଂ ଶ୍ର॒ଦ୍ଧୟା᳚ ॥ 12 ॥

ଦୀ॒କ୍ଷୟା॒ ପାତ୍ରୈ॒ରେକଂ॑ ଚ ॥ 8 ॥

ସେନେଂଦ୍ର॑ସ୍ୟ । ଧେନା॒ ବୃହ॒ସ୍ପତେଃ᳚ । ପ॒ଥ୍ୟା॑ ପୂ॒ଷ୍ଣଃ । ଵାଗ୍ଵା॒ୟୋଃ । ଦୀ॒କ୍ଷା ସୋମ॑ସ୍ୟ । ପୃ॒ଥି॒ଵ୍ୟ॑ଗ୍ନେଃ । ଵସୂ॑ନାଂ ଗାୟ॒ତ୍ରୀ । ରୁ॒ଦ୍ରାଣାଂ᳚ ତ୍ରି॒ଷ୍ଟୁକ୍ । ଆ॒ଦି॒ତ୍ୟାନାଂ॒ ଜଗ॑ତୀ । ଵିଷ୍ଣୋ॑ରନୁ॒ଷ୍ଟୁକ୍ ॥ 13 ॥

ଵରୁ॑ଣସ୍ୟ ଵି॒ରାଟ୍ । ୟ॒ଜ୍ଞସ୍ୟ॑ ପଂ॒କ୍ତିଃ । ପ୍ର॒ଜାପ॑ତେ॒ରନୁ॑ମତିଃ । ମି॒ତ୍ରସ୍ୟ॑ ଶ୍ର॒ଦ୍ଧା । ସ॒ଵି॒ତୁଃ ପ୍ରସୂ॑ତିଃ । ସୂର୍ୟ॑ସ୍ୟ॒ ମରୀ॑ଚିଃ । ଚଂ॒ଦ୍ରମ॑ସୋ ରୋହି॒ଣୀ । ଋଷୀ॑ଣାମରୁଂଧ॒ତୀ । ପ॒ର୍ଜନ୍ୟ॑ସ୍ୟ ଵି॒ଦ୍ୟୁତ୍ । ଚତ॑ସ୍ରୋ॒ ଦିଶଃ॑ । ଚତ॑ସ୍ରୋଽଵାଂତରଦି॒ଶାଃ । ଅହ॑ଶ୍ଚ॒ ରାତ୍ରି॑ଶ୍ଚ । କୃ॒ଷିଶ୍ଚ॒ ଵୃଷ୍ଟି॑ଶ୍ଚ । ତ୍ଵିଷି॒ଶ୍ଚାପ॑ଚିତିଶ୍ଚ । ଆପ॒ଶ୍ଚୌଷ॑ଧୟଶ୍ଚ । ଊର୍କ୍ଚ॑ ସୂ॒ନୃତା॑ ଚ ଦେ॒ଵାନାଂ॒ ପତ୍ନ॑ୟଃ ॥ 14 ॥

ଅ॒ନୁ॒ଷ୍ଟୁଗ୍ଦିଶ॒ଷ୍ଷଟ୍ଚ॑ ॥ 9 ॥

ଦେ॒ଵସ୍ୟ॑ ତ୍ଵା ସଵି॒ତୁଃ ପ୍ର॑ସ॒ଵେ । ଅ॒ଶ୍ଵିନୋ᳚ର୍ବା॒ହୁଭ୍ୟା᳚ମ୍ । ପୂ॒ଷ୍ଣୋ ହସ୍ତା᳚ଭ୍ୟାଂ॒ ପ୍ରତି॑ଗୃହ୍ଣାମି । ରାଜା᳚ ତ୍ଵା॒ ଵରୁ॑ଣୋ ନୟତୁ ଦେଵି ଦକ୍ଷିଣେ॒ଽଗ୍ନୟେ॒ ହିର॑ଣ୍ୟମ୍ । ତେନା॑ମୃତ॒ତ୍ଵମ॑ଶ୍ୟାମ୍ । ଵୟୋ॑ ଦା॒ତ୍ରେ । ମୟୋ॒ ମହ୍ୟ॑ମସ୍ତୁ ପ୍ରତିଗ୍ରହୀ॒ତ୍ରେ । କ ଇ॒ଦଂ କସ୍ମା॑ ଅଦାତ୍ । କାମଃ॒ କାମା॑ୟ । କାମୋ॑ ଦା॒ତା ॥ 15 ॥

କାମଃ॑ ପ୍ରତିଗ୍ରହୀ॒ତା । କାମଗ୍​ମ୍॑ ସମୁ॒ଦ୍ରମାଵି॑ଶ । କାମେ॑ନ ତ୍ଵା॒ ପ୍ରତି॑ଗୃହ୍ଣାମି । କାମୈ॒ତତ୍ତେ᳚ । ଏ॒ଷା ତେ॑ କାମ॒ ଦକ୍ଷି॑ଣା । ଉ॒ତ୍ତା॒ନସ୍ତ୍ଵା᳚ଽଽଂଗୀର॒ସଃ ପ୍ରତି॑ଗୃହ୍ଣାତୁ । ସୋମା॑ୟ॒ ଵାସଃ॑ । ରୁ॒ଦ୍ରାୟ॒ ଗାମ୍ । ଵରୁ॑ଣା॒ୟାଶ୍ଵ᳚ମ୍ । ପ୍ର॒ଜାପ॑ତୟେ॒ ପୁରୁ॑ଷମ୍ ॥ 16 ॥

ମନ॑ଵେ॒ ତଲ୍ପ᳚ମ୍ । ତ୍ଵଷ୍ଟ୍ରେ॒ଽଜାମ୍ । ପୂ॒ଷ୍ଣେଽଵି᳚ମ୍ । ନିର୍​ଋ॑ତ୍ୟା ଅଶ୍ଵତରଗର୍ଦ॒ଭୌ । ହି॒ମଵ॑ତୋ ହ॒ସ୍ତିନ᳚ମ୍ । ଗଂ॒ଧ॒ର୍ଵା॒ପ୍ସ॒ରାଭ୍ୟ॑ସ୍ସ୍ରଗଲଂକର॒ଣେ । ଵିଶ୍ଵେ᳚ଭ୍ୟୋ ଦେ॒ଵେଭ୍ୟୋ॑ ଧା॒ନ୍ୟମ୍ । ଵା॒ଚେଽନ୍ନ᳚ମ୍ । ବ୍ରହ୍ମ॑ଣ ଓଦ॒ନମ୍ । ସ॒ମୁ॒ଦ୍ରାୟାପଃ॑ ॥ 17 ॥

ଉ॒ତ୍ତା॒ନାୟାଂ᳚ଗୀର॒ସାୟାନଃ॑ । ଵୈ॒ଶ୍ଵା॒ନ॒ରାୟ॒ ରଥ᳚ମ୍ । ଵୈ॒ଶ୍ଵା॒ନ॒ରଃ ପ୍ର॒ତ୍ନଥା॒ ନାକ॒ମାରୁ॑ହତ୍ । ଦି॒ଵଃ ପୃ॒ଷ୍ଠଂ ଭଂଦ॑ମାନସ୍ସୁ॒ମନ୍ମ॑ଭିଃ । ସ ପୂ᳚ର୍ଵ॒ଵଜ୍ଜ॒ନୟ॑ଜ୍ଜଂ॒ତଵେ॒ ଧନ᳚ମ୍ । ସ॒ମା॒ନମ॑ଜ୍ମା॒ ପରି॑ୟାତି॒ ଜାଗୃ॑ଵିଃ । ରାଜା᳚ ତ୍ଵା॒ ଵରୁ॑ଣୋ ନୟତୁ ଦେଵି ଦକ୍ଷିଣେ ଵୈଶ୍ଵାନ॒ରାୟ॒ ରଥ᳚ମ୍ । ତେନା॑ମୃତ॒ତ୍ଵମ॑ଶ୍ୟାମ୍ । ଵୟୋ॑ ଦା॒ତ୍ରେ । ମୟୋ॒ ମହ୍ୟ॑ମସ୍ତୁ ପ୍ରତିଗ୍ରହୀ॒ତ୍ରେ ॥ 18 ॥

କ ଇ॒ଦଂ କସ୍ମା॑ ଅଦାତ୍ । କାମଃ॒ କାମା॑ୟ । କାମୋ॑ ଦା॒ତା । କାମଃ॑ ପ୍ରତିଗ୍ରହୀ॒ତା । କାମଗ୍​ମ୍॑ ସମୁ॒ଦ୍ରମାଵି॑ଶ । କାମେ॑ନ ତ୍ଵା॒ ପ୍ରତି॑ଗୃହ୍ଣାମି । କାମୈ॒ତତ୍ତେ᳚ । ଏ॒ଷା ତେ॑ କାମ॒ ଦକ୍ଷି॑ଣା । ଉ॒ତ୍ତା॒ନସ୍ତ୍ଵା᳚ଽଽଂଗୀର॒ସଃ ପ୍ରତି॑ଗୃହ୍ଣାତୁ ॥ 19 ॥

ଦା॒ତା ପୁରୁ॑ଷ॒ମାପଃ॑ ପ୍ରତିଗ୍ରହୀ॒ତ୍ରେ ନଵ॑ ଚ ॥ 10 ॥

ସୁ॒ଵର୍ଣଂ॑ ଘ॒ର୍ମଂ ପରି॑ଵେଦ ଵେ॒ନମ୍ । ଇଂଦ୍ର॑ସ୍ୟା॒ଽଽତ୍ମାନଂ॑ ଦଶ॒ଧା ଚରଂ॑ତମ୍ । ଅଂ॒ତସ୍ସ॑ମୁ॒ଦ୍ରେ ମନ॑ସା॒ ଚରଂ॑ତମ୍ । ବ୍ରହ୍ମାଽନ୍ଵ॑ଵିଂଦ॒ଦ୍ଦଶ॑ହୋତାର॒ମର୍ଣେ᳚ । ଅଂ॒ତଃ ପ୍ରଵି॑ଷ୍ଟଶ୍ଶା॒ସ୍ତା ଜନା॑ନାମ୍ । ଏକ॒ସ୍ସନ୍ବ॑ହୁ॒ଧା ଵି॑ଚାରଃ । ଶ॒ତଗ୍​ମ୍ ଶୁ॒କ୍ରାଣି॒ ୟତ୍ରୈକଂ॒ ଭଵଂ॑ତି । ସର୍ଵେ॒ ଵେଦା॒ ୟତ୍ରୈକଂ॒ ଭଵଂ॑ତି । ସର୍ଵେ॒ ହୋତା॑ରୋ॒ ୟତ୍ରୈକଂ॒ ଭଵଂ॑ତି । ସ॒ ମାନ॑ସୀନ ଆ॒ତ୍ମା ଜନା॑ନାମ୍ ॥ 20 ॥

ଅଂ॒ତଃ ପ୍ରଵି॑ଷ୍ଟଶ୍ଶା॒ସ୍ତା ଜନା॑ନା॒ଗ୍​ମ୍॒ ସର୍ଵା᳚ତ୍ମା । ସର୍ଵାଃ᳚ ପ୍ର॒ଜା ୟତ୍ରୈକଂ॒ ଭଵଂ॑ତି । ଚତୁ॑ର୍​ହୋତାରୋ॒ ୟତ୍ର॑ ସଂ॒ପଦଂ॒ ଗଚ୍ଛଂ॑ତି ଦେ॒ଵୈଃ । ସ॒ ମାନ॑ସୀନ ଆ॒ତ୍ମା ଜନା॑ନାମ୍ । ବ୍ରହ୍ମେଂଦ୍ର॑ମ॒ଗ୍ନିଂ ଜଗ॑ତଃ ପ୍ରତି॒ଷ୍ଠାମ୍ । ଦି॒ଵ ଆ॒ତ୍ମାନଗ୍​ମ୍॑ ସଵି॒ତାରଂ॒ ବୃହ॒ସ୍ପତି᳚ମ୍ । ଚତୁ॑ର୍​ହୋତାରଂ ପ୍ର॒ଦିଶୋଽନୁ॑କ୍ଲୃ॒ପ୍ତମ୍ । ଵା॒ଚୋ ଵୀ॒ର୍ୟଂ॑ ତପ॒ସାଽନ୍ଵ॑ଵିଂଦତ୍ । ଅଂ॒ତଃ ପ୍ରଵି॑ଷ୍ଟଂ କ॒ର୍ତାର॑ମେ॒ତମ୍ । ତ୍ଵଷ୍ଟା॑ରଗ୍​ମ୍ ରୂ॒ପାଣି॑ ଵିକୁ॒ର୍ଵଂତଂ॑-ଵିଁପ॒ଶ୍ଚିମ୍ ॥ 21 ॥

ଅ॒ମୃତ॑ସ୍ୟ ପ୍ରା॒ଣଂ-ୟଁ॒ଜ୍ଞମେ॒ତମ୍ । ଚତୁ॑ର୍​ହୋତୃଣାମା॒ତ୍ମାନଂ॑ କ॒ଵୟୋ॒ ନିଚି॑କ୍ୟୁଃ । ଅଂ॒ତଃ ପ୍ରଵି॑ଷ୍ଟଂ କ॒ର୍ତାର॑ମେ॒ତମ୍ । ଦେ॒ଵାନାଂ॒ ବଂଧୁ॒ ନିହି॑ତଂ॒ ଗୁହା॑ସୁ । ଅ॒ମୃତେ॑ନ କ୍ଲୃ॒ପ୍ତଂ-ୟଁ॒ଜ୍ଞମେ॒ତମ୍ । ଚତୁ॑ର୍​ହୋତୃଣାମା॒ତ୍ମାନଂ॑ କ॒ଵୟୋ॒ ନିଚି॑କ୍ୟୁଃ । ଶ॒ତଂ ନି॒ୟୁତଃ॒ ପରି॑ଵେଦ॒ ଵିଶ୍ଵା॑ ଵି॒ଶ୍ଵଵା॑ରଃ । ଵିଶ୍ଵ॑ମି॒ଦଂ-ଵୃଁ॑ଣାତି । ଇଂଦ୍ର॑ସ୍ୟା॒ଽଽତ୍ମା ନିହି॑ତଃ॒ ପଂଚ॑ହୋତା । ଅ॒ମୃତଂ॑ ଦେ॒ଵାନା॒ମାୟୁଃ॑ ପ୍ର॒ଜାନା᳚ମ୍ ॥ 22 ॥

ଇଂଦ୍ର॒ଗ୍​ମ୍॒ ରାଜା॑ନଗ୍​ମ୍ ସଵି॒ତାର॑ମେ॒ତମ୍ । ଵା॒ୟୋରା॒ତ୍ମାନଂ॑ କ॒ଵୟୋ॒ ନିଚି॑କ୍ୟୁଃ । ର॒ଶ୍ମିଗ୍​ମ୍ ର॑ଶ୍ମୀ॒ନାଂ ମଧ୍ୟେ॒ ତପଂ॑ତମ୍ । ଋ॒ତସ୍ୟ॑ ପ॒ଦେ କ॒ଵୟୋ॒ ନିପାଂ᳚ତି । ୟ ଆଂ᳚ଡକୋ॒ଶେ ଭୁଵ॑ନଂ ବି॒ଭର୍ତି॑ । ଅନି॑ର୍ଭିଣ୍ଣ॒ସ୍ସନ୍ନଥ॑ ଲୋ॒କାନ୍ ଵି॒ଚଷ୍ଟେ᳚ । ୟସ୍ୟାଂ᳚ଡକୋ॒ଶଗ୍​ମ୍ ଶୁଷ୍ମ॑ମା॒ହୁଃ ପ୍ରା॒ଣମୁଲ୍ବ᳚ମ୍ । ତେନ॑ କ୍ଲୃ॒ପ୍ତୋ॑ଽମୃତେ॑ନା॒ହମ॑ସ୍ମି । ସୁ॒ଵର୍ଣଂ॒ କୋଶ॒ଗ୍​ମ୍॒ ରଜ॑ସା॒ ପରୀ॑ଵୃତମ୍ । ଦେ॒ଵାନାଂ᳚-ଵଁସୁ॒ଧାନୀଂ᳚-ଵିଁ॒ରାଜ᳚ମ୍ ॥ 23 ॥

ଅ॒ମୃତ॑ସ୍ୟ ପୂ॒ର୍ଣାଂ ତାମୁ॑ କ॒ଲାଂ-ଵିଁଚ॑କ୍ଷତେ । ପାଦ॒ଗ୍​ମ୍॒ ଷଡ୍ଢୋ॑ତୁ॒ର୍ନ କିଲା॑ଽଽଵିଵିତ୍ସେ । ୟେନ॒ର୍ତଵଃ॑ ପଂଚ॒ଧୋତ କ୍ଲୃ॒ପ୍ତାଃ । ଉ॒ତ ଵା॑ ଷ॒ଡ୍ଧା ମନ॒ସୋତ କ୍ଲୃ॒ପ୍ତାଃ । ତଗ୍​ମ୍ ଷଡ୍ଢୋ॑ତାରମୃ॒ତୁଭିଃ॒ କଲ୍ପ॑ମାନମ୍ । ଋ॒ତସ୍ୟ॑ ପ॒ଦେ କ॒ଵୟୋ॒ ନିପାଂ᳚ତି । ଅଂ॒ତଃ ପ୍ରଵି॑ଷ୍ଟଂ କ॒ର୍ତାର॑ମେ॒ତମ୍ । ଅଂ॒ତଶ୍ଚଂ॒ଦ୍ରମ॑ସି॒ ମନ॑ସା॒ ଚରଂ॑ତମ୍ । ସ॒ହୈଵ ସଂତଂ॒ ନ ଵିଜା॑ନଂତି ଦେ॒ଵାଃ । ଇଂଦ୍ର॑ସ୍ୟା॒ଽଽତ୍ମାନଗ୍​ମ୍॑ ଶତ॒ଧା ଚରଂ॑ତମ୍ ॥ 24 ॥

ଇଂଦ୍ରୋ॒ ରାଜା॒ ଜଗ॑ତୋ॒ ୟ ଈଶେ᳚ । ସ॒ପ୍ତହୋ॑ତା ସପ୍ତ॒ଧା ଵିକ୍ଲୃ॑ପ୍ତଃ । ପରେ॑ଣ॒ ତଂତୁଂ॑ ପରିଷି॒ଚ୍ୟମା॑ନମ୍ । ଅଂ॒ତରା॑ଦି॒ତ୍ୟେ ମନ॑ସା॒ ଚରଂ॑ତମ୍ । ଦେ॒ଵାନା॒ଗ୍​ମ୍॒ ହୃଦ॑ୟଂ॒ ବ୍ରହ୍ମାଽନ୍ଵ॑ଵିଂଦତ୍ । ବ୍ରହ୍ମୈ॒ତଦ୍ବ୍ରହ୍ମ॑ଣ॒ ଉଜ୍ଜ॑ଭାର । ଅ॒ର୍କଗ୍ଗ୍‍ଂ ଶ୍ଚୋତଂ॑ତଗ୍​ମ୍ ସରି॒ରସ୍ୟ॒ ମଧ୍ୟେ᳚ । ଆ ୟସ୍ମିଂ॑ଥ୍​ସ॒ପ୍ତ ପେର॑ଵଃ । ମେହଂ॑ତି ବହୁ॒ଲାଗ୍​ମ୍ ଶ୍ରିୟ᳚ମ୍ । ବ॒ହ୍ଵ॒ଶ୍ଵାମିଂ॑ଦ୍ର॒ ଗୋମ॑ତୀମ୍ ॥ 25 ॥

ଅଚ୍ୟୁ॑ତାଂ ବହୁ॒ଲାଗ୍​ମ୍ ଶ୍ରିୟ᳚ମ୍ । ସ ହରି॑ର୍ଵସୁ॒ଵିତ୍ତ॑ମଃ । ପେ॒ରୁରିଂଦ୍ରା॑ୟ ପିନ୍ଵତେ । ବ॒ହ୍ଵ॒ଶ୍ଵାମିଂ॑ଦ୍ର॒ ଗୋମ॑ତୀମ୍ । ଅଚ୍ୟୁ॑ତାଂ ବହୁ॒ଲାଗ୍​ମ୍ ଶ୍ରିୟ᳚ମ୍ । ମହ୍ୟ॒ମିଂଦ୍ରୋ॒ ନିୟ॑ଚ୍ଛତୁ । ଶ॒ତଗ୍​ମ୍ ଶ॒ତା ଅ॑ସ୍ୟ ୟୁ॒କ୍ତା ହରୀ॑ଣାମ୍ । ଅ॒ର୍ଵାଙା ୟା॑ତୁ॒ ଵସୁ॑ଭୀ ର॒ଶ୍ମିରିଂଦ୍ରଃ॑ । ପ୍ରମଗ୍​ମ୍‍ହ॑ ମାଣୋ ବହୁ॒ଲାଗ୍​ମ୍ ଶ୍ରିୟ᳚ମ୍ । ର॒ଶ୍ମିରିଂଦ୍ର॑ସ୍ସଵି॒ତା ମେ॒ ନିୟ॑ଚ୍ଛତୁ ॥ 26 ॥

ଘୃ॒ତଂ ତେଜୋ॒ ମଧୁ॑ମଦିଂଦ୍ରି॒ୟମ୍ । ମୟ୍ୟ॒ୟମ॒ଗ୍ନିର୍ଦ॑ଧାତୁ । ହରିଃ॑ ପତଂ॒ଗଃ ପ॑ଟ॒ରୀ ସୁ॑ପ॒ର୍ଣଃ । ଦି॒ଵି॒କ୍ଷୟୋ॒ ନଭ॑ସା॒ ୟ ଏତି॑ । ସ ନ॒ ଇଂଦ୍ରଃ॑ କାମଵ॒ରଂ ଦ॑ଦାତୁ । ପଂଚା॑ରଂ ଚ॒କ୍ରଂ ପରି॑ଵର୍ତତେ ପୃ॒ଥୁ । ହିର॑ଣ୍ୟଜ୍ୟୋତିସ୍ସରି॒ରସ୍ୟ॒ ମଧ୍ୟେ᳚ । ଅଜ॑ସ୍ରଂ॒ ଜ୍ୟୋତି॒ର୍ନଭ॑ସା॒ ସର୍ପ॑ଦେତି । ସ ନ॒ ଇଂଦ୍ରଃ॑ କାମଵ॒ରଂ ଦ॑ଦାତୁ । ସ॒ପ୍ତ ୟୁଂ॑ଜଂତି॒ ରଥ॒ମେକ॑ଚକ୍ରମ୍ ॥ 27 ॥

ଏକୋ॒ ଅଶ୍ଵୋ॑ ଵହତି ସପ୍ତନା॒ମା । ତ୍ରି॒ନାଭି॑ ଚ॒କ୍ରମ॒ଜର॒ମନ॑ର୍ଵମ୍ । ୟେନେ॒ମା ଵିଶ୍ଵା॒ ଭୁଵ॑ନାନି ତସ୍ଥୁଃ । ଭ॒ଦ୍ରଂ ପଶ୍ୟଂ॑ତ॒ ଉପ॑ସେଦୁ॒ରଗ୍ରେ᳚ । ତପୋ॑ ଦୀ॒କ୍ଷାମୃଷ॑ୟସ୍ସୁଵ॒ର୍ଵିଦଃ॑ । ତତଃ॑ କ୍ଷ॒ତ୍ତ୍ରଂ ବଲ॒ମୋଜ॑ଶ୍ଚ ଜା॒ତମ୍ । ତଦ॒ସ୍ମୈ ଦେ॒ଵା ଅ॒ଭିସଂ ନ॑ମଂତୁ । ଶ୍ଵେ॒ତଗ୍​ମ୍ ର॒ଶ୍ମିଂ ବୋ॑ଭୁ॒ଜ୍ୟମା॑ନମ୍ । ଅ॒ପାଂ ନେ॒ତାରଂ॒ ଭୁଵ॑ନସ୍ୟ ଗୋ॒ପାମ୍ । ଇଂଦ୍ରଂ॒ ନିଚି॑କ୍ୟୁଃ ପର॒ମେ ଵ୍ୟୋ॑ମନ୍ନ୍ ॥ 28 ॥

ରୋହି॑ଣୀଃ ପିଂଗ॒ଲା ଏକ॑ରୂପାଃ । କ୍ଷରଂ॑ତୀଃ ପିଂଗ॒ଲା ଏକ॑ରୂପାଃ । ଶ॒ତଗ୍​ମ୍ ସ॒ହସ୍ରା॑ଣି ପ୍ର॒ୟୁତା॑ନି॒ ନାଵ୍ୟା॑ନାମ୍ । ଅ॒ୟଂ-ୟଁଶ୍ଶ୍ଵେ॒ତୋ ର॒ଶ୍ମିଃ । ପରି॒ ସର୍ଵ॑ମି॒ଦଂ ଜଗ॑ତ୍ । ପ୍ର॒ଜାଂ ପ॒ଶୂଂଧନା॑ନି । ଅ॒ସ୍ମାକଂ॑ ଦଦାତୁ । ଶ୍ଵେ॒ତୋ ର॒ଶ୍ମିଃ ପରି॒ ସର୍ଵଂ॑ ବଭୂଵ । ସୁଵ॒ନ୍ମହ୍ୟଂ॑ ପ॒ଶୂନ୍ ଵି॒ଶ୍ଵରୂ॑ପାନ୍ । ପ॒ତଂ॒ଗମ॒କ୍ତମସୁ॑ରସ୍ୟ ମା॒ୟୟା᳚ ॥ 29 ॥

ହୃ॒ଦା ପ॑ଶ୍ୟଂତି॒ ମନ॑ସା ମନୀ॒ଷିଣଃ॑ । ସ॒ମୁ॒ଦ୍ରେ ଅଂ॒ତଃ କ॒ଵୟୋ॒ ଵିଚ॑କ୍ଷତେ । ମରୀ॑ଚୀନାଂ ପ॒ଦମି॑ଚ୍ଛଂତି ଵେ॒ଧସଃ॑ । ପ॒ତଂ॒ଗୋ ଵାଚଂ॒ ମନ॑ସା ବିଭର୍ତି । ତାଂ ଗଂ॑ଧ॒ର୍ଵୋ॑ଽଵଦ॒ଦ୍ଗର୍ଭେ॑ ଅଂ॒ତଃ । ତାଂ ଦ୍ୟୋତ॑ମାନାଗ୍​ମ୍ ସ୍ଵ॒ର୍ୟଂ॑ ମନୀ॒ଷାମ୍ । ଋ॒ତସ୍ୟ॑ ପ॒ଦେ କ॒ଵୟୋ॒ ନିପାଂ᳚ତି । ୟେ ଗ୍ରା॒ମ୍ୟାଃ ପ॒ଶଵୋ॑ ଵି॒ଶ୍ଵରୂ॑ପାଃ । ଵିରୂ॑ପା॒ସ୍ସଂତୋ॑ ବହୁ॒ଧୈକ॑ରୂପାଃ । ଅ॒ଗ୍ନିସ୍ତାଗ୍​ମ୍ ଅଗ୍ରେ॒ ପ୍ରମୁ॑ମୋକ୍ତୁ ଦେ॒ଵଃ ॥ 30 ॥

ପ୍ର॒ଜାପ॑ତିଃ ପ୍ର॒ଜୟା॑ ସଂ​ଵିଁଦା॒ନଃ । ଵୀ॒ତଗ୍ଗ୍‍ଂ ସ୍ତୁ॑କେ ସ୍ତୁକେ । ୟୁ॒ଵମ॒ସ୍ମାସୁ॒ ନିୟ॑ଚ୍ଛତମ୍ । ପ୍ର ପ୍ର॑ ୟ॒ଜ୍ଞପ॑ତିଂ ତିର । ୟେ ଗ୍ରା॒ମ୍ୟାଃ ପ॒ଶଵୋ॑ ଵି॒ଶ୍ଵରୂ॑ପାଃ । ଵିରୂ॑ପା॒ସ୍ସଂତୋ॑ ବହୁ॒ଧୈକ॑ରୂପାଃ । ତେଷାଗ୍​ମ୍॑ ସପ୍ତା॒ନାମି॒ହ ରଂତି॑ରସ୍ତୁ । ରା॒ୟସ୍ପୋଷା॑ୟ ସୁପ୍ରଜା॒ସ୍ତ୍ଵାୟ॑ ସୁ॒ଵୀର୍ୟା॑ୟ । ୟ ଆ॑ର॒ଣ୍ୟାଃ ପ॒ଶଵୋ॑ ଵି॒ଶ୍ଵରୂ॑ପାଃ । ଵିରୂ॑ପା॒ସ୍ସଂତୋ॑ ବହୁ॒ଧୈକ॑ରୂପାଃ । ଵା॒ୟୁସ୍ତାଗ୍​ମ୍ ଅଗ୍ରେ॒ ପ୍ରମୁ॑ମୋକ୍ତୁ ଦେ॒ଵଃ । ପ୍ର॒ଜାପ॑ତିଃ ପ୍ର॒ଜୟା॑ ସଂ​ଵିଁଦା॒ନଃ । ଇଡା॑ୟୈ ସୃ॒ପ୍ତଂ ଘୃ॒ତଵ॑ଚ୍ଚରାଚ॒ରମ୍ । ଦେ॒ଵା ଅନ୍ଵ॑ଵିଂଦ॒ନ୍ଗୁହା॑ ହି॒ତମ୍ । ୟ ଆ॑ର॒ଣ୍ୟାଃ ପ॒ଶଵୋ॑ ଵି॒ଶ୍ଵରୂ॑ପାଃ । ଵିରୂ॑ପା॒ସ୍ସଂତୋ॑ ବହୁ॒ଧୈକ॑ରୂପାଃ । ତେଷାଗ୍​ମ୍॑ ସପ୍ତା॒ନାମି॒ହ ରଂତି॑ରସ୍ତୁ । ରା॒ୟସ୍ପୋଷା॑ୟ ସୁପ୍ରଜା॒ସ୍ତ୍ଵାୟ॑ ସୁ॒ଵୀର୍ୟା॑ୟ ॥ 31 ॥

ଆ॒ତ୍ମା ଜନା॑ନାଂ-ଵିଁକୁ॒ର୍ଵଂତଂ॑-ଵିଁପ॒ଶ୍ଚିଂ ପ୍ର॒ଜାନାଂ᳚-ଵଁସୁ॒ଧାନୀଂ᳚-ଵିଁ॒ରାଜଂ॒ ଚରଂ॑ତଂ॒ ଗୋମ॑ତୀଂ ମେ॒ ନିୟ॑ଚ୍ଛ॒ତ୍ଵେକ॑ଚକ୍ରଂ॒-ଵ୍ୟୋଁ॑ମନ୍ମା॒ୟୟା॑ ଦେ॒ଵ ଏକ॑ରୂପା ଅ॒ଷ୍ଟୌ ଚ॑ ॥ 11 ॥

ସ॒ହସ୍ର॑ଶୀର୍​ଷା॒ ପୁରୁ॑ଷଃ । ସ॒ହ॒ସ୍ରା॒କ୍ଷସ୍ସ॒ହସ୍ର॑ପାତ୍ ।

ସ ଭୂମିଂ॑-ଵିଁ॒ଶ୍ଵତୋ॑ ଵୃ॒ତ୍ଵା । ଅତ୍ୟ॑ତିଷ୍ଠଦ୍ଦଶାଂଗୁ॒ଲମ୍ ।

ପୁରୁ॑ଷ ଏ॒ଵେଦଗ୍​ମ୍ ସର୍ଵ᳚ମ୍ । ୟଦ୍ଭୂ॒ତଂ-ୟଁଚ୍ଚ॒ ଭଵ୍ୟ᳚ମ୍ ।

ଉ॒ତାମୃ॑ତ॒ତ୍ଵସ୍ୟେଶା॑ନଃ । ୟଦନ୍ନେ॑ନାତି॒ରୋହ॑ତି । ଏ॒ତାଵା॑ନସ୍ୟ ମହି॒ମା । ଅତୋ॒ ଜ୍ୟାୟାଗ୍​ମ୍॑ଶ୍ଚ॒ ପୂରୁ॑ଷଃ ॥ 32,33 ॥

ପାଦୋ᳚ଽସ୍ୟ॒ ଵିଶ୍ଵା॑ ଭୂ॒ତାନି॑ । ତ୍ରି॒ପାଦ॑ସ୍ୟା॒ମୃତଂ॑ ଦି॒ଵି ।

ତ୍ରି॒ପାଦୂ॒ର୍ଧ୍ଵ ଉଦୈ॒ତ୍ପୁରୁ॑ଷଃ । ପାଦୋ᳚ଽସ୍ୟେ॒ହାଭ॑ଵା॒ତ୍ପୁନଃ॑ ।

ତତୋ॒ ଵିଷ୍ଵ॒ଙ୍ଵ୍ୟ॑କ୍ରାମତ୍ । ସା॒ଶ॒ନା॒ନ॒ଶ॒ନେ ଅ॒ଭି ।

ତସ୍ମା᳚ଦ୍ଵି॒ରାଡ॑ଜାୟତ । ଵି॒ରାଜୋ॒ ଅଧି॒ ପୂରୁ॑ଷଃ । ସ ଜା॒ତୋ ଅତ୍ୟ॑ରିଚ୍ୟତ । ପ॒ଶ୍ଚାଦ୍ଭୂମି॒ମଥୋ॑ ପୁ॒ରଃ ॥ 34,35 ॥

ୟତ୍ପୁରୁ॑ଷେଣ ହ॒ଵିଷା᳚ । ଦେ॒ଵା ୟ॒ଜ୍ଞମତ॑ନ୍ଵତ ।

ଵ॒ସଂ॒ତୋ ଅ॑ସ୍ୟାଽଽସୀ॒ଦାଜ୍ୟ᳚ମ୍ । ଗ୍ରୀ॒ଷ୍ମ ଇ॒ଧ୍ମଶ୍ଶ॒ରଦ୍ଧ॒ଵିଃ ।

ସ॒ପ୍ତାସ୍ୟା॑ଽଽସନ୍ପରି॒ଧୟଃ॑ । ତ୍ରିସ୍ସ॒ପ୍ତ ସ॒ମିଧଃ॑ କୃ॒ତାଃ ।

ଦେ॒ଵା ୟଦ୍ୟ॒ଜ୍ଞଂ ତ॑ନ୍ଵା॒ନାଃ । ଅବ॑ଧ୍ନ॒ନ୍ପୁରୁ॑ଷଂ ପ॒ଶୁମ୍ ।

ତଂ-ୟଁ॒ଜ୍ଞଂ ବ॒ର୍​ହିଷି॒ ପ୍ରୌକ୍ଷନ୍॑ । ପୁରୁ॑ଷଂ ଜା॒ତମ॑ଗ୍ର॒ତଃ ॥ 34,35 ॥

ତେନ॑ ଦେ॒ଵା ଅୟ॑ଜଂତ । ସା॒ଧ୍ୟା ଋଷ॑ୟଶ୍ଚ॒ ୟେ ।

ତସ୍ମା᳚ଦ୍ୟ॒ଜ୍ଞାଥ୍ସ॑ର୍ଵ॒ହୁତଃ॑ । ସଂଭୃ॑ତଂ ପୃଷଦା॒ଜ୍ୟମ୍ ।

ପ॒ଶୂଗ୍‍ସ୍ତାଗ୍‍ଶ୍ଚ॑କ୍ରେ ଵାୟ॒ଵ୍ୟାନ୍॑ । ଆ॒ର॒ଣ୍ୟାନ୍ଗ୍ରା॒ମ୍ୟାଶ୍ଚ॒ ୟେ ।

ତସ୍ମା᳚ଦ୍ୟ॒ଜ୍ଞାଥ୍ସ॑ର୍ଵ॒ହୁତଃ॑ । ଋଚ॒ସ୍ସାମା॑ନି ଜଜ୍ଞିରେ ।

ଛଂଦାଗ୍​ମ୍॑ସି ଜଜ୍ଞିରେ॒ ତସ୍ମା᳚ତ୍ । ୟଜୁ॒ସ୍ତସ୍ମା॑ଦଜାୟତ ॥ 35,36 ॥

ତସ୍ମା॒ଦଶ୍ଵା॑ ଅଜାୟଂତ । ୟେ କେ ଚୋ॑ଭ॒ୟାଦ॑ତଃ ।

ଗାଵୋ॑ ହ ଜଜ୍ଞିରେ॒ ତସ୍ମା᳚ତ୍ । ତସ୍ମା᳚ଜ୍ଜା॒ତା ଅ॑ଜା॒ଵୟଃ॑ ।

ୟତ୍ପୁରୁ॑ଷଂ॒-ଵ୍ୟଁ॑ଦଧୁଃ । କ॒ତି॒ଧା ଵ୍ୟ॑କଲ୍ପୟନ୍ନ୍ ।

ମୁଖଂ॒ କିମ॑ସ୍ୟ॒ କୌ ବା॒ହୂ । କା ଵୂ॒ରୂ ପାଦା॑ଵୁଚ୍ୟେତେ ।

ବ୍ରା॒ହ୍ମ॒ଣୋ᳚ଽସ୍ୟ॒ ମୁଖ॑ମାସୀତ୍ । ବା॒ହୂ ରା॑ଜ॒ନ୍ୟଃ॑ କୃ॒ତଃ ॥ 36,37 ॥

ଊ॒ରୂ ତଦ॑ସ୍ୟ॒ ୟଦ୍ଵୈଶ୍ୟଃ॑ । ପ॒ଦ୍ଭ୍ୟାଗ୍​ମ୍ ଶୂ॒ଦ୍ରୋ ଅ॑ଜାୟତ ।

ଚଂ॒ଦ୍ରମା॒ ମନ॑ସୋ ଜା॒ତଃ । ଚକ୍ଷୋ॒ସ୍ସୂର୍ୟୋ॑ ଅଜାୟତ ।

ମୁଖା॒ଦିଂଦ୍ର॑ଶ୍ଚା॒ଗ୍ନିଶ୍ଚ॑ । ପ୍ରା॒ଣାଦ୍ଵା॒ୟୁର॑ଜାୟତ ।

ନାଭ୍ୟା॑ ଆସୀଦଂ॒ତରି॑କ୍ଷମ୍ । ଶୀ॒ର୍​ଷ୍ଣୋ ଦ୍ୟୌସ୍ସମ॑ଵର୍ତତ ।

ପ॒ଦ୍ଭ୍ୟାଂ ଭୂମି॒ର୍ଦିଶଃ॒ ଶ୍ରୋତ୍ରା᳚ତ୍ ।

ତଥା॑ ଲୋ॒କାଗ୍​ମ୍ ଅ॑କଲ୍ପୟନ୍ନ୍ ॥ 37,38 ॥

ଵେଦା॒ହମେ॒ତଂ ପୁରୁ॑ଷଂ ମ॒ହାଂତ᳚ମ୍ ।

ଆ॒ଦି॒ତ୍ୟଵ॑ର୍ଣଂ॒ ତମ॑ସ॒ସ୍ତୁ ପା॒ରେ ।

ସର୍ଵା॑ଣି ରୂ॒ପାଣି॑ ଵି॒ଚିତ୍ୟ॒ ଧୀରଃ॑ ।

ନାମା॑ନି କୃ॒ତ୍ଵାଽଭି॒ଵଦ॒ନ୍ ୟଦାସ୍ତେ᳚ ।

ଧା॒ତା ପୁ॒ରସ୍ତା॒ଦ୍ୟମୁ॑ଦାଜ॒ହାର॑ ।

ଶ॒କ୍ରଃ ପ୍ରଵି॒ଦ୍ଵାନ୍ପ୍ର॒ଦିଶ॒ଶ୍ଚତ॑ସ୍ରଃ ।

ତମେ॒ଵଂ-ଵିଁ॒ଦ୍ଵାନ॒ମୃତ॑ ଇ॒ହ ଭ॑ଵତି ।

ନାନ୍ୟଃ ପଂଥା॒ ଅୟ॑ନାୟ ଵିଦ୍ୟତେ ।

ୟ॒ଜ୍ଞେନ॑ ୟ॒ଜ୍ଞମ॑ୟଜଂତ ଦେ॒ଵାଃ ।

ତାନି॒ ଧର୍ମା॑ଣି ପ୍ରଥ॒ମାନ୍ୟା॑ସନ୍ନ୍ ।

ତେ ହ॒ ନାକଂ॑ ମହି॒ମାନ॑ସ୍ସଚଂତେ ।

ୟତ୍ର॒ ପୂର୍ଵେ॑ ସା॒ଧ୍ୟାସ୍ସଂତି॑ ଦେ॒ଵାଃ ॥ 38,39 ॥

ପୁରୁ॑ଷଃ ପୁ॒ରୋ᳚ଽଗ୍ର॒ତୋ॑ଽଜାୟତ କୃ॒ତୋ॑ଽକଲ୍ପୟନ୍ନାସଂ॒ଦ୍ଵେ ଚ॑ ॥ 12 ॥

ଜ୍ୟାୟା॒ନଧି॒ ପୂରୁ॑ଷଃ । ଅନ୍ୟତ୍ର॒ ପୁରୁ॑ଷଃ ॥

ଅ॒ଦ୍ଭ୍ୟସ୍ସଂଭୂ॑ତଃ ପୃଥି॒ଵ୍ୟୈ ରସା᳚ଚ୍ଚ ।

ଵି॒ଶ୍ଵକ॑ର୍ମଣ॒ସ୍ସମ॑ଵର୍ତ॒ତାଧି॑ ।

ତସ୍ୟ॒ ତ୍ଵଷ୍ଟା॑ ଵି॒ଦଧ॑ଦ୍ରୂ॒ପମେ॑ତି ।

ତତ୍ପୁରୁ॑ଷସ୍ୟ॒ ଵିଶ୍ଵ॒ମାଜା॑ନ॒ମଗ୍ରେ᳚ ।

ଵେଦା॒ହମେ॒ତଂ ପୁରୁ॑ଷଂ ମ॒ହାଂତ᳚ମ୍ ।

ଆ॒ଦି॒ତ୍ୟଵ॑ର୍ଣଂ॒ ତମ॑ସଃ॒ ପର॑ସ୍ତାତ୍ ।

ତମେ॒ଵଂ-ଵିଁ॒ଦ୍ଵାନ॒ମୃତ॑ ଇ॒ହ ଭ॑ଵତି ।

ନାନ୍ୟଃ ପଂଥା॑ ଵିଦ୍ୟ॒ତେଽୟ॑ନାୟ ।

ପ୍ର॒ଜାପ॑ତିଶ୍ଚରତି॒ ଗର୍ଭେ॑ ଅଂ॒ତଃ ।

ଅ॒ଜାୟ॑ମାନୋ ବହୁ॒ଧା ଵିଜା॑ୟତେ ॥ 39,40 ॥

ତସ୍ୟ॒ ଧୀରାଃ॒ ପରି॑ଜାନଂତି॒ ୟୋନି᳚ମ୍ । ମରୀ॑ଚୀନାଂ ପ॒ଦମି॑ଚ୍ଛଂତି ଵେ॒ଧସଃ॑ । ୟୋ ଦେ॒ଵେଭ୍ୟ॒ ଆତ॑ପତି । ୟୋ ଦେ॒ଵାନାଂ᳚ ପୁ॒ରୋହି॑ତଃ ।

ପୂର୍ଵୋ॒ ୟୋ ଦେ॒ଵେଭ୍ୟୋ॑ ଜା॒ତଃ । ନମୋ॑ ରୁ॒ଚାୟ॒ ବ୍ରାହ୍ମ॑ୟେ । ରୁଚଂ॑ ବ୍ରା॒ହ୍ମଂ ଜ॒ନୟଂ॑ତଃ । ଦେ॒ଵା ଅଗ୍ରେ॒ ତଦ॑ବ୍ରୁଵନ୍ନ୍ । ୟସ୍ତ୍ଵୈ॒ଵଂ ବ୍ରା᳚ହ୍ମ॒ଣୋ ଵି॒ଦ୍ୟାତ୍ । ତସ୍ୟ॑ ଦେ॒ଵା ଅସ॒ନ୍ଵଶେ᳚ । ହ୍ରୀଶ୍ଚ॑ ତେ ଲ॒କ୍ଷ୍ମୀଶ୍ଚ॒ ପତ୍ନ୍ୟୌ᳚ । ଅ॒ହୋ॒ରା॒ତ୍ରେ ପା॒ର୍​ଶ୍ଵେ । ନକ୍ଷ॑ତ୍ରାଣି ରୂ॒ପମ୍ । ଅ॒ଶ୍ଵିନୌ॒ ଵ୍ୟାତ୍ତ᳚ମ୍ । ଇ॒ଷ୍ଟଂ ମ॑ନିଷାଣ । ଅ॒ମୁଂ ମ॑ନିଷାଣ । ସର୍ଵଂ॑ ମନିଷାଣ ॥ 40,41 ॥

ଜା॒ୟ॒ତେ॒ ଵଶେ॑ ସ॒ପ୍ତ ଚ॑ ॥ 13 ॥

ଭ॒ର୍ତା ସନ୍ଭ୍ରି॒ୟମା॑ଣୋ ବିଭର୍ତି । ଏକୋ॑ ଦେ॒ଵୋ ବ॑ହୁ॒ଧା ନିଵି॑ଷ୍ଟଃ । ୟ॒ଦା ଭା॒ରଂ ତଂ॒ଦ୍ରୟ॑ତେ॒ ସ ଭର୍ତୁ᳚ମ୍ । ନି॒ଧାୟ॑ ଭା॒ରଂ ପୁନ॒ରସ୍ତ॑ମେତି । ତମେ॒ଵ ମୃ॒ତ୍ୟୁମ॒ମୃତଂ॒ ତମା॑ହୁଃ । ତଂ ଭ॒ର୍ତାରଂ॒ ତମୁ॑ ଗୋ॒ପ୍ତାର॑ମାହୁଃ । ସ ଭୃ॒ତୋ ଭ୍ରି॒ୟମା॑ଣୋ ବିଭର୍ତି । ୟ ଏ॑ନଂ॒-ଵେଁଦ॑ ସ॒ତ୍ୟେନ॒ ଭର୍ତୁ᳚ମ୍ । ସ॒ଦ୍ୟୋ ଜା॒ତମୁ॒ତ ଜ॑ହାତ୍ୟେ॒ଷଃ । ଉ॒ତୋ ଜରଂ॑ତଂ॒ ନ ଜ॑ହା॒ତ୍ୟେକ᳚ମ୍ ॥ 41,42 ॥

ଉ॒ତୋ ବ॒ହୂନେକ॒ମହ॑ର୍ଜହାର । ଅତଂ॑ଦ୍ରୋ ଦେ॒ଵସ୍ସଦ॑ମେ॒ଵ ପ୍ରାର୍ଥଃ॑ । ୟସ୍ତଦ୍ଵେଦ॒ ୟତ॑ ଆବ॒ଭୂଵ॑ । ସଂ॒ଧାଂ ଚ॒ ୟାଗ୍​ମ୍ ସଂ॑ଦ॒ଧେ ବ୍ରହ୍ମ॑ଣୈ॒ଷଃ । ରମ॑ତେ॒ ତସ୍ମି᳚ନ୍ନୁ॒ତ ଜୀ॒ର୍ଣେ ଶୟା॑ନେ । ନୈନଂ॑ ଜହା॒ତ୍ୟହ॑ସ୍ସୁ ପୂ॒ର୍ଵ୍ୟେଷୁ॑ । ତ୍ଵାମାପୋ॒ ଅନୁ॒ ସର୍ଵା᳚ଶ୍ଚରଂତି ଜାନ॒ତୀଃ । ଵ॒ଥ୍ସଂ ପୟ॑ସା ପୁନା॒ନାଃ । ତ୍ଵମ॒ଗ୍ନିଗ୍​ମ୍ ହ॑ଵ୍ୟ॒ଵାହ॒ଗ୍​ମ୍॒ ସମିଂ॑ଥ୍​ସେ । ତ୍ଵଂ ଭ॒ର୍ତା ମା॑ତ॒ରିଶ୍ଵା᳚ ପ୍ର॒ଜାନା᳚ମ୍ ॥ 42,43 ॥

ତ୍ଵଂ-ୟଁ॒ଜ୍ଞସ୍ତ୍ଵମୁ॑ଵେ॒ଵାସି॒ ସୋମଃ॑ । ତଵ॑ ଦେ॒ଵା ହଵ॒ମାୟଂ॑ତି॒ ସର୍ଵେ᳚ । ତ୍ଵମେକୋ॑ଽସି ବ॒ହୂନନୁ॒ପ୍ରଵି॑ଷ୍ଟଃ । ନମ॑ସ୍ତେ ଅସ୍ତୁ ସୁ॒ହଵୋ॑ ମ ଏଧି । ନମୋ॑ ଵାମସ୍ତୁ ଶୃଣୁ॒ତଗ୍​ମ୍ ହଵଂ॑ ମେ । ପ୍ରାଣା॑ପାନାଵଜି॒ରଗ୍​ମ୍ ସଂ॒ଚରଂ॑ତୌ । ହ୍ଵୟା॑ମି ଵାଂ॒ ବ୍ରହ୍ମ॑ଣା ତୂ॒ର୍ତମେତ᳚ମ୍ । ୟୋ ମାଂ ଦ୍ଵେଷ୍ଟି॒ ତଂ ଜ॑ହିତଂ-ୟୁଁଵାନା । ପ୍ରାଣା॑ପାନୌ ସଂ​ଵିଁଦା॒ନୌ ଜ॑ହିତମ୍ । ଅ॒ମୁଷ୍ୟାସୁ॑ନା॒ ମା ସଂଗ॑ସାଥାମ୍ ॥ 43 ॥

ତଂ ମେ॑ ଦେଵା॒ ବ୍ରହ୍ମ॑ଣା ସଂ​ଵିଁଦା॒ନୌ । ଵ॒ଧାୟ॑ ଦତ୍ତଂ॒ ତମ॒ହଗ୍​ମ୍ ହ॑ନାମି । ଅସ॑ଜ୍ଜଜାନ ସ॒ତ ଆବ॑ଭୂଵ । ୟଂ-ୟଁଂ॑ ଜ॒ଜାନ॒ ସ ଉ॑ ଗୋ॒ପୋ ଅ॑ସ୍ୟ । ୟ॒ଦା ଭା॒ରଂ ତଂ॒ଦ୍ରୟ॑ତେ॒ ସ ଭର୍ତୁ᳚ମ୍ । ପ॒ରାସ୍ୟ॑ ଭା॒ରଂ ପୁନ॒ରସ୍ତ॑ମେତି । ତଦ୍ଵୈ ତ୍ଵଂ ପ୍ରା॒ଣୋ ଅ॑ଭଵଃ । ମ॒ହାନ୍ଭୋଗଃ॑ ପ୍ର॒ଜାପ॑ତେଃ । ଭୁଜଃ॑ କରି॒ଷ୍ୟମା॑ଣଃ । ୟଦ୍ଦେ॒ଵାନ୍ପ୍ରାଣ॑ୟୋ॒ ନଵ॑ ॥ 44 ॥

ଏକଂ॑ ପ୍ର॒ଜାନାଂ᳚ ଗସାଥାଂ॒ ନଵ॑ ॥ 14 ॥

ହରି॒ଗ୍​ମ୍॒ ହରଂ॑ତ॒ମନୁ॑ୟଂତି ଦେ॒ଵାଃ । ଵିଶ୍ଵ॒ସ୍ୟେଶା॑ନଂ-ଵୃଁଷ॒ଭଂ ମ॑ତୀ॒ନାମ୍ । ବ୍ରହ୍ମ॒ ସରୂ॑ପ॒ମନୁ॑ମେ॒ଦମାଗା᳚ତ୍ । ଅୟ॑ନଂ॒ ମା ଵିଵ॑ଧୀ॒ର୍ଵିକ୍ର॑ମସ୍ଵ । ମା ଛି॑ଦୋ ମୃତ୍ୟୋ॒ ମା ଵ॑ଧୀଃ । ମା ମେ॒ ବଲଂ॒-ଵିଁଵୃ॑ହୋ॒ ମା ପ୍ରମୋ॑ଷୀଃ । ପ୍ର॒ଜାଂ ମା ମେ॑ ରୀରିଷ॒ ଆୟୁ॑ରୁଗ୍ର । ନୃ॒ଚକ୍ଷ॑ସଂ ତ୍ଵା ହ॒ଵିଷା॑ ଵିଧେମ । ସ॒ଦ୍ୟଶ୍ଚ॑କମା॒ନାୟ॑ । ପ୍ର॒ଵେ॒ପା॒ନାୟ॑ ମୃ॒ତ୍ୟଵେ᳚ ॥ 45 ॥

ପ୍ରାସ୍ମା॒ ଆଶା॑ ଅଶୃଣ୍ଵନ୍ନ୍ । କାମେ॑ନାଜନୟ॒ନ୍ପୁନଃ॑ । କାମେ॑ନ ମେ॒ କାମ॒ ଆଗା᳚ତ୍ । ହୃଦ॑ୟା॒ଦ୍ଧୃଦ॑ୟଂ ମୃ॒ତ୍ୟୋଃ । ୟଦ॒ମୀଷା॑ମ॒ଦଃ ପ୍ରି॒ୟମ୍ । ତଦୈତୂପ॒ମାମ॒ଭି । ପରଂ॑ ମୃତ୍ୟୋ॒ ଅନୁ॒ ପରେ॑ହି॒ ପଂଥା᳚ମ୍ । ୟସ୍ତେ॒ ସ୍ଵ ଇତ॑ରୋ ଦେଵ॒ୟାନା᳚ତ୍ । ଚକ୍ଷୁ॑ଷ୍ମତେ ଶୃଣ୍ଵ॒ତେ ତେ᳚ ବ୍ରଵୀମି । ମା ନଃ॑ ପ୍ର॒ଜାଗ୍​ମ୍ ରୀ॑ରିଷୋ॒ ମୋତ ଵୀ॒ରାନ୍ । ପ୍ର ପୂ॒ର୍ଵ୍ୟଂ ମନ॑ସା॒ ଵଂଦ॑ମାନଃ । ନାଧ॑ମାନୋ ଵୃଷ॒ଭଂ ଚ॑ର୍​ଷଣୀ॒ନାମ୍ । ୟଃ ପ୍ର॒ଜାନା॑ମେକ॒ରାଣ୍ମାନୁ॑ଷୀଣାମ୍ । ମୃ॒ତ୍ୟୁଂ-ୟଁ॑ଜେ ପ୍ରଥମ॒ଜାମୃ॒ତସ୍ୟ॑ ॥ 46 ॥

ମୃ॒ତ୍ୟଵେ॑ ଵୀ॒ରାଗ୍​ମ୍ଶ୍ଚ॒ତ୍ଵାରି॑ ଚ ॥ 15 ॥

ତ॒ରଣି॑ର୍ଵି॒ଶ୍ଵଦ॑ର୍​ଶତୋ ଜ୍ୟୋତି॒ଷ୍କୃଦ॑ସି ସୂର୍ୟ । ଵିଶ୍ଵ॒ମା ଭା॑ସି ରୋଚ॒ନମ୍ । ଉ॒ପ॒ୟା॒ମଗୃ॑ହୀତୋଽସି॒ ସୂର୍ୟା॑ୟ ତ୍ଵା॒ ଭ୍ରାଜ॑ସ୍ଵତ ଏ॒ଷ ତେ॒ ୟୋନି॒ସ୍ସୂର୍ୟା॑ୟ ତ୍ଵା॒ ଭ୍ରାଜ॑ସ୍ଵତେ ॥ 47 ॥ 16 ॥

ଆପ୍ୟା॑ୟସ୍ଵ ମଦିଂତମ॒ ସୋମ॒ ଵିଶ୍ଵା॑ଭିରୂ॒ତିଭିଃ॑ । ଭଵା॑ ନସ୍ସ॒ପ୍ରଥ॑ସ୍ତମଃ ॥ (48) ॥ 17 ॥

ଈ॒ୟୁଷ୍ଟେ ୟେ ପୂର୍ଵ॑ତରା॒ମପ॑ଶ୍ୟନ୍ ଵ୍ୟୁ॒ଚ୍ଛଂତୀ॑ମୁ॒ଷସଂ॒ ମର୍ତ୍ୟା॑ସଃ । ଅ॒ସ୍ମାଭି॑ରୂ॒ ନୁ ପ୍ର॑ତି॒ଚକ୍ଷ୍ୟା॑ଽଭୂ॒ଦୋ ତେ ୟଂ॑ତି॒ ୟେ ଅ॑ପ॒ରୀଷୁ॒ ପଶ୍ୟାନ୍॑ ॥ 49 ॥ 18 ॥

ଜ୍ୟୋତି॑ଷ୍ମତୀଂ ତ୍ଵା ସାଦୟାମି ଜ୍ୟୋତି॒ଷ୍କୃତଂ॑ ତ୍ଵା ସାଦୟାମି ଜ୍ୟୋତି॒ର୍ଵିଦଂ॑ ତ୍ଵା ସାଦୟାମି॒ ଭାସ୍ଵ॑ତୀଂ ତ୍ଵା ସାଦୟାମି॒ ଜ୍ଵଲଂ॑ତୀଂ ତ୍ଵା ସାଦୟାମି ମଲ୍ମଲା॒ଭଵଂ॑ତୀଂ ତ୍ଵା ସାଦୟାମି॒ ଦୀପ୍ୟ॑ମାନାଂ ତ୍ଵା ସାଦୟାମି॒ ରୋଚ॑ମାନାଂ ତ୍ଵା ସାଦୟା॒ମ୍ୟଜ॑ସ୍ରାଂ ତ୍ଵା ସାଦୟାମି ବୃ॒ହଜ୍ଜ୍ୟୋ॑ତିଷଂ ତ୍ଵା ସାଦୟାମି ବୋ॒ଧୟଂ॑ତୀଂ ତ୍ଵା ସାଦୟାମି॒ ଜାଗ୍ର॑ତୀଂ ତ୍ଵା ସାଦୟାମି ॥ 50 ॥ 19 ॥

ପ୍ର॒ୟା॒ସାୟ॒ ସ୍ଵାହା॑ଽଽୟା॒ସାୟ॒ ସ୍ଵାହା॑ ଵିୟା॒ସାୟ॒ ସ୍ଵାହା॑ ସଂ​ୟାଁ॒ସାୟ॒ ସ୍ଵାହୋ᳚ଦ୍ୟା॒ସାୟ॒ ସ୍ଵାହା॑ଽଵୟା॒ସାୟ॒ ସ୍ଵାହା॑ ଶୁ॒ଚେ ସ୍ଵାହା॒ ଶୋକା॑ୟ॒ ସ୍ଵାହା॑ ତପ୍ୟ॒ତ୍ଵୈ ସ୍ଵାହା॒ ତପ॑ତେ॒ ସ୍ଵାହା᳚ ବ୍ରହ୍ମହ॒ତ୍ୟାୟୈ॒ ସ୍ଵାହା॒ ସର୍ଵ॑ସ୍ମୈ॒ ସ୍ଵାହା᳚ ॥ 51 ॥ 20 ॥

ଚି॒ତ୍ତଗ୍​ମ୍ ସଂ॑ତା॒ନେନ॑ ଭ॒ଵଂ-ୟଁ॒କ୍ନା ରୁ॒ଦ୍ରଂ ତନି॑ମ୍ନା ପଶୁ॒ପତିଗ୍ଗ୍​ମ୍॑ ସ୍ଥୂଲହୃଦ॒ୟେନା॒ଗ୍ନିଗ୍​ମ୍ ହୃଦ॑ୟେନ ରୁ॒ଦ୍ରଂ-ଲୋଁହି॑ତେନ ଶ॒ର୍ଵଂ ମତ॑ସ୍ନାଭ୍ୟାଂ ମହାଦେ॒ଵମଂ॒ତଃ ପା᳚ର୍​ଶ୍ଵେନୌଷିଷ୍ଠ॒ହନଗ୍​ମ୍॑ ଶିଂଗୀନିକୋ॒ଶ୍ୟା᳚ଭ୍ୟାମ୍ ॥ 52 ॥ 21 ॥

ଚି॒ତ୍ତିଃ॑ ପୃଥି॒ଵ୍ୟ॑ଗ୍ନି॒ସ୍ସୂର୍ୟଂ॑ ତେ॒ ଚକ୍ଷୁ॑ର୍ମ॒ହାହ॑ଵି॒ର୍​ହୋତା॒ ଵାଗ୍ଘୋତା᳚ ବ୍ରାହ୍ମ॒ଣ ଏକ॑ହୋତା॒ଽଗ୍ନିର୍ୟଜୁ॑ର୍ଭି॒ସ୍ସେନେଂଦ୍ର॑ସ୍ୟ ଦେ॒ଵସ୍ୟ॑ ସୁ॒ଵର୍ଣଂ॑ ଘ॒ର୍ମଗ୍​ମ୍ ସ॒ହସ୍ର॑ଶୀର୍​ଷା॒ଽଦ୍ଭ୍ୟୋ ଭ॒ର୍ତା ହରିଂ॑ ତ॒ରଣି॒ରାପ୍ୟା॑ୟସ୍ଵେ॒ୟୁଷ୍ଟେ ୟେ ଜ୍ୟୋତି॑ଷ୍ମତୀଂ ପ୍ରୟା॒ସାୟ॑ ଚି॒ତ୍ତମେକ॑ଵିଗ୍​ମ୍ଶତିଃ ॥ 21 ॥

ଚିତ୍ତି॑ର॒ଗ୍ନିର୍ୟଜୁ॑ର୍ଭିରଂ॒ତଃ ପ୍ରଵି॑ଷ୍ଟଃ ପ୍ର॒ଜାପ॑ତିର୍ଭ॒ର୍ତାସନ୍ପ୍ରୟା॒ସାୟ॒ ଦ୍ଵିପଂ॑ଚା॒ଶତ୍ ॥ 52 ॥

ଚିତ୍ତି॑ର॒ଗ୍ନିର୍ୟଜୁ॑ର୍ଭିରଂ॒ତଃ ପ୍ରଵି॑ଷ୍ଟଃ ପ୍ର॒ଜାପ॑ତିଃ ପ୍ର॒ଜୟା॑ ସଂ​ଵିଁଦା॒ନସ୍ତସ୍ୟ॒ ଧୀରା॒ ଜ୍ୟୋତି॑ଷ୍ମତୀଂ॒ ତ୍ରିପଂ॑ଚା॒ଶତ୍ ॥ 53 ॥

ତଚ୍ଛଂ॒-ୟୋଁରାଵୃ॑ଣୀମହେ । ଗା॒ତୁଂ-ୟଁ॒ଜ୍ଞାୟ॑ ।

ଗା॒ତୁଂ-ୟଁ॒ଜ୍ଞପ॑ତୟେ । ଦୈଵୀ᳚ ସ୍ଵ॒ସ୍ତିର॑ସ୍ତୁ ନଃ ।

ସ୍ଵ॒ସ୍ତିର୍ମାନୁ॑ଷେଭ୍ୟଃ । ଊ॒ର୍ଧ୍ଵଂ ଜି॑ଗାତୁ ଭେଷ॒ଜମ୍ ।

ଶଂ ନୋ॑ ଅସ୍ତୁ ଦ୍ଵି॒ପଦେ᳚ । ଶଂ ଚତୁ॑ଷ୍ପଦେ ॥

ଓଂ ଶାଂତିଃ॒ ଶାଂତିଃ॒ ଶାଂତିଃ॑ ॥

(কৃষ্ণযজুর্বেদীয তৈত্তিরীযারণ্যকে তৃতীয প্রপাঠকঃ)

হরিঃ ওম্ । তচ্ছং॒-যোঁরাবৃ॑ণীমহে । গা॒তুং-যঁ॒জ্ঞায॑ ।

গা॒তুং-যঁ॒জ্ঞপ॑তযে । দৈবী᳚ স্ব॒স্তির॑স্তু নঃ ।

স্ব॒স্তির্মানু॑ষেভ্যঃ । ঊ॒র্ধ্বং জি॑গাতু ভেষ॒জম্ ।

শং নো॑ অস্তু দ্বি॒পদে᳚ । শং চতু॑ষ্পদে ॥

ওং শাংতিঃ॒ শাংতিঃ॒ শাংতিঃ॑ ॥

ওং চিত্তি॒স্স্রুক্ । চি॒ত্তমাজ্য᳚ম্ । বাগ্বেদিঃ॑ । আধী॑তং ব॒র্​হিঃ । কেতো॑ অ॒গ্নিঃ । বিজ্ঞা॑তম॒গ্নিঃ । বাক্প॑তি॒র্​হোতা᳚ । মন॑ উপব॒ক্তা । প্রা॒ণো হ॒বিঃ । সামা᳚ধ্ব॒র্যুঃ । বাচ॑স্পতে বিধে নামন্ন্ । বি॒ধেম॑ তে॒ নাম॑ । বি॒ধেস্ত্বম॒স্মাকং॒ নাম॑ । বা॒চস্পতি॒স্সোমং॑ পিবতু । আঽস্মাসু॑ নৃ॒ম্ণং ধা॒ত্স্বাহা᳚ ॥ 1 ॥

অ॒ধ্ব॒র্যুঃ পংচ॑ চ ॥ 1 ॥

পৃ॒থি॒বী হোতা᳚ । দ্যৌর॑ধ্ব॒র্যুঃ । রু॒দ্রো᳚ঽগ্নীত্ । বৃহ॒স্পতি॑রুপব॒ক্তা । বাচ॑স্পতে বা॒চো বী॒র্যে॑ণ । সংভৃ॑ততমে॒নাঽঽয॑ক্ষ্যসে । যজ॑মানায॒ বার্য᳚ম্ । আ সুব॒স্কর॑স্মৈ । বা॒চস্পতি॒স্সোমং॑ পিবতি । জ॒জন॒দিংদ্র॑মিংদ্রি॒যায॒ স্বাহা᳚ ॥ 2 ॥

পৃ॒থি॒বী হোতা॒ দশ॑ ॥ 2 ॥

অ॒গ্নির্​হোতা᳚ । অ॒শ্বিনা᳚ঽধ্ব॒র্যূ । ত্বষ্টা॒ঽগ্নীত্ । মি॒ত্র উ॑পব॒ক্তা । সোম॒স্সোম॑স্য পুরো॒গাঃ । শু॒ক্রস্শু॒ক্রস্য॑ পুরো॒গাঃ । শ্রা॒তাস্ত॑ ইংদ্র॒ সোমাঃ᳚ । বাতা॑পের্​হবন॒শ্রুত॒স্স্বাহা᳚ ॥ 3 ॥

অ॒গ্নির্​হোতা॒ঽষ্টৌ ॥ 3 ॥

সূর্যং॑ তে॒ চক্ষুঃ॑ । বাতং॑ প্রা॒ণঃ । দ্যাং পৃ॒ষ্ঠম্ । অং॒তরি॑ক্ষমা॒ত্মা । অংগৈ᳚র্য॒জ্ঞম্ । পৃ॒থি॒বীগ্​ম্ শরী॑রৈঃ । বাচ॑স্প॒তেঽচ্ছি॑দ্রযা বা॒চা । অচ্ছি॑দ্রযা জু॒হ্বা᳚ । দি॒বি দে॑বা॒বৃধ॒গ্​ম্॒ হোত্রা॒ মের॑যস্ব॒ স্বাহা᳚ ॥ 4 ॥

সূর্যং॑ তে॒ নব॑ ॥ 4 ॥

ম॒হাহ॑বি॒র্​হোতা᳚ । স॒ত্যহ॑বিরধ্ব॒র্যুঃ । অচ্যু॑তপাজা অ॒গ্নীত্ । অচ্যু॑তমনা উপব॒ক্তা । অ॒না॒ধৃ॒ষ্যশ্চা᳚প্রতিধৃ॒ষ্যশ্চ॑ য॒জ্ঞস্যা॑ভিগ॒রৌ । অ॒যাস্য॑ উদ্গা॒তা । বাচ॑স্পতে হৃদ্বিধে নামন্ন্ । বি॒ধেম॑ তে॒ নাম॑ । বি॒ধেস্ত্বম॒স্মাকং॒ নাম॑ । বা॒চস্পতি॒স্সোম॑মপাত্ । মা দৈব্য॒স্তংতু॒শ্ছেদি॒ মা ম॑নু॒ষ্যঃ॑ । নমো॑ দি॒বে । নমঃ॑ পৃথি॒ব্যৈ স্বাহা᳚ ॥ 5 ॥

অ॒পা॒ত্ত্রীণি॑ চ ॥ 5 ॥

বাগ্ঘোতা᳚ । দী॒ক্ষা পত্নী᳚ । বাতো᳚ঽধ্ব॒র্যুঃ । আপো॑ঽভিগ॒রঃ । মনো॑ হ॒বিঃ । তপ॑সি জুহোমি । ভূর্ভুব॒স্সুবঃ॑ । ব্রহ্ম॑ স্বযং॒ভু । ব্রহ্ম॑ণে স্বযং॒ভুবে॒ স্বাহা᳚ ॥ 6 ॥

বাগ্ঘোতা॒ নব॑ ॥ 6 ॥

ব্রা॒হ্ম॒ণ এক॑হোতা । স য॒জ্ঞঃ । স মে॑ দদাতু প্র॒জাং প॒শূন্পুষ্টিং॒-যঁশঃ॑ । য॒জ্ঞশ্চ॑ মে ভূযাত্ । অ॒গ্নির্দ্বিহো॑তা । স ভ॒র্তা । স মে॑ দদাতু প্র॒জাং প॒শূন্পুষ্টিং॒-যঁশঃ॑ । ভ॒র্তা চ॑ মে ভূযাত্ । পৃ॒থি॒বী ত্রিহো॑তা । স প্র॑তি॒ষ্ঠা ॥ 7 ॥

স মে॑ দদাতু প্র॒জাং প॒শূন্পুষ্টিং॒-যঁশঃ॑ । প্র॒তি॒ষ্ঠা চ॑ মে ভূযাত্ । অং॒তরি॑ক্ষং॒ চতু॑র্​হোতা । স বি॒ষ্ঠাঃ । স মে॑ দদাতু প্র॒জাং প॒শূন্পুষ্টিং॒-যঁশঃ॑ । বি॒ষ্ঠাশ্চ॑ মে ভূযাত্ । বা॒যুঃ পংচ॑হোতা । স প্রা॒ণঃ । স মে॑ দদাতু প্র॒জাং প॒শূন্পুষ্টিং॒-যঁশঃ॑ । প্রা॒ণশ্চ॑ মে ভূযাত্ ॥ 8 ॥

চং॒দ্রমাঃ॒ ষড্ঢো॑তা । স ঋ॒তূন্ক॑ল্পযাতি । স মে॑ দদাতু প্র॒জাং প॒শূন্পুষ্টিং॒-যঁশঃ॑ । ঋ॒তব॑শ্চ মে কল্পংতাম্ । অন্নগ্​ম্॑ স॒প্তহো॑তা । স প্রা॒ণস্য॑ প্রা॒ণঃ । স মে॑ দদাতু প্র॒জাং প॒শূন্পুষ্টিং॒-যঁশঃ॑ । প্রা॒ণস্য॑ চ মে প্রা॒ণো ভূ॑যাত্ । দ্যৌর॒ষ্টহো॑তা । সো॑ঽনাধৃ॒ষ্যঃ ॥ 9 ॥

স মে॑ দদাতু প্র॒জাং প॒শূন্পুষ্টিং॒-যঁশঃ॑ । অ॒না॒ধৃ॒ষ্যশ্চ॑ ভূযাসম্ । আ॒দি॒ত্যো নব॑হোতা । স তে॑জ॒স্বী । স মে॑ দদাতু প্র॒জাং প॒শূন্পুষ্টিং॒-যঁশঃ॑ । তে॒জ॒স্বী চ॑ ভূযাসম্ । প্র॒জাপ॑তি॒র্দশ॑হোতা । স ই॒দগ্​ম্ সর্ব᳚ম্ । স মে॑ দদাতু প্র॒জাং প॒শূন্পুষ্টিং॒-যঁশঃ॑ । সর্বং॑ চ মে ভূযাত্ ॥ 10 ॥

প্র॒তি॒ষ্ঠা প্রা॒ণশ্চ॑ মে ভূযাদনাধৃ॒ষ্যস্সর্বং চ মে ভূযাত্ ॥

ব্রা॒হ্ম॒ণো য॒জ্ঞো᳚ঽগ্নির্ভ॒র্তা পৃ॑থি॒বী প্র॑তি॒ষ্ঠাঽংতরি॑ক্ষং-বিঁ॒ষ্ঠা বা॒যুঃ প্রা॒ণশ্চং॒দ্রমা॑ স ঋ॒তূনন্ন॒গ্​ম্॒ স প্রা॒ণস্য॑ প্রা॒ণো দ্যৌর॑নাধৃ॒ষ্য আ॑দি॒ত্যস্স তে॑জ॒স্বী প্র॒জাপ॑তিঃ॒ স ই॒দগ্​ম্ সর্ব॒গ্​ম্॒ সর্বং॑ চ মে ভূযাত্ ॥

অ॒গ্নির্যজু॑র্ভিঃ । স॒বি॒তা স্তোমৈঃ᳚ । ইংদ্র॑ উক্থাম॒দৈঃ । মি॒ত্রাবরু॑ণাবা॒শিষা᳚ । অংগি॑রসো॒ ধিষ্ণি॑যৈর॒গ্নিভিঃ॑ । ম॒রুত॑স্সদোহবির্ধা॒নাভ্যা᳚ম্ । আপঃ॒ প্রোক্ষ॑ণীভিঃ । ওষ॑ধযো ব॒র্​হিষা᳚ । অদি॑তি॒র্বেদ্যা᳚ । সোমো॑ দী॒ক্ষযা᳚ ॥ 11 ॥

ত্বষ্টে॒ধ্মেন॑ । বিষ্ণু॑র্য॒জ্ঞেন॑ । বস॑ব॒ আজ্যে॑ন । আ॒দি॒ত্যা দক্ষি॑ণাভিঃ । বিশ্বে॑ দে॒বা ঊ॒র্জা । পূ॒ষা স্ব॑গাকা॒রেণ॑ । বৃহ॒স্পতিঃ॑ পুরো॒ধযা᳚ । প্র॒জাপ॑তিরুদ্গী॒থেন॑ । অং॒তরি॑ক্ষং প॒বিত্রে॑ণ । বা॒যুঃ পাত্রৈঃ᳚ । অ॒হগ্গ্‍ং শ্র॒দ্ধযা᳚ ॥ 12 ॥

দী॒ক্ষযা॒ পাত্রৈ॒রেকং॑ চ ॥ 8 ॥

সেনেংদ্র॑স্য । ধেনা॒ বৃহ॒স্পতেঃ᳚ । প॒থ্যা॑ পূ॒ষ্ণঃ । বাগ্বা॒যোঃ । দী॒ক্ষা সোম॑স্য । পৃ॒থি॒ব্য॑গ্নেঃ । বসূ॑নাং গায॒ত্রী । রু॒দ্রাণাং᳚ ত্রি॒ষ্টুক্ । আ॒দি॒ত্যানাং॒ জগ॑তী । বিষ্ণো॑রনু॒ষ্টুক্ ॥ 13 ॥

বরু॑ণস্য বি॒রাট্ । য॒জ্ঞস্য॑ পং॒ক্তিঃ । প্র॒জাপ॑তে॒রনু॑মতিঃ । মি॒ত্রস্য॑ শ্র॒দ্ধা । স॒বি॒তুঃ প্রসূ॑তিঃ । সূর্য॑স্য॒ মরী॑চিঃ । চং॒দ্রম॑সো রোহি॒ণী । ঋষী॑ণামরুংধ॒তী । প॒র্জন্য॑স্য বি॒দ্যুত্ । চত॑স্রো॒ দিশঃ॑ । চত॑স্রোঽবাংতরদি॒শাঃ । অহ॑শ্চ॒ রাত্রি॑শ্চ । কৃ॒ষিশ্চ॒ বৃষ্টি॑শ্চ । ত্বিষি॒শ্চাপ॑চিতিশ্চ । আপ॒শ্চৌষ॑ধযশ্চ । ঊর্ক্চ॑ সূ॒নৃতা॑ চ দে॒বানাং॒ পত্ন॑যঃ ॥ 14 ॥

অ॒নু॒ষ্টুগ্দিশ॒ষ্ষট্চ॑ ॥ 9 ॥

দে॒বস্য॑ ত্বা সবি॒তুঃ প্র॑স॒বে । অ॒শ্বিনো᳚র্বা॒হুভ্যা᳚ম্ । পূ॒ষ্ণো হস্তা᳚ভ্যাং॒ প্রতি॑গৃহ্ণামি । রাজা᳚ ত্বা॒ বরু॑ণো নযতু দেবি দক্ষিণে॒ঽগ্নযে॒ হির॑ণ্যম্ । তেনা॑মৃত॒ত্বম॑শ্যাম্ । বযো॑ দা॒ত্রে । মযো॒ মহ্য॑মস্তু প্রতিগ্রহী॒ত্রে । ক ই॒দং কস্মা॑ অদাত্ । কামঃ॒ কামা॑য । কামো॑ দা॒তা ॥ 15 ॥

কামঃ॑ প্রতিগ্রহী॒তা । কামগ্​ম্॑ সমু॒দ্রমাবি॑শ । কামে॑ন ত্বা॒ প্রতি॑গৃহ্ণামি । কামৈ॒তত্তে᳚ । এ॒ষা তে॑ কাম॒ দক্ষি॑ণা । উ॒ত্তা॒নস্ত্বা᳚ঽঽংগীর॒সঃ প্রতি॑গৃহ্ণাতু । সোমা॑য॒ বাসঃ॑ । রু॒দ্রায॒ গাম্ । বরু॑ণা॒যাশ্ব᳚ম্ । প্র॒জাপ॑তযে॒ পুরু॑ষম্ ॥ 16 ॥

মন॑বে॒ তল্প᳚ম্ । ত্বষ্ট্রে॒ঽজাম্ । পূ॒ষ্ণেঽবি᳚ম্ । নির্​ঋ॑ত্যা অশ্বতরগর্দ॒ভৌ । হি॒মব॑তো হ॒স্তিন᳚ম্ । গং॒ধ॒র্বা॒প্স॒রাভ্য॑স্স্রগলংকর॒ণে । বিশ্বে᳚ভ্যো দে॒বেভ্যো॑ ধা॒ন্যম্ । বা॒চেঽন্ন᳚ম্ । ব্রহ্ম॑ণ ওদ॒নম্ । স॒মু॒দ্রাযাপঃ॑ ॥ 17 ॥

উ॒ত্তা॒নাযাং᳚গীর॒সাযানঃ॑ । বৈ॒শ্বা॒ন॒রায॒ রথ᳚ম্ । বৈ॒শ্বা॒ন॒রঃ প্র॒ত্নথা॒ নাক॒মারু॑হত্ । দি॒বঃ পৃ॒ষ্ঠং ভংদ॑মানস্সু॒মন্ম॑ভিঃ । স পূ᳚র্ব॒বজ্জ॒নয॑জ্জং॒তবে॒ ধন᳚ম্ । স॒মা॒নম॑জ্মা॒ পরি॑যাতি॒ জাগৃ॑বিঃ । রাজা᳚ ত্বা॒ বরু॑ণো নযতু দেবি দক্ষিণে বৈশ্বান॒রায॒ রথ᳚ম্ । তেনা॑মৃত॒ত্বম॑শ্যাম্ । বযো॑ দা॒ত্রে । মযো॒ মহ্য॑মস্তু প্রতিগ্রহী॒ত্রে ॥ 18 ॥

ক ই॒দং কস্মা॑ অদাত্ । কামঃ॒ কামা॑য । কামো॑ দা॒তা । কামঃ॑ প্রতিগ্রহী॒তা । কামগ্​ম্॑ সমু॒দ্রমাবি॑শ । কামে॑ন ত্বা॒ প্রতি॑গৃহ্ণামি । কামৈ॒তত্তে᳚ । এ॒ষা তে॑ কাম॒ দক্ষি॑ণা । উ॒ত্তা॒নস্ত্বা᳚ঽঽংগীর॒সঃ প্রতি॑গৃহ্ণাতু ॥ 19 ॥

দা॒তা পুরু॑ষ॒মাপঃ॑ প্রতিগ্রহী॒ত্রে নব॑ চ ॥ 10 ॥

সু॒বর্ণং॑ ঘ॒র্মং পরি॑বেদ বে॒নম্ । ইংদ্র॑স্যা॒ঽঽত্মানং॑ দশ॒ধা চরং॑তম্ । অং॒তস্স॑মু॒দ্রে মন॑সা॒ চরং॑তম্ । ব্রহ্মাঽন্ব॑বিংদ॒দ্দশ॑হোতার॒মর্ণে᳚ । অং॒তঃ প্রবি॑ষ্টশ্শা॒স্তা জনা॑নাম্ । এক॒স্সন্ব॑হু॒ধা বি॑চারঃ । শ॒তগ্​ম্ শু॒ক্রাণি॒ যত্রৈকং॒ ভবং॑তি । সর্বে॒ বেদা॒ যত্রৈকং॒ ভবং॑তি । সর্বে॒ হোতা॑রো॒ যত্রৈকং॒ ভবং॑তি । স॒ মান॑সীন আ॒ত্মা জনা॑নাম্ ॥ 20 ॥

অং॒তঃ প্রবি॑ষ্টশ্শা॒স্তা জনা॑না॒গ্​ম্॒ সর্বা᳚ত্মা । সর্বাঃ᳚ প্র॒জা যত্রৈকং॒ ভবং॑তি । চতু॑র্​হোতারো॒ যত্র॑ সং॒পদং॒ গচ্ছং॑তি দে॒বৈঃ । স॒ মান॑সীন আ॒ত্মা জনা॑নাম্ । ব্রহ্মেংদ্র॑ম॒গ্নিং জগ॑তঃ প্রতি॒ষ্ঠাম্ । দি॒ব আ॒ত্মানগ্​ম্॑ সবি॒তারং॒ বৃহ॒স্পতি᳚ম্ । চতু॑র্​হোতারং প্র॒দিশোঽনু॑ক্লৃ॒প্তম্ । বা॒চো বী॒র্যং॑ তপ॒সাঽন্ব॑বিংদত্ । অং॒তঃ প্রবি॑ষ্টং ক॒র্তার॑মে॒তম্ । ত্বষ্টা॑রগ্​ম্ রূ॒পাণি॑ বিকু॒র্বংতং॑-বিঁপ॒শ্চিম্ ॥ 21 ॥

অ॒মৃত॑স্য প্রা॒ণং-যঁ॒জ্ঞমে॒তম্ । চতু॑র্​হোতৃণামা॒ত্মানং॑ ক॒বযো॒ নিচি॑ক্যুঃ । অং॒তঃ প্রবি॑ষ্টং ক॒র্তার॑মে॒তম্ । দে॒বানাং॒ বংধু॒ নিহি॑তং॒ গুহা॑সু । অ॒মৃতে॑ন ক্লৃ॒প্তং-যঁ॒জ্ঞমে॒তম্ । চতু॑র্​হোতৃণামা॒ত্মানং॑ ক॒বযো॒ নিচি॑ক্যুঃ । শ॒তং নি॒যুতঃ॒ পরি॑বেদ॒ বিশ্বা॑ বি॒শ্ববা॑রঃ । বিশ্ব॑মি॒দং-বৃঁ॑ণাতি । ইংদ্র॑স্যা॒ঽঽত্মা নিহি॑তঃ॒ পংচ॑হোতা । অ॒মৃতং॑ দে॒বানা॒মাযুঃ॑ প্র॒জানা᳚ম্ ॥ 22 ॥

ইংদ্র॒গ্​ম্॒ রাজা॑নগ্​ম্ সবি॒তার॑মে॒তম্ । বা॒যোরা॒ত্মানং॑ ক॒বযো॒ নিচি॑ক্যুঃ । র॒শ্মিগ্​ম্ র॑শ্মী॒নাং মধ্যে॒ তপং॑তম্ । ঋ॒তস্য॑ প॒দে ক॒বযো॒ নিপাং᳚তি । য আং᳚ডকো॒শে ভুব॑নং বি॒ভর্তি॑ । অনি॑র্ভিণ্ণ॒স্সন্নথ॑ লো॒কান্ বি॒চষ্টে᳚ । যস্যাং᳚ডকো॒শগ্​ম্ শুষ্ম॑মা॒হুঃ প্রা॒ণমুল্ব᳚ম্ । তেন॑ ক্লৃ॒প্তো॑ঽমৃতে॑না॒হম॑স্মি । সু॒বর্ণং॒ কোশ॒গ্​ম্॒ রজ॑সা॒ পরী॑বৃতম্ । দে॒বানাং᳚-বঁসু॒ধানীং᳚-বিঁ॒রাজ᳚ম্ ॥ 23 ॥

অ॒মৃত॑স্য পূ॒র্ণাং তামু॑ ক॒লাং-বিঁচ॑ক্ষতে । পাদ॒গ্​ম্॒ ষড্ঢো॑তু॒র্ন কিলা॑ঽঽবিবিত্সে । যেন॒র্তবঃ॑ পংচ॒ধোত ক্লৃ॒প্তাঃ । উ॒ত বা॑ ষ॒ড্ধা মন॒সোত ক্লৃ॒প্তাঃ । তগ্​ম্ ষড্ঢো॑তারমৃ॒তুভিঃ॒ কল্প॑মানম্ । ঋ॒তস্য॑ প॒দে ক॒বযো॒ নিপাং᳚তি । অং॒তঃ প্রবি॑ষ্টং ক॒র্তার॑মে॒তম্ । অং॒তশ্চং॒দ্রম॑সি॒ মন॑সা॒ চরং॑তম্ । স॒হৈব সংতং॒ ন বিজা॑নংতি দে॒বাঃ । ইংদ্র॑স্যা॒ঽঽত্মানগ্​ম্॑ শত॒ধা চরং॑তম্ ॥ 24 ॥

ইংদ্রো॒ রাজা॒ জগ॑তো॒ য ঈশে᳚ । স॒প্তহো॑তা সপ্ত॒ধা বিক্লৃ॑প্তঃ । পরে॑ণ॒ তংতুং॑ পরিষি॒চ্যমা॑নম্ । অং॒তরা॑দি॒ত্যে মন॑সা॒ চরং॑তম্ । দে॒বানা॒গ্​ম্॒ হৃদ॑যং॒ ব্রহ্মাঽন্ব॑বিংদত্ । ব্রহ্মৈ॒তদ্ব্রহ্ম॑ণ॒ উজ্জ॑ভার । অ॒র্কগ্গ্‍ং শ্চোতং॑তগ্​ম্ সরি॒রস্য॒ মধ্যে᳚ । আ যস্মিং॑থ্​স॒প্ত পের॑বঃ । মেহং॑তি বহু॒লাগ্​ম্ শ্রিয᳚ম্ । ব॒হ্ব॒শ্বামিং॑দ্র॒ গোম॑তীম্ ॥ 25 ॥

অচ্যু॑তাং বহু॒লাগ্​ম্ শ্রিয᳚ম্ । স হরি॑র্বসু॒বিত্ত॑মঃ । পে॒রুরিংদ্রা॑য পিন্বতে । ব॒হ্ব॒শ্বামিং॑দ্র॒ গোম॑তীম্ । অচ্যু॑তাং বহু॒লাগ্​ম্ শ্রিয᳚ম্ । মহ্য॒মিংদ্রো॒ নিয॑চ্ছতু । শ॒তগ্​ম্ শ॒তা অ॑স্য যু॒ক্তা হরী॑ণাম্ । অ॒র্বাঙা যা॑তু॒ বসু॑ভী র॒শ্মিরিংদ্রঃ॑ । প্রমগ্​ম্‍হ॑ মাণো বহু॒লাগ্​ম্ শ্রিয᳚ম্ । র॒শ্মিরিংদ্র॑স্সবি॒তা মে॒ নিয॑চ্ছতু ॥ 26 ॥

ঘৃ॒তং তেজো॒ মধু॑মদিংদ্রি॒যম্ । ময্য॒যম॒গ্নির্দ॑ধাতু । হরিঃ॑ পতং॒গঃ প॑ট॒রী সু॑প॒র্ণঃ । দি॒বি॒ক্ষযো॒ নভ॑সা॒ য এতি॑ । স ন॒ ইংদ্রঃ॑ কামব॒রং দ॑দাতু । পংচা॑রং চ॒ক্রং পরি॑বর্ততে পৃ॒থু । হির॑ণ্যজ্যোতিস্সরি॒রস্য॒ মধ্যে᳚ । অজ॑স্রং॒ জ্যোতি॒র্নভ॑সা॒ সর্প॑দেতি । স ন॒ ইংদ্রঃ॑ কামব॒রং দ॑দাতু । স॒প্ত যুং॑জংতি॒ রথ॒মেক॑চক্রম্ ॥ 27 ॥

একো॒ অশ্বো॑ বহতি সপ্তনা॒মা । ত্রি॒নাভি॑ চ॒ক্রম॒জর॒মন॑র্বম্ । যেনে॒মা বিশ্বা॒ ভুব॑নানি তস্থুঃ । ভ॒দ্রং পশ্যং॑ত॒ উপ॑সেদু॒রগ্রে᳚ । তপো॑ দী॒ক্ষামৃষ॑যস্সুব॒র্বিদঃ॑ । ততঃ॑ ক্ষ॒ত্ত্রং বল॒মোজ॑শ্চ জা॒তম্ । তদ॒স্মৈ দে॒বা অ॒ভিসং ন॑মংতু । শ্বে॒তগ্​ম্ র॒শ্মিং বো॑ভু॒জ্যমা॑নম্ । অ॒পাং নে॒তারং॒ ভুব॑নস্য গো॒পাম্ । ইংদ্রং॒ নিচি॑ক্যুঃ পর॒মে ব্যো॑মন্ন্ ॥ 28 ॥

রোহি॑ণীঃ পিংগ॒লা এক॑রূপাঃ । ক্ষরং॑তীঃ পিংগ॒লা এক॑রূপাঃ । শ॒তগ্​ম্ স॒হস্রা॑ণি প্র॒যুতা॑নি॒ নাব্যা॑নাম্ । অ॒যং-যঁশ্শ্বে॒তো র॒শ্মিঃ । পরি॒ সর্ব॑মি॒দং জগ॑ত্ । প্র॒জাং প॒শূংধনা॑নি । অ॒স্মাকং॑ দদাতু । শ্বে॒তো র॒শ্মিঃ পরি॒ সর্বং॑ বভূব । সুব॒ন্মহ্যং॑ প॒শূন্ বি॒শ্বরূ॑পান্ । প॒তং॒গম॒ক্তমসু॑রস্য মা॒যযা᳚ ॥ 29 ॥

হৃ॒দা প॑শ্যংতি॒ মন॑সা মনী॒ষিণঃ॑ । স॒মু॒দ্রে অং॒তঃ ক॒বযো॒ বিচ॑ক্ষতে । মরী॑চীনাং প॒দমি॑চ্ছংতি বে॒ধসঃ॑ । প॒তং॒গো বাচং॒ মন॑সা বিভর্তি । তাং গং॑ধ॒র্বো॑ঽবদ॒দ্গর্ভে॑ অং॒তঃ । তাং দ্যোত॑মানাগ্​ম্ স্ব॒র্যং॑ মনী॒ষাম্ । ঋ॒তস্য॑ প॒দে ক॒বযো॒ নিপাং᳚তি । যে গ্রা॒ম্যাঃ প॒শবো॑ বি॒শ্বরূ॑পাঃ । বিরূ॑পা॒স্সংতো॑ বহু॒ধৈক॑রূপাঃ । অ॒গ্নিস্তাগ্​ম্ অগ্রে॒ প্রমু॑মোক্তু দে॒বঃ ॥ 30 ॥

প্র॒জাপ॑তিঃ প্র॒জযা॑ সং​বিঁদা॒নঃ । বী॒তগ্গ্‍ং স্তু॑কে স্তুকে । যু॒বম॒স্মাসু॒ নিয॑চ্ছতম্ । প্র প্র॑ য॒জ্ঞপ॑তিং তির । যে গ্রা॒ম্যাঃ প॒শবো॑ বি॒শ্বরূ॑পাঃ । বিরূ॑পা॒স্সংতো॑ বহু॒ধৈক॑রূপাঃ । তেষাগ্​ম্॑ সপ্তা॒নামি॒হ রংতি॑রস্তু । রা॒যস্পোষা॑য সুপ্রজা॒স্ত্বায॑ সু॒বীর্যা॑য । য আ॑র॒ণ্যাঃ প॒শবো॑ বি॒শ্বরূ॑পাঃ । বিরূ॑পা॒স্সংতো॑ বহু॒ধৈক॑রূপাঃ । বা॒যুস্তাগ্​ম্ অগ্রে॒ প্রমু॑মোক্তু দে॒বঃ । প্র॒জাপ॑তিঃ প্র॒জযা॑ সং​বিঁদা॒নঃ । ইডা॑যৈ সৃ॒প্তং ঘৃ॒তব॑চ্চরাচ॒রম্ । দে॒বা অন্ব॑বিংদ॒ন্গুহা॑ হি॒তম্ । য আ॑র॒ণ্যাঃ প॒শবো॑ বি॒শ্বরূ॑পাঃ । বিরূ॑পা॒স্সংতো॑ বহু॒ধৈক॑রূপাঃ । তেষাগ্​ম্॑ সপ্তা॒নামি॒হ রংতি॑রস্তু । রা॒যস্পোষা॑য সুপ্রজা॒স্ত্বায॑ সু॒বীর্যা॑য ॥ 31 ॥

আ॒ত্মা জনা॑নাং-বিঁকু॒র্বংতং॑-বিঁপ॒শ্চিং প্র॒জানাং᳚-বঁসু॒ধানীং᳚-বিঁ॒রাজং॒ চরং॑তং॒ গোম॑তীং মে॒ নিয॑চ্ছ॒ত্বেক॑চক্রং॒-ব্যোঁ॑মন্মা॒যযা॑ দে॒ব এক॑রূপা অ॒ষ্টৌ চ॑ ॥ 11 ॥

স॒হস্র॑শীর্​ষা॒ পুরু॑ষঃ । স॒হ॒স্রা॒ক্ষস্স॒হস্র॑পাত্ ।

স ভূমিং॑-বিঁ॒শ্বতো॑ বৃ॒ত্বা । অত্য॑তিষ্ঠদ্দশাংগু॒লম্ ।

পুরু॑ষ এ॒বেদগ্​ম্ সর্ব᳚ম্ । যদ্ভূ॒তং-যঁচ্চ॒ ভব্য᳚ম্ ।

উ॒তামৃ॑ত॒ত্বস্যেশা॑নঃ । যদন্নে॑নাতি॒রোহ॑তি । এ॒তাবা॑নস্য মহি॒মা । অতো॒ জ্যাযাগ্​ম্॑শ্চ॒ পূরু॑ষঃ ॥ 32,33 ॥

পাদো᳚ঽস্য॒ বিশ্বা॑ ভূ॒তানি॑ । ত্রি॒পাদ॑স্যা॒মৃতং॑ দি॒বি ।

ত্রি॒পাদূ॒র্ধ্ব উদৈ॒ত্পুরু॑ষঃ । পাদো᳚ঽস্যে॒হাভ॑বা॒ত্পুনঃ॑ ।

ততো॒ বিষ্ব॒ঙ্ব্য॑ক্রামত্ । সা॒শ॒না॒ন॒শ॒নে অ॒ভি ।

তস্মা᳚দ্বি॒রাড॑জাযত । বি॒রাজো॒ অধি॒ পূরু॑ষঃ । স জা॒তো অত্য॑রিচ্যত । প॒শ্চাদ্ভূমি॒মথো॑ পু॒রঃ ॥ 34,35 ॥

যত্পুরু॑ষেণ হ॒বিষা᳚ । দে॒বা য॒জ্ঞমত॑ন্বত ।

ব॒সং॒তো অ॑স্যাঽঽসী॒দাজ্য᳚ম্ । গ্রী॒ষ্ম ই॒ধ্মশ্শ॒রদ্ধ॒বিঃ ।

স॒প্তাস্যা॑ঽঽসন্পরি॒ধযঃ॑ । ত্রিস্স॒প্ত স॒মিধঃ॑ কৃ॒তাঃ ।

দে॒বা যদ্য॒জ্ঞং ত॑ন্বা॒নাঃ । অব॑ধ্ন॒ন্পুরু॑ষং প॒শুম্ ।

তং-যঁ॒জ্ঞং ব॒র্​হিষি॒ প্রৌক্ষন্॑ । পুরু॑ষং জা॒তম॑গ্র॒তঃ ॥ 34,35 ॥

তেন॑ দে॒বা অয॑জংত । সা॒ধ্যা ঋষ॑যশ্চ॒ যে ।

তস্মা᳚দ্য॒জ্ঞাথ্স॑র্ব॒হুতঃ॑ । সংভৃ॑তং পৃষদা॒জ্যম্ ।

প॒শূগ্‍স্তাগ্‍শ্চ॑ক্রে বায॒ব্যান্॑ । আ॒র॒ণ্যান্গ্রা॒ম্যাশ্চ॒ যে ।

তস্মা᳚দ্য॒জ্ঞাথ্স॑র্ব॒হুতঃ॑ । ঋচ॒স্সামা॑নি জজ্ঞিরে ।

ছংদাগ্​ম্॑সি জজ্ঞিরে॒ তস্মা᳚ত্ । যজু॒স্তস্মা॑দজাযত ॥ 35,36 ॥

তস্মা॒দশ্বা॑ অজাযংত । যে কে চো॑ভ॒যাদ॑তঃ ।

গাবো॑ হ জজ্ঞিরে॒ তস্মা᳚ত্ । তস্মা᳚জ্জা॒তা অ॑জা॒বযঃ॑ ।

যত্পুরু॑ষং॒-ব্যঁ॑দধুঃ । ক॒তি॒ধা ব্য॑কল্পযন্ন্ ।

মুখং॒ কিম॑স্য॒ কৌ বা॒হূ । কা বূ॒রূ পাদা॑বুচ্যেতে ।

ব্রা॒হ্ম॒ণো᳚ঽস্য॒ মুখ॑মাসীত্ । বা॒হূ রা॑জ॒ন্যঃ॑ কৃ॒তঃ ॥ 36,37 ॥

ঊ॒রূ তদ॑স্য॒ যদ্বৈশ্যঃ॑ । প॒দ্ভ্যাগ্​ম্ শূ॒দ্রো অ॑জাযত ।

চং॒দ্রমা॒ মন॑সো জা॒তঃ । চক্ষো॒স্সূর্যো॑ অজাযত ।

মুখা॒দিংদ্র॑শ্চা॒গ্নিশ্চ॑ । প্রা॒ণাদ্বা॒যুর॑জাযত ।

নাভ্যা॑ আসীদং॒তরি॑ক্ষম্ । শী॒র্​ষ্ণো দ্যৌস্সম॑বর্তত ।

প॒দ্ভ্যাং ভূমি॒র্দিশঃ॒ শ্রোত্রা᳚ত্ ।

তথা॑ লো॒কাগ্​ম্ অ॑কল্পযন্ন্ ॥ 37,38 ॥

বেদা॒হমে॒তং পুরু॑ষং ম॒হাংত᳚ম্ ।

আ॒দি॒ত্যব॑র্ণং॒ তম॑স॒স্তু পা॒রে ।

সর্বা॑ণি রূ॒পাণি॑ বি॒চিত্য॒ ধীরঃ॑ ।

নামা॑নি কৃ॒ত্বাঽভি॒বদ॒ন্ যদাস্তে᳚ ।

ধা॒তা পু॒রস্তা॒দ্যমু॑দাজ॒হার॑ ।

শ॒ক্রঃ প্রবি॒দ্বান্প্র॒দিশ॒শ্চত॑স্রঃ ।

তমে॒বং-বিঁ॒দ্বান॒মৃত॑ ই॒হ ভ॑বতি ।

নান্যঃ পংথা॒ অয॑নায বিদ্যতে ।

য॒জ্ঞেন॑ য॒জ্ঞম॑যজংত দে॒বাঃ ।

তানি॒ ধর্মা॑ণি প্রথ॒মান্যা॑সন্ন্ ।

তে হ॒ নাকং॑ মহি॒মান॑স্সচংতে ।

যত্র॒ পূর্বে॑ সা॒ধ্যাস্সংতি॑ দে॒বাঃ ॥ 38,39 ॥

পুরু॑ষঃ পু॒রো᳚ঽগ্র॒তো॑ঽজাযত কৃ॒তো॑ঽকল্পযন্নাসং॒দ্বে চ॑ ॥ 12 ॥

জ্যাযা॒নধি॒ পূরু॑ষঃ । অন্যত্র॒ পুরু॑ষঃ ॥

অ॒দ্ভ্যস্সংভূ॑তঃ পৃথি॒ব্যৈ রসা᳚চ্চ ।

বি॒শ্বক॑র্মণ॒স্সম॑বর্ত॒তাধি॑ ।

তস্য॒ ত্বষ্টা॑ বি॒দধ॑দ্রূ॒পমে॑তি ।

তত্পুরু॑ষস্য॒ বিশ্ব॒মাজা॑ন॒মগ্রে᳚ ।

বেদা॒হমে॒তং পুরু॑ষং ম॒হাংত᳚ম্ ।

আ॒দি॒ত্যব॑র্ণং॒ তম॑সঃ॒ পর॑স্তাত্ ।

তমে॒বং-বিঁ॒দ্বান॒মৃত॑ ই॒হ ভ॑বতি ।

নান্যঃ পংথা॑ বিদ্য॒তেঽয॑নায ।

প্র॒জাপ॑তিশ্চরতি॒ গর্ভে॑ অং॒তঃ ।

অ॒জায॑মানো বহু॒ধা বিজা॑যতে ॥ 39,40 ॥

তস্য॒ ধীরাঃ॒ পরি॑জানংতি॒ যোনি᳚ম্ । মরী॑চীনাং প॒দমি॑চ্ছংতি বে॒ধসঃ॑ । যো দে॒বেভ্য॒ আত॑পতি । যো দে॒বানাং᳚ পু॒রোহি॑তঃ ।

পূর্বো॒ যো দে॒বেভ্যো॑ জা॒তঃ । নমো॑ রু॒চায॒ ব্রাহ্ম॑যে । রুচং॑ ব্রা॒হ্মং জ॒নযং॑তঃ । দে॒বা অগ্রে॒ তদ॑ব্রুবন্ন্ । যস্ত্বৈ॒বং ব্রা᳚হ্ম॒ণো বি॒দ্যাত্ । তস্য॑ দে॒বা অস॒ন্বশে᳚ । হ্রীশ্চ॑ তে ল॒ক্ষ্মীশ্চ॒ পত্ন্যৌ᳚ । অ॒হো॒রা॒ত্রে পা॒র্​শ্বে । নক্ষ॑ত্রাণি রূ॒পম্ । অ॒শ্বিনৌ॒ ব্যাত্ত᳚ম্ । ই॒ষ্টং ম॑নিষাণ । অ॒মুং ম॑নিষাণ । সর্বং॑ মনিষাণ ॥ 40,41 ॥

জা॒য॒তে॒ বশে॑ স॒প্ত চ॑ ॥ 13 ॥

ভ॒র্তা সন্ভ্রি॒যমা॑ণো বিভর্তি । একো॑ দে॒বো ব॑হু॒ধা নিবি॑ষ্টঃ । য॒দা ভা॒রং তং॒দ্রয॑তে॒ স ভর্তু᳚ম্ । নি॒ধায॑ ভা॒রং পুন॒রস্ত॑মেতি । তমে॒ব মৃ॒ত্যুম॒মৃতং॒ তমা॑হুঃ । তং ভ॒র্তারং॒ তমু॑ গো॒প্তার॑মাহুঃ । স ভৃ॒তো ভ্রি॒যমা॑ণো বিভর্তি । য এ॑নং॒-বেঁদ॑ স॒ত্যেন॒ ভর্তু᳚ম্ । স॒দ্যো জা॒তমু॒ত জ॑হাত্যে॒ষঃ । উ॒তো জরং॑তং॒ ন জ॑হা॒ত্যেক᳚ম্ ॥ 41,42 ॥

উ॒তো ব॒হূনেক॒মহ॑র্জহার । অতং॑দ্রো দে॒বস্সদ॑মে॒ব প্রার্থঃ॑ । যস্তদ্বেদ॒ যত॑ আব॒ভূব॑ । সং॒ধাং চ॒ যাগ্​ম্ সং॑দ॒ধে ব্রহ্ম॑ণৈ॒ষঃ । রম॑তে॒ তস্মি᳚ন্নু॒ত জী॒র্ণে শযা॑নে । নৈনং॑ জহা॒ত্যহ॑স্সু পূ॒র্ব্যেষু॑ । ত্বামাপো॒ অনু॒ সর্বা᳚শ্চরংতি জান॒তীঃ । ব॒থ্সং পয॑সা পুনা॒নাঃ । ত্বম॒গ্নিগ্​ম্ হ॑ব্য॒বাহ॒গ্​ম্॒ সমিং॑থ্​সে । ত্বং ভ॒র্তা মা॑ত॒রিশ্বা᳚ প্র॒জানা᳚ম্ ॥ 42,43 ॥

ত্বং-যঁ॒জ্ঞস্ত্বমু॑বে॒বাসি॒ সোমঃ॑ । তব॑ দে॒বা হব॒মাযং॑তি॒ সর্বে᳚ । ত্বমেকো॑ঽসি ব॒হূননু॒প্রবি॑ষ্টঃ । নম॑স্তে অস্তু সু॒হবো॑ ম এধি । নমো॑ বামস্তু শৃণু॒তগ্​ম্ হবং॑ মে । প্রাণা॑পানাবজি॒রগ্​ম্ সং॒চরং॑তৌ । হ্বযা॑মি বাং॒ ব্রহ্ম॑ণা তূ॒র্তমেত᳚ম্ । যো মাং দ্বেষ্টি॒ তং জ॑হিতং-যুঁবানা । প্রাণা॑পানৌ সং​বিঁদা॒নৌ জ॑হিতম্ । অ॒মুষ্যাসু॑না॒ মা সংগ॑সাথাম্ ॥ 43 ॥

তং মে॑ দেবা॒ ব্রহ্ম॑ণা সং​বিঁদা॒নৌ । ব॒ধায॑ দত্তং॒ তম॒হগ্​ম্ হ॑নামি । অস॑জ্জজান স॒ত আব॑ভূব । যং-যঁং॑ জ॒জান॒ স উ॑ গো॒পো অ॑স্য । য॒দা ভা॒রং তং॒দ্রয॑তে॒ স ভর্তু᳚ম্ । প॒রাস্য॑ ভা॒রং পুন॒রস্ত॑মেতি । তদ্বৈ ত্বং প্রা॒ণো অ॑ভবঃ । ম॒হান্ভোগঃ॑ প্র॒জাপ॑তেঃ । ভুজঃ॑ করি॒ষ্যমা॑ণঃ । যদ্দে॒বান্প্রাণ॑যো॒ নব॑ ॥ 44 ॥

একং॑ প্র॒জানাং᳚ গসাথাং॒ নব॑ ॥ 14 ॥

হরি॒গ্​ম্॒ হরং॑ত॒মনু॑যংতি দে॒বাঃ । বিশ্ব॒স্যেশা॑নং-বৃঁষ॒ভং ম॑তী॒নাম্ । ব্রহ্ম॒ সরূ॑প॒মনু॑মে॒দমাগা᳚ত্ । অয॑নং॒ মা বিব॑ধী॒র্বিক্র॑মস্ব । মা ছি॑দো মৃত্যো॒ মা ব॑ধীঃ । মা মে॒ বলং॒-বিঁবৃ॑হো॒ মা প্রমো॑ষীঃ । প্র॒জাং মা মে॑ রীরিষ॒ আযু॑রুগ্র । নৃ॒চক্ষ॑সং ত্বা হ॒বিষা॑ বিধেম । স॒দ্যশ্চ॑কমা॒নায॑ । প্র॒বে॒পা॒নায॑ মৃ॒ত্যবে᳚ ॥ 45 ॥

প্রাস্মা॒ আশা॑ অশৃণ্বন্ন্ । কামে॑নাজনয॒ন্পুনঃ॑ । কামে॑ন মে॒ কাম॒ আগা᳚ত্ । হৃদ॑যা॒দ্ধৃদ॑যং মৃ॒ত্যোঃ । যদ॒মীষা॑ম॒দঃ প্রি॒যম্ । তদৈতূপ॒মাম॒ভি । পরং॑ মৃত্যো॒ অনু॒ পরে॑হি॒ পংথা᳚ম্ । যস্তে॒ স্ব ইত॑রো দেব॒যানা᳚ত্ । চক্ষু॑ষ্মতে শৃণ্ব॒তে তে᳚ ব্রবীমি । মা নঃ॑ প্র॒জাগ্​ম্ রী॑রিষো॒ মোত বী॒রান্ । প্র পূ॒র্ব্যং মন॑সা॒ বংদ॑মানঃ । নাধ॑মানো বৃষ॒ভং চ॑র্​ষণী॒নাম্ । যঃ প্র॒জানা॑মেক॒রাণ্মানু॑ষীণাম্ । মৃ॒ত্যুং-যঁ॑জে প্রথম॒জামৃ॒তস্য॑ ॥ 46 ॥

মৃ॒ত্যবে॑ বী॒রাগ্​ম্শ্চ॒ত্বারি॑ চ ॥ 15 ॥

ত॒রণি॑র্বি॒শ্বদ॑র্​শতো জ্যোতি॒ষ্কৃদ॑সি সূর্য । বিশ্ব॒মা ভা॑সি রোচ॒নম্ । উ॒প॒যা॒মগৃ॑হীতোঽসি॒ সূর্যা॑য ত্বা॒ ভ্রাজ॑স্বত এ॒ষ তে॒ যোনি॒স্সূর্যা॑য ত্বা॒ ভ্রাজ॑স্বতে ॥ 47 ॥ 16 ॥

আপ্যা॑যস্ব মদিংতম॒ সোম॒ বিশ্বা॑ভিরূ॒তিভিঃ॑ । ভবা॑ নস্স॒প্রথ॑স্তমঃ ॥ (48) ॥ 17 ॥

ঈ॒যুষ্টে যে পূর্ব॑তরা॒মপ॑শ্যন্ ব্যু॒চ্ছংতী॑মু॒ষসং॒ মর্ত্যা॑সঃ । অ॒স্মাভি॑রূ॒ নু প্র॑তি॒চক্ষ্যা॑ঽভূ॒দো তে যং॑তি॒ যে অ॑প॒রীষু॒ পশ্যান্॑ ॥ 49 ॥ 18 ॥

জ্যোতি॑ষ্মতীং ত্বা সাদযামি জ্যোতি॒ষ্কৃতং॑ ত্বা সাদযামি জ্যোতি॒র্বিদং॑ ত্বা সাদযামি॒ ভাস্ব॑তীং ত্বা সাদযামি॒ জ্বলং॑তীং ত্বা সাদযামি মল্মলা॒ভবং॑তীং ত্বা সাদযামি॒ দীপ্য॑মানাং ত্বা সাদযামি॒ রোচ॑মানাং ত্বা সাদযা॒ম্যজ॑স্রাং ত্বা সাদযামি বৃ॒হজ্জ্যো॑তিষং ত্বা সাদযামি বো॒ধযং॑তীং ত্বা সাদযামি॒ জাগ্র॑তীং ত্বা সাদযামি ॥ 50 ॥ 19 ॥

প্র॒যা॒সায॒ স্বাহা॑ঽঽযা॒সায॒ স্বাহা॑ বিযা॒সায॒ স্বাহা॑ সং​যাঁ॒সায॒ স্বাহো᳚দ্যা॒সায॒ স্বাহা॑ঽবযা॒সায॒ স্বাহা॑ শু॒চে স্বাহা॒ শোকা॑য॒ স্বাহা॑ তপ্য॒ত্বৈ স্বাহা॒ তপ॑তে॒ স্বাহা᳚ ব্রহ্মহ॒ত্যাযৈ॒ স্বাহা॒ সর্ব॑স্মৈ॒ স্বাহা᳚ ॥ 51 ॥ 20 ॥

চি॒ত্তগ্​ম্ সং॑তা॒নেন॑ ভ॒বং-যঁ॒ক্না রু॒দ্রং তনি॑ম্না পশু॒পতিগ্গ্​ম্॑ স্থূলহৃদ॒যেনা॒গ্নিগ্​ম্ হৃদ॑যেন রু॒দ্রং-লোঁহি॑তেন শ॒র্বং মত॑স্নাভ্যাং মহাদে॒বমং॒তঃ পা᳚র্​শ্বেনৌষিষ্ঠ॒হনগ্​ম্॑ শিংগীনিকো॒শ্যা᳚ভ্যাম্ ॥ 52 ॥ 21 ॥

চি॒ত্তিঃ॑ পৃথি॒ব্য॑গ্নি॒স্সূর্যং॑ তে॒ চক্ষু॑র্ম॒হাহ॑বি॒র্​হোতা॒ বাগ্ঘোতা᳚ ব্রাহ্ম॒ণ এক॑হোতা॒ঽগ্নির্যজু॑র্ভি॒স্সেনেংদ্র॑স্য দে॒বস্য॑ সু॒বর্ণং॑ ঘ॒র্মগ্​ম্ স॒হস্র॑শীর্​ষা॒ঽদ্ভ্যো ভ॒র্তা হরিং॑ ত॒রণি॒রাপ্যা॑যস্বে॒যুষ্টে যে জ্যোতি॑ষ্মতীং প্রযা॒সায॑ চি॒ত্তমেক॑বিগ্​ম্শতিঃ ॥ 21 ॥

চিত্তি॑র॒গ্নির্যজু॑র্ভিরং॒তঃ প্রবি॑ষ্টঃ প্র॒জাপ॑তির্ভ॒র্তাসন্প্রযা॒সায॒ দ্বিপং॑চা॒শত্ ॥ 52 ॥

চিত্তি॑র॒গ্নির্যজু॑র্ভিরং॒তঃ প্রবি॑ষ্টঃ প্র॒জাপ॑তিঃ প্র॒জযা॑ সং​বিঁদা॒নস্তস্য॒ ধীরা॒ জ্যোতি॑ষ্মতীং॒ ত্রিপং॑চা॒শত্ ॥ 53 ॥

তচ্ছং॒-যোঁরাবৃ॑ণীমহে । গা॒তুং-যঁ॒জ্ঞায॑ ।

গা॒তুং-যঁ॒জ্ঞপ॑তযে । দৈবী᳚ স্ব॒স্তির॑স্তু নঃ ।

স্ব॒স্তির্মানু॑ষেভ্যঃ । ঊ॒র্ধ্বং জি॑গাতু ভেষ॒জম্ ।

শং নো॑ অস্তু দ্বি॒পদে᳚ । শং চতু॑ষ্পদে ॥

ওং শাংতিঃ॒ শাংতিঃ॒ শাংতিঃ॑ ॥

(कृष्णयजुर्वेदीय तैत्तिरीयारण्यके तृतीय प्रपाठकः)

हरिः ओम् । तच्छं॒-योँरावृ॑णीमहे । गा॒तुं-यँ॒ज्ञाय॑ ।

गा॒तुं-यँ॒ज्ञप॑तये । दैवी᳚ स्व॒स्तिर॑स्तु नः ।

स्व॒स्तिर्मानु॑षेभ्यः । ऊ॒र्ध्वं जि॑गातु भेष॒जम् ।

शं नो॑ अस्तु द्वि॒पदे᳚ । शं चतु॑ष्पदे ॥

ॐ शांतिः॒ शांतिः॒ शांतिः॑ ॥

ॐ चित्ति॒स्स्रुक् । चि॒त्तमाज्य᳚म् । वाग्वेदिः॑ । आधी॑तं ब॒र्​हिः । केतो॑ अ॒ग्निः । विज्ञा॑तम॒ग्निः । वाक्प॑ति॒र्​होता᳚ । मन॑ उपव॒क्ता । प्रा॒णो ह॒विः । सामा᳚ध्व॒र्युः । वाच॑स्पते विधे नामन्न् । वि॒धेम॑ ते॒ नाम॑ । वि॒धेस्त्वम॒स्माकं॒ नाम॑ । वा॒चस्पति॒स्सोमं॑ पिबतु । आऽस्मासु॑ नृ॒म्णं धा॒त्स्वाहा᳚ ॥ 1 ॥

अ॒ध्व॒र्युः पंच॑ च ॥ 1 ॥

पृ॒थि॒वी होता᳚ । द्यौर॑ध्व॒र्युः । रु॒द्रो᳚ऽग्नीत् । बृह॒स्पति॑रुपव॒क्ता । वाच॑स्पते वा॒चो वी॒र्ये॑ण । संभृ॑ततमे॒नाऽऽय॑क्ष्यसे । यज॑मानाय॒ वार्य᳚म् । आ सुव॒स्कर॑स्मै । वा॒चस्पति॒स्सोमं॑ पिबति । ज॒जन॒दिंद्र॑मिंद्रि॒याय॒ स्वाहा᳚ ॥ 2 ॥

पृ॒थि॒वी होता॒ दश॑ ॥ 2 ॥

अ॒ग्निर्​होता᳚ । अ॒श्विना᳚ऽध्व॒र्यू । त्वष्टा॒ऽग्नीत् । मि॒त्र उ॑पव॒क्ता । सोम॒स्सोम॑स्य पुरो॒गाः । शु॒क्रस्शु॒क्रस्य॑ पुरो॒गाः । श्रा॒तास्त॑ इंद्र॒ सोमाः᳚ । वाता॑पेर्​हवन॒श्रुत॒स्स्वाहा᳚ ॥ 3 ॥

अ॒ग्निर्​होता॒ऽष्टौ ॥ 3 ॥

सूर्यं॑ ते॒ चक्षुः॑ । वातं॑ प्रा॒णः । द्यां पृ॒ष्ठम् । अं॒तरि॑क्षमा॒त्मा । अंगै᳚र्य॒ज्ञम् । पृ॒थि॒वीग्ं शरी॑रैः । वाच॑स्प॒तेऽच्छि॑द्रया वा॒चा । अच्छि॑द्रया जु॒ह्वा᳚ । दि॒वि दे॑वा॒वृध॒ग्ं॒ होत्रा॒ मेर॑यस्व॒ स्वाहा᳚ ॥ 4 ॥

सूर्यं॑ ते॒ नव॑ ॥ 4 ॥

म॒हाह॑वि॒र्​होता᳚ । स॒त्यह॑विरध्व॒र्युः । अच्यु॑तपाजा अ॒ग्नीत् । अच्यु॑तमना उपव॒क्ता । अ॒ना॒धृ॒ष्यश्चा᳚प्रतिधृ॒ष्यश्च॑ य॒ज्ञस्या॑भिग॒रौ । अ॒यास्य॑ उद्गा॒ता । वाच॑स्पते हृद्विधे नामन्न् । वि॒धेम॑ ते॒ नाम॑ । वि॒धेस्त्वम॒स्माकं॒ नाम॑ । वा॒चस्पति॒स्सोम॑मपात् । मा दैव्य॒स्तंतु॒श्छेदि॒ मा म॑नु॒ष्यः॑ । नमो॑ दि॒वे । नमः॑ पृथि॒व्यै स्वाहा᳚ ॥ 5 ॥

अ॒पा॒त्त्रीणि॑ च ॥ 5 ॥

वाग्घोता᳚ । दी॒क्षा पत्नी᳚ । वातो᳚ऽध्व॒र्युः । आपो॑ऽभिग॒रः । मनो॑ ह॒विः । तप॑सि जुहोमि । भूर्भुव॒स्सुवः॑ । ब्रह्म॑ स्वयं॒भु । ब्रह्म॑णे स्वयं॒भुवे॒ स्वाहा᳚ ॥ 6 ॥

वाग्घोता॒ नव॑ ॥ 6 ॥

ब्रा॒ह्म॒ण एक॑होता । स य॒ज्ञः । स मे॑ ददातु प्र॒जां प॒शून्पुष्टिं॒-यँशः॑ । य॒ज्ञश्च॑ मे भूयात् । अ॒ग्निर्द्विहो॑ता । स भ॒र्ता । स मे॑ ददातु प्र॒जां प॒शून्पुष्टिं॒-यँशः॑ । भ॒र्ता च॑ मे भूयात् । पृ॒थि॒वी त्रिहो॑ता । स प्र॑ति॒ष्ठा ॥ 7 ॥

स मे॑ ददातु प्र॒जां प॒शून्पुष्टिं॒-यँशः॑ । प्र॒ति॒ष्ठा च॑ मे भूयात् । अं॒तरि॑क्षं॒ चतु॑र्​होता । स वि॒ष्ठाः । स मे॑ ददातु प्र॒जां प॒शून्पुष्टिं॒-यँशः॑ । वि॒ष्ठाश्च॑ मे भूयात् । वा॒युः पंच॑होता । स प्रा॒णः । स मे॑ ददातु प्र॒जां प॒शून्पुष्टिं॒-यँशः॑ । प्रा॒णश्च॑ मे भूयात् ॥ 8 ॥

चं॒द्रमाः॒ षड्ढो॑ता । स ऋ॒तून्क॑ल्पयाति । स मे॑ ददातु प्र॒जां प॒शून्पुष्टिं॒-यँशः॑ । ऋ॒तव॑श्च मे कल्पंताम् । अन्नग्ं॑ स॒प्तहो॑ता । स प्रा॒णस्य॑ प्रा॒णः । स मे॑ ददातु प्र॒जां प॒शून्पुष्टिं॒-यँशः॑ । प्रा॒णस्य॑ च मे प्रा॒णो भू॑यात् । द्यौर॒ष्टहो॑ता । सो॑ऽनाधृ॒ष्यः ॥ 9 ॥

स मे॑ ददातु प्र॒जां प॒शून्पुष्टिं॒-यँशः॑ । अ॒ना॒धृ॒ष्यश्च॑ भूयासम् । आ॒दि॒त्यो नव॑होता । स ते॑ज॒स्वी । स मे॑ ददातु प्र॒जां प॒शून्पुष्टिं॒-यँशः॑ । ते॒ज॒स्वी च॑ भूयासम् । प्र॒जाप॑ति॒र्दश॑होता । स इ॒दग्ं सर्व᳚म् । स मे॑ ददातु प्र॒जां प॒शून्पुष्टिं॒-यँशः॑ । सर्वं॑ च मे भूयात् ॥ 10 ॥

प्र॒ति॒ष्ठा प्रा॒णश्च॑ मे भूयादनाधृ॒ष्यस्सर्वं च मे भूयात् ॥

ब्रा॒ह्म॒णो य॒ज्ञो᳚ऽग्निर्भ॒र्ता पृ॑थि॒वी प्र॑ति॒ष्ठाऽंतरि॑क्षं-विँ॒ष्ठा वा॒युः प्रा॒णश्चं॒द्रमा॑ स ऋ॒तूनन्न॒ग्ं॒ स प्रा॒णस्य॑ प्रा॒णो द्यौर॑नाधृ॒ष्य आ॑दि॒त्यस्स ते॑ज॒स्वी प्र॒जाप॑तिः॒ स इ॒दग्ं सर्व॒ग्ं॒ सर्वं॑ च मे भूयात् ॥

अ॒ग्निर्यजु॑र्भिः । स॒वि॒ता स्तोमैः᳚ । इंद्र॑ उक्थाम॒दैः । मि॒त्रावरु॑णावा॒शिषा᳚ । अंगि॑रसो॒ धिष्णि॑यैर॒ग्निभिः॑ । म॒रुत॑स्सदोहविर्धा॒नाभ्या᳚म् । आपः॒ प्रोक्ष॑णीभिः । ओष॑धयो ब॒र्​हिषा᳚ । अदि॑ति॒र्वेद्या᳚ । सोमो॑ दी॒क्षया᳚ ॥ 11 ॥

त्वष्टे॒ध्मेन॑ । विष्णु॑र्य॒ज्ञेन॑ । वस॑व॒ आज्ये॑न । आ॒दि॒त्या दक्षि॑णाभिः । विश्वे॑ दे॒वा ऊ॒र्जा । पू॒षा स्व॑गाका॒रेण॑ । बृह॒स्पतिः॑ पुरो॒धया᳚ । प्र॒जाप॑तिरुद्गी॒थेन॑ । अं॒तरि॑क्षं प॒वित्रे॑ण । वा॒युः पात्रैः᳚ । अ॒हग्ग्‍ं श्र॒द्धया᳚ ॥ 12 ॥

दी॒क्षया॒ पात्रै॒रेकं॑ च ॥ 8 ॥

सेनेंद्र॑स्य । धेना॒ बृह॒स्पतेः᳚ । प॒थ्या॑ पू॒ष्णः । वाग्वा॒योः । दी॒क्षा सोम॑स्य । पृ॒थि॒व्य॑ग्नेः । वसू॑नां गाय॒त्री । रु॒द्राणां᳚ त्रि॒ष्टुक् । आ॒दि॒त्यानां॒ जग॑ती । विष्णो॑रनु॒ष्टुक् ॥ 13 ॥

वरु॑णस्य वि॒राट् । य॒ज्ञस्य॑ पं॒क्तिः । प्र॒जाप॑ते॒रनु॑मतिः । मि॒त्रस्य॑ श्र॒द्धा । स॒वि॒तुः प्रसू॑तिः । सूर्य॑स्य॒ मरी॑चिः । चं॒द्रम॑सो रोहि॒णी । ऋषी॑णामरुंध॒ती । प॒र्जन्य॑स्य वि॒द्युत् । चत॑स्रो॒ दिशः॑ । चत॑स्रोऽवांतरदि॒शाः । अह॑श्च॒ रात्रि॑श्च । कृ॒षिश्च॒ वृष्टि॑श्च । त्विषि॒श्चाप॑चितिश्च । आप॒श्चौष॑धयश्च । ऊर्क्च॑ सू॒नृता॑ च दे॒वानां॒ पत्न॑यः ॥ 14 ॥

अ॒नु॒ष्टुग्दिश॒ष्षट्च॑ ॥ 9 ॥

दे॒वस्य॑ त्वा सवि॒तुः प्र॑स॒वे । अ॒श्विनो᳚र्बा॒हुभ्या᳚म् । पू॒ष्णो हस्ता᳚भ्यां॒ प्रति॑गृह्णामि । राजा᳚ त्वा॒ वरु॑णो नयतु देवि दक्षिणे॒ऽग्नये॒ हिर॑ण्यम् । तेना॑मृत॒त्वम॑श्याम् । वयो॑ दा॒त्रे । मयो॒ मह्य॑मस्तु प्रतिग्रही॒त्रे । क इ॒दं कस्मा॑ अदात् । कामः॒ कामा॑य । कामो॑ दा॒ता ॥ 15 ॥

कामः॑ प्रतिग्रही॒ता । कामग्ं॑ समु॒द्रमावि॑श । कामे॑न त्वा॒ प्रति॑गृह्णामि । कामै॒तत्ते᳚ । ए॒षा ते॑ काम॒ दक्षि॑णा । उ॒त्ता॒नस्त्वा᳚ऽऽंगीर॒सः प्रति॑गृह्णातु । सोमा॑य॒ वासः॑ । रु॒द्राय॒ गाम् । वरु॑णा॒याश्व᳚म् । प्र॒जाप॑तये॒ पुरु॑षम् ॥ 16 ॥

मन॑वे॒ तल्प᳚म् । त्वष्ट्रे॒ऽजाम् । पू॒ष्णेऽवि᳚म् । निर्​ऋ॑त्या अश्वतरगर्द॒भौ । हि॒मव॑तो ह॒स्तिन᳚म् । गं॒ध॒र्वा॒प्स॒राभ्य॑स्स्रगलंकर॒णे । विश्वे᳚भ्यो दे॒वेभ्यो॑ धा॒न्यम् । वा॒चेऽन्न᳚म् । ब्रह्म॑ण ओद॒नम् । स॒मु॒द्रायापः॑ ॥ 17 ॥

उ॒त्ता॒नायां᳚गीर॒सायानः॑ । वै॒श्वा॒न॒राय॒ रथ᳚म् । वै॒श्वा॒न॒रः प्र॒त्नथा॒ नाक॒मारु॑हत् । दि॒वः पृ॒ष्ठं भंद॑मानस्सु॒मन्म॑भिः । स पू᳚र्व॒वज्ज॒नय॑ज्जं॒तवे॒ धन᳚म् । स॒मा॒नम॑ज्मा॒ परि॑याति॒ जागृ॑विः । राजा᳚ त्वा॒ वरु॑णो नयतु देवि दक्षिणे वैश्वान॒राय॒ रथ᳚म् । तेना॑मृत॒त्वम॑श्याम् । वयो॑ दा॒त्रे । मयो॒ मह्य॑मस्तु प्रतिग्रही॒त्रे ॥ 18 ॥

क इ॒दं कस्मा॑ अदात् । कामः॒ कामा॑य । कामो॑ दा॒ता । कामः॑ प्रतिग्रही॒ता । कामग्ं॑ समु॒द्रमावि॑श । कामे॑न त्वा॒ प्रति॑गृह्णामि । कामै॒तत्ते᳚ । ए॒षा ते॑ काम॒ दक्षि॑णा । उ॒त्ता॒नस्त्वा᳚ऽऽंगीर॒सः प्रति॑गृह्णातु ॥ 19 ॥

दा॒ता पुरु॑ष॒मापः॑ प्रतिग्रही॒त्रे नव॑ च ॥ 10 ॥

सु॒वर्णं॑ घ॒र्मं परि॑वेद वे॒नम् । इंद्र॑स्या॒ऽऽत्मानं॑ दश॒धा चरं॑तम् । अं॒तस्स॑मु॒द्रे मन॑सा॒ चरं॑तम् । ब्रह्माऽन्व॑विंद॒द्दश॑होतार॒मर्णे᳚ । अं॒तः प्रवि॑ष्टश्शा॒स्ता जना॑नाम् । एक॒स्सन्ब॑हु॒धा वि॑चारः । श॒तग्ं शु॒क्राणि॒ यत्रैकं॒ भवं॑ति । सर्वे॒ वेदा॒ यत्रैकं॒ भवं॑ति । सर्वे॒ होता॑रो॒ यत्रैकं॒ भवं॑ति । स॒ मान॑सीन आ॒त्मा जना॑नाम् ॥ 20 ॥

अं॒तः प्रवि॑ष्टश्शा॒स्ता जना॑ना॒ग्ं॒ सर्वा᳚त्मा । सर्वाः᳚ प्र॒जा यत्रैकं॒ भवं॑ति । चतु॑र्​होतारो॒ यत्र॑ सं॒पदं॒ गच्छं॑ति दे॒वैः । स॒ मान॑सीन आ॒त्मा जना॑नाम् । ब्रह्मेंद्र॑म॒ग्निं जग॑तः प्रति॒ष्ठाम् । दि॒व आ॒त्मानग्ं॑ सवि॒तारं॒ बृह॒स्पति᳚म् । चतु॑र्​होतारं प्र॒दिशोऽनु॑क्लृ॒प्तम् । वा॒चो वी॒र्यं॑ तप॒साऽन्व॑विंदत् । अं॒तः प्रवि॑ष्टं क॒र्तार॑मे॒तम् । त्वष्टा॑रग्ं रू॒पाणि॑ विकु॒र्वंतं॑-विँप॒श्चिम् ॥ 21 ॥

अ॒मृत॑स्य प्रा॒णं-यँ॒ज्ञमे॒तम् । चतु॑र्​होतृणामा॒त्मानं॑ क॒वयो॒ निचि॑क्युः । अं॒तः प्रवि॑ष्टं क॒र्तार॑मे॒तम् । दे॒वानां॒ बंधु॒ निहि॑तं॒ गुहा॑सु । अ॒मृते॑न क्लृ॒प्तं-यँ॒ज्ञमे॒तम् । चतु॑र्​होतृणामा॒त्मानं॑ क॒वयो॒ निचि॑क्युः । श॒तं नि॒युतः॒ परि॑वेद॒ विश्वा॑ वि॒श्ववा॑रः । विश्व॑मि॒दं-वृँ॑णाति । इंद्र॑स्या॒ऽऽत्मा निहि॑तः॒ पंच॑होता । अ॒मृतं॑ दे॒वाना॒मायुः॑ प्र॒जाना᳚म् ॥ 22 ॥

इंद्र॒ग्ं॒ राजा॑नग्ं सवि॒तार॑मे॒तम् । वा॒योरा॒त्मानं॑ क॒वयो॒ निचि॑क्युः । र॒श्मिग्ं र॑श्मी॒नां मध्ये॒ तपं॑तम् । ऋ॒तस्य॑ प॒दे क॒वयो॒ निपां᳚ति । य आं᳚डको॒शे भुव॑नं बि॒भर्ति॑ । अनि॑र्भिण्ण॒स्सन्नथ॑ लो॒कान् वि॒चष्टे᳚ । यस्यां᳚डको॒शग्ं शुष्म॑मा॒हुः प्रा॒णमुल्ब᳚म् । तेन॑ क्लृ॒प्तो॑ऽमृते॑ना॒हम॑स्मि । सु॒वर्णं॒ कोश॒ग्ं॒ रज॑सा॒ परी॑वृतम् । दे॒वानां᳚-वँसु॒धानीं᳚-विँ॒राज᳚म् ॥ 23 ॥

अ॒मृत॑स्य पू॒र्णां तामु॑ क॒लां-विँच॑क्षते । पाद॒ग्ं॒ षड्ढो॑तु॒र्न किला॑ऽऽविवित्से । येन॒र्तवः॑ पंच॒धोत क्लृ॒प्ताः । उ॒त वा॑ ष॒ड्धा मन॒सोत क्लृ॒प्ताः । तग्ं षड्ढो॑तारमृ॒तुभिः॒ कल्प॑मानम् । ऋ॒तस्य॑ प॒दे क॒वयो॒ निपां᳚ति । अं॒तः प्रवि॑ष्टं क॒र्तार॑मे॒तम् । अं॒तश्चं॒द्रम॑सि॒ मन॑सा॒ चरं॑तम् । स॒हैव संतं॒ न विजा॑नंति दे॒वाः । इंद्र॑स्या॒ऽऽत्मानग्ं॑ शत॒धा चरं॑तम् ॥ 24 ॥

इंद्रो॒ राजा॒ जग॑तो॒ य ईशे᳚ । स॒प्तहो॑ता सप्त॒धा विक्लृ॑प्तः । परे॑ण॒ तंतुं॑ परिषि॒च्यमा॑नम् । अं॒तरा॑दि॒त्ये मन॑सा॒ चरं॑तम् । दे॒वाना॒ग्ं॒ हृद॑यं॒ ब्रह्माऽन्व॑विंदत् । ब्रह्मै॒तद्ब्रह्म॑ण॒ उज्ज॑भार । अ॒र्कग्ग्‍ं श्चोतं॑तग्ं सरि॒रस्य॒ मध्ये᳚ । आ यस्मिं॑थ्​स॒प्त पेर॑वः । मेहं॑ति बहु॒लाग्ं श्रिय᳚म् । ब॒ह्व॒श्वामिं॑द्र॒ गोम॑तीम् ॥ 25 ॥

अच्यु॑तां बहु॒लाग्ं श्रिय᳚म् । स हरि॑र्वसु॒वित्त॑मः । पे॒रुरिंद्रा॑य पिन्वते । ब॒ह्व॒श्वामिं॑द्र॒ गोम॑तीम् । अच्यु॑तां बहु॒लाग्ं श्रिय᳚म् । मह्य॒मिंद्रो॒ निय॑च्छतु । श॒तग्ं श॒ता अ॑स्य यु॒क्ता हरी॑णाम् । अ॒र्वाङा या॑तु॒ वसु॑भी र॒श्मिरिंद्रः॑ । प्रमग्ं‍ह॑ माणो बहु॒लाग्ं श्रिय᳚म् । र॒श्मिरिंद्र॑स्सवि॒ता मे॒ निय॑च्छतु ॥ 26 ॥

घृ॒तं तेजो॒ मधु॑मदिंद्रि॒यम् । मय्य॒यम॒ग्निर्द॑धातु । हरिः॑ पतं॒गः प॑ट॒री सु॑प॒र्णः । दि॒वि॒क्षयो॒ नभ॑सा॒ य एति॑ । स न॒ इंद्रः॑ कामव॒रं द॑दातु । पंचा॑रं च॒क्रं परि॑वर्तते पृ॒थु । हिर॑ण्यज्योतिस्सरि॒रस्य॒ मध्ये᳚ । अज॑स्रं॒ ज्योति॒र्नभ॑सा॒ सर्प॑देति । स न॒ इंद्रः॑ कामव॒रं द॑दातु । स॒प्त युं॑जंति॒ रथ॒मेक॑चक्रम् ॥ 27 ॥

एको॒ अश्वो॑ वहति सप्तना॒मा । त्रि॒नाभि॑ च॒क्रम॒जर॒मन॑र्वम् । येने॒मा विश्वा॒ भुव॑नानि तस्थुः । भ॒द्रं पश्यं॑त॒ उप॑सेदु॒रग्रे᳚ । तपो॑ दी॒क्षामृष॑यस्सुव॒र्विदः॑ । ततः॑ क्ष॒त्त्रं बल॒मोज॑श्च जा॒तम् । तद॒स्मै दे॒वा अ॒भिसं न॑मंतु । श्वे॒तग्ं र॒श्मिं बो॑भु॒ज्यमा॑नम् । अ॒पां ने॒तारं॒ भुव॑नस्य गो॒पाम् । इंद्रं॒ निचि॑क्युः पर॒मे व्यो॑मन्न् ॥ 28 ॥

रोहि॑णीः पिंग॒ला एक॑रूपाः । क्षरं॑तीः पिंग॒ला एक॑रूपाः । श॒तग्ं स॒हस्रा॑णि प्र॒युता॑नि॒ नाव्या॑नाम् । अ॒यं-यँश्श्वे॒तो र॒श्मिः । परि॒ सर्व॑मि॒दं जग॑त् । प्र॒जां प॒शूंधना॑नि । अ॒स्माकं॑ ददातु । श्वे॒तो र॒श्मिः परि॒ सर्वं॑ बभूव । सुव॒न्मह्यं॑ प॒शून् वि॒श्वरू॑पान् । प॒तं॒गम॒क्तमसु॑रस्य मा॒यया᳚ ॥ 29 ॥

हृ॒दा प॑श्यंति॒ मन॑सा मनी॒षिणः॑ । स॒मु॒द्रे अं॒तः क॒वयो॒ विच॑क्षते । मरी॑चीनां प॒दमि॑च्छंति वे॒धसः॑ । प॒तं॒गो वाचं॒ मन॑सा बिभर्ति । तां गं॑ध॒र्वो॑ऽवद॒द्गर्भे॑ अं॒तः । तां द्योत॑मानाग्ं स्व॒र्यं॑ मनी॒षाम् । ऋ॒तस्य॑ प॒दे क॒वयो॒ निपां᳚ति । ये ग्रा॒म्याः प॒शवो॑ वि॒श्वरू॑पाः । विरू॑पा॒स्संतो॑ बहु॒धैक॑रूपाः । अ॒ग्निस्ताग्ं अग्रे॒ प्रमु॑मोक्तु दे॒वः ॥ 30 ॥

प्र॒जाप॑तिः प्र॒जया॑ सं​विँदा॒नः । वी॒तग्ग्‍ं स्तु॑के स्तुके । यु॒वम॒स्मासु॒ निय॑च्छतम् । प्र प्र॑ य॒ज्ञप॑तिं तिर । ये ग्रा॒म्याः प॒शवो॑ वि॒श्वरू॑पाः । विरू॑पा॒स्संतो॑ बहु॒धैक॑रूपाः । तेषाग्ं॑ सप्ता॒नामि॒ह रंति॑रस्तु । रा॒यस्पोषा॑य सुप्रजा॒स्त्वाय॑ सु॒वीर्या॑य । य आ॑र॒ण्याः प॒शवो॑ वि॒श्वरू॑पाः । विरू॑पा॒स्संतो॑ बहु॒धैक॑रूपाः । वा॒युस्ताग्ं अग्रे॒ प्रमु॑मोक्तु दे॒वः । प्र॒जाप॑तिः प्र॒जया॑ सं​विँदा॒नः । इडा॑यै सृ॒प्तं घृ॒तव॑च्चराच॒रम् । दे॒वा अन्व॑विंद॒न्गुहा॑ हि॒तम् । य आ॑र॒ण्याः प॒शवो॑ वि॒श्वरू॑पाः । विरू॑पा॒स्संतो॑ बहु॒धैक॑रूपाः । तेषाग्ं॑ सप्ता॒नामि॒ह रंति॑रस्तु । रा॒यस्पोषा॑य सुप्रजा॒स्त्वाय॑ सु॒वीर्या॑य ॥ 31 ॥

आ॒त्मा जना॑नां-विँकु॒र्वंतं॑-विँप॒श्चिं प्र॒जानां᳚-वँसु॒धानीं᳚-विँ॒राजं॒ चरं॑तं॒ गोम॑तीं मे॒ निय॑च्छ॒त्वेक॑चक्रं॒-व्योँ॑मन्मा॒यया॑ दे॒व एक॑रूपा अ॒ष्टौ च॑ ॥ 11 ॥

स॒हस्र॑शीर्​षा॒ पुरु॑षः । स॒ह॒स्रा॒क्षस्स॒हस्र॑पात् ।

स भूमिं॑-विँ॒श्वतो॑ वृ॒त्वा । अत्य॑तिष्ठद्दशांगु॒लम् ।

पुरु॑ष ए॒वेदग्ं सर्व᳚म् । यद्भू॒तं-यँच्च॒ भव्य᳚म् ।

उ॒तामृ॑त॒त्वस्येशा॑नः । यदन्ने॑नाति॒रोह॑ति । ए॒तावा॑नस्य महि॒मा । अतो॒ ज्यायाग्ं॑श्च॒ पूरु॑षः ॥ 32,33 ॥

पादो᳚ऽस्य॒ विश्वा॑ भू॒तानि॑ । त्रि॒पाद॑स्या॒मृतं॑ दि॒वि ।

त्रि॒पादू॒र्ध्व उदै॒त्पुरु॑षः । पादो᳚ऽस्ये॒हाभ॑वा॒त्पुनः॑ ।

ततो॒ विष्व॒ङ्व्य॑क्रामत् । सा॒श॒ना॒न॒श॒ने अ॒भि ।

तस्मा᳚द्वि॒राड॑जायत । वि॒राजो॒ अधि॒ पूरु॑षः । स जा॒तो अत्य॑रिच्यत । प॒श्चाद्भूमि॒मथो॑ पु॒रः ॥ 34,35 ॥

यत्पुरु॑षेण ह॒विषा᳚ । दे॒वा य॒ज्ञमत॑न्वत ।

व॒सं॒तो अ॑स्याऽऽसी॒दाज्य᳚म् । ग्री॒ष्म इ॒ध्मश्श॒रद्ध॒विः ।

स॒प्तास्या॑ऽऽसन्परि॒धयः॑ । त्रिस्स॒प्त स॒मिधः॑ कृ॒ताः ।

दे॒वा यद्य॒ज्ञं त॑न्वा॒नाः । अब॑ध्न॒न्पुरु॑षं प॒शुम् ।

तं-यँ॒ज्ञं ब॒र्​हिषि॒ प्रौक्षन्॑ । पुरु॑षं जा॒तम॑ग्र॒तः ॥ 34,35 ॥

तेन॑ दे॒वा अय॑जंत । सा॒ध्या ऋष॑यश्च॒ ये ।

तस्मा᳚द्य॒ज्ञाथ्स॑र्व॒हुतः॑ । संभृ॑तं पृषदा॒ज्यम् ।

प॒शूग्‍स्ताग्‍श्च॑क्रे वाय॒व्यान्॑ । आ॒र॒ण्यान्ग्रा॒म्याश्च॒ ये ।

तस्मा᳚द्य॒ज्ञाथ्स॑र्व॒हुतः॑ । ऋच॒स्सामा॑नि जज्ञिरे ।

छंदाग्ं॑सि जज्ञिरे॒ तस्मा᳚त् । यजु॒स्तस्मा॑दजायत ॥ 35,36 ॥

तस्मा॒दश्वा॑ अजायंत । ये के चो॑भ॒याद॑तः ।

गावो॑ ह जज्ञिरे॒ तस्मा᳚त् । तस्मा᳚ज्जा॒ता अ॑जा॒वयः॑ ।

यत्पुरु॑षं॒-व्यँ॑दधुः । क॒ति॒धा व्य॑कल्पयन्न् ।

मुखं॒ किम॑स्य॒ कौ बा॒हू । का वू॒रू पादा॑वुच्येते ।

ब्रा॒ह्म॒णो᳚ऽस्य॒ मुख॑मासीत् । बा॒हू रा॑ज॒न्यः॑ कृ॒तः ॥ 36,37 ॥

ऊ॒रू तद॑स्य॒ यद्वैश्यः॑ । प॒द्भ्याग्ं शू॒द्रो अ॑जायत ।

चं॒द्रमा॒ मन॑सो जा॒तः । चक्षो॒स्सूर्यो॑ अजायत ।

मुखा॒दिंद्र॑श्चा॒ग्निश्च॑ । प्रा॒णाद्वा॒युर॑जायत ।

नाभ्या॑ आसीदं॒तरि॑क्षम् । शी॒र्​ष्णो द्यौस्सम॑वर्तत ।

प॒द्भ्यां भूमि॒र्दिशः॒ श्रोत्रा᳚त् ।

तथा॑ लो॒काग्ं अ॑कल्पयन्न् ॥ 37,38 ॥

वेदा॒हमे॒तं पुरु॑षं म॒हांत᳚म् ।

आ॒दि॒त्यव॑र्णं॒ तम॑स॒स्तु पा॒रे ।

सर्वा॑णि रू॒पाणि॑ वि॒चित्य॒ धीरः॑ ।

नामा॑नि कृ॒त्वाऽभि॒वद॒न् यदास्ते᳚ ।

धा॒ता पु॒रस्ता॒द्यमु॑दाज॒हार॑ ।

श॒क्रः प्रवि॒द्वान्प्र॒दिश॒श्चत॑स्रः ।

तमे॒वं-विँ॒द्वान॒मृत॑ इ॒ह भ॑वति ।

नान्यः पंथा॒ अय॑नाय विद्यते ।

य॒ज्ञेन॑ य॒ज्ञम॑यजंत दे॒वाः ।

तानि॒ धर्मा॑णि प्रथ॒मान्या॑सन्न् ।

ते ह॒ नाकं॑ महि॒मान॑स्सचंते ।

यत्र॒ पूर्वे॑ सा॒ध्यास्संति॑ दे॒वाः ॥ 38,39 ॥

पुरु॑षः पु॒रो᳚ऽग्र॒तो॑ऽजायत कृ॒तो॑ऽकल्पयन्नासं॒द्वे च॑ ॥ 12 ॥

ज्याया॒नधि॒ पूरु॑षः । अन्यत्र॒ पुरु॑षः ॥

अ॒द्भ्यस्संभू॑तः पृथि॒व्यै रसा᳚च्च ।

वि॒श्वक॑र्मण॒स्सम॑वर्त॒ताधि॑ ।

तस्य॒ त्वष्टा॑ वि॒दध॑द्रू॒पमे॑ति ।

तत्पुरु॑षस्य॒ विश्व॒माजा॑न॒मग्रे᳚ ।

वेदा॒हमे॒तं पुरु॑षं म॒हांत᳚म् ।

आ॒दि॒त्यव॑र्णं॒ तम॑सः॒ पर॑स्तात् ।

तमे॒वं-विँ॒द्वान॒मृत॑ इ॒ह भ॑वति ।

नान्यः पंथा॑ विद्य॒तेऽय॑नाय ।

प्र॒जाप॑तिश्चरति॒ गर्भे॑ अं॒तः ।

अ॒जाय॑मानो बहु॒धा विजा॑यते ॥ 39,40 ॥

तस्य॒ धीराः॒ परि॑जानंति॒ योनि᳚म् । मरी॑चीनां प॒दमि॑च्छंति वे॒धसः॑ । यो दे॒वेभ्य॒ आत॑पति । यो दे॒वानां᳚ पु॒रोहि॑तः ।

पूर्वो॒ यो दे॒वेभ्यो॑ जा॒तः । नमो॑ रु॒चाय॒ ब्राह्म॑ये । रुचं॑ ब्रा॒ह्मं ज॒नयं॑तः । दे॒वा अग्रे॒ तद॑ब्रुवन्न् । यस्त्वै॒वं ब्रा᳚ह्म॒णो वि॒द्यात् । तस्य॑ दे॒वा अस॒न्वशे᳚ । ह्रीश्च॑ ते ल॒क्ष्मीश्च॒ पत्न्यौ᳚ । अ॒हो॒रा॒त्रे पा॒र्​श्वे । नक्ष॑त्राणि रू॒पम् । अ॒श्विनौ॒ व्यात्त᳚म् । इ॒ष्टं म॑निषाण । अ॒मुं म॑निषाण । सर्वं॑ मनिषाण ॥ 40,41 ॥

जा॒य॒ते॒ वशे॑ स॒प्त च॑ ॥ 13 ॥

भ॒र्ता सन्भ्रि॒यमा॑णो बिभर्ति । एको॑ दे॒वो ब॑हु॒धा निवि॑ष्टः । य॒दा भा॒रं तं॒द्रय॑ते॒ स भर्तु᳚म् । नि॒धाय॑ भा॒रं पुन॒रस्त॑मेति । तमे॒व मृ॒त्युम॒मृतं॒ तमा॑हुः । तं भ॒र्तारं॒ तमु॑ गो॒प्तार॑माहुः । स भृ॒तो भ्रि॒यमा॑णो बिभर्ति । य ए॑नं॒-वेँद॑ स॒त्येन॒ भर्तु᳚म् । स॒द्यो जा॒तमु॒त ज॑हात्ये॒षः । उ॒तो जरं॑तं॒ न ज॑हा॒त्येक᳚म् ॥ 41,42 ॥

उ॒तो ब॒हूनेक॒मह॑र्जहार । अतं॑द्रो दे॒वस्सद॑मे॒व प्रार्थः॑ । यस्तद्वेद॒ यत॑ आब॒भूव॑ । सं॒धां च॒ याग्ं सं॑द॒धे ब्रह्म॑णै॒षः । रम॑ते॒ तस्मि᳚न्नु॒त जी॒र्णे शया॑ने । नैनं॑ जहा॒त्यह॑स्सु पू॒र्व्येषु॑ । त्वामापो॒ अनु॒ सर्वा᳚श्चरंति जान॒तीः । व॒थ्सं पय॑सा पुना॒नाः । त्वम॒ग्निग्ं ह॑व्य॒वाह॒ग्ं॒ समिं॑थ्​से । त्वं भ॒र्ता मा॑त॒रिश्वा᳚ प्र॒जाना᳚म् ॥ 42,43 ॥

त्वं-यँ॒ज्ञस्त्वमु॑वे॒वासि॒ सोमः॑ । तव॑ दे॒वा हव॒मायं॑ति॒ सर्वे᳚ । त्वमेको॑ऽसि ब॒हूननु॒प्रवि॑ष्टः । नम॑स्ते अस्तु सु॒हवो॑ म एधि । नमो॑ वामस्तु शृणु॒तग्ं हवं॑ मे । प्राणा॑पानावजि॒रग्ं सं॒चरं॑तौ । ह्वया॑मि वां॒ ब्रह्म॑णा तू॒र्तमेत᳚म् । यो मां द्वेष्टि॒ तं ज॑हितं-युँवाना । प्राणा॑पानौ सं​विँदा॒नौ ज॑हितम् । अ॒मुष्यासु॑ना॒ मा संग॑साथाम् ॥ 43 ॥

तं मे॑ देवा॒ ब्रह्म॑णा सं​विँदा॒नौ । व॒धाय॑ दत्तं॒ तम॒हग्ं ह॑नामि । अस॑ज्जजान स॒त आब॑भूव । यं-यँं॑ ज॒जान॒ स उ॑ गो॒पो अ॑स्य । य॒दा भा॒रं तं॒द्रय॑ते॒ स भर्तु᳚म् । प॒रास्य॑ भा॒रं पुन॒रस्त॑मेति । तद्वै त्वं प्रा॒णो अ॑भवः । म॒हान्भोगः॑ प्र॒जाप॑तेः । भुजः॑ करि॒ष्यमा॑णः । यद्दे॒वान्प्राण॑यो॒ नव॑ ॥ 44 ॥

एकं॑ प्र॒जानां᳚ गसाथां॒ नव॑ ॥ 14 ॥

हरि॒ग्ं॒ हरं॑त॒मनु॑यंति दे॒वाः । विश्व॒स्येशा॑नं-वृँष॒भं म॑ती॒नाम् । ब्रह्म॒ सरू॑प॒मनु॑मे॒दमागा᳚त् । अय॑नं॒ मा विव॑धी॒र्विक्र॑मस्व । मा छि॑दो मृत्यो॒ मा व॑धीः । मा मे॒ बलं॒-विँवृ॑हो॒ मा प्रमो॑षीः । प्र॒जां मा मे॑ रीरिष॒ आयु॑रुग्र । नृ॒चक्ष॑सं त्वा ह॒विषा॑ विधेम । स॒द्यश्च॑कमा॒नाय॑ । प्र॒वे॒पा॒नाय॑ मृ॒त्यवे᳚ ॥ 45 ॥

प्रास्मा॒ आशा॑ अशृण्वन्न् । कामे॑नाजनय॒न्पुनः॑ । कामे॑न मे॒ काम॒ आगा᳚त् । हृद॑या॒द्धृद॑यं मृ॒त्योः । यद॒मीषा॑म॒दः प्रि॒यम् । तदैतूप॒माम॒भि । परं॑ मृत्यो॒ अनु॒ परे॑हि॒ पंथा᳚म् । यस्ते॒ स्व इत॑रो देव॒याना᳚त् । चक्षु॑ष्मते शृण्व॒ते ते᳚ ब्रवीमि । मा नः॑ प्र॒जाग्ं री॑रिषो॒ मोत वी॒रान् । प्र पू॒र्व्यं मन॑सा॒ वंद॑मानः । नाध॑मानो वृष॒भं च॑र्​षणी॒नाम् । यः प्र॒जाना॑मेक॒राण्मानु॑षीणाम् । मृ॒त्युं-यँ॑जे प्रथम॒जामृ॒तस्य॑ ॥ 46 ॥

मृ॒त्यवे॑ वी॒राग्ंश्च॒त्वारि॑ च ॥ 15 ॥

त॒रणि॑र्वि॒श्वद॑र्​शतो ज्योति॒ष्कृद॑सि सूर्य । विश्व॒मा भा॑सि रोच॒नम् । उ॒प॒या॒मगृ॑हीतोऽसि॒ सूर्या॑य त्वा॒ भ्राज॑स्वत ए॒ष ते॒ योनि॒स्सूर्या॑य त्वा॒ भ्राज॑स्वते ॥ 47 ॥ 16 ॥

आप्या॑यस्व मदिंतम॒ सोम॒ विश्वा॑भिरू॒तिभिः॑ । भवा॑ नस्स॒प्रथ॑स्तमः ॥ (48) ॥ 17 ॥

ई॒युष्टे ये पूर्व॑तरा॒मप॑श्यन् व्यु॒च्छंती॑मु॒षसं॒ मर्त्या॑सः । अ॒स्माभि॑रू॒ नु प्र॑ति॒चक्ष्या॑ऽभू॒दो ते यं॑ति॒ ये अ॑प॒रीषु॒ पश्यान्॑ ॥ 49 ॥ 18 ॥

ज्योति॑ष्मतीं त्वा सादयामि ज्योति॒ष्कृतं॑ त्वा सादयामि ज्योति॒र्विदं॑ त्वा सादयामि॒ भास्व॑तीं त्वा सादयामि॒ ज्वलं॑तीं त्वा सादयामि मल्मला॒भवं॑तीं त्वा सादयामि॒ दीप्य॑मानां त्वा सादयामि॒ रोच॑मानां त्वा सादया॒म्यज॑स्रां त्वा सादयामि बृ॒हज्ज्यो॑तिषं त्वा सादयामि बो॒धयं॑तीं त्वा सादयामि॒ जाग्र॑तीं त्वा सादयामि ॥ 50 ॥ 19 ॥

प्र॒या॒साय॒ स्वाहा॑ऽऽया॒साय॒ स्वाहा॑ विया॒साय॒ स्वाहा॑ सं​याँ॒साय॒ स्वाहो᳚द्या॒साय॒ स्वाहा॑ऽवया॒साय॒ स्वाहा॑ शु॒चे स्वाहा॒ शोका॑य॒ स्वाहा॑ तप्य॒त्वै स्वाहा॒ तप॑ते॒ स्वाहा᳚ ब्रह्मह॒त्यायै॒ स्वाहा॒ सर्व॑स्मै॒ स्वाहा᳚ ॥ 51 ॥ 20 ॥

चि॒त्तग्ं सं॑ता॒नेन॑ भ॒वं-यँ॒क्ना रु॒द्रं तनि॑म्ना पशु॒पतिग्ग्ं॑ स्थूलहृद॒येना॒ग्निग्ं हृद॑येन रु॒द्रं-लोँहि॑तेन श॒र्वं मत॑स्नाभ्यां महादे॒वमं॒तः पा᳚र्​श्वेनौषिष्ठ॒हनग्ं॑ शिंगीनिको॒श्या᳚भ्याम् ॥ 52 ॥ 21 ॥

चि॒त्तिः॑ पृथि॒व्य॑ग्नि॒स्सूर्यं॑ ते॒ चक्षु॑र्म॒हाह॑वि॒र्​होता॒ वाग्घोता᳚ ब्राह्म॒ण एक॑होता॒ऽग्निर्यजु॑र्भि॒स्सेनेंद्र॑स्य दे॒वस्य॑ सु॒वर्णं॑ घ॒र्मग्ं स॒हस्र॑शीर्​षा॒ऽद्भ्यो भ॒र्ता हरिं॑ त॒रणि॒राप्या॑यस्वे॒युष्टे ये ज्योति॑ष्मतीं प्रया॒साय॑ चि॒त्तमेक॑विग्ंशतिः ॥ 21 ॥

चित्ति॑र॒ग्निर्यजु॑र्भिरं॒तः प्रवि॑ष्टः प्र॒जाप॑तिर्भ॒र्तासन्प्रया॒साय॒ द्विपं॑चा॒शत् ॥ 52 ॥

चित्ति॑र॒ग्निर्यजु॑र्भिरं॒तः प्रवि॑ष्टः प्र॒जाप॑तिः प्र॒जया॑ सं​विँदा॒नस्तस्य॒ धीरा॒ ज्योति॑ष्मतीं॒ त्रिपं॑चा॒शत् ॥ 53 ॥

तच्छं॒-योँरावृ॑णीमहे । गा॒तुं-यँ॒ज्ञाय॑ ।

गा॒तुं-यँ॒ज्ञप॑तये । दैवी᳚ स्व॒स्तिर॑स्तु नः ।

स्व॒स्तिर्मानु॑षेभ्यः । ऊ॒र्ध्वं जि॑गातु भेष॒जम् ।

शं नो॑ अस्तु द्वि॒पदे᳚ । शं चतु॑ष्पदे ॥

ॐ शांतिः॒ शांतिः॒ शांतिः॑ ॥

চিত্তি পন্নম্

This document is in  Assamese

(কৃষ্ণযজুর্বেদীয তৈত্তিরীযারণ্যকে তৃতীয প্রপাঠকঃ)

হরিঃ ওম্ । তচ্ছং॒-যোঁরাবৃ॑ণীমহে । গা॒তুং-যঁ॒জ্ঞায॑ ।

গা॒তুং-যঁ॒জ্ঞপ॑তযে । দৈবী᳚ স্ব॒স্তির॑স্তু নঃ ।

স্ব॒স্তির্মানু॑ষেভ্যঃ । ঊ॒র্ধ্বং জি॑গাতু ভেষ॒জম্ ।

শং নো॑ অস্তু দ্বি॒পদে᳚ । শং চতু॑ষ্পদে ॥

ওং শাংতিঃ॒ শাংতিঃ॒ শাংতিঃ॑ ॥

ওং চিত্তি॒স্স্রুক্ । চি॒ত্তমাজ্য᳚ম্ । বাগ্বেদিঃ॑ । আধী॑তং ব॒র্​হিঃ । কেতো॑ অ॒গ্নিঃ । বিজ্ঞা॑তম॒গ্নিঃ । বাক্প॑তি॒র্​হোতা᳚ । মন॑ উপব॒ক্তা । প্রা॒ণো হ॒বিঃ । সামা᳚ধ্ব॒র্যুঃ । বাচ॑স্পতে বিধে নামন্ন্ । বি॒ধেম॑ তে॒ নাম॑ । বি॒ধেস্ত্বম॒স্মাকং॒ নাম॑ । বা॒চস্পতি॒স্সোমং॑ পিবতু । আঽস্মাসু॑ নৃ॒ম্ণং ধা॒ত্স্বাহা᳚ ॥ 1 ॥

অ॒ধ্ব॒র্যুঃ পংচ॑ চ ॥ 1 ॥

পৃ॒থি॒বী হোতা᳚ । দ্যৌর॑ধ্ব॒র্যুঃ । রু॒দ্রো᳚ঽগ্নীত্ । বৃহ॒স্পতি॑রুপব॒ক্তা । বাচ॑স্পতে বা॒চো বী॒র্যে॑ণ । সংভৃ॑ততমে॒নাঽঽয॑ক্ষ্যসে । যজ॑মানায॒ বার্য᳚ম্ । আ সুব॒স্কর॑স্মৈ । বা॒চস্পতি॒স্সোমং॑ পিবতি । জ॒জন॒দিংদ্র॑মিংদ্রি॒যায॒ স্বাহা᳚ ॥ 2 ॥

পৃ॒থি॒বী হোতা॒ দশ॑ ॥ 2 ॥

অ॒গ্নির্​হোতা᳚ । অ॒শ্বিনা᳚ঽধ্ব॒র্যূ । ত্বষ্টা॒ঽগ্নীত্ । মি॒ত্র উ॑পব॒ক্তা । সোম॒স্সোম॑স্য পুরো॒গাঃ । শু॒ক্রস্শু॒ক্রস্য॑ পুরো॒গাঃ । শ্রা॒তাস্ত॑ ইংদ্র॒ সোমাঃ᳚ । বাতা॑পের্​হবন॒শ্রুত॒স্স্বাহা᳚ ॥ 3 ॥

অ॒গ্নির্​হোতা॒ঽষ্টৌ ॥ 3 ॥

সূর্যং॑ তে॒ চক্ষুঃ॑ । বাতং॑ প্রা॒ণঃ । দ্যাং পৃ॒ষ্ঠম্ । অং॒তরি॑ক্ষমা॒ত্মা । অংগৈ᳚র্য॒জ্ঞম্ । পৃ॒থি॒বীগ্​ম্ শরী॑রৈঃ । বাচ॑স্প॒তেঽচ্ছি॑দ্রযা বা॒চা । অচ্ছি॑দ্রযা জু॒হ্বা᳚ । দি॒বি দে॑বা॒বৃধ॒গ্​ম্॒ হোত্রা॒ মের॑যস্ব॒ স্বাহা᳚ ॥ 4 ॥

সূর্যং॑ তে॒ নব॑ ॥ 4 ॥

ম॒হাহ॑বি॒র্​হোতা᳚ । স॒ত্যহ॑বিরধ্ব॒র্যুঃ । অচ্যু॑তপাজা অ॒গ্নীত্ । অচ্যু॑তমনা উপব॒ক্তা । অ॒না॒ধৃ॒ষ্যশ্চা᳚প্রতিধৃ॒ষ্যশ্চ॑ য॒জ্ঞস্যা॑ভিগ॒রৌ । অ॒যাস্য॑ উদ্গা॒তা । বাচ॑স্পতে হৃদ্বিধে নামন্ন্ । বি॒ধেম॑ তে॒ নাম॑ । বি॒ধেস্ত্বম॒স্মাকং॒ নাম॑ । বা॒চস্পতি॒স্সোম॑মপাত্ । মা দৈব্য॒স্তংতু॒শ্ছেদি॒ মা ম॑নু॒ষ্যঃ॑ । নমো॑ দি॒বে । নমঃ॑ পৃথি॒ব্যৈ স্বাহা᳚ ॥ 5 ॥

অ॒পা॒ত্ত্রীণি॑ চ ॥ 5 ॥

বাগ্ঘোতা᳚ । দী॒ক্ষা পত্নী᳚ । বাতো᳚ঽধ্ব॒র্যুঃ । আপো॑ঽভিগ॒রঃ । মনো॑ হ॒বিঃ । তপ॑সি জুহোমি । ভূর্ভুব॒স্সুবঃ॑ । ব্রহ্ম॑ স্বযং॒ভু । ব্রহ্ম॑ণে স্বযং॒ভুবে॒ স্বাহা᳚ ॥ 6 ॥

বাগ্ঘোতা॒ নব॑ ॥ 6 ॥

ব্রা॒হ্ম॒ণ এক॑হোতা । স য॒জ্ঞঃ । স মে॑ দদাতু প্র॒জাং প॒শূন্পুষ্টিং॒-যঁশঃ॑ । য॒জ্ঞশ্চ॑ মে ভূযাত্ । অ॒গ্নির্দ্বিহো॑তা । স ভ॒র্তা । স মে॑ দদাতু প্র॒জাং প॒শূন্পুষ্টিং॒-যঁশঃ॑ । ভ॒র্তা চ॑ মে ভূযাত্ । পৃ॒থি॒বী ত্রিহো॑তা । স প্র॑তি॒ষ্ঠা ॥ 7 ॥

স মে॑ দদাতু প্র॒জাং প॒শূন্পুষ্টিং॒-যঁশঃ॑ । প্র॒তি॒ষ্ঠা চ॑ মে ভূযাত্ । অং॒তরি॑ক্ষং॒ চতু॑র্​হোতা । স বি॒ষ্ঠাঃ । স মে॑ দদাতু প্র॒জাং প॒শূন্পুষ্টিং॒-যঁশঃ॑ । বি॒ষ্ঠাশ্চ॑ মে ভূযাত্ । বা॒যুঃ পংচ॑হোতা । স প্রা॒ণঃ । স মে॑ দদাতু প্র॒জাং প॒শূন্পুষ্টিং॒-যঁশঃ॑ । প্রা॒ণশ্চ॑ মে ভূযাত্ ॥ 8 ॥

চং॒দ্রমাঃ॒ ষড্ঢো॑তা । স ঋ॒তূন্ক॑ল্পযাতি । স মে॑ দদাতু প্র॒জাং প॒শূন্পুষ্টিং॒-যঁশঃ॑ । ঋ॒তব॑শ্চ মে কল্পংতাম্ । অন্নগ্​ম্॑ স॒প্তহো॑তা । স প্রা॒ণস্য॑ প্রা॒ণঃ । স মে॑ দদাতু প্র॒জাং প॒শূন্পুষ্টিং॒-যঁশঃ॑ । প্রা॒ণস্য॑ চ মে প্রা॒ণো ভূ॑যাত্ । দ্যৌর॒ষ্টহো॑তা । সো॑ঽনাধৃ॒ষ্যঃ ॥ 9 ॥

স মে॑ দদাতু প্র॒জাং প॒শূন্পুষ্টিং॒-যঁশঃ॑ । অ॒না॒ধৃ॒ষ্যশ্চ॑ ভূযাসম্ । আ॒দি॒ত্যো নব॑হোতা । স তে॑জ॒স্বী । স মে॑ দদাতু প্র॒জাং প॒শূন্পুষ্টিং॒-যঁশঃ॑ । তে॒জ॒স্বী চ॑ ভূযাসম্ । প্র॒জাপ॑তি॒র্দশ॑হোতা । স ই॒দগ্​ম্ সর্ব᳚ম্ । স মে॑ দদাতু প্র॒জাং প॒শূন্পুষ্টিং॒-যঁশঃ॑ । সর্বং॑ চ মে ভূযাত্ ॥ 10 ॥

প্র॒তি॒ষ্ঠা প্রা॒ণশ্চ॑ মে ভূযাদনাধৃ॒ষ্যস্সর্বং চ মে ভূযাত্ ॥

ব্রা॒হ্ম॒ণো য॒জ্ঞো᳚ঽগ্নির্ভ॒র্তা পৃ॑থি॒বী প্র॑তি॒ষ্ঠাঽংতরি॑ক্ষং-বিঁ॒ষ্ঠা বা॒যুঃ প্রা॒ণশ্চং॒দ্রমা॑ স ঋ॒তূনন্ন॒গ্​ম্॒ স প্রা॒ণস্য॑ প্রা॒ণো দ্যৌর॑নাধৃ॒ষ্য আ॑দি॒ত্যস্স তে॑জ॒স্বী প্র॒জাপ॑তিঃ॒ স ই॒দগ্​ম্ সর্ব॒গ্​ম্॒ সর্বং॑ চ মে ভূযাত্ ॥

অ॒গ্নির্যজু॑র্ভিঃ । স॒বি॒তা স্তোমৈঃ᳚ । ইংদ্র॑ উক্থাম॒দৈঃ । মি॒ত্রাবরু॑ণাবা॒শিষা᳚ । অংগি॑রসো॒ ধিষ্ণি॑যৈর॒গ্নিভিঃ॑ । ম॒রুত॑স্সদোহবির্ধা॒নাভ্যা᳚ম্ । আপঃ॒ প্রোক্ষ॑ণীভিঃ । ওষ॑ধযো ব॒র্​হিষা᳚ । অদি॑তি॒র্বেদ্যা᳚ । সোমো॑ দী॒ক্ষযা᳚ ॥ 11 ॥

ত্বষ্টে॒ধ্মেন॑ । বিষ্ণু॑র্য॒জ্ঞেন॑ । বস॑ব॒ আজ্যে॑ন । আ॒দি॒ত্যা দক্ষি॑ণাভিঃ । বিশ্বে॑ দে॒বা ঊ॒র্জা । পূ॒ষা স্ব॑গাকা॒রেণ॑ । বৃহ॒স্পতিঃ॑ পুরো॒ধযা᳚ । প্র॒জাপ॑তিরুদ্গী॒থেন॑ । অং॒তরি॑ক্ষং প॒বিত্রে॑ণ । বা॒যুঃ পাত্রৈঃ᳚ । অ॒হগ্গ্‍ং শ্র॒দ্ধযা᳚ ॥ 12 ॥

দী॒ক্ষযা॒ পাত্রৈ॒রেকং॑ চ ॥ 8 ॥

সেনেংদ্র॑স্য । ধেনা॒ বৃহ॒স্পতেঃ᳚ । প॒থ্যা॑ পূ॒ষ্ণঃ । বাগ্বা॒যোঃ । দী॒ক্ষা সোম॑স্য । পৃ॒থি॒ব্য॑গ্নেঃ । বসূ॑নাং গায॒ত্রী । রু॒দ্রাণাং᳚ ত্রি॒ষ্টুক্ । আ॒দি॒ত্যানাং॒ জগ॑তী । বিষ্ণো॑রনু॒ষ্টুক্ ॥ 13 ॥

বরু॑ণস্য বি॒রাট্ । য॒জ্ঞস্য॑ পং॒ক্তিঃ । প্র॒জাপ॑তে॒রনু॑মতিঃ । মি॒ত্রস্য॑ শ্র॒দ্ধা । স॒বি॒তুঃ প্রসূ॑তিঃ । সূর্য॑স্য॒ মরী॑চিঃ । চং॒দ্রম॑সো রোহি॒ণী । ঋষী॑ণামরুংধ॒তী । প॒র্জন্য॑স্য বি॒দ্যুত্ । চত॑স্রো॒ দিশঃ॑ । চত॑স্রোঽবাংতরদি॒শাঃ । অহ॑শ্চ॒ রাত্রি॑শ্চ । কৃ॒ষিশ্চ॒ বৃষ্টি॑শ্চ । ত্বিষি॒শ্চাপ॑চিতিশ্চ । আপ॒শ্চৌষ॑ধযশ্চ । ঊর্ক্চ॑ সূ॒নৃতা॑ চ দে॒বানাং॒ পত্ন॑যঃ ॥ 14 ॥

অ॒নু॒ষ্টুগ্দিশ॒ষ্ষট্চ॑ ॥ 9 ॥

দে॒বস্য॑ ত্বা সবি॒তুঃ প্র॑স॒বে । অ॒শ্বিনো᳚র্বা॒হুভ্যা᳚ম্ । পূ॒ষ্ণো হস্তা᳚ভ্যাং॒ প্রতি॑গৃহ্ণামি । রাজা᳚ ত্বা॒ বরু॑ণো নযতু দেবি দক্ষিণে॒ঽগ্নযে॒ হির॑ণ্যম্ । তেনা॑মৃত॒ত্বম॑শ্যাম্ । বযো॑ দা॒ত্রে । মযো॒ মহ্য॑মস্তু প্রতিগ্রহী॒ত্রে । ক ই॒দং কস্মা॑ অদাত্ । কামঃ॒ কামা॑য । কামো॑ দা॒তা ॥ 15 ॥

কামঃ॑ প্রতিগ্রহী॒তা । কামগ্​ম্॑ সমু॒দ্রমাবি॑শ । কামে॑ন ত্বা॒ প্রতি॑গৃহ্ণামি । কামৈ॒তত্তে᳚ । এ॒ষা তে॑ কাম॒ দক্ষি॑ণা । উ॒ত্তা॒নস্ত্বা᳚ঽঽংগীর॒সঃ প্রতি॑গৃহ্ণাতু । সোমা॑য॒ বাসঃ॑ । রু॒দ্রায॒ গাম্ । বরু॑ণা॒যাশ্ব᳚ম্ । প্র॒জাপ॑তযে॒ পুরু॑ষম্ ॥ 16 ॥

মন॑বে॒ তল্প᳚ম্ । ত্বষ্ট্রে॒ঽজাম্ । পূ॒ষ্ণেঽবি᳚ম্ । নির্​ঋ॑ত্যা অশ্বতরগর্দ॒ভৌ । হি॒মব॑তো হ॒স্তিন᳚ম্ । গং॒ধ॒র্বা॒প্স॒রাভ্য॑স্স্রগলংকর॒ণে । বিশ্বে᳚ভ্যো দে॒বেভ্যো॑ ধা॒ন্যম্ । বা॒চেঽন্ন᳚ম্ । ব্রহ্ম॑ণ ওদ॒নম্ । স॒মু॒দ্রাযাপঃ॑ ॥ 17 ॥

উ॒ত্তা॒নাযাং᳚গীর॒সাযানঃ॑ । বৈ॒শ্বা॒ন॒রায॒ রথ᳚ম্ । বৈ॒শ্বা॒ন॒রঃ প্র॒ত্নথা॒ নাক॒মারু॑হত্ । দি॒বঃ পৃ॒ষ্ঠং ভংদ॑মানস্সু॒মন্ম॑ভিঃ । স পূ᳚র্ব॒বজ্জ॒নয॑জ্জং॒তবে॒ ধন᳚ম্ । স॒মা॒নম॑জ্মা॒ পরি॑যাতি॒ জাগৃ॑বিঃ । রাজা᳚ ত্বা॒ বরু॑ণো নযতু দেবি দক্ষিণে বৈশ্বান॒রায॒ রথ᳚ম্ । তেনা॑মৃত॒ত্বম॑শ্যাম্ । বযো॑ দা॒ত্রে । মযো॒ মহ্য॑মস্তু প্রতিগ্রহী॒ত্রে ॥ 18 ॥

ক ই॒দং কস্মা॑ অদাত্ । কামঃ॒ কামা॑য । কামো॑ দা॒তা । কামঃ॑ প্রতিগ্রহী॒তা । কামগ্​ম্॑ সমু॒দ্রমাবি॑শ । কামে॑ন ত্বা॒ প্রতি॑গৃহ্ণামি । কামৈ॒তত্তে᳚ । এ॒ষা তে॑ কাম॒ দক্ষি॑ণা । উ॒ত্তা॒নস্ত্বা᳚ঽঽংগীর॒সঃ প্রতি॑গৃহ্ণাতু ॥ 19 ॥

দা॒তা পুরু॑ষ॒মাপঃ॑ প্রতিগ্রহী॒ত্রে নব॑ চ ॥ 10 ॥

সু॒বর্ণং॑ ঘ॒র্মং পরি॑বেদ বে॒নম্ । ইংদ্র॑স্যা॒ঽঽত্মানং॑ দশ॒ধা চরং॑তম্ । অং॒তস্স॑মু॒দ্রে মন॑সা॒ চরং॑তম্ । ব্রহ্মাঽন্ব॑বিংদ॒দ্দশ॑হোতার॒মর্ণে᳚ । অং॒তঃ প্রবি॑ষ্টশ্শা॒স্তা জনা॑নাম্ । এক॒স্সন্ব॑হু॒ধা বি॑চারঃ । শ॒তগ্​ম্ শু॒ক্রাণি॒ যত্রৈকং॒ ভবং॑তি । সর্বে॒ বেদা॒ যত্রৈকং॒ ভবং॑তি । সর্বে॒ হোতা॑রো॒ যত্রৈকং॒ ভবং॑তি । স॒ মান॑সীন আ॒ত্মা জনা॑নাম্ ॥ 20 ॥

অং॒তঃ প্রবি॑ষ্টশ্শা॒স্তা জনা॑না॒গ্​ম্॒ সর্বা᳚ত্মা । সর্বাঃ᳚ প্র॒জা যত্রৈকং॒ ভবং॑তি । চতু॑র্​হোতারো॒ যত্র॑ সং॒পদং॒ গচ্ছং॑তি দে॒বৈঃ । স॒ মান॑সীন আ॒ত্মা জনা॑নাম্ । ব্রহ্মেংদ্র॑ম॒গ্নিং জগ॑তঃ প্রতি॒ষ্ঠাম্ । দি॒ব আ॒ত্মানগ্​ম্॑ সবি॒তারং॒ বৃহ॒স্পতি᳚ম্ । চতু॑র্​হোতারং প্র॒দিশোঽনু॑ক্লৃ॒প্তম্ । বা॒চো বী॒র্যং॑ তপ॒সাঽন্ব॑বিংদত্ । অং॒তঃ প্রবি॑ষ্টং ক॒র্তার॑মে॒তম্ । ত্বষ্টা॑রগ্​ম্ রূ॒পাণি॑ বিকু॒র্বংতং॑-বিঁপ॒শ্চিম্ ॥ 21 ॥

অ॒মৃত॑স্য প্রা॒ণং-যঁ॒জ্ঞমে॒তম্ । চতু॑র্​হোতৃণামা॒ত্মানং॑ ক॒বযো॒ নিচি॑ক্যুঃ । অং॒তঃ প্রবি॑ষ্টং ক॒র্তার॑মে॒তম্ । দে॒বানাং॒ বংধু॒ নিহি॑তং॒ গুহা॑সু । অ॒মৃতে॑ন ক্লৃ॒প্তং-যঁ॒জ্ঞমে॒তম্ । চতু॑র্​হোতৃণামা॒ত্মানং॑ ক॒বযো॒ নিচি॑ক্যুঃ । শ॒তং নি॒যুতঃ॒ পরি॑বেদ॒ বিশ্বা॑ বি॒শ্ববা॑রঃ । বিশ্ব॑মি॒দং-বৃঁ॑ণাতি । ইংদ্র॑স্যা॒ঽঽত্মা নিহি॑তঃ॒ পংচ॑হোতা । অ॒মৃতং॑ দে॒বানা॒মাযুঃ॑ প্র॒জানা᳚ম্ ॥ 22 ॥

ইংদ্র॒গ্​ম্॒ রাজা॑নগ্​ম্ সবি॒তার॑মে॒তম্ । বা॒যোরা॒ত্মানং॑ ক॒বযো॒ নিচি॑ক্যুঃ । র॒শ্মিগ্​ম্ র॑শ্মী॒নাং মধ্যে॒ তপং॑তম্ । ঋ॒তস্য॑ প॒দে ক॒বযো॒ নিপাং᳚তি । য আং᳚ডকো॒শে ভুব॑নং বি॒ভর্তি॑ । অনি॑র্ভিণ্ণ॒স্সন্নথ॑ লো॒কান্ বি॒চষ্টে᳚ । যস্যাং᳚ডকো॒শগ্​ম্ শুষ্ম॑মা॒হুঃ প্রা॒ণমুল্ব᳚ম্ । তেন॑ ক্লৃ॒প্তো॑ঽমৃতে॑না॒হম॑স্মি । সু॒বর্ণং॒ কোশ॒গ্​ম্॒ রজ॑সা॒ পরী॑বৃতম্ । দে॒বানাং᳚-বঁসু॒ধানীং᳚-বিঁ॒রাজ᳚ম্ ॥ 23 ॥

অ॒মৃত॑স্য পূ॒র্ণাং তামু॑ ক॒লাং-বিঁচ॑ক্ষতে । পাদ॒গ্​ম্॒ ষড্ঢো॑তু॒র্ন কিলা॑ঽঽবিবিত্সে । যেন॒র্তবঃ॑ পংচ॒ধোত ক্লৃ॒প্তাঃ । উ॒ত বা॑ ষ॒ড্ধা মন॒সোত ক্লৃ॒প্তাঃ । তগ্​ম্ ষড্ঢো॑তারমৃ॒তুভিঃ॒ কল্প॑মানম্ । ঋ॒তস্য॑ প॒দে ক॒বযো॒ নিপাং᳚তি । অং॒তঃ প্রবি॑ষ্টং ক॒র্তার॑মে॒তম্ । অং॒তশ্চং॒দ্রম॑সি॒ মন॑সা॒ চরং॑তম্ । স॒হৈব সংতং॒ ন বিজা॑নংতি দে॒বাঃ । ইংদ্র॑স্যা॒ঽঽত্মানগ্​ম্॑ শত॒ধা চরং॑তম্ ॥ 24 ॥

ইংদ্রো॒ রাজা॒ জগ॑তো॒ য ঈশে᳚ । স॒প্তহো॑তা সপ্ত॒ধা বিক্লৃ॑প্তঃ । পরে॑ণ॒ তংতুং॑ পরিষি॒চ্যমা॑নম্ । অং॒তরা॑দি॒ত্যে মন॑সা॒ চরং॑তম্ । দে॒বানা॒গ্​ম্॒ হৃদ॑যং॒ ব্রহ্মাঽন্ব॑বিংদত্ । ব্রহ্মৈ॒তদ্ব্রহ্ম॑ণ॒ উজ্জ॑ভার । অ॒র্কগ্গ্‍ং শ্চোতং॑তগ্​ম্ সরি॒রস্য॒ মধ্যে᳚ । আ যস্মিং॑থ্​স॒প্ত পের॑বঃ । মেহং॑তি বহু॒লাগ্​ম্ শ্রিয᳚ম্ । ব॒হ্ব॒শ্বামিং॑দ্র॒ গোম॑তীম্ ॥ 25 ॥

অচ্যু॑তাং বহু॒লাগ্​ম্ শ্রিয᳚ম্ । স হরি॑র্বসু॒বিত্ত॑মঃ । পে॒রুরিংদ্রা॑য পিন্বতে । ব॒হ্ব॒শ্বামিং॑দ্র॒ গোম॑তীম্ । অচ্যু॑তাং বহু॒লাগ্​ম্ শ্রিয᳚ম্ । মহ্য॒মিংদ্রো॒ নিয॑চ্ছতু । শ॒তগ্​ম্ শ॒তা অ॑স্য যু॒ক্তা হরী॑ণাম্ । অ॒র্বাঙা যা॑তু॒ বসু॑ভী র॒শ্মিরিংদ্রঃ॑ । প্রমগ্​ম্‍হ॑ মাণো বহু॒লাগ্​ম্ শ্রিয᳚ম্ । র॒শ্মিরিংদ্র॑স্সবি॒তা মে॒ নিয॑চ্ছতু ॥ 26 ॥

ঘৃ॒তং তেজো॒ মধু॑মদিংদ্রি॒যম্ । ময্য॒যম॒গ্নির্দ॑ধাতু । হরিঃ॑ পতং॒গঃ প॑ট॒রী সু॑প॒র্ণঃ । দি॒বি॒ক্ষযো॒ নভ॑সা॒ য এতি॑ । স ন॒ ইংদ্রঃ॑ কামব॒রং দ॑দাতু । পংচা॑রং চ॒ক্রং পরি॑বর্ততে পৃ॒থু । হির॑ণ্যজ্যোতিস্সরি॒রস্য॒ মধ্যে᳚ । অজ॑স্রং॒ জ্যোতি॒র্নভ॑সা॒ সর্প॑দেতি । স ন॒ ইংদ্রঃ॑ কামব॒রং দ॑দাতু । স॒প্ত যুং॑জংতি॒ রথ॒মেক॑চক্রম্ ॥ 27 ॥

একো॒ অশ্বো॑ বহতি সপ্তনা॒মা । ত্রি॒নাভি॑ চ॒ক্রম॒জর॒মন॑র্বম্ । যেনে॒মা বিশ্বা॒ ভুব॑নানি তস্থুঃ । ভ॒দ্রং পশ্যং॑ত॒ উপ॑সেদু॒রগ্রে᳚ । তপো॑ দী॒ক্ষামৃষ॑যস্সুব॒র্বিদঃ॑ । ততঃ॑ ক্ষ॒ত্ত্রং বল॒মোজ॑শ্চ জা॒তম্ । তদ॒স্মৈ দে॒বা অ॒ভিসং ন॑মংতু । শ্বে॒তগ্​ম্ র॒শ্মিং বো॑ভু॒জ্যমা॑নম্ । অ॒পাং নে॒তারং॒ ভুব॑নস্য গো॒পাম্ । ইংদ্রং॒ নিচি॑ক্যুঃ পর॒মে ব্যো॑মন্ন্ ॥ 28 ॥

রোহি॑ণীঃ পিংগ॒লা এক॑রূপাঃ । ক্ষরং॑তীঃ পিংগ॒লা এক॑রূপাঃ । শ॒তগ্​ম্ স॒হস্রা॑ণি প্র॒যুতা॑নি॒ নাব্যা॑নাম্ । অ॒যং-যঁশ্শ্বে॒তো র॒শ্মিঃ । পরি॒ সর্ব॑মি॒দং জগ॑ত্ । প্র॒জাং প॒শূংধনা॑নি । অ॒স্মাকং॑ দদাতু । শ্বে॒তো র॒শ্মিঃ পরি॒ সর্বং॑ বভূব । সুব॒ন্মহ্যং॑ প॒শূন্ বি॒শ্বরূ॑পান্ । প॒তং॒গম॒ক্তমসু॑রস্য মা॒যযা᳚ ॥ 29 ॥

হৃ॒দা প॑শ্যংতি॒ মন॑সা মনী॒ষিণঃ॑ । স॒মু॒দ্রে অং॒তঃ ক॒বযো॒ বিচ॑ক্ষতে । মরী॑চীনাং প॒দমি॑চ্ছংতি বে॒ধসঃ॑ । প॒তং॒গো বাচং॒ মন॑সা বিভর্তি । তাং গং॑ধ॒র্বো॑ঽবদ॒দ্গর্ভে॑ অং॒তঃ । তাং দ্যোত॑মানাগ্​ম্ স্ব॒র্যং॑ মনী॒ষাম্ । ঋ॒তস্য॑ প॒দে ক॒বযো॒ নিপাং᳚তি । যে গ্রা॒ম্যাঃ প॒শবো॑ বি॒শ্বরূ॑পাঃ । বিরূ॑পা॒স্সংতো॑ বহু॒ধৈক॑রূপাঃ । অ॒গ্নিস্তাগ্​ম্ অগ্রে॒ প্রমু॑মোক্তু দে॒বঃ ॥ 30 ॥

প্র॒জাপ॑তিঃ প্র॒জযা॑ সং​বিঁদা॒নঃ । বী॒তগ্গ্‍ং স্তু॑কে স্তুকে । যু॒বম॒স্মাসু॒ নিয॑চ্ছতম্ । প্র প্র॑ য॒জ্ঞপ॑তিং তির । যে গ্রা॒ম্যাঃ প॒শবো॑ বি॒শ্বরূ॑পাঃ । বিরূ॑পা॒স্সংতো॑ বহু॒ধৈক॑রূপাঃ । তেষাগ্​ম্॑ সপ্তা॒নামি॒হ রংতি॑রস্তু । রা॒যস্পোষা॑য সুপ্রজা॒স্ত্বায॑ সু॒বীর্যা॑য । য আ॑র॒ণ্যাঃ প॒শবো॑ বি॒শ্বরূ॑পাঃ । বিরূ॑পা॒স্সংতো॑ বহু॒ধৈক॑রূপাঃ । বা॒যুস্তাগ্​ম্ অগ্রে॒ প্রমু॑মোক্তু দে॒বঃ । প্র॒জাপ॑তিঃ প্র॒জযা॑ সং​বিঁদা॒নঃ । ইডা॑যৈ সৃ॒প্তং ঘৃ॒তব॑চ্চরাচ॒রম্ । দে॒বা অন্ব॑বিংদ॒ন্গুহা॑ হি॒তম্ । য আ॑র॒ণ্যাঃ প॒শবো॑ বি॒শ্বরূ॑পাঃ । বিরূ॑পা॒স্সংতো॑ বহু॒ধৈক॑রূপাঃ । তেষাগ্​ম্॑ সপ্তা॒নামি॒হ রংতি॑রস্তু । রা॒যস্পোষা॑য সুপ্রজা॒স্ত্বায॑ সু॒বীর্যা॑য ॥ 31 ॥

আ॒ত্মা জনা॑নাং-বিঁকু॒র্বংতং॑-বিঁপ॒শ্চিং প্র॒জানাং᳚-বঁসু॒ধানীং᳚-বিঁ॒রাজং॒ চরং॑তং॒ গোম॑তীং মে॒ নিয॑চ্ছ॒ত্বেক॑চক্রং॒-ব্যোঁ॑মন্মা॒যযা॑ দে॒ব এক॑রূপা অ॒ষ্টৌ চ॑ ॥ 11 ॥

স॒হস্র॑শীর্​ষা॒ পুরু॑ষঃ । স॒হ॒স্রা॒ক্ষস্স॒হস্র॑পাত্ ।

স ভূমিং॑-বিঁ॒শ্বতো॑ বৃ॒ত্বা । অত্য॑তিষ্ঠদ্দশাংগু॒লম্ ।

পুরু॑ষ এ॒বেদগ্​ম্ সর্ব᳚ম্ । যদ্ভূ॒তং-যঁচ্চ॒ ভব্য᳚ম্ ।

উ॒তামৃ॑ত॒ত্বস্যেশা॑নঃ । যদন্নে॑নাতি॒রোহ॑তি । এ॒তাবা॑নস্য মহি॒মা । অতো॒ জ্যাযাগ্​ম্॑শ্চ॒ পূরু॑ষঃ ॥ 32,33 ॥

পাদো᳚ঽস্য॒ বিশ্বা॑ ভূ॒তানি॑ । ত্রি॒পাদ॑স্যা॒মৃতং॑ দি॒বি ।

ত্রি॒পাদূ॒র্ধ্ব উদৈ॒ত্পুরু॑ষঃ । পাদো᳚ঽস্যে॒হাভ॑বা॒ত্পুনঃ॑ ।

ততো॒ বিষ্ব॒ঙ্ব্য॑ক্রামত্ । সা॒শ॒না॒ন॒শ॒নে অ॒ভি ।

তস্মা᳚দ্বি॒রাড॑জাযত । বি॒রাজো॒ অধি॒ পূরু॑ষঃ । স জা॒তো অত্য॑রিচ্যত । প॒শ্চাদ্ভূমি॒মথো॑ পু॒রঃ ॥ 34,35 ॥

যত্পুরু॑ষেণ হ॒বিষা᳚ । দে॒বা য॒জ্ঞমত॑ন্বত ।

ব॒সং॒তো অ॑স্যাঽঽসী॒দাজ্য᳚ম্ । গ্রী॒ষ্ম ই॒ধ্মশ্শ॒রদ্ধ॒বিঃ ।

স॒প্তাস্যা॑ঽঽসন্পরি॒ধযঃ॑ । ত্রিস্স॒প্ত স॒মিধঃ॑ কৃ॒তাঃ ।

দে॒বা যদ্য॒জ্ঞং ত॑ন্বা॒নাঃ । অব॑ধ্ন॒ন্পুরু॑ষং প॒শুম্ ।

তং-যঁ॒জ্ঞং ব॒র্​হিষি॒ প্রৌক্ষন্॑ । পুরু॑ষং জা॒তম॑গ্র॒তঃ ॥ 34,35 ॥

তেন॑ দে॒বা অয॑জংত । সা॒ধ্যা ঋষ॑যশ্চ॒ যে ।

তস্মা᳚দ্য॒জ্ঞাথ্স॑র্ব॒হুতঃ॑ । সংভৃ॑তং পৃষদা॒জ্যম্ ।

প॒শূগ্‍স্তাগ্‍শ্চ॑ক্রে বায॒ব্যান্॑ । আ॒র॒ণ্যান্গ্রা॒ম্যাশ্চ॒ যে ।

তস্মা᳚দ্য॒জ্ঞাথ্স॑র্ব॒হুতঃ॑ । ঋচ॒স্সামা॑নি জজ্ঞিরে ।

ছংদাগ্​ম্॑সি জজ্ঞিরে॒ তস্মা᳚ত্ । যজু॒স্তস্মা॑দজাযত ॥ 35,36 ॥

তস্মা॒দশ্বা॑ অজাযংত । যে কে চো॑ভ॒যাদ॑তঃ ।

গাবো॑ হ জজ্ঞিরে॒ তস্মা᳚ত্ । তস্মা᳚জ্জা॒তা অ॑জা॒বযঃ॑ ।

যত্পুরু॑ষং॒-ব্যঁ॑দধুঃ । ক॒তি॒ধা ব্য॑কল্পযন্ন্ ।

মুখং॒ কিম॑স্য॒ কৌ বা॒হূ । কা বূ॒রূ পাদা॑বুচ্যেতে ।

ব্রা॒হ্ম॒ণো᳚ঽস্য॒ মুখ॑মাসীত্ । বা॒হূ রা॑জ॒ন্যঃ॑ কৃ॒তঃ ॥ 36,37 ॥

ঊ॒রূ তদ॑স্য॒ যদ্বৈশ্যঃ॑ । প॒দ্ভ্যাগ্​ম্ শূ॒দ্রো অ॑জাযত ।

চং॒দ্রমা॒ মন॑সো জা॒তঃ । চক্ষো॒স্সূর্যো॑ অজাযত ।

মুখা॒দিংদ্র॑শ্চা॒গ্নিশ্চ॑ । প্রা॒ণাদ্বা॒যুর॑জাযত ।

নাভ্যা॑ আসীদং॒তরি॑ক্ষম্ । শী॒র্​ষ্ণো দ্যৌস্সম॑বর্তত ।

প॒দ্ভ্যাং ভূমি॒র্দিশঃ॒ শ্রোত্রা᳚ত্ ।

তথা॑ লো॒কাগ্​ম্ অ॑কল্পযন্ন্ ॥ 37,38 ॥

বেদা॒হমে॒তং পুরু॑ষং ম॒হাংত᳚ম্ ।

আ॒দি॒ত্যব॑র্ণং॒ তম॑স॒স্তু পা॒রে ।

সর্বা॑ণি রূ॒পাণি॑ বি॒চিত্য॒ ধীরঃ॑ ।

নামা॑নি কৃ॒ত্বাঽভি॒বদ॒ন্ যদাস্তে᳚ ।

ধা॒তা পু॒রস্তা॒দ্যমু॑দাজ॒হার॑ ।

শ॒ক্রঃ প্রবি॒দ্বান্প্র॒দিশ॒শ্চত॑স্রঃ ।

তমে॒বং-বিঁ॒দ্বান॒মৃত॑ ই॒হ ভ॑বতি ।

নান্যঃ পংথা॒ অয॑নায বিদ্যতে ।

য॒জ্ঞেন॑ য॒জ্ঞম॑যজংত দে॒বাঃ ।

তানি॒ ধর্মা॑ণি প্রথ॒মান্যা॑সন্ন্ ।

তে হ॒ নাকং॑ মহি॒মান॑স্সচংতে ।

যত্র॒ পূর্বে॑ সা॒ধ্যাস্সংতি॑ দে॒বাঃ ॥ 38,39 ॥

পুরু॑ষঃ পু॒রো᳚ঽগ্র॒তো॑ঽজাযত কৃ॒তো॑ঽকল্পযন্নাসং॒দ্বে চ॑ ॥ 12 ॥

জ্যাযা॒নধি॒ পূরু॑ষঃ । অন্যত্র॒ পুরু॑ষঃ ॥

অ॒দ্ভ্যস্সংভূ॑তঃ পৃথি॒ব্যৈ রসা᳚চ্চ ।

বি॒শ্বক॑র্মণ॒স্সম॑বর্ত॒তাধি॑ ।

তস্য॒ ত্বষ্টা॑ বি॒দধ॑দ্রূ॒পমে॑তি ।

তত্পুরু॑ষস্য॒ বিশ্ব॒মাজা॑ন॒মগ্রে᳚ ।

বেদা॒হমে॒তং পুরু॑ষং ম॒হাংত᳚ম্ ।

আ॒দি॒ত্যব॑র্ণং॒ তম॑সঃ॒ পর॑স্তাত্ ।

তমে॒বং-বিঁ॒দ্বান॒মৃত॑ ই॒হ ভ॑বতি ।

নান্যঃ পংথা॑ বিদ্য॒তেঽয॑নায ।

প্র॒জাপ॑তিশ্চরতি॒ গর্ভে॑ অং॒তঃ ।

অ॒জায॑মানো বহু॒ধা বিজা॑যতে ॥ 39,40 ॥

তস্য॒ ধীরাঃ॒ পরি॑জানংতি॒ যোনি᳚ম্ । মরী॑চীনাং প॒দমি॑চ্ছংতি বে॒ধসঃ॑ । যো দে॒বেভ্য॒ আত॑পতি । যো দে॒বানাং᳚ পু॒রোহি॑তঃ ।

পূর্বো॒ যো দে॒বেভ্যো॑ জা॒তঃ । নমো॑ রু॒চায॒ ব্রাহ্ম॑যে । রুচং॑ ব্রা॒হ্মং জ॒নযং॑তঃ । দে॒বা অগ্রে॒ তদ॑ব্রুবন্ন্ । যস্ত্বৈ॒বং ব্রা᳚হ্ম॒ণো বি॒দ্যাত্ । তস্য॑ দে॒বা অস॒ন্বশে᳚ । হ্রীশ্চ॑ তে ল॒ক্ষ্মীশ্চ॒ পত্ন্যৌ᳚ । অ॒হো॒রা॒ত্রে পা॒র্​শ্বে । নক্ষ॑ত্রাণি রূ॒পম্ । অ॒শ্বিনৌ॒ ব্যাত্ত᳚ম্ । ই॒ষ্টং ম॑নিষাণ । অ॒মুং ম॑নিষাণ । সর্বং॑ মনিষাণ ॥ 40,41 ॥

জা॒য॒তে॒ বশে॑ স॒প্ত চ॑ ॥ 13 ॥

ভ॒র্তা সন্ভ্রি॒যমা॑ণো বিভর্তি । একো॑ দে॒বো ব॑হু॒ধা নিবি॑ষ্টঃ । য॒দা ভা॒রং তং॒দ্রয॑তে॒ স ভর্তু᳚ম্ । নি॒ধায॑ ভা॒রং পুন॒রস্ত॑মেতি । তমে॒ব মৃ॒ত্যুম॒মৃতং॒ তমা॑হুঃ । তং ভ॒র্তারং॒ তমু॑ গো॒প্তার॑মাহুঃ । স ভৃ॒তো ভ্রি॒যমা॑ণো বিভর্তি । য এ॑নং॒-বেঁদ॑ স॒ত্যেন॒ ভর্তু᳚ম্ । স॒দ্যো জা॒তমু॒ত জ॑হাত্যে॒ষঃ । উ॒তো জরং॑তং॒ ন জ॑হা॒ত্যেক᳚ম্ ॥ 41,42 ॥

উ॒তো ব॒হূনেক॒মহ॑র্জহার । অতং॑দ্রো দে॒বস্সদ॑মে॒ব প্রার্থঃ॑ । যস্তদ্বেদ॒ যত॑ আব॒ভূব॑ । সং॒ধাং চ॒ যাগ্​ম্ সং॑দ॒ধে ব্রহ্ম॑ণৈ॒ষঃ । রম॑তে॒ তস্মি᳚ন্নু॒ত জী॒র্ণে শযা॑নে । নৈনং॑ জহা॒ত্যহ॑স্সু পূ॒র্ব্যেষু॑ । ত্বামাপো॒ অনু॒ সর্বা᳚শ্চরংতি জান॒তীঃ । ব॒থ্সং পয॑সা পুনা॒নাঃ । ত্বম॒গ্নিগ্​ম্ হ॑ব্য॒বাহ॒গ্​ম্॒ সমিং॑থ্​সে । ত্বং ভ॒র্তা মা॑ত॒রিশ্বা᳚ প্র॒জানা᳚ম্ ॥ 42,43 ॥

ত্বং-যঁ॒জ্ঞস্ত্বমু॑বে॒বাসি॒ সোমঃ॑ । তব॑ দে॒বা হব॒মাযং॑তি॒ সর্বে᳚ । ত্বমেকো॑ঽসি ব॒হূননু॒প্রবি॑ষ্টঃ । নম॑স্তে অস্তু সু॒হবো॑ ম এধি । নমো॑ বামস্তু শৃণু॒তগ্​ম্ হবং॑ মে । প্রাণা॑পানাবজি॒রগ্​ম্ সং॒চরং॑তৌ । হ্বযা॑মি বাং॒ ব্রহ্ম॑ণা তূ॒র্তমেত᳚ম্ । যো মাং দ্বেষ্টি॒ তং জ॑হিতং-যুঁবানা । প্রাণা॑পানৌ সং​বিঁদা॒নৌ জ॑হিতম্ । অ॒মুষ্যাসু॑না॒ মা সংগ॑সাথাম্ ॥ 43 ॥

তং মে॑ দেবা॒ ব্রহ্ম॑ণা সং​বিঁদা॒নৌ । ব॒ধায॑ দত্তং॒ তম॒হগ্​ম্ হ॑নামি । অস॑জ্জজান স॒ত আব॑ভূব । যং-যঁং॑ জ॒জান॒ স উ॑ গো॒পো অ॑স্য । য॒দা ভা॒রং তং॒দ্রয॑তে॒ স ভর্তু᳚ম্ । প॒রাস্য॑ ভা॒রং পুন॒রস্ত॑মেতি । তদ্বৈ ত্বং প্রা॒ণো অ॑ভবঃ । ম॒হান্ভোগঃ॑ প্র॒জাপ॑তেঃ । ভুজঃ॑ করি॒ষ্যমা॑ণঃ । যদ্দে॒বান্প্রাণ॑যো॒ নব॑ ॥ 44 ॥

একং॑ প্র॒জানাং᳚ গসাথাং॒ নব॑ ॥ 14 ॥

হরি॒গ্​ম্॒ হরং॑ত॒মনু॑যংতি দে॒বাঃ । বিশ্ব॒স্যেশা॑নং-বৃঁষ॒ভং ম॑তী॒নাম্ । ব্রহ্ম॒ সরূ॑প॒মনু॑মে॒দমাগা᳚ত্ । অয॑নং॒ মা বিব॑ধী॒র্বিক্র॑মস্ব । মা ছি॑দো মৃত্যো॒ মা ব॑ধীঃ । মা মে॒ বলং॒-বিঁবৃ॑হো॒ মা প্রমো॑ষীঃ । প্র॒জাং মা মে॑ রীরিষ॒ আযু॑রুগ্র । নৃ॒চক্ষ॑সং ত্বা হ॒বিষা॑ বিধেম । স॒দ্যশ্চ॑কমা॒নায॑ । প্র॒বে॒পা॒নায॑ মৃ॒ত্যবে᳚ ॥ 45 ॥

প্রাস্মা॒ আশা॑ অশৃণ্বন্ন্ । কামে॑নাজনয॒ন্পুনঃ॑ । কামে॑ন মে॒ কাম॒ আগা᳚ত্ । হৃদ॑যা॒দ্ধৃদ॑যং মৃ॒ত্যোঃ । যদ॒মীষা॑ম॒দঃ প্রি॒যম্ । তদৈতূপ॒মাম॒ভি । পরং॑ মৃত্যো॒ অনু॒ পরে॑হি॒ পংথা᳚ম্ । যস্তে॒ স্ব ইত॑রো দেব॒যানা᳚ত্ । চক্ষু॑ষ্মতে শৃণ্ব॒তে তে᳚ ব্রবীমি । মা নঃ॑ প্র॒জাগ্​ম্ রী॑রিষো॒ মোত বী॒রান্ । প্র পূ॒র্ব্যং মন॑সা॒ বংদ॑মানঃ । নাধ॑মানো বৃষ॒ভং চ॑র্​ষণী॒নাম্ । যঃ প্র॒জানা॑মেক॒রাণ্মানু॑ষীণাম্ । মৃ॒ত্যুং-যঁ॑জে প্রথম॒জামৃ॒তস্য॑ ॥ 46 ॥

মৃ॒ত্যবে॑ বী॒রাগ্​ম্শ্চ॒ত্বারি॑ চ ॥ 15 ॥

ত॒রণি॑র্বি॒শ্বদ॑র্​শতো জ্যোতি॒ষ্কৃদ॑সি সূর্য । বিশ্ব॒মা ভা॑সি রোচ॒নম্ । উ॒প॒যা॒মগৃ॑হীতোঽসি॒ সূর্যা॑য ত্বা॒ ভ্রাজ॑স্বত এ॒ষ তে॒ যোনি॒স্সূর্যা॑য ত্বা॒ ভ্রাজ॑স্বতে ॥ 47 ॥ 16 ॥

আপ্যা॑যস্ব মদিংতম॒ সোম॒ বিশ্বা॑ভিরূ॒তিভিঃ॑ । ভবা॑ নস্স॒প্রথ॑স্তমঃ ॥ (48) ॥ 17 ॥

ঈ॒যুষ্টে যে পূর্ব॑তরা॒মপ॑শ্যন্ ব্যু॒চ্ছংতী॑মু॒ষসং॒ মর্ত্যা॑সঃ । অ॒স্মাভি॑রূ॒ নু প্র॑তি॒চক্ষ্যা॑ঽভূ॒দো তে যং॑তি॒ যে অ॑প॒রীষু॒ পশ্যান্॑ ॥ 49 ॥ 18 ॥

জ্যোতি॑ষ্মতীং ত্বা সাদযামি জ্যোতি॒ষ্কৃতং॑ ত্বা সাদযামি জ্যোতি॒র্বিদং॑ ত্বা সাদযামি॒ ভাস্ব॑তীং ত্বা সাদযামি॒ জ্বলং॑তীং ত্বা সাদযামি মল্মলা॒ভবং॑তীং ত্বা সাদযামি॒ দীপ্য॑মানাং ত্বা সাদযামি॒ রোচ॑মানাং ত্বা সাদযা॒ম্যজ॑স্রাং ত্বা সাদযামি বৃ॒হজ্জ্যো॑তিষং ত্বা সাদযামি বো॒ধযং॑তীং ত্বা সাদযামি॒ জাগ্র॑তীং ত্বা সাদযামি ॥ 50 ॥ 19 ॥

প্র॒যা॒সায॒ স্বাহা॑ঽঽযা॒সায॒ স্বাহা॑ বিযা॒সায॒ স্বাহা॑ সং​যাঁ॒সায॒ স্বাহো᳚দ্যা॒সায॒ স্বাহা॑ঽবযা॒সায॒ স্বাহা॑ শু॒চে স্বাহা॒ শোকা॑য॒ স্বাহা॑ তপ্য॒ত্বৈ স্বাহা॒ তপ॑তে॒ স্বাহা᳚ ব্রহ্মহ॒ত্যাযৈ॒ স্বাহা॒ সর্ব॑স্মৈ॒ স্বাহা᳚ ॥ 51 ॥ 20 ॥

চি॒ত্তগ্​ম্ সং॑তা॒নেন॑ ভ॒বং-যঁ॒ক্না রু॒দ্রং তনি॑ম্না পশু॒পতিগ্গ্​ম্॑ স্থূলহৃদ॒যেনা॒গ্নিগ্​ম্ হৃদ॑যেন রু॒দ্রং-লোঁহি॑তেন শ॒র্বং মত॑স্নাভ্যাং মহাদে॒বমং॒তঃ পা᳚র্​শ্বেনৌষিষ্ঠ॒হনগ্​ম্॑ শিংগীনিকো॒শ্যা᳚ভ্যাম্ ॥ 52 ॥ 21 ॥

চি॒ত্তিঃ॑ পৃথি॒ব্য॑গ্নি॒স্সূর্যং॑ তে॒ চক্ষু॑র্ম॒হাহ॑বি॒র্​হোতা॒ বাগ্ঘোতা᳚ ব্রাহ্ম॒ণ এক॑হোতা॒ঽগ্নির্যজু॑র্ভি॒স্সেনেংদ্র॑স্য দে॒বস্য॑ সু॒বর্ণং॑ ঘ॒র্মগ্​ম্ স॒হস্র॑শীর্​ষা॒ঽদ্ভ্যো ভ॒র্তা হরিং॑ ত॒রণি॒রাপ্যা॑যস্বে॒যুষ্টে যে জ্যোতি॑ষ্মতীং প্রযা॒সায॑ চি॒ত্তমেক॑বিগ্​ম্শতিঃ ॥ 21 ॥

চিত্তি॑র॒গ্নির্যজু॑র্ভিরং॒তঃ প্রবি॑ষ্টঃ প্র॒জাপ॑তির্ভ॒র্তাসন্প্রযা॒সায॒ দ্বিপং॑চা॒শত্ ॥ 52 ॥

চিত্তি॑র॒গ্নির্যজু॑র্ভিরং॒তঃ প্রবি॑ষ্টঃ প্র॒জাপ॑তিঃ প্র॒জযা॑ সং​বিঁদা॒নস্তস্য॒ ধীরা॒ জ্যোতি॑ষ্মতীং॒ ত্রিপং॑চা॒শত্ ॥ 53 ॥

তচ্ছং॒-যোঁরাবৃ॑ণীমহে । গা॒তুং-যঁ॒জ্ঞায॑ ।

গা॒তুং-যঁ॒জ্ঞপ॑তযে । দৈবী᳚ স্ব॒স্তির॑স্তু নঃ ।

স্ব॒স্তির্মানু॑ষেভ্যঃ । ঊ॒র্ধ্বং জি॑গাতু ভেষ॒জম্ ।

শং নো॑ অস্তু দ্বি॒পদে᳚ । শং চতু॑ষ্পদে ॥

ওং শাংতিঃ॒ শাংতিঃ॒ শাংতিঃ॑ ॥

 

(ਕ੍ਰੁਰੁਇਸ਼੍ਣਯਜੁਰ੍ਵੇਦੀਯ ਤੈਤ੍ਤਿਰੀਯਾਰਣ੍ਯਕੇ ਤ੍ਰੁਰੁਇਤੀਯ ਪ੍ਰਪਾਠਕਃ)

ਹਰਿਃ ਓਮ੍ । ਤਚ੍ਛਂ॒-ਯੋਁਰਾਵ੍ਰੁਰੁਇ॑ਣੀਮਹੇ । ਗਾ॒ਤੁਂ-ਯਁ॒ਜ੍ਞਾਯ॑ ।

ਗਾ॒ਤੁਂ-ਯਁ॒ਜ੍ਞਪ॑ਤਯੇ । ਦੈਵੀ᳚ ਸ੍ਵ॒ਸ੍ਤਿਰ॑ਸ੍ਤੁ ਨਃ ।

ਸ੍ਵ॒ਸ੍ਤਿਰ੍ਮਾਨੁ॑ਸ਼ੇਭ੍ਯਃ । ਊ॒ਰ੍ਧ੍ਵਂ ਜਿ॑ਗਾਤੁ ਭੇਸ਼॒ਜਮ੍ ।

ਸ਼ਂ ਨੋ॑ ਅਸ੍ਤੁ ਦ੍ਵਿ॒ਪਦੇ᳚ । ਸ਼ਂ ਚਤੁ॑ਸ਼੍ਪਦੇ ॥

ਓਂ ਸ਼ਾਂਤਿਃ॒ ਸ਼ਾਂਤਿਃ॒ ਸ਼ਾਂਤਿਃ॑ ॥

ਓਂ ਚਿਤ੍ਤਿ॒ਸ੍ਸ੍ਰੁਕ੍ । ਚਿ॒ਤ੍ਤਮਾਜ੍ਯ᳚ਮ੍ । ਵਾਗ੍ਵੇਦਿਃ॑ । ਆਧੀ॑ਤਂ ਬ॒ਰ੍​ਹਿਃ । ਕੇਤੋ॑ ਅ॒ਗ੍ਨਿਃ । ਵਿਜ੍ਞਾ॑ਤਮ॒ਗ੍ਨਿਃ । ਵਾਕ੍ਪ॑ਤਿ॒ਰ੍​ਹੋਤਾ᳚ । ਮਨ॑ ਉਪਵ॒ਕ੍ਤਾ । ਪ੍ਰਾ॒ਣੋ ਹ॒ਵਿਃ । ਸਾਮਾ᳚ਧ੍ਵ॒ਰ੍ਯੁਃ । ਵਾਚ॑ਸ੍ਪਤੇ ਵਿਧੇ ਨਾਮਨ੍ਨ੍ । ਵਿ॒ਧੇਮ॑ ਤੇ॒ ਨਾਮ॑ । ਵਿ॒ਧੇਸ੍ਤ੍ਵਮ॒ਸ੍ਮਾਕਂ॒ ਨਾਮ॑ । ਵਾ॒ਚਸ੍ਪਤਿ॒ਸ੍ਸੋਮਂ॑ ਪਿਬਤੁ । ਆ਽ਸ੍ਮਾਸੁ॑ ਨ੍ਰੁਰੁਇ॒ਮ੍ਣਂ ਧਾ॒ਤ੍ਸ੍ਵਾਹਾ᳚ ॥ 1 ॥

ਅ॒ਧ੍ਵ॒ਰ੍ਯੁਃ ਪਂਚ॑ ਚ ॥ 1 ॥

ਪ੍ਰੁਰੁਇ॒ਥਿ॒ਵੀ ਹੋਤਾ᳚ । ਦ੍ਯੌਰ॑ਧ੍ਵ॒ਰ੍ਯੁਃ । ਰੁ॒ਦ੍ਰੋ᳚਽ਗ੍ਨੀਤ੍ । ਬ੍ਰੁਰੁਇਹ॒ਸ੍ਪਤਿ॑ਰੁਪਵ॒ਕ੍ਤਾ । ਵਾਚ॑ਸ੍ਪਤੇ ਵਾ॒ਚੋ ਵੀ॒ਰ੍ਯੇ॑ਣ । ਸਂਭ੍ਰੁਰੁਇ॑ਤਤਮੇ॒ਨਾ਽਽ਯ॑ਕ੍ਸ਼੍ਯਸੇ । ਯਜ॑ਮਾਨਾਯ॒ ਵਾਰ੍ਯ᳚ਮ੍ । ਆ ਸੁਵ॒ਸ੍ਕਰ॑ਸ੍ਮੈ । ਵਾ॒ਚਸ੍ਪਤਿ॒ਸ੍ਸੋਮਂ॑ ਪਿਬਤਿ । ਜ॒ਜਨ॒ਦਿਂਦ੍ਰ॑ਮਿਂਦ੍ਰਿ॒ਯਾਯ॒ ਸ੍ਵਾਹਾ᳚ ॥ 2 ॥

ਪ੍ਰੁਰੁਇ॒ਥਿ॒ਵੀ ਹੋਤਾ॒ ਦਸ਼॑ ॥ 2 ॥

ਅ॒ਗ੍ਨਿਰ੍​ਹੋਤਾ᳚ । ਅ॒ਸ਼੍ਵਿਨਾ᳚਽ਧ੍ਵ॒ਰ੍ਯੂ । ਤ੍ਵਸ਼੍ਟਾ॒਽ਗ੍ਨੀਤ੍ । ਮਿ॒ਤ੍ਰ ਉ॑ਪਵ॒ਕ੍ਤਾ । ਸੋਮ॒ਸ੍ਸੋਮ॑ਸ੍ਯ ਪੁਰੋ॒ਗਾਃ । ਸ਼ੁ॒ਕ੍ਰਸ੍ਸ਼ੁ॒ਕ੍ਰਸ੍ਯ॑ ਪੁਰੋ॒ਗਾਃ । ਸ਼੍ਰਾ॒ਤਾਸ੍ਤ॑ ਇਂਦ੍ਰ॒ ਸੋਮਾਃ᳚ । ਵਾਤਾ॑ਪੇਰ੍​ਹਵਨ॒ਸ਼੍ਰੁਤ॒ਸ੍ਸ੍ਵਾਹਾ᳚ ॥ 3 ॥

ਅ॒ਗ੍ਨਿਰ੍​ਹੋਤਾ॒਽ਸ਼੍ਟੌ ॥ 3 ॥

ਸੂਰ੍ਯਂ॑ ਤੇ॒ ਚਕ੍ਸ਼ੁਃ॑ । ਵਾਤਂ॑ ਪ੍ਰਾ॒ਣਃ । ਦ੍ਯਾਂ ਪ੍ਰੁਰੁਇ॒ਸ਼੍ਠਮ੍ । ਅਂ॒ਤਰਿ॑ਕ੍ਸ਼ਮਾ॒ਤ੍ਮਾ । ਅਂਗੈ᳚ਰ੍ਯ॒ਜ੍ਞਮ੍ । ਪ੍ਰੁਰੁਇ॒ਥਿ॒ਵੀਗ੍​ਮ੍ ਸ਼ਰੀ॑ਰੈਃ । ਵਾਚ॑ਸ੍ਪ॒ਤੇ਽ਚ੍ਛਿ॑ਦ੍ਰਯਾ ਵਾ॒ਚਾ । ਅਚ੍ਛਿ॑ਦ੍ਰਯਾ ਜੁ॒ਹ੍ਵਾ᳚ । ਦਿ॒ਵਿ ਦੇ॑ਵਾ॒ਵ੍ਰੁਰੁਇਧ॒ਗ੍​ਮ੍॒ ਹੋਤ੍ਰਾ॒ ਮੇਰ॑ਯਸ੍ਵ॒ ਸ੍ਵਾਹਾ᳚ ॥ 4 ॥

ਸੂਰ੍ਯਂ॑ ਤੇ॒ ਨਵ॑ ॥ 4 ॥

ਮ॒ਹਾਹ॑ਵਿ॒ਰ੍​ਹੋਤਾ᳚ । ਸ॒ਤ੍ਯਹ॑ਵਿਰਧ੍ਵ॒ਰ੍ਯੁਃ । ਅਚ੍ਯੁ॑ਤਪਾਜਾ ਅ॒ਗ੍ਨੀਤ੍ । ਅਚ੍ਯੁ॑ਤਮਨਾ ਉਪਵ॒ਕ੍ਤਾ । ਅ॒ਨਾ॒ਧ੍ਰੁਰੁਇ॒ਸ਼੍ਯਸ਼੍ਚਾ᳚ਪ੍ਰਤਿਧ੍ਰੁਰੁਇ॒ਸ਼੍ਯਸ਼੍ਚ॑ ਯ॒ਜ੍ਞਸ੍ਯਾ॑ਭਿਗ॒ਰੌ । ਅ॒ਯਾਸ੍ਯ॑ ਉਦ੍ਗਾ॒ਤਾ । ਵਾਚ॑ਸ੍ਪਤੇ ਹ੍ਰੁਰੁਇਦ੍ਵਿਧੇ ਨਾਮਨ੍ਨ੍ । ਵਿ॒ਧੇਮ॑ ਤੇ॒ ਨਾਮ॑ । ਵਿ॒ਧੇਸ੍ਤ੍ਵਮ॒ਸ੍ਮਾਕਂ॒ ਨਾਮ॑ । ਵਾ॒ਚਸ੍ਪਤਿ॒ਸ੍ਸੋਮ॑ਮਪਾਤ੍ । ਮਾ ਦੈਵ੍ਯ॒ਸ੍ਤਂਤੁ॒ਸ਼੍ਛੇਦਿ॒ ਮਾ ਮ॑ਨੁ॒ਸ਼੍ਯਃ॑ । ਨਮੋ॑ ਦਿ॒ਵੇ । ਨਮਃ॑ ਪ੍ਰੁਰੁਇਥਿ॒ਵ੍ਯੈ ਸ੍ਵਾਹਾ᳚ ॥ 5 ॥

ਅ॒ਪਾ॒ਤ੍ਤ੍ਰੀਣਿ॑ ਚ ॥ 5 ॥

ਵਾਗ੍ਘੋਤਾ᳚ । ਦੀ॒ਕ੍ਸ਼ਾ ਪਤ੍ਨੀ᳚ । ਵਾਤੋ᳚਽ਧ੍ਵ॒ਰ੍ਯੁਃ । ਆਪੋ॑਽ਭਿਗ॒ਰਃ । ਮਨੋ॑ ਹ॒ਵਿਃ । ਤਪ॑ਸਿ ਜੁਹੋਮਿ । ਭੂਰ੍ਭੁਵ॒ਸ੍ਸੁਵਃ॑ । ਬ੍ਰਹ੍ਮ॑ ਸ੍ਵਯਂ॒ਭੁ । ਬ੍ਰਹ੍ਮ॑ਣੇ ਸ੍ਵਯਂ॒ਭੁਵੇ॒ ਸ੍ਵਾਹਾ᳚ ॥ 6 ॥

ਵਾਗ੍ਘੋਤਾ॒ ਨਵ॑ ॥ 6 ॥

ਬ੍ਰਾ॒ਹ੍ਮ॒ਣ ਏਕ॑ਹੋਤਾ । ਸ ਯ॒ਜ੍ਞਃ । ਸ ਮੇ॑ ਦਦਾਤੁ ਪ੍ਰ॒ਜਾਂ ਪ॒ਸ਼ੂਨ੍ਪੁਸ਼੍ਟਿਂ॒-ਯਁਸ਼ਃ॑ । ਯ॒ਜ੍ਞਸ਼੍ਚ॑ ਮੇ ਭੂਯਾਤ੍ । ਅ॒ਗ੍ਨਿਰ੍ਦ੍ਵਿਹੋ॑ਤਾ । ਸ ਭ॒ਰ੍ਤਾ । ਸ ਮੇ॑ ਦਦਾਤੁ ਪ੍ਰ॒ਜਾਂ ਪ॒ਸ਼ੂਨ੍ਪੁਸ਼੍ਟਿਂ॒-ਯਁਸ਼ਃ॑ । ਭ॒ਰ੍ਤਾ ਚ॑ ਮੇ ਭੂਯਾਤ੍ । ਪ੍ਰੁਰੁਇ॒ਥਿ॒ਵੀ ਤ੍ਰਿਹੋ॑ਤਾ । ਸ ਪ੍ਰ॑ਤਿ॒ਸ਼੍ਠਾ ॥ 7 ॥

ਸ ਮੇ॑ ਦਦਾਤੁ ਪ੍ਰ॒ਜਾਂ ਪ॒ਸ਼ੂਨ੍ਪੁਸ਼੍ਟਿਂ॒-ਯਁਸ਼ਃ॑ । ਪ੍ਰ॒ਤਿ॒ਸ਼੍ਠਾ ਚ॑ ਮੇ ਭੂਯਾਤ੍ । ਅਂ॒ਤਰਿ॑ਕ੍ਸ਼ਂ॒ ਚਤੁ॑ਰ੍​ਹੋਤਾ । ਸ ਵਿ॒ਸ਼੍ਠਾਃ । ਸ ਮੇ॑ ਦਦਾਤੁ ਪ੍ਰ॒ਜਾਂ ਪ॒ਸ਼ੂਨ੍ਪੁਸ਼੍ਟਿਂ॒-ਯਁਸ਼ਃ॑ । ਵਿ॒ਸ਼੍ਠਾਸ਼੍ਚ॑ ਮੇ ਭੂਯਾਤ੍ । ਵਾ॒ਯੁਃ ਪਂਚ॑ਹੋਤਾ । ਸ ਪ੍ਰਾ॒ਣਃ । ਸ ਮੇ॑ ਦਦਾਤੁ ਪ੍ਰ॒ਜਾਂ ਪ॒ਸ਼ੂਨ੍ਪੁਸ਼੍ਟਿਂ॒-ਯਁਸ਼ਃ॑ । ਪ੍ਰਾ॒ਣਸ਼੍ਚ॑ ਮੇ ਭੂਯਾਤ੍ ॥ 8 ॥

ਚਂ॒ਦ੍ਰਮਾਃ॒ ਸ਼ਡ੍ਢੋ॑ਤਾ । ਸ ਰੁਰੁਇ॒ਤੂਨ੍ਕ॑ਲ੍ਪਯਾਤਿ । ਸ ਮੇ॑ ਦਦਾਤੁ ਪ੍ਰ॒ਜਾਂ ਪ॒ਸ਼ੂਨ੍ਪੁਸ਼੍ਟਿਂ॒-ਯਁਸ਼ਃ॑ । ਰੁਰੁਇ॒ਤਵ॑ਸ਼੍ਚ ਮੇ ਕਲ੍ਪਂਤਾਮ੍ । ਅਨ੍ਨਗ੍​ਮ੍॑ ਸ॒ਪ੍ਤਹੋ॑ਤਾ । ਸ ਪ੍ਰਾ॒ਣਸ੍ਯ॑ ਪ੍ਰਾ॒ਣਃ । ਸ ਮੇ॑ ਦਦਾਤੁ ਪ੍ਰ॒ਜਾਂ ਪ॒ਸ਼ੂਨ੍ਪੁਸ਼੍ਟਿਂ॒-ਯਁਸ਼ਃ॑ । ਪ੍ਰਾ॒ਣਸ੍ਯ॑ ਚ ਮੇ ਪ੍ਰਾ॒ਣੋ ਭੂ॑ਯਾਤ੍ । ਦ੍ਯੌਰ॒ਸ਼੍ਟਹੋ॑ਤਾ । ਸੋ॑਽ਨਾਧ੍ਰੁਰੁਇ॒ਸ਼੍ਯਃ ॥ 9 ॥

ਸ ਮੇ॑ ਦਦਾਤੁ ਪ੍ਰ॒ਜਾਂ ਪ॒ਸ਼ੂਨ੍ਪੁਸ਼੍ਟਿਂ॒-ਯਁਸ਼ਃ॑ । ਅ॒ਨਾ॒ਧ੍ਰੁਰੁਇ॒ਸ਼੍ਯਸ਼੍ਚ॑ ਭੂਯਾਸਮ੍ । ਆ॒ਦਿ॒ਤ੍ਯੋ ਨਵ॑ਹੋਤਾ । ਸ ਤੇ॑ਜ॒ਸ੍ਵੀ । ਸ ਮੇ॑ ਦਦਾਤੁ ਪ੍ਰ॒ਜਾਂ ਪ॒ਸ਼ੂਨ੍ਪੁਸ਼੍ਟਿਂ॒-ਯਁਸ਼ਃ॑ । ਤੇ॒ਜ॒ਸ੍ਵੀ ਚ॑ ਭੂਯਾਸਮ੍ । ਪ੍ਰ॒ਜਾਪ॑ਤਿ॒ਰ੍ਦਸ਼॑ਹੋਤਾ । ਸ ਇ॒ਦਗ੍​ਮ੍ ਸਰ੍ਵ᳚ਮ੍ । ਸ ਮੇ॑ ਦਦਾਤੁ ਪ੍ਰ॒ਜਾਂ ਪ॒ਸ਼ੂਨ੍ਪੁਸ਼੍ਟਿਂ॒-ਯਁਸ਼ਃ॑ । ਸਰ੍ਵਂ॑ ਚ ਮੇ ਭੂਯਾਤ੍ ॥ 10 ॥

ਪ੍ਰ॒ਤਿ॒ਸ਼੍ਠਾ ਪ੍ਰਾ॒ਣਸ਼੍ਚ॑ ਮੇ ਭੂਯਾਦਨਾਧ੍ਰੁਰੁਇ॒ਸ਼੍ਯਸ੍ਸਰ੍ਵਂ ਚ ਮੇ ਭੂਯਾਤ੍ ॥

ਬ੍ਰਾ॒ਹ੍ਮ॒ਣੋ ਯ॒ਜ੍ਞੋ᳚਽ਗ੍ਨਿਰ੍ਭ॒ਰ੍ਤਾ ਪ੍ਰੁਰੁਇ॑ਥਿ॒ਵੀ ਪ੍ਰ॑ਤਿ॒ਸ਼੍ਠਾ਽ਂਤਰਿ॑ਕ੍ਸ਼ਂ-ਵਿਁ॒ਸ਼੍ਠਾ ਵਾ॒ਯੁਃ ਪ੍ਰਾ॒ਣਸ਼੍ਚਂ॒ਦ੍ਰਮਾ॑ ਸ ਰੁਰੁਇ॒ਤੂਨਨ੍ਨ॒ਗ੍​ਮ੍॒ ਸ ਪ੍ਰਾ॒ਣਸ੍ਯ॑ ਪ੍ਰਾ॒ਣੋ ਦ੍ਯੌਰ॑ਨਾਧ੍ਰੁਰੁਇ॒ਸ਼੍ਯ ਆ॑ਦਿ॒ਤ੍ਯਸ੍ਸ ਤੇ॑ਜ॒ਸ੍ਵੀ ਪ੍ਰ॒ਜਾਪ॑ਤਿਃ॒ ਸ ਇ॒ਦਗ੍​ਮ੍ ਸਰ੍ਵ॒ਗ੍​ਮ੍॒ ਸਰ੍ਵਂ॑ ਚ ਮੇ ਭੂਯਾਤ੍ ॥

ਅ॒ਗ੍ਨਿਰ੍ਯਜੁ॑ਰ੍ਭਿਃ । ਸ॒ਵਿ॒ਤਾ ਸ੍ਤੋਮੈਃ᳚ । ਇਂਦ੍ਰ॑ ਉਕ੍ਥਾਮ॒ਦੈਃ । ਮਿ॒ਤ੍ਰਾਵਰੁ॑ਣਾਵਾ॒ਸ਼ਿਸ਼ਾ᳚ । ਅਂਗਿ॑ਰਸੋ॒ ਧਿਸ਼੍ਣਿ॑ਯੈਰ॒ਗ੍ਨਿਭਿਃ॑ । ਮ॒ਰੁਤ॑ਸ੍ਸਦੋਹਵਿਰ੍ਧਾ॒ਨਾਭ੍ਯਾ᳚ਮ੍ । ਆਪਃ॒ ਪ੍ਰੋਕ੍ਸ਼॑ਣੀਭਿਃ । ਓਸ਼॑ਧਯੋ ਬ॒ਰ੍​ਹਿਸ਼ਾ᳚ । ਅਦਿ॑ਤਿ॒ਰ੍ਵੇਦ੍ਯਾ᳚ । ਸੋਮੋ॑ ਦੀ॒ਕ੍ਸ਼ਯਾ᳚ ॥ 11 ॥

ਤ੍ਵਸ਼੍ਟੇ॒ਧ੍ਮੇਨ॑ । ਵਿਸ਼੍ਣੁ॑ਰ੍ਯ॒ਜ੍ਞੇਨ॑ । ਵਸ॑ਵ॒ ਆਜ੍ਯੇ॑ਨ । ਆ॒ਦਿ॒ਤ੍ਯਾ ਦਕ੍ਸ਼ਿ॑ਣਾਭਿਃ । ਵਿਸ਼੍ਵੇ॑ ਦੇ॒ਵਾ ਊ॒ਰ੍ਜਾ । ਪੂ॒ਸ਼ਾ ਸ੍ਵ॑ਗਾਕਾ॒ਰੇਣ॑ । ਬ੍ਰੁਰੁਇਹ॒ਸ੍ਪਤਿਃ॑ ਪੁਰੋ॒ਧਯਾ᳚ । ਪ੍ਰ॒ਜਾਪ॑ਤਿਰੁਦ੍ਗੀ॒ਥੇਨ॑ । ਅਂ॒ਤਰਿ॑ਕ੍ਸ਼ਂ ਪ॒ਵਿਤ੍ਰੇ॑ਣ । ਵਾ॒ਯੁਃ ਪਾਤ੍ਰੈਃ᳚ । ਅ॒ਹਗ੍ਗ੍‍ਂ ਸ਼੍ਰ॒ਦ੍ਧਯਾ᳚ ॥ 12 ॥

ਦੀ॒ਕ੍ਸ਼ਯਾ॒ ਪਾਤ੍ਰੈ॒ਰੇਕਂ॑ ਚ ॥ 8 ॥

ਸੇਨੇਂਦ੍ਰ॑ਸ੍ਯ । ਧੇਨਾ॒ ਬ੍ਰੁਰੁਇਹ॒ਸ੍ਪਤੇਃ᳚ । ਪ॒ਥ੍ਯਾ॑ ਪੂ॒ਸ਼੍ਣਃ । ਵਾਗ੍ਵਾ॒ਯੋਃ । ਦੀ॒ਕ੍ਸ਼ਾ ਸੋਮ॑ਸ੍ਯ । ਪ੍ਰੁਰੁਇ॒ਥਿ॒ਵ੍ਯ॑ਗ੍ਨੇਃ । ਵਸੂ॑ਨਾਂ ਗਾਯ॒ਤ੍ਰੀ । ਰੁ॒ਦ੍ਰਾਣਾਂ᳚ ਤ੍ਰਿ॒ਸ਼੍ਟੁਕ੍ । ਆ॒ਦਿ॒ਤ੍ਯਾਨਾਂ॒ ਜਗ॑ਤੀ । ਵਿਸ਼੍ਣੋ॑ਰਨੁ॒ਸ਼੍ਟੁਕ੍ ॥ 13 ॥

ਵਰੁ॑ਣਸ੍ਯ ਵਿ॒ਰਾਟ੍ । ਯ॒ਜ੍ਞਸ੍ਯ॑ ਪਂ॒ਕ੍ਤਿਃ । ਪ੍ਰ॒ਜਾਪ॑ਤੇ॒ਰਨੁ॑ਮਤਿਃ । ਮਿ॒ਤ੍ਰਸ੍ਯ॑ ਸ਼੍ਰ॒ਦ੍ਧਾ । ਸ॒ਵਿ॒ਤੁਃ ਪ੍ਰਸੂ॑ਤਿਃ । ਸੂਰ੍ਯ॑ਸ੍ਯ॒ ਮਰੀ॑ਚਿਃ । ਚਂ॒ਦ੍ਰਮ॑ਸੋ ਰੋਹਿ॒ਣੀ । ਰੁਰੁਇਸ਼ੀ॑ਣਾਮਰੁਂਧ॒ਤੀ । ਪ॒ਰ੍ਜਨ੍ਯ॑ਸ੍ਯ ਵਿ॒ਦ੍ਯੁਤ੍ । ਚਤ॑ਸ੍ਰੋ॒ ਦਿਸ਼ਃ॑ । ਚਤ॑ਸ੍ਰੋ਽ਵਾਂਤਰਦਿ॒ਸ਼ਾਃ । ਅਹ॑ਸ਼੍ਚ॒ ਰਾਤ੍ਰਿ॑ਸ਼੍ਚ । ਕ੍ਰੁਰੁਇ॒ਸ਼ਿਸ਼੍ਚ॒ ਵ੍ਰੁਰੁਇਸ਼੍ਟਿ॑ਸ਼੍ਚ । ਤ੍ਵਿਸ਼ਿ॒ਸ਼੍ਚਾਪ॑ਚਿਤਿਸ਼੍ਚ । ਆਪ॒ਸ਼੍ਚੌਸ਼॑ਧਯਸ਼੍ਚ । ਊਰ੍ਕ੍ਚ॑ ਸੂ॒ਨ੍ਰੁਰੁਇਤਾ॑ ਚ ਦੇ॒ਵਾਨਾਂ॒ ਪਤ੍ਨ॑ਯਃ ॥ 14 ॥

ਅ॒ਨੁ॒ਸ਼੍ਟੁਗ੍ਦਿਸ਼॒ਸ਼੍ਸ਼ਟ੍ਚ॑ ॥ 9 ॥

ਦੇ॒ਵਸ੍ਯ॑ ਤ੍ਵਾ ਸਵਿ॒ਤੁਃ ਪ੍ਰ॑ਸ॒ਵੇ । ਅ॒ਸ਼੍ਵਿਨੋ᳚ਰ੍ਬਾ॒ਹੁਭ੍ਯਾ᳚ਮ੍ । ਪੂ॒ਸ਼੍ਣੋ ਹਸ੍ਤਾ᳚ਭ੍ਯਾਂ॒ ਪ੍ਰਤਿ॑ਗ੍ਰੁਰੁਇਹ੍ਣਾਮਿ । ਰਾਜਾ᳚ ਤ੍ਵਾ॒ ਵਰੁ॑ਣੋ ਨਯਤੁ ਦੇਵਿ ਦਕ੍ਸ਼ਿਣੇ॒਽ਗ੍ਨਯੇ॒ ਹਿਰ॑ਣ੍ਯਮ੍ । ਤੇਨਾ॑ਮ੍ਰੁਰੁਇਤ॒ਤ੍ਵਮ॑ਸ਼੍ਯਾਮ੍ । ਵਯੋ॑ ਦਾ॒ਤ੍ਰੇ । ਮਯੋ॒ ਮਹ੍ਯ॑ਮਸ੍ਤੁ ਪ੍ਰਤਿਗ੍ਰਹੀ॒ਤ੍ਰੇ । ਕ ਇ॒ਦਂ ਕਸ੍ਮਾ॑ ਅਦਾਤ੍ । ਕਾਮਃ॒ ਕਾਮਾ॑ਯ । ਕਾਮੋ॑ ਦਾ॒ਤਾ ॥ 15 ॥

ਕਾਮਃ॑ ਪ੍ਰਤਿਗ੍ਰਹੀ॒ਤਾ । ਕਾਮਗ੍​ਮ੍॑ ਸਮੁ॒ਦ੍ਰਮਾਵਿ॑ਸ਼ । ਕਾਮੇ॑ਨ ਤ੍ਵਾ॒ ਪ੍ਰਤਿ॑ਗ੍ਰੁਰੁਇਹ੍ਣਾਮਿ । ਕਾਮੈ॒ਤਤ੍ਤੇ᳚ । ਏ॒ਸ਼ਾ ਤੇ॑ ਕਾਮ॒ ਦਕ੍ਸ਼ਿ॑ਣਾ । ਉ॒ਤ੍ਤਾ॒ਨਸ੍ਤ੍ਵਾ᳚਽਽ਂਗੀਰ॒ਸਃ ਪ੍ਰਤਿ॑ਗ੍ਰੁਰੁਇਹ੍ਣਾਤੁ । ਸੋਮਾ॑ਯ॒ ਵਾਸਃ॑ । ਰੁ॒ਦ੍ਰਾਯ॒ ਗਾਮ੍ । ਵਰੁ॑ਣਾ॒ਯਾਸ਼੍ਵ᳚ਮ੍ । ਪ੍ਰ॒ਜਾਪ॑ਤਯੇ॒ ਪੁਰੁ॑ਸ਼ਮ੍ ॥ 16 ॥

ਮਨ॑ਵੇ॒ ਤਲ੍ਪ᳚ਮ੍ । ਤ੍ਵਸ਼੍ਟ੍ਰੇ॒਽ਜਾਮ੍ । ਪੂ॒ਸ਼੍ਣੇ਽ਵਿ᳚ਮ੍ । ਨਿਰ੍ਰੁਰੁਇ॑ਤ੍ਯਾ ਅਸ਼੍ਵਤਰਗਰ੍ਦ॒ਭੌ । ਹਿ॒ਮਵ॑ਤੋ ਹ॒ਸ੍ਤਿਨ᳚ਮ੍ । ਗਂ॒ਧ॒ਰ੍ਵਾ॒ਪ੍ਸ॒ਰਾਭ੍ਯ॑ਸ੍ਸ੍ਰਗਲਂਕਰ॒ਣੇ । ਵਿਸ਼੍ਵੇ᳚ਭ੍ਯੋ ਦੇ॒ਵੇਭ੍ਯੋ॑ ਧਾ॒ਨ੍ਯਮ੍ । ਵਾ॒ਚੇ਽ਨ੍ਨ᳚ਮ੍ । ਬ੍ਰਹ੍ਮ॑ਣ ਓਦ॒ਨਮ੍ । ਸ॒ਮੁ॒ਦ੍ਰਾਯਾਪਃ॑ ॥ 17 ॥

ਉ॒ਤ੍ਤਾ॒ਨਾਯਾਂ᳚ਗੀਰ॒ਸਾਯਾਨਃ॑ । ਵੈ॒ਸ਼੍ਵਾ॒ਨ॒ਰਾਯ॒ ਰਥ᳚ਮ੍ । ਵੈ॒ਸ਼੍ਵਾ॒ਨ॒ਰਃ ਪ੍ਰ॒ਤ੍ਨਥਾ॒ ਨਾਕ॒ਮਾਰੁ॑ਹਤ੍ । ਦਿ॒ਵਃ ਪ੍ਰੁਰੁਇ॒ਸ਼੍ਠਂ ਭਂਦ॑ਮਾਨਸ੍ਸੁ॒ਮਨ੍ਮ॑ਭਿਃ । ਸ ਪੂ᳚ਰ੍ਵ॒ਵਜ੍ਜ॒ਨਯ॑ਜ੍ਜਂ॒ਤਵੇ॒ ਧਨ᳚ਮ੍ । ਸ॒ਮਾ॒ਨਮ॑ਜ੍ਮਾ॒ ਪਰਿ॑ਯਾਤਿ॒ ਜਾਗ੍ਰੁਰੁਇ॑ਵਿਃ । ਰਾਜਾ᳚ ਤ੍ਵਾ॒ ਵਰੁ॑ਣੋ ਨਯਤੁ ਦੇਵਿ ਦਕ੍ਸ਼ਿਣੇ ਵੈਸ਼੍ਵਾਨ॒ਰਾਯ॒ ਰਥ᳚ਮ੍ । ਤੇਨਾ॑ਮ੍ਰੁਰੁਇਤ॒ਤ੍ਵਮ॑ਸ਼੍ਯਾਮ੍ । ਵਯੋ॑ ਦਾ॒ਤ੍ਰੇ । ਮਯੋ॒ ਮਹ੍ਯ॑ਮਸ੍ਤੁ ਪ੍ਰਤਿਗ੍ਰਹੀ॒ਤ੍ਰੇ ॥ 18 ॥

ਕ ਇ॒ਦਂ ਕਸ੍ਮਾ॑ ਅਦਾਤ੍ । ਕਾਮਃ॒ ਕਾਮਾ॑ਯ । ਕਾਮੋ॑ ਦਾ॒ਤਾ । ਕਾਮਃ॑ ਪ੍ਰਤਿਗ੍ਰਹੀ॒ਤਾ । ਕਾਮਗ੍​ਮ੍॑ ਸਮੁ॒ਦ੍ਰਮਾਵਿ॑ਸ਼ । ਕਾਮੇ॑ਨ ਤ੍ਵਾ॒ ਪ੍ਰਤਿ॑ਗ੍ਰੁਰੁਇਹ੍ਣਾਮਿ । ਕਾਮੈ॒ਤਤ੍ਤੇ᳚ । ਏ॒ਸ਼ਾ ਤੇ॑ ਕਾਮ॒ ਦਕ੍ਸ਼ਿ॑ਣਾ । ਉ॒ਤ੍ਤਾ॒ਨਸ੍ਤ੍ਵਾ᳚਽਽ਂਗੀਰ॒ਸਃ ਪ੍ਰਤਿ॑ਗ੍ਰੁਰੁਇਹ੍ਣਾਤੁ ॥ 19 ॥

ਦਾ॒ਤਾ ਪੁਰੁ॑ਸ਼॒ਮਾਪਃ॑ ਪ੍ਰਤਿਗ੍ਰਹੀ॒ਤ੍ਰੇ ਨਵ॑ ਚ ॥ 10 ॥

ਸੁ॒ਵਰ੍ਣਂ॑ ਘ॒ਰ੍ਮਂ ਪਰਿ॑ਵੇਦ ਵੇ॒ਨਮ੍ । ਇਂਦ੍ਰ॑ਸ੍ਯਾ॒਽਽ਤ੍ਮਾਨਂ॑ ਦਸ਼॒ਧਾ ਚਰਂ॑ਤਮ੍ । ਅਂ॒ਤਸ੍ਸ॑ਮੁ॒ਦ੍ਰੇ ਮਨ॑ਸਾ॒ ਚਰਂ॑ਤਮ੍ । ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ਽ਨ੍ਵ॑ਵਿਂਦ॒ਦ੍ਦਸ਼॑ਹੋਤਾਰ॒ਮਰ੍ਣੇ᳚ । ਅਂ॒ਤਃ ਪ੍ਰਵਿ॑ਸ਼੍ਟਸ਼੍ਸ਼ਾ॒ਸ੍ਤਾ ਜਨਾ॑ਨਾਮ੍ । ਏਕ॒ਸ੍ਸਨ੍ਬ॑ਹੁ॒ਧਾ ਵਿ॑ਚਾਰਃ । ਸ਼॒ਤਗ੍​ਮ੍ ਸ਼ੁ॒ਕ੍ਰਾਣਿ॒ ਯਤ੍ਰੈਕਂ॒ ਭਵਂ॑ਤਿ । ਸਰ੍ਵੇ॒ ਵੇਦਾ॒ ਯਤ੍ਰੈਕਂ॒ ਭਵਂ॑ਤਿ । ਸਰ੍ਵੇ॒ ਹੋਤਾ॑ਰੋ॒ ਯਤ੍ਰੈਕਂ॒ ਭਵਂ॑ਤਿ । ਸ॒ ਮਾਨ॑ਸੀਨ ਆ॒ਤ੍ਮਾ ਜਨਾ॑ਨਾਮ੍ ॥ 20 ॥

ਅਂ॒ਤਃ ਪ੍ਰਵਿ॑ਸ਼੍ਟਸ਼੍ਸ਼ਾ॒ਸ੍ਤਾ ਜਨਾ॑ਨਾ॒ਗ੍​ਮ੍॒ ਸਰ੍ਵਾ᳚ਤ੍ਮਾ । ਸਰ੍ਵਾਃ᳚ ਪ੍ਰ॒ਜਾ ਯਤ੍ਰੈਕਂ॒ ਭਵਂ॑ਤਿ । ਚਤੁ॑ਰ੍​ਹੋਤਾਰੋ॒ ਯਤ੍ਰ॑ ਸਂ॒ਪਦਂ॒ ਗਚ੍ਛਂ॑ਤਿ ਦੇ॒ਵੈਃ । ਸ॒ ਮਾਨ॑ਸੀਨ ਆ॒ਤ੍ਮਾ ਜਨਾ॑ਨਾਮ੍ । ਬ੍ਰਹ੍ਮੇਂਦ੍ਰ॑ਮ॒ਗ੍ਨਿਂ ਜਗ॑ਤਃ ਪ੍ਰਤਿ॒ਸ਼੍ਠਾਮ੍ । ਦਿ॒ਵ ਆ॒ਤ੍ਮਾਨਗ੍​ਮ੍॑ ਸਵਿ॒ਤਾਰਂ॒ ਬ੍ਰੁਰੁਇਹ॒ਸ੍ਪਤਿ᳚ਮ੍ । ਚਤੁ॑ਰ੍​ਹੋਤਾਰਂ ਪ੍ਰ॒ਦਿਸ਼ੋ਽ਨੁ॑ਕ੍ਲ੍ਰੁਰੁਇ॒ਪ੍ਤਮ੍ । ਵਾ॒ਚੋ ਵੀ॒ਰ੍ਯਂ॑ ਤਪ॒ਸਾ਽ਨ੍ਵ॑ਵਿਂਦਤ੍ । ਅਂ॒ਤਃ ਪ੍ਰਵਿ॑ਸ਼੍ਟਂ ਕ॒ਰ੍ਤਾਰ॑ਮੇ॒ਤਮ੍ । ਤ੍ਵਸ਼੍ਟਾ॑ਰਗ੍​ਮ੍ ਰੂ॒ਪਾਣਿ॑ ਵਿਕੁ॒ਰ੍ਵਂਤਂ॑-ਵਿਁਪ॒ਸ਼੍ਚਿਮ੍ ॥ 21 ॥

ਅ॒ਮ੍ਰੁਰੁਇਤ॑ਸ੍ਯ ਪ੍ਰਾ॒ਣਂ-ਯਁ॒ਜ੍ਞਮੇ॒ਤਮ੍ । ਚਤੁ॑ਰ੍​ਹੋਤ੍ਰੁਰੁਇਣਾਮਾ॒ਤ੍ਮਾਨਂ॑ ਕ॒ਵਯੋ॒ ਨਿਚਿ॑ਕ੍ਯੁਃ । ਅਂ॒ਤਃ ਪ੍ਰਵਿ॑ਸ਼੍ਟਂ ਕ॒ਰ੍ਤਾਰ॑ਮੇ॒ਤਮ੍ । ਦੇ॒ਵਾਨਾਂ॒ ਬਂਧੁ॒ ਨਿਹਿ॑ਤਂ॒ ਗੁਹਾ॑ਸੁ । ਅ॒ਮ੍ਰੁਰੁਇਤੇ॑ਨ ਕ੍ਲ੍ਰੁਰੁਇ॒ਪ੍ਤਂ-ਯਁ॒ਜ੍ਞਮੇ॒ਤਮ੍ । ਚਤੁ॑ਰ੍​ਹੋਤ੍ਰੁਰੁਇਣਾਮਾ॒ਤ੍ਮਾਨਂ॑ ਕ॒ਵਯੋ॒ ਨਿਚਿ॑ਕ੍ਯੁਃ । ਸ਼॒ਤਂ ਨਿ॒ਯੁਤਃ॒ ਪਰਿ॑ਵੇਦ॒ ਵਿਸ਼੍ਵਾ॑ ਵਿ॒ਸ਼੍ਵਵਾ॑ਰਃ । ਵਿਸ਼੍ਵ॑ਮਿ॒ਦਂ-ਵ੍ਰੁਁਰੁਇ॑ਣਾਤਿ । ਇਂਦ੍ਰ॑ਸ੍ਯਾ॒਽਽ਤ੍ਮਾ ਨਿਹਿ॑ਤਃ॒ ਪਂਚ॑ਹੋਤਾ । ਅ॒ਮ੍ਰੁਰੁਇਤਂ॑ ਦੇ॒ਵਾਨਾ॒ਮਾਯੁਃ॑ ਪ੍ਰ॒ਜਾਨਾ᳚ਮ੍ ॥ 22 ॥

ਇਂਦ੍ਰ॒ਗ੍​ਮ੍॒ ਰਾਜਾ॑ਨਗ੍​ਮ੍ ਸਵਿ॒ਤਾਰ॑ਮੇ॒ਤਮ੍ । ਵਾ॒ਯੋਰਾ॒ਤ੍ਮਾਨਂ॑ ਕ॒ਵਯੋ॒ ਨਿਚਿ॑ਕ੍ਯੁਃ । ਰ॒ਸ਼੍ਮਿਗ੍​ਮ੍ ਰ॑ਸ਼੍ਮੀ॒ਨਾਂ ਮਧ੍ਯੇ॒ ਤਪਂ॑ਤਮ੍ । ਰੁਰੁਇ॒ਤਸ੍ਯ॑ ਪ॒ਦੇ ਕ॒ਵਯੋ॒ ਨਿਪਾਂ᳚ਤਿ । ਯ ਆਂ᳚ਡਕੋ॒ਸ਼ੇ ਭੁਵ॑ਨਂ ਬਿ॒ਭਰ੍ਤਿ॑ । ਅਨਿ॑ਰ੍ਭਿਣ੍ਣ॒ਸ੍ਸਨ੍ਨਥ॑ ਲੋ॒ਕਾਨ੍ ਵਿ॒ਚਸ਼੍ਟੇ᳚ । ਯਸ੍ਯਾਂ᳚ਡਕੋ॒ਸ਼ਗ੍​ਮ੍ ਸ਼ੁਸ਼੍ਮ॑ਮਾ॒ਹੁਃ ਪ੍ਰਾ॒ਣਮੁਲ੍ਬ᳚ਮ੍ । ਤੇਨ॑ ਕ੍ਲ੍ਰੁਰੁਇ॒ਪ੍ਤੋ॑਽ਮ੍ਰੁਰੁਇਤੇ॑ਨਾ॒ਹਮ॑ਸ੍ਮਿ । ਸੁ॒ਵਰ੍ਣਂ॒ ਕੋਸ਼॒ਗ੍​ਮ੍॒ ਰਜ॑ਸਾ॒ ਪਰੀ॑ਵ੍ਰੁਰੁਇਤਮ੍ । ਦੇ॒ਵਾਨਾਂ᳚-ਵਁਸੁ॒ਧਾਨੀਂ᳚-ਵਿਁ॒ਰਾਜ᳚ਮ੍ ॥ 23 ॥

ਅ॒ਮ੍ਰੁਰੁਇਤ॑ਸ੍ਯ ਪੂ॒ਰ੍ਣਾਂ ਤਾਮੁ॑ ਕ॒ਲਾਂ-ਵਿਁਚ॑ਕ੍ਸ਼ਤੇ । ਪਾਦ॒ਗ੍​ਮ੍॒ ਸ਼ਡ੍ਢੋ॑ਤੁ॒ਰ੍ਨ ਕਿਲਾ॑਽਽ਵਿਵਿਤ੍ਸੇ । ਯੇਨ॒ਰ੍ਤਵਃ॑ ਪਂਚ॒ਧੋਤ ਕ੍ਲ੍ਰੁਰੁਇ॒ਪ੍ਤਾਃ । ਉ॒ਤ ਵਾ॑ ਸ਼॒ਡ੍ਧਾ ਮਨ॒ਸੋਤ ਕ੍ਲ੍ਰੁਰੁਇ॒ਪ੍ਤਾਃ । ਤਗ੍​ਮ੍ ਸ਼ਡ੍ਢੋ॑ਤਾਰਮ੍ਰੁਰੁਇ॒ਤੁਭਿਃ॒ ਕਲ੍ਪ॑ਮਾਨਮ੍ । ਰੁਰੁਇ॒ਤਸ੍ਯ॑ ਪ॒ਦੇ ਕ॒ਵਯੋ॒ ਨਿਪਾਂ᳚ਤਿ । ਅਂ॒ਤਃ ਪ੍ਰਵਿ॑ਸ਼੍ਟਂ ਕ॒ਰ੍ਤਾਰ॑ਮੇ॒ਤਮ੍ । ਅਂ॒ਤਸ਼੍ਚਂ॒ਦ੍ਰਮ॑ਸਿ॒ ਮਨ॑ਸਾ॒ ਚਰਂ॑ਤਮ੍ । ਸ॒ਹੈਵ ਸਂਤਂ॒ ਨ ਵਿਜਾ॑ਨਂਤਿ ਦੇ॒ਵਾਃ । ਇਂਦ੍ਰ॑ਸ੍ਯਾ॒਽਽ਤ੍ਮਾਨਗ੍​ਮ੍॑ ਸ਼ਤ॒ਧਾ ਚਰਂ॑ਤਮ੍ ॥ 24 ॥

ਇਂਦ੍ਰੋ॒ ਰਾਜਾ॒ ਜਗ॑ਤੋ॒ ਯ ਈਸ਼ੇ᳚ । ਸ॒ਪ੍ਤਹੋ॑ਤਾ ਸਪ੍ਤ॒ਧਾ ਵਿਕ੍ਲ੍ਰੁਰੁਇ॑ਪ੍ਤਃ । ਪਰੇ॑ਣ॒ ਤਂਤੁਂ॑ ਪਰਿਸ਼ਿ॒ਚ੍ਯਮਾ॑ਨਮ੍ । ਅਂ॒ਤਰਾ॑ਦਿ॒ਤ੍ਯੇ ਮਨ॑ਸਾ॒ ਚਰਂ॑ਤਮ੍ । ਦੇ॒ਵਾਨਾ॒ਗ੍​ਮ੍॒ ਹ੍ਰੁਰੁਇਦ॑ਯਂ॒ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ਽ਨ੍ਵ॑ਵਿਂਦਤ੍ । ਬ੍ਰਹ੍ਮੈ॒ਤਦ੍ਬ੍ਰਹ੍ਮ॑ਣ॒ ਉਜ੍ਜ॑ਭਾਰ । ਅ॒ਰ੍ਕਗ੍ਗ੍‍ਂ ਸ਼੍ਚੋਤਂ॑ਤਗ੍​ਮ੍ ਸਰਿ॒ਰਸ੍ਯ॒ ਮਧ੍ਯੇ᳚ । ਆ ਯਸ੍ਮਿਂ॑ਥ੍​ਸ॒ਪ੍ਤ ਪੇਰ॑ਵਃ । ਮੇਹਂ॑ਤਿ ਬਹੁ॒ਲਾਗ੍​ਮ੍ ਸ਼੍ਰਿਯ᳚ਮ੍ । ਬ॒ਹ੍ਵ॒ਸ਼੍ਵਾਮਿਂ॑ਦ੍ਰ॒ ਗੋਮ॑ਤੀਮ੍ ॥ 25 ॥

ਅਚ੍ਯੁ॑ਤਾਂ ਬਹੁ॒ਲਾਗ੍​ਮ੍ ਸ਼੍ਰਿਯ᳚ਮ੍ । ਸ ਹਰਿ॑ਰ੍ਵਸੁ॒ਵਿਤ੍ਤ॑ਮਃ । ਪੇ॒ਰੁਰਿਂਦ੍ਰਾ॑ਯ ਪਿਨ੍ਵਤੇ । ਬ॒ਹ੍ਵ॒ਸ਼੍ਵਾਮਿਂ॑ਦ੍ਰ॒ ਗੋਮ॑ਤੀਮ੍ । ਅਚ੍ਯੁ॑ਤਾਂ ਬਹੁ॒ਲਾਗ੍​ਮ੍ ਸ਼੍ਰਿਯ᳚ਮ੍ । ਮਹ੍ਯ॒ਮਿਂਦ੍ਰੋ॒ ਨਿਯ॑ਚ੍ਛਤੁ । ਸ਼॒ਤਗ੍​ਮ੍ ਸ਼॒ਤਾ ਅ॑ਸ੍ਯ ਯੁ॒ਕ੍ਤਾ ਹਰੀ॑ਣਾਮ੍ । ਅ॒ਰ੍ਵਾਙਾ ਯਾ॑ਤੁ॒ ਵਸੁ॑ਭੀ ਰ॒ਸ਼੍ਮਿਰਿਂਦ੍ਰਃ॑ । ਪ੍ਰਮਗ੍​ਮ੍‍ਹ॑ ਮਾਣੋ ਬਹੁ॒ਲਾਗ੍​ਮ੍ ਸ਼੍ਰਿਯ᳚ਮ੍ । ਰ॒ਸ਼੍ਮਿਰਿਂਦ੍ਰ॑ਸ੍ਸਵਿ॒ਤਾ ਮੇ॒ ਨਿਯ॑ਚ੍ਛਤੁ ॥ 26 ॥

ਘ੍ਰੁਰੁਇ॒ਤਂ ਤੇਜੋ॒ ਮਧੁ॑ਮਦਿਂਦ੍ਰਿ॒ਯਮ੍ । ਮਯ੍ਯ॒ਯਮ॒ਗ੍ਨਿਰ੍ਦ॑ਧਾਤੁ । ਹਰਿਃ॑ ਪਤਂ॒ਗਃ ਪ॑ਟ॒ਰੀ ਸੁ॑ਪ॒ਰ੍ਣਃ । ਦਿ॒ਵਿ॒ਕ੍ਸ਼ਯੋ॒ ਨਭ॑ਸਾ॒ ਯ ਏਤਿ॑ । ਸ ਨ॒ ਇਂਦ੍ਰਃ॑ ਕਾਮਵ॒ਰਂ ਦ॑ਦਾਤੁ । ਪਂਚਾ॑ਰਂ ਚ॒ਕ੍ਰਂ ਪਰਿ॑ਵਰ੍ਤਤੇ ਪ੍ਰੁਰੁਇ॒ਥੁ । ਹਿਰ॑ਣ੍ਯਜ੍ਯੋਤਿਸ੍ਸਰਿ॒ਰਸ੍ਯ॒ ਮਧ੍ਯੇ᳚ । ਅਜ॑ਸ੍ਰਂ॒ ਜ੍ਯੋਤਿ॒ਰ੍ਨਭ॑ਸਾ॒ ਸਰ੍ਪ॑ਦੇਤਿ । ਸ ਨ॒ ਇਂਦ੍ਰਃ॑ ਕਾਮਵ॒ਰਂ ਦ॑ਦਾਤੁ । ਸ॒ਪ੍ਤ ਯੁਂ॑ਜਂਤਿ॒ ਰਥ॒ਮੇਕ॑ਚਕ੍ਰਮ੍ ॥ 27 ॥

ਏਕੋ॒ ਅਸ਼੍ਵੋ॑ ਵਹਤਿ ਸਪ੍ਤਨਾ॒ਮਾ । ਤ੍ਰਿ॒ਨਾਭਿ॑ ਚ॒ਕ੍ਰਮ॒ਜਰ॒ਮਨ॑ਰ੍ਵਮ੍ । ਯੇਨੇ॒ਮਾ ਵਿਸ਼੍ਵਾ॒ ਭੁਵ॑ਨਾਨਿ ਤਸ੍ਥੁਃ । ਭ॒ਦ੍ਰਂ ਪਸ਼੍ਯਂ॑ਤ॒ ਉਪ॑ਸੇਦੁ॒ਰਗ੍ਰੇ᳚ । ਤਪੋ॑ ਦੀ॒ਕ੍ਸ਼ਾਮ੍ਰੁਰੁਇਸ਼॑ਯਸ੍ਸੁਵ॒ਰ੍ਵਿਦਃ॑ । ਤਤਃ॑ ਕ੍ਸ਼॒ਤ੍ਤ੍ਰਂ ਬਲ॒ਮੋਜ॑ਸ਼੍ਚ ਜਾ॒ਤਮ੍ । ਤਦ॒ਸ੍ਮੈ ਦੇ॒ਵਾ ਅ॒ਭਿਸਂ ਨ॑ਮਂਤੁ । ਸ਼੍ਵੇ॒ਤਗ੍​ਮ੍ ਰ॒ਸ਼੍ਮਿਂ ਬੋ॑ਭੁ॒ਜ੍ਯਮਾ॑ਨਮ੍ । ਅ॒ਪਾਂ ਨੇ॒ਤਾਰਂ॒ ਭੁਵ॑ਨਸ੍ਯ ਗੋ॒ਪਾਮ੍ । ਇਂਦ੍ਰਂ॒ ਨਿਚਿ॑ਕ੍ਯੁਃ ਪਰ॒ਮੇ ਵ੍ਯੋ॑ਮਨ੍ਨ੍ ॥ 28 ॥

ਰੋਹਿ॑ਣੀਃ ਪਿਂਗ॒ਲਾ ਏਕ॑ਰੂਪਾਃ । ਕ੍ਸ਼ਰਂ॑ਤੀਃ ਪਿਂਗ॒ਲਾ ਏਕ॑ਰੂਪਾਃ । ਸ਼॒ਤਗ੍​ਮ੍ ਸ॒ਹਸ੍ਰਾ॑ਣਿ ਪ੍ਰ॒ਯੁਤਾ॑ਨਿ॒ ਨਾਵ੍ਯਾ॑ਨਾਮ੍ । ਅ॒ਯਂ-ਯਁਸ਼੍ਸ਼੍ਵੇ॒ਤੋ ਰ॒ਸ਼੍ਮਿਃ । ਪਰਿ॒ ਸਰ੍ਵ॑ਮਿ॒ਦਂ ਜਗ॑ਤ੍ । ਪ੍ਰ॒ਜਾਂ ਪ॒ਸ਼ੂਂਧਨਾ॑ਨਿ । ਅ॒ਸ੍ਮਾਕਂ॑ ਦਦਾਤੁ । ਸ਼੍ਵੇ॒ਤੋ ਰ॒ਸ਼੍ਮਿਃ ਪਰਿ॒ ਸਰ੍ਵਂ॑ ਬਭੂਵ । ਸੁਵ॒ਨ੍ਮਹ੍ਯਂ॑ ਪ॒ਸ਼ੂਨ੍ ਵਿ॒ਸ਼੍ਵਰੂ॑ਪਾਨ੍ । ਪ॒ਤਂ॒ਗਮ॒ਕ੍ਤਮਸੁ॑ਰਸ੍ਯ ਮਾ॒ਯਯਾ᳚ ॥ 29 ॥

ਹ੍ਰੁਰੁਇ॒ਦਾ ਪ॑ਸ਼੍ਯਂਤਿ॒ ਮਨ॑ਸਾ ਮਨੀ॒ਸ਼ਿਣਃ॑ । ਸ॒ਮੁ॒ਦ੍ਰੇ ਅਂ॒ਤਃ ਕ॒ਵਯੋ॒ ਵਿਚ॑ਕ੍ਸ਼ਤੇ । ਮਰੀ॑ਚੀਨਾਂ ਪ॒ਦਮਿ॑ਚ੍ਛਂਤਿ ਵੇ॒ਧਸਃ॑ । ਪ॒ਤਂ॒ਗੋ ਵਾਚਂ॒ ਮਨ॑ਸਾ ਬਿਭਰ੍ਤਿ । ਤਾਂ ਗਂ॑ਧ॒ਰ੍ਵੋ॑਽ਵਦ॒ਦ੍ਗਰ੍ਭੇ॑ ਅਂ॒ਤਃ । ਤਾਂ ਦ੍ਯੋਤ॑ਮਾਨਾਗ੍​ਮ੍ ਸ੍ਵ॒ਰ੍ਯਂ॑ ਮਨੀ॒ਸ਼ਾਮ੍ । ਰੁਰੁਇ॒ਤਸ੍ਯ॑ ਪ॒ਦੇ ਕ॒ਵਯੋ॒ ਨਿਪਾਂ᳚ਤਿ । ਯੇ ਗ੍ਰਾ॒ਮ੍ਯਾਃ ਪ॒ਸ਼ਵੋ॑ ਵਿ॒ਸ਼੍ਵਰੂ॑ਪਾਃ । ਵਿਰੂ॑ਪਾ॒ਸ੍ਸਂਤੋ॑ ਬਹੁ॒ਧੈਕ॑ਰੂਪਾਃ । ਅ॒ਗ੍ਨਿਸ੍ਤਾਗ੍​ਮ੍ ਅਗ੍ਰੇ॒ ਪ੍ਰਮੁ॑ਮੋਕ੍ਤੁ ਦੇ॒ਵਃ ॥ 30 ॥

ਪ੍ਰ॒ਜਾਪ॑ਤਿਃ ਪ੍ਰ॒ਜਯਾ॑ ਸਂ​ਵਿਁਦਾ॒ਨਃ । ਵੀ॒ਤਗ੍ਗ੍‍ਂ ਸ੍ਤੁ॑ਕੇ ਸ੍ਤੁਕੇ । ਯੁ॒ਵਮ॒ਸ੍ਮਾਸੁ॒ ਨਿਯ॑ਚ੍ਛਤਮ੍ । ਪ੍ਰ ਪ੍ਰ॑ ਯ॒ਜ੍ਞਪ॑ਤਿਂ ਤਿਰ । ਯੇ ਗ੍ਰਾ॒ਮ੍ਯਾਃ ਪ॒ਸ਼ਵੋ॑ ਵਿ॒ਸ਼੍ਵਰੂ॑ਪਾਃ । ਵਿਰੂ॑ਪਾ॒ਸ੍ਸਂਤੋ॑ ਬਹੁ॒ਧੈਕ॑ਰੂਪਾਃ । ਤੇਸ਼ਾਗ੍​ਮ੍॑ ਸਪ੍ਤਾ॒ਨਾਮਿ॒ਹ ਰਂਤਿ॑ਰਸ੍ਤੁ । ਰਾ॒ਯਸ੍ਪੋਸ਼ਾ॑ਯ ਸੁਪ੍ਰਜਾ॒ਸ੍ਤ੍ਵਾਯ॑ ਸੁ॒ਵੀਰ੍ਯਾ॑ਯ । ਯ ਆ॑ਰ॒ਣ੍ਯਾਃ ਪ॒ਸ਼ਵੋ॑ ਵਿ॒ਸ਼੍ਵਰੂ॑ਪਾਃ । ਵਿਰੂ॑ਪਾ॒ਸ੍ਸਂਤੋ॑ ਬਹੁ॒ਧੈਕ॑ਰੂਪਾਃ । ਵਾ॒ਯੁਸ੍ਤਾਗ੍​ਮ੍ ਅਗ੍ਰੇ॒ ਪ੍ਰਮੁ॑ਮੋਕ੍ਤੁ ਦੇ॒ਵਃ । ਪ੍ਰ॒ਜਾਪ॑ਤਿਃ ਪ੍ਰ॒ਜਯਾ॑ ਸਂ​ਵਿਁਦਾ॒ਨਃ । ਇਡਾ॑ਯੈ ਸ੍ਰੁਰੁਇ॒ਪ੍ਤਂ ਘ੍ਰੁਰੁਇ॒ਤਵ॑ਚ੍ਚਰਾਚ॒ਰਮ੍ । ਦੇ॒ਵਾ ਅਨ੍ਵ॑ਵਿਂਦ॒ਨ੍ਗੁਹਾ॑ ਹਿ॒ਤਮ੍ । ਯ ਆ॑ਰ॒ਣ੍ਯਾਃ ਪ॒ਸ਼ਵੋ॑ ਵਿ॒ਸ਼੍ਵਰੂ॑ਪਾਃ । ਵਿਰੂ॑ਪਾ॒ਸ੍ਸਂਤੋ॑ ਬਹੁ॒ਧੈਕ॑ਰੂਪਾਃ । ਤੇਸ਼ਾਗ੍​ਮ੍॑ ਸਪ੍ਤਾ॒ਨਾਮਿ॒ਹ ਰਂਤਿ॑ਰਸ੍ਤੁ । ਰਾ॒ਯਸ੍ਪੋਸ਼ਾ॑ਯ ਸੁਪ੍ਰਜਾ॒ਸ੍ਤ੍ਵਾਯ॑ ਸੁ॒ਵੀਰ੍ਯਾ॑ਯ ॥ 31 ॥

ਆ॒ਤ੍ਮਾ ਜਨਾ॑ਨਾਂ-ਵਿਁਕੁ॒ਰ੍ਵਂਤਂ॑-ਵਿਁਪ॒ਸ਼੍ਚਿਂ ਪ੍ਰ॒ਜਾਨਾਂ᳚-ਵਁਸੁ॒ਧਾਨੀਂ᳚-ਵਿਁ॒ਰਾਜਂ॒ ਚਰਂ॑ਤਂ॒ ਗੋਮ॑ਤੀਂ ਮੇ॒ ਨਿਯ॑ਚ੍ਛ॒ਤ੍ਵੇਕ॑ਚਕ੍ਰਂ॒-ਵ੍ਯੋਁ॑ਮਨ੍ਮਾ॒ਯਯਾ॑ ਦੇ॒ਵ ਏਕ॑ਰੂਪਾ ਅ॒ਸ਼੍ਟੌ ਚ॑ ॥ 11 ॥

ਸ॒ਹਸ੍ਰ॑ਸ਼ੀਰ੍​ਸ਼ਾ॒ ਪੁਰੁ॑ਸ਼ਃ । ਸ॒ਹ॒ਸ੍ਰਾ॒ਕ੍ਸ਼ਸ੍ਸ॒ਹਸ੍ਰ॑ਪਾਤ੍ ।

ਸ ਭੂਮਿਂ॑-ਵਿਁ॒ਸ਼੍ਵਤੋ॑ ਵ੍ਰੁਰੁਇ॒ਤ੍ਵਾ । ਅਤ੍ਯ॑ਤਿਸ਼੍ਠਦ੍ਦਸ਼ਾਂਗੁ॒ਲਮ੍ ।

ਪੁਰੁ॑ਸ਼ ਏ॒ਵੇਦਗ੍​ਮ੍ ਸਰ੍ਵ᳚ਮ੍ । ਯਦ੍ਭੂ॒ਤਂ-ਯਁਚ੍ਚ॒ ਭਵ੍ਯ᳚ਮ੍ ।

ਉ॒ਤਾਮ੍ਰੁਰੁਇ॑ਤ॒ਤ੍ਵਸ੍ਯੇਸ਼ਾ॑ਨਃ । ਯਦਨ੍ਨੇ॑ਨਾਤਿ॒ਰੋਹ॑ਤਿ । ਏ॒ਤਾਵਾ॑ਨਸ੍ਯ ਮਹਿ॒ਮਾ । ਅਤੋ॒ ਜ੍ਯਾਯਾਗ੍​ਮ੍॑ਸ਼੍ਚ॒ ਪੂਰੁ॑ਸ਼ਃ ॥ 32,33 ॥

ਪਾਦੋ᳚਽ਸ੍ਯ॒ ਵਿਸ਼੍ਵਾ॑ ਭੂ॒ਤਾਨਿ॑ । ਤ੍ਰਿ॒ਪਾਦ॑ਸ੍ਯਾ॒ਮ੍ਰੁਰੁਇਤਂ॑ ਦਿ॒ਵਿ ।

ਤ੍ਰਿ॒ਪਾਦੂ॒ਰ੍ਧ੍ਵ ਉਦੈ॒ਤ੍ਪੁਰੁ॑ਸ਼ਃ । ਪਾਦੋ᳚਽ਸ੍ਯੇ॒ਹਾਭ॑ਵਾ॒ਤ੍ਪੁਨਃ॑ ।

ਤਤੋ॒ ਵਿਸ਼੍ਵ॒ਙ੍ਵ੍ਯ॑ਕ੍ਰਾਮਤ੍ । ਸਾ॒ਸ਼॒ਨਾ॒ਨ॒ਸ਼॒ਨੇ ਅ॒ਭਿ ।

ਤਸ੍ਮਾ᳚ਦ੍ਵਿ॒ਰਾਡ॑ਜਾਯਤ । ਵਿ॒ਰਾਜੋ॒ ਅਧਿ॒ ਪੂਰੁ॑ਸ਼ਃ । ਸ ਜਾ॒ਤੋ ਅਤ੍ਯ॑ਰਿਚ੍ਯਤ । ਪ॒ਸ਼੍ਚਾਦ੍ਭੂਮਿ॒ਮਥੋ॑ ਪੁ॒ਰਃ ॥ 34,35 ॥

ਯਤ੍ਪੁਰੁ॑ਸ਼ੇਣ ਹ॒ਵਿਸ਼ਾ᳚ । ਦੇ॒ਵਾ ਯ॒ਜ੍ਞਮਤ॑ਨ੍ਵਤ ।

ਵ॒ਸਂ॒ਤੋ ਅ॑ਸ੍ਯਾ਽਽ਸੀ॒ਦਾਜ੍ਯ᳚ਮ੍ । ਗ੍ਰੀ॒ਸ਼੍ਮ ਇ॒ਧ੍ਮਸ਼੍ਸ਼॒ਰਦ੍ਧ॒ਵਿਃ ।

ਸ॒ਪ੍ਤਾਸ੍ਯਾ॑਽਽ਸਨ੍ਪਰਿ॒ਧਯਃ॑ । ਤ੍ਰਿਸ੍ਸ॒ਪ੍ਤ ਸ॒ਮਿਧਃ॑ ਕ੍ਰੁਰੁਇ॒ਤਾਃ ।

ਦੇ॒ਵਾ ਯਦ੍ਯ॒ਜ੍ਞਂ ਤ॑ਨ੍ਵਾ॒ਨਾਃ । ਅਬ॑ਧ੍ਨ॒ਨ੍ਪੁਰੁ॑ਸ਼ਂ ਪ॒ਸ਼ੁਮ੍ ।

ਤਂ-ਯਁ॒ਜ੍ਞਂ ਬ॒ਰ੍​ਹਿਸ਼ਿ॒ ਪ੍ਰੌਕ੍ਸ਼ਨ੍॑ । ਪੁਰੁ॑ਸ਼ਂ ਜਾ॒ਤਮ॑ਗ੍ਰ॒ਤਃ ॥ 34,35 ॥

ਤੇਨ॑ ਦੇ॒ਵਾ ਅਯ॑ਜਂਤ । ਸਾ॒ਧ੍ਯਾ ਰੁਰੁਇਸ਼॑ਯਸ਼੍ਚ॒ ਯੇ ।

ਤਸ੍ਮਾ᳚ਦ੍ਯ॒ਜ੍ਞਾਥ੍ਸ॑ਰ੍ਵ॒ਹੁਤਃ॑ । ਸਂਭ੍ਰੁਰੁਇ॑ਤਂ ਪ੍ਰੁਰੁਇਸ਼ਦਾ॒ਜ੍ਯਮ੍ ।

ਪ॒ਸ਼ੂਗ੍‍ਸ੍ਤਾਗ੍‍ਸ਼੍ਚ॑ਕ੍ਰੇ ਵਾਯ॒ਵ੍ਯਾਨ੍॑ । ਆ॒ਰ॒ਣ੍ਯਾਨ੍ਗ੍ਰਾ॒ਮ੍ਯਾਸ਼੍ਚ॒ ਯੇ ।

ਤਸ੍ਮਾ᳚ਦ੍ਯ॒ਜ੍ਞਾਥ੍ਸ॑ਰ੍ਵ॒ਹੁਤਃ॑ । ਰੁਰੁਇਚ॒ਸ੍ਸਾਮਾ॑ਨਿ ਜਜ੍ਞਿਰੇ ।

ਛਂਦਾਗ੍​ਮ੍॑ਸਿ ਜਜ੍ਞਿਰੇ॒ ਤਸ੍ਮਾ᳚ਤ੍ । ਯਜੁ॒ਸ੍ਤਸ੍ਮਾ॑ਦਜਾਯਤ ॥ 35,36 ॥

ਤਸ੍ਮਾ॒ਦਸ਼੍ਵਾ॑ ਅਜਾਯਂਤ । ਯੇ ਕੇ ਚੋ॑ਭ॒ਯਾਦ॑ਤਃ ।

ਗਾਵੋ॑ ਹ ਜਜ੍ਞਿਰੇ॒ ਤਸ੍ਮਾ᳚ਤ੍ । ਤਸ੍ਮਾ᳚ਜ੍ਜਾ॒ਤਾ ਅ॑ਜਾ॒ਵਯਃ॑ ।

ਯਤ੍ਪੁਰੁ॑ਸ਼ਂ॒-ਵ੍ਯਁ॑ਦਧੁਃ । ਕ॒ਤਿ॒ਧਾ ਵ੍ਯ॑ਕਲ੍ਪਯਨ੍ਨ੍ ।

ਮੁਖਂ॒ ਕਿਮ॑ਸ੍ਯ॒ ਕੌ ਬਾ॒ਹੂ । ਕਾ ਵੂ॒ਰੂ ਪਾਦਾ॑ਵੁਚ੍ਯੇਤੇ ।

ਬ੍ਰਾ॒ਹ੍ਮ॒ਣੋ᳚਽ਸ੍ਯ॒ ਮੁਖ॑ਮਾਸੀਤ੍ । ਬਾ॒ਹੂ ਰਾ॑ਜ॒ਨ੍ਯਃ॑ ਕ੍ਰੁਰੁਇ॒ਤਃ ॥ 36,37 ॥

ਊ॒ਰੂ ਤਦ॑ਸ੍ਯ॒ ਯਦ੍ਵੈਸ਼੍ਯਃ॑ । ਪ॒ਦ੍ਭ੍ਯਾਗ੍​ਮ੍ ਸ਼ੂ॒ਦ੍ਰੋ ਅ॑ਜਾਯਤ ।

ਚਂ॒ਦ੍ਰਮਾ॒ ਮਨ॑ਸੋ ਜਾ॒ਤਃ । ਚਕ੍ਸ਼ੋ॒ਸ੍ਸੂਰ੍ਯੋ॑ ਅਜਾਯਤ ।

ਮੁਖਾ॒ਦਿਂਦ੍ਰ॑ਸ਼੍ਚਾ॒ਗ੍ਨਿਸ਼੍ਚ॑ । ਪ੍ਰਾ॒ਣਾਦ੍ਵਾ॒ਯੁਰ॑ਜਾਯਤ ।

ਨਾਭ੍ਯਾ॑ ਆਸੀਦਂ॒ਤਰਿ॑ਕ੍ਸ਼ਮ੍ । ਸ਼ੀ॒ਰ੍​ਸ਼੍ਣੋ ਦ੍ਯੌਸ੍ਸਮ॑ਵਰ੍ਤਤ ।

ਪ॒ਦ੍ਭ੍ਯਾਂ ਭੂਮਿ॒ਰ੍ਦਿਸ਼ਃ॒ ਸ਼੍ਰੋਤ੍ਰਾ᳚ਤ੍ ।

ਤਥਾ॑ ਲੋ॒ਕਾਗ੍​ਮ੍ ਅ॑ਕਲ੍ਪਯਨ੍ਨ੍ ॥ 37,38 ॥

ਵੇਦਾ॒ਹਮੇ॒ਤਂ ਪੁਰੁ॑ਸ਼ਂ ਮ॒ਹਾਂਤ᳚ਮ੍ ।

ਆ॒ਦਿ॒ਤ੍ਯਵ॑ਰ੍ਣਂ॒ ਤਮ॑ਸ॒ਸ੍ਤੁ ਪਾ॒ਰੇ ।

ਸਰ੍ਵਾ॑ਣਿ ਰੂ॒ਪਾਣਿ॑ ਵਿ॒ਚਿਤ੍ਯ॒ ਧੀਰਃ॑ ।

ਨਾਮਾ॑ਨਿ ਕ੍ਰੁਰੁਇ॒ਤ੍ਵਾ਽ਭਿ॒ਵਦ॒ਨ੍ ਯਦਾਸ੍ਤੇ᳚ ।

ਧਾ॒ਤਾ ਪੁ॒ਰਸ੍ਤਾ॒ਦ੍ਯਮੁ॑ਦਾਜ॒ਹਾਰ॑ ।

ਸ਼॒ਕ੍ਰਃ ਪ੍ਰਵਿ॒ਦ੍ਵਾਨ੍ਪ੍ਰ॒ਦਿਸ਼॒ਸ਼੍ਚਤ॑ਸ੍ਰਃ ।

ਤਮੇ॒ਵਂ-ਵਿਁ॒ਦ੍ਵਾਨ॒ਮ੍ਰੁਰੁਇਤ॑ ਇ॒ਹ ਭ॑ਵਤਿ ।

ਨਾਨ੍ਯਃ ਪਂਥਾ॒ ਅਯ॑ਨਾਯ ਵਿਦ੍ਯਤੇ ।

ਯ॒ਜ੍ਞੇਨ॑ ਯ॒ਜ੍ਞਮ॑ਯਜਂਤ ਦੇ॒ਵਾਃ ।

ਤਾਨਿ॒ ਧਰ੍ਮਾ॑ਣਿ ਪ੍ਰਥ॒ਮਾਨ੍ਯਾ॑ਸਨ੍ਨ੍ ।

ਤੇ ਹ॒ ਨਾਕਂ॑ ਮਹਿ॒ਮਾਨ॑ਸ੍ਸਚਂਤੇ ।

ਯਤ੍ਰ॒ ਪੂਰ੍ਵੇ॑ ਸਾ॒ਧ੍ਯਾਸ੍ਸਂਤਿ॑ ਦੇ॒ਵਾਃ ॥ 38,39 ॥

ਪੁਰੁ॑ਸ਼ਃ ਪੁ॒ਰੋ᳚਽ਗ੍ਰ॒ਤੋ॑਽ਜਾਯਤ ਕ੍ਰੁਰੁਇ॒ਤੋ॑਽ਕਲ੍ਪਯਨ੍ਨਾਸਂ॒ਦ੍ਵੇ ਚ॑ ॥ 12 ॥

ਜ੍ਯਾਯਾ॒ਨਧਿ॒ ਪੂਰੁ॑ਸ਼ਃ । ਅਨ੍ਯਤ੍ਰ॒ ਪੁਰੁ॑ਸ਼ਃ ॥

ਅ॒ਦ੍ਭ੍ਯਸ੍ਸਂਭੂ॑ਤਃ ਪ੍ਰੁਰੁਇਥਿ॒ਵ੍ਯੈ ਰਸਾ᳚ਚ੍ਚ ।

ਵਿ॒ਸ਼੍ਵਕ॑ਰ੍ਮਣ॒ਸ੍ਸਮ॑ਵਰ੍ਤ॒ਤਾਧਿ॑ ।

ਤਸ੍ਯ॒ ਤ੍ਵਸ਼੍ਟਾ॑ ਵਿ॒ਦਧ॑ਦ੍ਰੂ॒ਪਮੇ॑ਤਿ ।

ਤਤ੍ਪੁਰੁ॑ਸ਼ਸ੍ਯ॒ ਵਿਸ਼੍ਵ॒ਮਾਜਾ॑ਨ॒ਮਗ੍ਰੇ᳚ ।

ਵੇਦਾ॒ਹਮੇ॒ਤਂ ਪੁਰੁ॑ਸ਼ਂ ਮ॒ਹਾਂਤ᳚ਮ੍ ।

ਆ॒ਦਿ॒ਤ੍ਯਵ॑ਰ੍ਣਂ॒ ਤਮ॑ਸਃ॒ ਪਰ॑ਸ੍ਤਾਤ੍ ।

ਤਮੇ॒ਵਂ-ਵਿਁ॒ਦ੍ਵਾਨ॒ਮ੍ਰੁਰੁਇਤ॑ ਇ॒ਹ ਭ॑ਵਤਿ ।

ਨਾਨ੍ਯਃ ਪਂਥਾ॑ ਵਿਦ੍ਯ॒ਤੇ਽ਯ॑ਨਾਯ ।

ਪ੍ਰ॒ਜਾਪ॑ਤਿਸ਼੍ਚਰਤਿ॒ ਗਰ੍ਭੇ॑ ਅਂ॒ਤਃ ।

ਅ॒ਜਾਯ॑ਮਾਨੋ ਬਹੁ॒ਧਾ ਵਿਜਾ॑ਯਤੇ ॥ 39,40 ॥

ਤਸ੍ਯ॒ ਧੀਰਾਃ॒ ਪਰਿ॑ਜਾਨਂਤਿ॒ ਯੋਨਿ᳚ਮ੍ । ਮਰੀ॑ਚੀਨਾਂ ਪ॒ਦਮਿ॑ਚ੍ਛਂਤਿ ਵੇ॒ਧਸਃ॑ । ਯੋ ਦੇ॒ਵੇਭ੍ਯ॒ ਆਤ॑ਪਤਿ । ਯੋ ਦੇ॒ਵਾਨਾਂ᳚ ਪੁ॒ਰੋਹਿ॑ਤਃ ।

ਪੂਰ੍ਵੋ॒ ਯੋ ਦੇ॒ਵੇਭ੍ਯੋ॑ ਜਾ॒ਤਃ । ਨਮੋ॑ ਰੁ॒ਚਾਯ॒ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮ॑ਯੇ । ਰੁਚਂ॑ ਬ੍ਰਾ॒ਹ੍ਮਂ ਜ॒ਨਯਂ॑ਤਃ । ਦੇ॒ਵਾ ਅਗ੍ਰੇ॒ ਤਦ॑ਬ੍ਰੁਵਨ੍ਨ੍ । ਯਸ੍ਤ੍ਵੈ॒ਵਂ ਬ੍ਰਾ᳚ਹ੍ਮ॒ਣੋ ਵਿ॒ਦ੍ਯਾਤ੍ । ਤਸ੍ਯ॑ ਦੇ॒ਵਾ ਅਸ॒ਨ੍ਵਸ਼ੇ᳚ । ਹ੍ਰੀਸ਼੍ਚ॑ ਤੇ ਲ॒ਕ੍ਸ਼੍ਮੀਸ਼੍ਚ॒ ਪਤ੍ਨ੍ਯੌ᳚ । ਅ॒ਹੋ॒ਰਾ॒ਤ੍ਰੇ ਪਾ॒ਰ੍​ਸ਼੍ਵੇ । ਨਕ੍ਸ਼॑ਤ੍ਰਾਣਿ ਰੂ॒ਪਮ੍ । ਅ॒ਸ਼੍ਵਿਨੌ॒ ਵ੍ਯਾਤ੍ਤ᳚ਮ੍ । ਇ॒ਸ਼੍ਟਂ ਮ॑ਨਿਸ਼ਾਣ । ਅ॒ਮੁਂ ਮ॑ਨਿਸ਼ਾਣ । ਸਰ੍ਵਂ॑ ਮਨਿਸ਼ਾਣ ॥ 40,41 ॥

ਜਾ॒ਯ॒ਤੇ॒ ਵਸ਼ੇ॑ ਸ॒ਪ੍ਤ ਚ॑ ॥ 13 ॥

ਭ॒ਰ੍ਤਾ ਸਨ੍ਭ੍ਰਿ॒ਯਮਾ॑ਣੋ ਬਿਭਰ੍ਤਿ । ਏਕੋ॑ ਦੇ॒ਵੋ ਬ॑ਹੁ॒ਧਾ ਨਿਵਿ॑ਸ਼੍ਟਃ । ਯ॒ਦਾ ਭਾ॒ਰਂ ਤਂ॒ਦ੍ਰਯ॑ਤੇ॒ ਸ ਭਰ੍ਤੁ᳚ਮ੍ । ਨਿ॒ਧਾਯ॑ ਭਾ॒ਰਂ ਪੁਨ॒ਰਸ੍ਤ॑ਮੇਤਿ । ਤਮੇ॒ਵ ਮ੍ਰੁਰੁਇ॒ਤ੍ਯੁਮ॒ਮ੍ਰੁਰੁਇਤਂ॒ ਤਮਾ॑ਹੁਃ । ਤਂ ਭ॒ਰ੍ਤਾਰਂ॒ ਤਮੁ॑ ਗੋ॒ਪ੍ਤਾਰ॑ਮਾਹੁਃ । ਸ ਭ੍ਰੁਰੁਇ॒ਤੋ ਭ੍ਰਿ॒ਯਮਾ॑ਣੋ ਬਿਭਰ੍ਤਿ । ਯ ਏ॑ਨਂ॒-ਵੇਁਦ॑ ਸ॒ਤ੍ਯੇਨ॒ ਭਰ੍ਤੁ᳚ਮ੍ । ਸ॒ਦ੍ਯੋ ਜਾ॒ਤਮੁ॒ਤ ਜ॑ਹਾਤ੍ਯੇ॒ਸ਼ਃ । ਉ॒ਤੋ ਜਰਂ॑ਤਂ॒ ਨ ਜ॑ਹਾ॒ਤ੍ਯੇਕ᳚ਮ੍ ॥ 41,42 ॥

ਉ॒ਤੋ ਬ॒ਹੂਨੇਕ॒ਮਹ॑ਰ੍ਜਹਾਰ । ਅਤਂ॑ਦ੍ਰੋ ਦੇ॒ਵਸ੍ਸਦ॑ਮੇ॒ਵ ਪ੍ਰਾਰ੍ਥਃ॑ । ਯਸ੍ਤਦ੍ਵੇਦ॒ ਯਤ॑ ਆਬ॒ਭੂਵ॑ । ਸਂ॒ਧਾਂ ਚ॒ ਯਾਗ੍​ਮ੍ ਸਂ॑ਦ॒ਧੇ ਬ੍ਰਹ੍ਮ॑ਣੈ॒ਸ਼ਃ । ਰਮ॑ਤੇ॒ ਤਸ੍ਮਿ᳚ਨ੍ਨੁ॒ਤ ਜੀ॒ਰ੍ਣੇ ਸ਼ਯਾ॑ਨੇ । ਨੈਨਂ॑ ਜਹਾ॒ਤ੍ਯਹ॑ਸ੍ਸੁ ਪੂ॒ਰ੍ਵ੍ਯੇਸ਼ੁ॑ । ਤ੍ਵਾਮਾਪੋ॒ ਅਨੁ॒ ਸਰ੍ਵਾ᳚ਸ਼੍ਚਰਂਤਿ ਜਾਨ॒ਤੀਃ । ਵ॒ਥ੍ਸਂ ਪਯ॑ਸਾ ਪੁਨਾ॒ਨਾਃ । ਤ੍ਵਮ॒ਗ੍ਨਿਗ੍​ਮ੍ ਹ॑ਵ੍ਯ॒ਵਾਹ॒ਗ੍​ਮ੍॒ ਸਮਿਂ॑ਥ੍​ਸੇ । ਤ੍ਵਂ ਭ॒ਰ੍ਤਾ ਮਾ॑ਤ॒ਰਿਸ਼੍ਵਾ᳚ ਪ੍ਰ॒ਜਾਨਾ᳚ਮ੍ ॥ 42,43 ॥

ਤ੍ਵਂ-ਯਁ॒ਜ੍ਞਸ੍ਤ੍ਵਮੁ॑ਵੇ॒ਵਾਸਿ॒ ਸੋਮਃ॑ । ਤਵ॑ ਦੇ॒ਵਾ ਹਵ॒ਮਾਯਂ॑ਤਿ॒ ਸਰ੍ਵੇ᳚ । ਤ੍ਵਮੇਕੋ॑਽ਸਿ ਬ॒ਹੂਨਨੁ॒ਪ੍ਰਵਿ॑ਸ਼੍ਟਃ । ਨਮ॑ਸ੍ਤੇ ਅਸ੍ਤੁ ਸੁ॒ਹਵੋ॑ ਮ ਏਧਿ । ਨਮੋ॑ ਵਾਮਸ੍ਤੁ ਸ਼੍ਰੁਰੁਇਣੁ॒ਤਗ੍​ਮ੍ ਹਵਂ॑ ਮੇ । ਪ੍ਰਾਣਾ॑ਪਾਨਾਵਜਿ॒ਰਗ੍​ਮ੍ ਸਂ॒ਚਰਂ॑ਤੌ । ਹ੍ਵਯਾ॑ਮਿ ਵਾਂ॒ ਬ੍ਰਹ੍ਮ॑ਣਾ ਤੂ॒ਰ੍ਤਮੇਤ᳚ਮ੍ । ਯੋ ਮਾਂ ਦ੍ਵੇਸ਼੍ਟਿ॒ ਤਂ ਜ॑ਹਿਤਂ-ਯੁਁਵਾਨਾ । ਪ੍ਰਾਣਾ॑ਪਾਨੌ ਸਂ​ਵਿਁਦਾ॒ਨੌ ਜ॑ਹਿਤਮ੍ । ਅ॒ਮੁਸ਼੍ਯਾਸੁ॑ਨਾ॒ ਮਾ ਸਂਗ॑ਸਾਥਾਮ੍ ॥ 43 ॥

ਤਂ ਮੇ॑ ਦੇਵਾ॒ ਬ੍ਰਹ੍ਮ॑ਣਾ ਸਂ​ਵਿਁਦਾ॒ਨੌ । ਵ॒ਧਾਯ॑ ਦਤ੍ਤਂ॒ ਤਮ॒ਹਗ੍​ਮ੍ ਹ॑ਨਾਮਿ । ਅਸ॑ਜ੍ਜਜਾਨ ਸ॒ਤ ਆਬ॑ਭੂਵ । ਯਂ-ਯਁਂ॑ ਜ॒ਜਾਨ॒ ਸ ਉ॑ ਗੋ॒ਪੋ ਅ॑ਸ੍ਯ । ਯ॒ਦਾ ਭਾ॒ਰਂ ਤਂ॒ਦ੍ਰਯ॑ਤੇ॒ ਸ ਭਰ੍ਤੁ᳚ਮ੍ । ਪ॒ਰਾਸ੍ਯ॑ ਭਾ॒ਰਂ ਪੁਨ॒ਰਸ੍ਤ॑ਮੇਤਿ । ਤਦ੍ਵੈ ਤ੍ਵਂ ਪ੍ਰਾ॒ਣੋ ਅ॑ਭਵਃ । ਮ॒ਹਾਨ੍ਭੋਗਃ॑ ਪ੍ਰ॒ਜਾਪ॑ਤੇਃ । ਭੁਜਃ॑ ਕਰਿ॒ਸ਼੍ਯਮਾ॑ਣਃ । ਯਦ੍ਦੇ॒ਵਾਨ੍ਪ੍ਰਾਣ॑ਯੋ॒ ਨਵ॑ ॥ 44 ॥

ਏਕਂ॑ ਪ੍ਰ॒ਜਾਨਾਂ᳚ ਗਸਾਥਾਂ॒ ਨਵ॑ ॥ 14 ॥

ਹਰਿ॒ਗ੍​ਮ੍॒ ਹਰਂ॑ਤ॒ਮਨੁ॑ਯਂਤਿ ਦੇ॒ਵਾਃ । ਵਿਸ਼੍ਵ॒ਸ੍ਯੇਸ਼ਾ॑ਨਂ-ਵ੍ਰੁਁਰੁਇਸ਼॒ਭਂ ਮ॑ਤੀ॒ਨਾਮ੍ । ਬ੍ਰਹ੍ਮ॒ ਸਰੂ॑ਪ॒ਮਨੁ॑ਮੇ॒ਦਮਾਗਾ᳚ਤ੍ । ਅਯ॑ਨਂ॒ ਮਾ ਵਿਵ॑ਧੀ॒ਰ੍ਵਿਕ੍ਰ॑ਮਸ੍ਵ । ਮਾ ਛਿ॑ਦੋ ਮ੍ਰੁਰੁਇਤ੍ਯੋ॒ ਮਾ ਵ॑ਧੀਃ । ਮਾ ਮੇ॒ ਬਲਂ॒-ਵਿਁਵ੍ਰੁਰੁਇ॑ਹੋ॒ ਮਾ ਪ੍ਰਮੋ॑ਸ਼ੀਃ । ਪ੍ਰ॒ਜਾਂ ਮਾ ਮੇ॑ ਰੀਰਿਸ਼॒ ਆਯੁ॑ਰੁਗ੍ਰ । ਨ੍ਰੁਰੁਇ॒ਚਕ੍ਸ਼॑ਸਂ ਤ੍ਵਾ ਹ॒ਵਿਸ਼ਾ॑ ਵਿਧੇਮ । ਸ॒ਦ੍ਯਸ਼੍ਚ॑ਕਮਾ॒ਨਾਯ॑ । ਪ੍ਰ॒ਵੇ॒ਪਾ॒ਨਾਯ॑ ਮ੍ਰੁਰੁਇ॒ਤ੍ਯਵੇ᳚ ॥ 45 ॥

ਪ੍ਰਾਸ੍ਮਾ॒ ਆਸ਼ਾ॑ ਅਸ਼੍ਰੁਰੁਇਣ੍ਵਨ੍ਨ੍ । ਕਾਮੇ॑ਨਾਜਨਯ॒ਨ੍ਪੁਨਃ॑ । ਕਾਮੇ॑ਨ ਮੇ॒ ਕਾਮ॒ ਆਗਾ᳚ਤ੍ । ਹ੍ਰੁਰੁਇਦ॑ਯਾ॒ਦ੍ਧ੍ਰੁਰੁਇਦ॑ਯਂ ਮ੍ਰੁਰੁਇ॒ਤ੍ਯੋਃ । ਯਦ॒ਮੀਸ਼ਾ॑ਮ॒ਦਃ ਪ੍ਰਿ॒ਯਮ੍ । ਤਦੈਤੂਪ॒ਮਾਮ॒ਭਿ । ਪਰਂ॑ ਮ੍ਰੁਰੁਇਤ੍ਯੋ॒ ਅਨੁ॒ ਪਰੇ॑ਹਿ॒ ਪਂਥਾ᳚ਮ੍ । ਯਸ੍ਤੇ॒ ਸ੍ਵ ਇਤ॑ਰੋ ਦੇਵ॒ਯਾਨਾ᳚ਤ੍ । ਚਕ੍ਸ਼ੁ॑ਸ਼੍ਮਤੇ ਸ਼੍ਰੁਰੁਇਣ੍ਵ॒ਤੇ ਤੇ᳚ ਬ੍ਰਵੀਮਿ । ਮਾ ਨਃ॑ ਪ੍ਰ॒ਜਾਗ੍​ਮ੍ ਰੀ॑ਰਿਸ਼ੋ॒ ਮੋਤ ਵੀ॒ਰਾਨ੍ । ਪ੍ਰ ਪੂ॒ਰ੍ਵ੍ਯਂ ਮਨ॑ਸਾ॒ ਵਂਦ॑ਮਾਨਃ । ਨਾਧ॑ਮਾਨੋ ਵ੍ਰੁਰੁਇਸ਼॒ਭਂ ਚ॑ਰ੍​ਸ਼ਣੀ॒ਨਾਮ੍ । ਯਃ ਪ੍ਰ॒ਜਾਨਾ॑ਮੇਕ॒ਰਾਣ੍ਮਾਨੁ॑ਸ਼ੀਣਾਮ੍ । ਮ੍ਰੁਰੁਇ॒ਤ੍ਯੁਂ-ਯਁ॑ਜੇ ਪ੍ਰਥਮ॒ਜਾਮ੍ਰੁਰੁਇ॒ਤਸ੍ਯ॑ ॥ 46 ॥

ਮ੍ਰੁਰੁਇ॒ਤ੍ਯਵੇ॑ ਵੀ॒ਰਾਗ੍​ਮ੍ਸ਼੍ਚ॒ਤ੍ਵਾਰਿ॑ ਚ ॥ 15 ॥

ਤ॒ਰਣਿ॑ਰ੍ਵਿ॒ਸ਼੍ਵਦ॑ਰ੍​ਸ਼ਤੋ ਜ੍ਯੋਤਿ॒ਸ਼੍ਕ੍ਰੁਰੁਇਦ॑ਸਿ ਸੂਰ੍ਯ । ਵਿਸ਼੍ਵ॒ਮਾ ਭਾ॑ਸਿ ਰੋਚ॒ਨਮ੍ । ਉ॒ਪ॒ਯਾ॒ਮਗ੍ਰੁਰੁਇ॑ਹੀਤੋ਽ਸਿ॒ ਸੂਰ੍ਯਾ॑ਯ ਤ੍ਵਾ॒ ਭ੍ਰਾਜ॑ਸ੍ਵਤ ਏ॒ਸ਼ ਤੇ॒ ਯੋਨਿ॒ਸ੍ਸੂਰ੍ਯਾ॑ਯ ਤ੍ਵਾ॒ ਭ੍ਰਾਜ॑ਸ੍ਵਤੇ ॥ 47 ॥ 16 ॥

ਆਪ੍ਯਾ॑ਯਸ੍ਵ ਮਦਿਂਤਮ॒ ਸੋਮ॒ ਵਿਸ਼੍ਵਾ॑ਭਿਰੂ॒ਤਿਭਿਃ॑ । ਭਵਾ॑ ਨਸ੍ਸ॒ਪ੍ਰਥ॑ਸ੍ਤਮਃ ॥ (48) ॥ 17 ॥

ਈ॒ਯੁਸ਼੍ਟੇ ਯੇ ਪੂਰ੍ਵ॑ਤਰਾ॒ਮਪ॑ਸ਼੍ਯਨ੍ ਵ੍ਯੁ॒ਚ੍ਛਂਤੀ॑ਮੁ॒ਸ਼ਸਂ॒ ਮਰ੍ਤ੍ਯਾ॑ਸਃ । ਅ॒ਸ੍ਮਾਭਿ॑ਰੂ॒ ਨੁ ਪ੍ਰ॑ਤਿ॒ਚਕ੍ਸ਼੍ਯਾ॑਽ਭੂ॒ਦੋ ਤੇ ਯਂ॑ਤਿ॒ ਯੇ ਅ॑ਪ॒ਰੀਸ਼ੁ॒ ਪਸ਼੍ਯਾਨ੍॑ ॥ 49 ॥ 18 ॥

ਜ੍ਯੋਤਿ॑ਸ਼੍ਮਤੀਂ ਤ੍ਵਾ ਸਾਦਯਾਮਿ ਜ੍ਯੋਤਿ॒ਸ਼੍ਕ੍ਰੁਰੁਇਤਂ॑ ਤ੍ਵਾ ਸਾਦਯਾਮਿ ਜ੍ਯੋਤਿ॒ਰ੍ਵਿਦਂ॑ ਤ੍ਵਾ ਸਾਦਯਾਮਿ॒ ਭਾਸ੍ਵ॑ਤੀਂ ਤ੍ਵਾ ਸਾਦਯਾਮਿ॒ ਜ੍ਵਲਂ॑ਤੀਂ ਤ੍ਵਾ ਸਾਦਯਾਮਿ ਮਲ੍ਮਲਾ॒ਭਵਂ॑ਤੀਂ ਤ੍ਵਾ ਸਾਦਯਾਮਿ॒ ਦੀਪ੍ਯ॑ਮਾਨਾਂ ਤ੍ਵਾ ਸਾਦਯਾਮਿ॒ ਰੋਚ॑ਮਾਨਾਂ ਤ੍ਵਾ ਸਾਦਯਾ॒ਮ੍ਯਜ॑ਸ੍ਰਾਂ ਤ੍ਵਾ ਸਾਦਯਾਮਿ ਬ੍ਰੁਰੁਇ॒ਹਜ੍ਜ੍ਯੋ॑ਤਿਸ਼ਂ ਤ੍ਵਾ ਸਾਦਯਾਮਿ ਬੋ॒ਧਯਂ॑ਤੀਂ ਤ੍ਵਾ ਸਾਦਯਾਮਿ॒ ਜਾਗ੍ਰ॑ਤੀਂ ਤ੍ਵਾ ਸਾਦਯਾਮਿ ॥ 50 ॥ 19 ॥

ਪ੍ਰ॒ਯਾ॒ਸਾਯ॒ ਸ੍ਵਾਹਾ॑਽਽ਯਾ॒ਸਾਯ॒ ਸ੍ਵਾਹਾ॑ ਵਿਯਾ॒ਸਾਯ॒ ਸ੍ਵਾਹਾ॑ ਸਂ​ਯਾਁ॒ਸਾਯ॒ ਸ੍ਵਾਹੋ᳚ਦ੍ਯਾ॒ਸਾਯ॒ ਸ੍ਵਾਹਾ॑਽ਵਯਾ॒ਸਾਯ॒ ਸ੍ਵਾਹਾ॑ ਸ਼ੁ॒ਚੇ ਸ੍ਵਾਹਾ॒ ਸ਼ੋਕਾ॑ਯ॒ ਸ੍ਵਾਹਾ॑ ਤਪ੍ਯ॒ਤ੍ਵੈ ਸ੍ਵਾਹਾ॒ ਤਪ॑ਤੇ॒ ਸ੍ਵਾਹਾ᳚ ਬ੍ਰਹ੍ਮਹ॒ਤ੍ਯਾਯੈ॒ ਸ੍ਵਾਹਾ॒ ਸਰ੍ਵ॑ਸ੍ਮੈ॒ ਸ੍ਵਾਹਾ᳚ ॥ 51 ॥ 20 ॥

ਚਿ॒ਤ੍ਤਗ੍​ਮ੍ ਸਂ॑ਤਾ॒ਨੇਨ॑ ਭ॒ਵਂ-ਯਁ॒ਕ੍ਨਾ ਰੁ॒ਦ੍ਰਂ ਤਨਿ॑ਮ੍ਨਾ ਪਸ਼ੁ॒ਪਤਿਗ੍ਗ੍​ਮ੍॑ ਸ੍ਥੂਲਹ੍ਰੁਰੁਇਦ॒ਯੇਨਾ॒ਗ੍ਨਿਗ੍​ਮ੍ ਹ੍ਰੁਰੁਇਦ॑ਯੇਨ ਰੁ॒ਦ੍ਰਂ-ਲੋਁਹਿ॑ਤੇਨ ਸ਼॒ਰ੍ਵਂ ਮਤ॑ਸ੍ਨਾਭ੍ਯਾਂ ਮਹਾਦੇ॒ਵਮਂ॒ਤਃ ਪਾ᳚ਰ੍​ਸ਼੍ਵੇਨੌਸ਼ਿਸ਼੍ਠ॒ਹਨਗ੍​ਮ੍॑ ਸ਼ਿਂਗੀਨਿਕੋ॒ਸ਼੍ਯਾ᳚ਭ੍ਯਾਮ੍ ॥ 52 ॥ 21 ॥

ਚਿ॒ਤ੍ਤਿਃ॑ ਪ੍ਰੁਰੁਇਥਿ॒ਵ੍ਯ॑ਗ੍ਨਿ॒ਸ੍ਸੂਰ੍ਯਂ॑ ਤੇ॒ ਚਕ੍ਸ਼ੁ॑ਰ੍ਮ॒ਹਾਹ॑ਵਿ॒ਰ੍​ਹੋਤਾ॒ ਵਾਗ੍ਘੋਤਾ᳚ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮ॒ਣ ਏਕ॑ਹੋਤਾ॒਽ਗ੍ਨਿਰ੍ਯਜੁ॑ਰ੍ਭਿ॒ਸ੍ਸੇਨੇਂਦ੍ਰ॑ਸ੍ਯ ਦੇ॒ਵਸ੍ਯ॑ ਸੁ॒ਵਰ੍ਣਂ॑ ਘ॒ਰ੍ਮਗ੍​ਮ੍ ਸ॒ਹਸ੍ਰ॑ਸ਼ੀਰ੍​ਸ਼ਾ॒਽ਦ੍ਭ੍ਯੋ ਭ॒ਰ੍ਤਾ ਹਰਿਂ॑ ਤ॒ਰਣਿ॒ਰਾਪ੍ਯਾ॑ਯਸ੍ਵੇ॒ਯੁਸ਼੍ਟੇ ਯੇ ਜ੍ਯੋਤਿ॑ਸ਼੍ਮਤੀਂ ਪ੍ਰਯਾ॒ਸਾਯ॑ ਚਿ॒ਤ੍ਤਮੇਕ॑ਵਿਗ੍​ਮ੍ਸ਼ਤਿਃ ॥ 21 ॥

ਚਿਤ੍ਤਿ॑ਰ॒ਗ੍ਨਿਰ੍ਯਜੁ॑ਰ੍ਭਿਰਂ॒ਤਃ ਪ੍ਰਵਿ॑ਸ਼੍ਟਃ ਪ੍ਰ॒ਜਾਪ॑ਤਿਰ੍ਭ॒ਰ੍ਤਾਸਨ੍ਪ੍ਰਯਾ॒ਸਾਯ॒ ਦ੍ਵਿਪਂ॑ਚਾ॒ਸ਼ਤ੍ ॥ 52 ॥

ਚਿਤ੍ਤਿ॑ਰ॒ਗ੍ਨਿਰ੍ਯਜੁ॑ਰ੍ਭਿਰਂ॒ਤਃ ਪ੍ਰਵਿ॑ਸ਼੍ਟਃ ਪ੍ਰ॒ਜਾਪ॑ਤਿਃ ਪ੍ਰ॒ਜਯਾ॑ ਸਂ​ਵਿਁਦਾ॒ਨਸ੍ਤਸ੍ਯ॒ ਧੀਰਾ॒ ਜ੍ਯੋਤਿ॑ਸ਼੍ਮਤੀਂ॒ ਤ੍ਰਿਪਂ॑ਚਾ॒ਸ਼ਤ੍ ॥ 53 ॥

ਤਚ੍ਛਂ॒-ਯੋਁਰਾਵ੍ਰੁਰੁਇ॑ਣੀਮਹੇ । ਗਾ॒ਤੁਂ-ਯਁ॒ਜ੍ਞਾਯ॑ ।

ਗਾ॒ਤੁਂ-ਯਁ॒ਜ੍ਞਪ॑ਤਯੇ । ਦੈਵੀ᳚ ਸ੍ਵ॒ਸ੍ਤਿਰ॑ਸ੍ਤੁ ਨਃ ।

ਸ੍ਵ॒ਸ੍ਤਿਰ੍ਮਾਨੁ॑ਸ਼ੇਭ੍ਯਃ । ਊ॒ਰ੍ਧ੍ਵਂ ਜਿ॑ਗਾਤੁ ਭੇਸ਼॒ਜਮ੍ ।

ਸ਼ਂ ਨੋ॑ ਅਸ੍ਤੁ ਦ੍ਵਿ॒ਪਦੇ᳚ । ਸ਼ਂ ਚਤੁ॑ਸ਼੍ਪਦੇ ॥

ਓਂ ਸ਼ਾਂਤਿਃ॒ ਸ਼ਾਂਤਿਃ॒ ਸ਼ਾਂਤਿਃ॑ ॥

(कृष्णयजुर्वेदीय तैत्तिरीयारण्यके तृतीय प्रपाठकः)

हरिः ओम् । तच्छं॒-योँरावृ॑णीमहे । गा॒तुं-यँ॒ज्ञाय॑ ।

गा॒तुं-यँ॒ज्ञप॑तये । दैवी᳚ स्व॒स्तिर॑स्तु नः ।

स्व॒स्तिर्मानु॑षेभ्यः । ऊ॒र्ध्वं जि॑गातु भेष॒जम् ।

शं नो॑ अस्तु द्वि॒पदे᳚ । शं चतु॑ष्पदे ॥

ॐ शांतिः॒ शांतिः॒ शांतिः॑ ॥

ॐ चित्ति॒स्स्रुक् । चि॒त्तमाज्य᳚म् । वाग्वेदिः॑ । आधी॑तं ब॒र्​हिः । केतो॑ अ॒ग्निः । विज्ञा॑तम॒ग्निः । वाक्प॑ति॒र्​होता᳚ । मन॑ उपव॒क्ता । प्रा॒णो ह॒विः । सामा᳚ध्व॒र्युः । वाच॑स्पते विधे नामन्न् । वि॒धेम॑ ते॒ नाम॑ । वि॒धेस्त्वम॒स्माकं॒ नाम॑ । वा॒चस्पति॒स्सोमं॑ पिबतु । आऽस्मासु॑ नृ॒म्णं धा॒त्स्वाहा᳚ ॥ 1 ॥

अ॒ध्व॒र्युः पंच॑ च ॥ 1 ॥

पृ॒थि॒वी होता᳚ । द्यौर॑ध्व॒र्युः । रु॒द्रो᳚ऽग्नीत् । बृह॒स्पति॑रुपव॒क्ता । वाच॑स्पते वा॒चो वी॒र्ये॑ण । संभृ॑ततमे॒नाऽऽय॑क्ष्यसे । यज॑मानाय॒ वार्य᳚म् । आ सुव॒स्कर॑स्मै । वा॒चस्पति॒स्सोमं॑ पिबति । ज॒जन॒दिंद्र॑मिंद्रि॒याय॒ स्वाहा᳚ ॥ 2 ॥

पृ॒थि॒वी होता॒ दश॑ ॥ 2 ॥

अ॒ग्निर्​होता᳚ । अ॒श्विना᳚ऽध्व॒र्यू । त्वष्टा॒ऽग्नीत् । मि॒त्र उ॑पव॒क्ता । सोम॒स्सोम॑स्य पुरो॒गाः । शु॒क्रस्शु॒क्रस्य॑ पुरो॒गाः । श्रा॒तास्त॑ इंद्र॒ सोमाः᳚ । वाता॑पेर्​हवन॒श्रुत॒स्स्वाहा᳚ ॥ 3 ॥

अ॒ग्निर्​होता॒ऽष्टौ ॥ 3 ॥

सूर्यं॑ ते॒ चक्षुः॑ । वातं॑ प्रा॒णः । द्यां पृ॒ष्ठम् । अं॒तरि॑क्षमा॒त्मा । अंगै᳚र्य॒ज्ञम् । पृ॒थि॒वीग्ं शरी॑रैः । वाच॑स्प॒तेऽच्छि॑द्रया वा॒चा । अच्छि॑द्रया जु॒ह्वा᳚ । दि॒वि दे॑वा॒वृध॒ग्ं॒ होत्रा॒ मेर॑यस्व॒ स्वाहा᳚ ॥ 4 ॥

सूर्यं॑ ते॒ नव॑ ॥ 4 ॥

म॒हाह॑वि॒र्​होता᳚ । स॒त्यह॑विरध्व॒र्युः । अच्यु॑तपाजा अ॒ग्नीत् । अच्यु॑तमना उपव॒क्ता । अ॒ना॒धृ॒ष्यश्चा᳚प्रतिधृ॒ष्यश्च॑ य॒ज्ञस्या॑भिग॒रौ । अ॒यास्य॑ उद्गा॒ता । वाच॑स्पते हृद्विधे नामन्न् । वि॒धेम॑ ते॒ नाम॑ । वि॒धेस्त्वम॒स्माकं॒ नाम॑ । वा॒चस्पति॒स्सोम॑मपात् । मा दैव्य॒स्तंतु॒श्छेदि॒ मा म॑नु॒ष्यः॑ । नमो॑ दि॒वे । नमः॑ पृथि॒व्यै स्वाहा᳚ ॥ 5 ॥

अ॒पा॒त्त्रीणि॑ च ॥ 5 ॥

वाग्घोता᳚ । दी॒क्षा पत्नी᳚ । वातो᳚ऽध्व॒र्युः । आपो॑ऽभिग॒रः । मनो॑ ह॒विः । तप॑सि जुहोमि । भूर्भुव॒स्सुवः॑ । ब्रह्म॑ स्वयं॒भु । ब्रह्म॑णे स्वयं॒भुवे॒ स्वाहा᳚ ॥ 6 ॥

वाग्घोता॒ नव॑ ॥ 6 ॥

ब्रा॒ह्म॒ण एक॑होता । स य॒ज्ञः । स मे॑ ददातु प्र॒जां प॒शून्पुष्टिं॒-यँशः॑ । य॒ज्ञश्च॑ मे भूयात् । अ॒ग्निर्द्विहो॑ता । स भ॒र्ता । स मे॑ ददातु प्र॒जां प॒शून्पुष्टिं॒-यँशः॑ । भ॒र्ता च॑ मे भूयात् । पृ॒थि॒वी त्रिहो॑ता । स प्र॑ति॒ष्ठा ॥ 7 ॥

स मे॑ ददातु प्र॒जां प॒शून्पुष्टिं॒-यँशः॑ । प्र॒ति॒ष्ठा च॑ मे भूयात् । अं॒तरि॑क्षं॒ चतु॑र्​होता । स वि॒ष्ठाः । स मे॑ ददातु प्र॒जां प॒शून्पुष्टिं॒-यँशः॑ । वि॒ष्ठाश्च॑ मे भूयात् । वा॒युः पंच॑होता । स प्रा॒णः । स मे॑ ददातु प्र॒जां प॒शून्पुष्टिं॒-यँशः॑ । प्रा॒णश्च॑ मे भूयात् ॥ 8 ॥

चं॒द्रमाः॒ षड्ढो॑ता । स ऋ॒तून्क॑ल्पयाति । स मे॑ ददातु प्र॒जां प॒शून्पुष्टिं॒-यँशः॑ । ऋ॒तव॑श्च मे कल्पंताम् । अन्नग्ं॑ स॒प्तहो॑ता । स प्रा॒णस्य॑ प्रा॒णः । स मे॑ ददातु प्र॒जां प॒शून्पुष्टिं॒-यँशः॑ । प्रा॒णस्य॑ च मे प्रा॒णो भू॑यात् । द्यौर॒ष्टहो॑ता । सो॑ऽनाधृ॒ष्यः ॥ 9 ॥

स मे॑ ददातु प्र॒जां प॒शून्पुष्टिं॒-यँशः॑ । अ॒ना॒धृ॒ष्यश्च॑ भूयासम् । आ॒दि॒त्यो नव॑होता । स ते॑ज॒स्वी । स मे॑ ददातु प्र॒जां प॒शून्पुष्टिं॒-यँशः॑ । ते॒ज॒स्वी च॑ भूयासम् । प्र॒जाप॑ति॒र्दश॑होता । स इ॒दग्ं सर्व᳚म् । स मे॑ ददातु प्र॒जां प॒शून्पुष्टिं॒-यँशः॑ । सर्वं॑ च मे भूयात् ॥ 10 ॥

प्र॒ति॒ष्ठा प्रा॒णश्च॑ मे भूयादनाधृ॒ष्यस्सर्वं च मे भूयात् ॥

ब्रा॒ह्म॒णो य॒ज्ञो᳚ऽग्निर्भ॒र्ता पृ॑थि॒वी प्र॑ति॒ष्ठाऽंतरि॑क्षं-विँ॒ष्ठा वा॒युः प्रा॒णश्चं॒द्रमा॑ स ऋ॒तूनन्न॒ग्ं॒ स प्रा॒णस्य॑ प्रा॒णो द्यौर॑नाधृ॒ष्य आ॑दि॒त्यस्स ते॑ज॒स्वी प्र॒जाप॑तिः॒ स इ॒दग्ं सर्व॒ग्ं॒ सर्वं॑ च मे भूयात् ॥

अ॒ग्निर्यजु॑र्भिः । स॒वि॒ता स्तोमैः᳚ । इंद्र॑ उक्थाम॒दैः । मि॒त्रावरु॑णावा॒शिषा᳚ । अंगि॑रसो॒ धिष्णि॑यैर॒ग्निभिः॑ । म॒रुत॑स्सदोहविर्धा॒नाभ्या᳚म् । आपः॒ प्रोक्ष॑णीभिः । ओष॑धयो ब॒र्​हिषा᳚ । अदि॑ति॒र्वेद्या᳚ । सोमो॑ दी॒क्षया᳚ ॥ 11 ॥

त्वष्टे॒ध्मेन॑ । विष्णु॑र्य॒ज्ञेन॑ । वस॑व॒ आज्ये॑न । आ॒दि॒त्या दक्षि॑णाभिः । विश्वे॑ दे॒वा ऊ॒र्जा । पू॒षा स्व॑गाका॒रेण॑ । बृह॒स्पतिः॑ पुरो॒धया᳚ । प्र॒जाप॑तिरुद्गी॒थेन॑ । अं॒तरि॑क्षं प॒वित्रे॑ण । वा॒युः पात्रैः᳚ । अ॒हग्ग्‍ं श्र॒द्धया᳚ ॥ 12 ॥

दी॒क्षया॒ पात्रै॒रेकं॑ च ॥ 8 ॥

सेनेंद्र॑स्य । धेना॒ बृह॒स्पतेः᳚ । प॒थ्या॑ पू॒ष्णः । वाग्वा॒योः । दी॒क्षा सोम॑स्य । पृ॒थि॒व्य॑ग्नेः । वसू॑नां गाय॒त्री । रु॒द्राणां᳚ त्रि॒ष्टुक् । आ॒दि॒त्यानां॒ जग॑ती । विष्णो॑रनु॒ष्टुक् ॥ 13 ॥

वरु॑णस्य वि॒राट् । य॒ज्ञस्य॑ पं॒क्तिः । प्र॒जाप॑ते॒रनु॑मतिः । मि॒त्रस्य॑ श्र॒द्धा । स॒वि॒तुः प्रसू॑तिः । सूर्य॑स्य॒ मरी॑चिः । चं॒द्रम॑सो रोहि॒णी । ऋषी॑णामरुंध॒ती । प॒र्जन्य॑स्य वि॒द्युत् । चत॑स्रो॒ दिशः॑ । चत॑स्रोऽवांतरदि॒शाः । अह॑श्च॒ रात्रि॑श्च । कृ॒षिश्च॒ वृष्टि॑श्च । त्विषि॒श्चाप॑चितिश्च । आप॒श्चौष॑धयश्च । ऊर्क्च॑ सू॒नृता॑ च दे॒वानां॒ पत्न॑यः ॥ 14 ॥

अ॒नु॒ष्टुग्दिश॒ष्षट्च॑ ॥ 9 ॥

दे॒वस्य॑ त्वा सवि॒तुः प्र॑स॒वे । अ॒श्विनो᳚र्बा॒हुभ्या᳚म् । पू॒ष्णो हस्ता᳚भ्यां॒ प्रति॑गृह्णामि । राजा᳚ त्वा॒ वरु॑णो नयतु देवि दक्षिणे॒ऽग्नये॒ हिर॑ण्यम् । तेना॑मृत॒त्वम॑श्याम् । वयो॑ दा॒त्रे । मयो॒ मह्य॑मस्तु प्रतिग्रही॒त्रे । क इ॒दं कस्मा॑ अदात् । कामः॒ कामा॑य । कामो॑ दा॒ता ॥ 15 ॥

कामः॑ प्रतिग्रही॒ता । कामग्ं॑ समु॒द्रमावि॑श । कामे॑न त्वा॒ प्रति॑गृह्णामि । कामै॒तत्ते᳚ । ए॒षा ते॑ काम॒ दक्षि॑णा । उ॒त्ता॒नस्त्वा᳚ऽऽंगीर॒सः प्रति॑गृह्णातु । सोमा॑य॒ वासः॑ । रु॒द्राय॒ गाम् । वरु॑णा॒याश्व᳚म् । प्र॒जाप॑तये॒ पुरु॑षम् ॥ 16 ॥

मन॑वे॒ तल्प᳚म् । त्वष्ट्रे॒ऽजाम् । पू॒ष्णेऽवि᳚म् । निर्​ऋ॑त्या अश्वतरगर्द॒भौ । हि॒मव॑तो ह॒स्तिन᳚म् । गं॒ध॒र्वा॒प्स॒राभ्य॑स्स्रगलंकर॒णे । विश्वे᳚भ्यो दे॒वेभ्यो॑ धा॒न्यम् । वा॒चेऽन्न᳚म् । ब्रह्म॑ण ओद॒नम् । स॒मु॒द्रायापः॑ ॥ 17 ॥

उ॒त्ता॒नायां᳚गीर॒सायानः॑ । वै॒श्वा॒न॒राय॒ रथ᳚म् । वै॒श्वा॒न॒रः प्र॒त्नथा॒ नाक॒मारु॑हत् । दि॒वः पृ॒ष्ठं भंद॑मानस्सु॒मन्म॑भिः । स पू᳚र्व॒वज्ज॒नय॑ज्जं॒तवे॒ धन᳚म् । स॒मा॒नम॑ज्मा॒ परि॑याति॒ जागृ॑विः । राजा᳚ त्वा॒ वरु॑णो नयतु देवि दक्षिणे वैश्वान॒राय॒ रथ᳚म् । तेना॑मृत॒त्वम॑श्याम् । वयो॑ दा॒त्रे । मयो॒ मह्य॑मस्तु प्रतिग्रही॒त्रे ॥ 18 ॥

क इ॒दं कस्मा॑ अदात् । कामः॒ कामा॑य । कामो॑ दा॒ता । कामः॑ प्रतिग्रही॒ता । कामग्ं॑ समु॒द्रमावि॑श । कामे॑न त्वा॒ प्रति॑गृह्णामि । कामै॒तत्ते᳚ । ए॒षा ते॑ काम॒ दक्षि॑णा । उ॒त्ता॒नस्त्वा᳚ऽऽंगीर॒सः प्रति॑गृह्णातु ॥ 19 ॥

दा॒ता पुरु॑ष॒मापः॑ प्रतिग्रही॒त्रे नव॑ च ॥ 10 ॥

सु॒वर्णं॑ घ॒र्मं परि॑वेद वे॒नम् । इंद्र॑स्या॒ऽऽत्मानं॑ दश॒धा चरं॑तम् । अं॒तस्स॑मु॒द्रे मन॑सा॒ चरं॑तम् । ब्रह्माऽन्व॑विंद॒द्दश॑होतार॒मर्णे᳚ । अं॒तः प्रवि॑ष्टश्शा॒स्ता जना॑नाम् । एक॒स्सन्ब॑हु॒धा वि॑चारः । श॒तग्ं शु॒क्राणि॒ यत्रैकं॒ भवं॑ति । सर्वे॒ वेदा॒ यत्रैकं॒ भवं॑ति । सर्वे॒ होता॑रो॒ यत्रैकं॒ भवं॑ति । स॒ मान॑सीन आ॒त्मा जना॑नाम् ॥ 20 ॥

अं॒तः प्रवि॑ष्टश्शा॒स्ता जना॑ना॒ग्ं॒ सर्वा᳚त्मा । सर्वाः᳚ प्र॒जा यत्रैकं॒ भवं॑ति । चतु॑र्​होतारो॒ यत्र॑ सं॒पदं॒ गच्छं॑ति दे॒वैः । स॒ मान॑सीन आ॒त्मा जना॑नाम् । ब्रह्मेंद्र॑म॒ग्निं जग॑तः प्रति॒ष्ठाम् । दि॒व आ॒त्मानग्ं॑ सवि॒तारं॒ बृह॒स्पति᳚म् । चतु॑र्​होतारं प्र॒दिशोऽनु॑क्लृ॒प्तम् । वा॒चो वी॒र्यं॑ तप॒साऽन्व॑विंदत् । अं॒तः प्रवि॑ष्टं क॒र्तार॑मे॒तम् । त्वष्टा॑रग्ं रू॒पाणि॑ विकु॒र्वंतं॑-विँप॒श्चिम् ॥ 21 ॥

अ॒मृत॑स्य प्रा॒णं-यँ॒ज्ञमे॒तम् । चतु॑र्​होतृणामा॒त्मानं॑ क॒वयो॒ निचि॑क्युः । अं॒तः प्रवि॑ष्टं क॒र्तार॑मे॒तम् । दे॒वानां॒ बंधु॒ निहि॑तं॒ गुहा॑सु । अ॒मृते॑न क्लृ॒प्तं-यँ॒ज्ञमे॒तम् । चतु॑र्​होतृणामा॒त्मानं॑ क॒वयो॒ निचि॑क्युः । श॒तं नि॒युतः॒ परि॑वेद॒ विश्वा॑ वि॒श्ववा॑रः । विश्व॑मि॒दं-वृँ॑णाति । इंद्र॑स्या॒ऽऽत्मा निहि॑तः॒ पंच॑होता । अ॒मृतं॑ दे॒वाना॒मायुः॑ प्र॒जाना᳚म् ॥ 22 ॥

इंद्र॒ग्ं॒ राजा॑नग्ं सवि॒तार॑मे॒तम् । वा॒योरा॒त्मानं॑ क॒वयो॒ निचि॑क्युः । र॒श्मिग्ं र॑श्मी॒नां मध्ये॒ तपं॑तम् । ऋ॒तस्य॑ प॒दे क॒वयो॒ निपां᳚ति । य आं᳚डको॒शे भुव॑नं बि॒भर्ति॑ । अनि॑र्भिण्ण॒स्सन्नथ॑ लो॒कान् वि॒चष्टे᳚ । यस्यां᳚डको॒शग्ं शुष्म॑मा॒हुः प्रा॒णमुल्ब᳚म् । तेन॑ क्लृ॒प्तो॑ऽमृते॑ना॒हम॑स्मि । सु॒वर्णं॒ कोश॒ग्ं॒ रज॑सा॒ परी॑वृतम् । दे॒वानां᳚-वँसु॒धानीं᳚-विँ॒राज᳚म् ॥ 23 ॥

अ॒मृत॑स्य पू॒र्णां तामु॑ क॒लां-विँच॑क्षते । पाद॒ग्ं॒ षड्ढो॑तु॒र्न किला॑ऽऽविवित्से । येन॒र्तवः॑ पंच॒धोत क्लृ॒प्ताः । उ॒त वा॑ ष॒ड्धा मन॒सोत क्लृ॒प्ताः । तग्ं षड्ढो॑तारमृ॒तुभिः॒ कल्प॑मानम् । ऋ॒तस्य॑ प॒दे क॒वयो॒ निपां᳚ति । अं॒तः प्रवि॑ष्टं क॒र्तार॑मे॒तम् । अं॒तश्चं॒द्रम॑सि॒ मन॑सा॒ चरं॑तम् । स॒हैव संतं॒ न विजा॑नंति दे॒वाः । इंद्र॑स्या॒ऽऽत्मानग्ं॑ शत॒धा चरं॑तम् ॥ 24 ॥

इंद्रो॒ राजा॒ जग॑तो॒ य ईशे᳚ । स॒प्तहो॑ता सप्त॒धा विक्लृ॑प्तः । परे॑ण॒ तंतुं॑ परिषि॒च्यमा॑नम् । अं॒तरा॑दि॒त्ये मन॑सा॒ चरं॑तम् । दे॒वाना॒ग्ं॒ हृद॑यं॒ ब्रह्माऽन्व॑विंदत् । ब्रह्मै॒तद्ब्रह्म॑ण॒ उज्ज॑भार । अ॒र्कग्ग्‍ं श्चोतं॑तग्ं सरि॒रस्य॒ मध्ये᳚ । आ यस्मिं॑थ्​स॒प्त पेर॑वः । मेहं॑ति बहु॒लाग्ं श्रिय᳚म् । ब॒ह्व॒श्वामिं॑द्र॒ गोम॑तीम् ॥ 25 ॥

अच्यु॑तां बहु॒लाग्ं श्रिय᳚म् । स हरि॑र्वसु॒वित्त॑मः । पे॒रुरिंद्रा॑य पिन्वते । ब॒ह्व॒श्वामिं॑द्र॒ गोम॑तीम् । अच्यु॑तां बहु॒लाग्ं श्रिय᳚म् । मह्य॒मिंद्रो॒ निय॑च्छतु । श॒तग्ं श॒ता अ॑स्य यु॒क्ता हरी॑णाम् । अ॒र्वाङा या॑तु॒ वसु॑भी र॒श्मिरिंद्रः॑ । प्रमग्ं‍ह॑ माणो बहु॒लाग्ं श्रिय᳚म् । र॒श्मिरिंद्र॑स्सवि॒ता मे॒ निय॑च्छतु ॥ 26 ॥

घृ॒तं तेजो॒ मधु॑मदिंद्रि॒यम् । मय्य॒यम॒ग्निर्द॑धातु । हरिः॑ पतं॒गः प॑ट॒री सु॑प॒र्णः । दि॒वि॒क्षयो॒ नभ॑सा॒ य एति॑ । स न॒ इंद्रः॑ कामव॒रं द॑दातु । पंचा॑रं च॒क्रं परि॑वर्तते पृ॒थु । हिर॑ण्यज्योतिस्सरि॒रस्य॒ मध्ये᳚ । अज॑स्रं॒ ज्योति॒र्नभ॑सा॒ सर्प॑देति । स न॒ इंद्रः॑ कामव॒रं द॑दातु । स॒प्त युं॑जंति॒ रथ॒मेक॑चक्रम् ॥ 27 ॥

एको॒ अश्वो॑ वहति सप्तना॒मा । त्रि॒नाभि॑ च॒क्रम॒जर॒मन॑र्वम् । येने॒मा विश्वा॒ भुव॑नानि तस्थुः । भ॒द्रं पश्यं॑त॒ उप॑सेदु॒रग्रे᳚ । तपो॑ दी॒क्षामृष॑यस्सुव॒र्विदः॑ । ततः॑ क्ष॒त्त्रं बल॒मोज॑श्च जा॒तम् । तद॒स्मै दे॒वा अ॒भिसं न॑मंतु । श्वे॒तग्ं र॒श्मिं बो॑भु॒ज्यमा॑नम् । अ॒पां ने॒तारं॒ भुव॑नस्य गो॒पाम् । इंद्रं॒ निचि॑क्युः पर॒मे व्यो॑मन्न् ॥ 28 ॥

रोहि॑णीः पिंग॒ला एक॑रूपाः । क्षरं॑तीः पिंग॒ला एक॑रूपाः । श॒तग्ं स॒हस्रा॑णि प्र॒युता॑नि॒ नाव्या॑नाम् । अ॒यं-यँश्श्वे॒तो र॒श्मिः । परि॒ सर्व॑मि॒दं जग॑त् । प्र॒जां प॒शूंधना॑नि । अ॒स्माकं॑ ददातु । श्वे॒तो र॒श्मिः परि॒ सर्वं॑ बभूव । सुव॒न्मह्यं॑ प॒शून् वि॒श्वरू॑पान् । प॒तं॒गम॒क्तमसु॑रस्य मा॒यया᳚ ॥ 29 ॥

हृ॒दा प॑श्यंति॒ मन॑सा मनी॒षिणः॑ । स॒मु॒द्रे अं॒तः क॒वयो॒ विच॑क्षते । मरी॑चीनां प॒दमि॑च्छंति वे॒धसः॑ । प॒तं॒गो वाचं॒ मन॑सा बिभर्ति । तां गं॑ध॒र्वो॑ऽवद॒द्गर्भे॑ अं॒तः । तां द्योत॑मानाग्ं स्व॒र्यं॑ मनी॒षाम् । ऋ॒तस्य॑ प॒दे क॒वयो॒ निपां᳚ति । ये ग्रा॒म्याः प॒शवो॑ वि॒श्वरू॑पाः । विरू॑पा॒स्संतो॑ बहु॒धैक॑रूपाः । अ॒ग्निस्ताग्ं अग्रे॒ प्रमु॑मोक्तु दे॒वः ॥ 30 ॥

प्र॒जाप॑तिः प्र॒जया॑ सं​विँदा॒नः । वी॒तग्ग्‍ं स्तु॑के स्तुके । यु॒वम॒स्मासु॒ निय॑च्छतम् । प्र प्र॑ य॒ज्ञप॑तिं तिर । ये ग्रा॒म्याः प॒शवो॑ वि॒श्वरू॑पाः । विरू॑पा॒स्संतो॑ बहु॒धैक॑रूपाः । तेषाग्ं॑ सप्ता॒नामि॒ह रंति॑रस्तु । रा॒यस्पोषा॑य सुप्रजा॒स्त्वाय॑ सु॒वीर्या॑य । य आ॑र॒ण्याः प॒शवो॑ वि॒श्वरू॑पाः । विरू॑पा॒स्संतो॑ बहु॒धैक॑रूपाः । वा॒युस्ताग्ं अग्रे॒ प्रमु॑मोक्तु दे॒वः । प्र॒जाप॑तिः प्र॒जया॑ सं​विँदा॒नः । इडा॑यै सृ॒प्तं घृ॒तव॑च्चराच॒रम् । दे॒वा अन्व॑विंद॒न्गुहा॑ हि॒तम् । य आ॑र॒ण्याः प॒शवो॑ वि॒श्वरू॑पाः । विरू॑पा॒स्संतो॑ बहु॒धैक॑रूपाः । तेषाग्ं॑ सप्ता॒नामि॒ह रंति॑रस्तु । रा॒यस्पोषा॑य सुप्रजा॒स्त्वाय॑ सु॒वीर्या॑य ॥ 31 ॥

आ॒त्मा जना॑नां-विँकु॒र्वंतं॑-विँप॒श्चिं प्र॒जानां᳚-वँसु॒धानीं᳚-विँ॒राजं॒ चरं॑तं॒ गोम॑तीं मे॒ निय॑च्छ॒त्वेक॑चक्रं॒-व्योँ॑मन्मा॒यया॑ दे॒व एक॑रूपा अ॒ष्टौ च॑ ॥ 11 ॥

स॒हस्र॑शीर्​षा॒ पुरु॑षः । स॒ह॒स्रा॒क्षस्स॒हस्र॑पात् ।

स भूमिं॑-विँ॒श्वतो॑ वृ॒त्वा । अत्य॑तिष्ठद्दशांगु॒लम् ।

पुरु॑ष ए॒वेदग्ं सर्व᳚म् । यद्भू॒तं-यँच्च॒ भव्य᳚म् ।

उ॒तामृ॑त॒त्वस्येशा॑नः । यदन्ने॑नाति॒रोह॑ति । ए॒तावा॑नस्य महि॒मा । अतो॒ ज्यायाग्ं॑श्च॒ पूरु॑षः ॥ 32,33 ॥

पादो᳚ऽस्य॒ विश्वा॑ भू॒तानि॑ । त्रि॒पाद॑स्या॒मृतं॑ दि॒वि ।

त्रि॒पादू॒र्ध्व उदै॒त्पुरु॑षः । पादो᳚ऽस्ये॒हाभ॑वा॒त्पुनः॑ ।

ततो॒ विष्व॒ङ्व्य॑क्रामत् । सा॒श॒ना॒न॒श॒ने अ॒भि ।

तस्मा᳚द्वि॒राड॑जायत । वि॒राजो॒ अधि॒ पूरु॑षः । स जा॒तो अत्य॑रिच्यत । प॒श्चाद्भूमि॒मथो॑ पु॒रः ॥ 34,35 ॥

यत्पुरु॑षेण ह॒विषा᳚ । दे॒वा य॒ज्ञमत॑न्वत ।

व॒सं॒तो अ॑स्याऽऽसी॒दाज्य᳚म् । ग्री॒ष्म इ॒ध्मश्श॒रद्ध॒विः ।

स॒प्तास्या॑ऽऽसन्परि॒धयः॑ । त्रिस्स॒प्त स॒मिधः॑ कृ॒ताः ।

दे॒वा यद्य॒ज्ञं त॑न्वा॒नाः । अब॑ध्न॒न्पुरु॑षं प॒शुम् ।

तं-यँ॒ज्ञं ब॒र्​हिषि॒ प्रौक्षन्॑ । पुरु॑षं जा॒तम॑ग्र॒तः ॥ 34,35 ॥

तेन॑ दे॒वा अय॑जंत । सा॒ध्या ऋष॑यश्च॒ ये ।

तस्मा᳚द्य॒ज्ञाथ्स॑र्व॒हुतः॑ । संभृ॑तं पृषदा॒ज्यम् ।

प॒शूग्‍स्ताग्‍श्च॑क्रे वाय॒व्यान्॑ । आ॒र॒ण्यान्ग्रा॒म्याश्च॒ ये ।

तस्मा᳚द्य॒ज्ञाथ्स॑र्व॒हुतः॑ । ऋच॒स्सामा॑नि जज्ञिरे ।

छंदाग्ं॑सि जज्ञिरे॒ तस्मा᳚त् । यजु॒स्तस्मा॑दजायत ॥ 35,36 ॥

तस्मा॒दश्वा॑ अजायंत । ये के चो॑भ॒याद॑तः ।

गावो॑ ह जज्ञिरे॒ तस्मा᳚त् । तस्मा᳚ज्जा॒ता अ॑जा॒वयः॑ ।

यत्पुरु॑षं॒-व्यँ॑दधुः । क॒ति॒धा व्य॑कल्पयन्न् ।

मुखं॒ किम॑स्य॒ कौ बा॒हू । का वू॒रू पादा॑वुच्येते ।

ब्रा॒ह्म॒णो᳚ऽस्य॒ मुख॑मासीत् । बा॒हू रा॑ज॒न्यः॑ कृ॒तः ॥ 36,37 ॥

ऊ॒रू तद॑स्य॒ यद्वैश्यः॑ । प॒द्भ्याग्ं शू॒द्रो अ॑जायत ।

चं॒द्रमा॒ मन॑सो जा॒तः । चक्षो॒स्सूर्यो॑ अजायत ।

मुखा॒दिंद्र॑श्चा॒ग्निश्च॑ । प्रा॒णाद्वा॒युर॑जायत ।

नाभ्या॑ आसीदं॒तरि॑क्षम् । शी॒र्​ष्णो द्यौस्सम॑वर्तत ।

प॒द्भ्यां भूमि॒र्दिशः॒ श्रोत्रा᳚त् ।

तथा॑ लो॒काग्ं अ॑कल्पयन्न् ॥ 37,38 ॥

वेदा॒हमे॒तं पुरु॑षं म॒हांत᳚म् ।

आ॒दि॒त्यव॑र्णं॒ तम॑स॒स्तु पा॒रे ।

सर्वा॑णि रू॒पाणि॑ वि॒चित्य॒ धीरः॑ ।

नामा॑नि कृ॒त्वाऽभि॒वद॒न् यदास्ते᳚ ।

धा॒ता पु॒रस्ता॒द्यमु॑दाज॒हार॑ ।

श॒क्रः प्रवि॒द्वान्प्र॒दिश॒श्चत॑स्रः ।

तमे॒वं-विँ॒द्वान॒मृत॑ इ॒ह भ॑वति ।

नान्यः पंथा॒ अय॑नाय विद्यते ।

य॒ज्ञेन॑ य॒ज्ञम॑यजंत दे॒वाः ।

तानि॒ धर्मा॑णि प्रथ॒मान्या॑सन्न् ।

ते ह॒ नाकं॑ महि॒मान॑स्सचंते ।

यत्र॒ पूर्वे॑ सा॒ध्यास्संति॑ दे॒वाः ॥ 38,39 ॥

पुरु॑षः पु॒रो᳚ऽग्र॒तो॑ऽजायत कृ॒तो॑ऽकल्पयन्नासं॒द्वे च॑ ॥ 12 ॥

ज्याया॒नधि॒ पूरु॑षः । अन्यत्र॒ पुरु॑षः ॥

अ॒द्भ्यस्संभू॑तः पृथि॒व्यै रसा᳚च्च ।

वि॒श्वक॑र्मण॒स्सम॑वर्त॒ताधि॑ ।

तस्य॒ त्वष्टा॑ वि॒दध॑द्रू॒पमे॑ति ।

तत्पुरु॑षस्य॒ विश्व॒माजा॑न॒मग्रे᳚ ।

वेदा॒हमे॒तं पुरु॑षं म॒हांत᳚म् ।

आ॒दि॒त्यव॑र्णं॒ तम॑सः॒ पर॑स्तात् ।

तमे॒वं-विँ॒द्वान॒मृत॑ इ॒ह भ॑वति ।

नान्यः पंथा॑ विद्य॒तेऽय॑नाय ।

प्र॒जाप॑तिश्चरति॒ गर्भे॑ अं॒तः ।

अ॒जाय॑मानो बहु॒धा विजा॑यते ॥ 39,40 ॥

तस्य॒ धीराः॒ परि॑जानंति॒ योनि᳚म् । मरी॑चीनां प॒दमि॑च्छंति वे॒धसः॑ । यो दे॒वेभ्य॒ आत॑पति । यो दे॒वानां᳚ पु॒रोहि॑तः ।

पूर्वो॒ यो दे॒वेभ्यो॑ जा॒तः । नमो॑ रु॒चाय॒ ब्राह्म॑ये । रुचं॑ ब्रा॒ह्मं ज॒नयं॑तः । दे॒वा अग्रे॒ तद॑ब्रुवन्न् । यस्त्वै॒वं ब्रा᳚ह्म॒णो वि॒द्यात् । तस्य॑ दे॒वा अस॒न्वशे᳚ । ह्रीश्च॑ ते ल॒क्ष्मीश्च॒ पत्न्यौ᳚ । अ॒हो॒रा॒त्रे पा॒र्​श्वे । नक्ष॑त्राणि रू॒पम् । अ॒श्विनौ॒ व्यात्त᳚म् । इ॒ष्टं म॑निषाण । अ॒मुं म॑निषाण । सर्वं॑ मनिषाण ॥ 40,41 ॥

जा॒य॒ते॒ वशे॑ स॒प्त च॑ ॥ 13 ॥

भ॒र्ता सन्भ्रि॒यमा॑णो बिभर्ति । एको॑ दे॒वो ब॑हु॒धा निवि॑ष्टः । य॒दा भा॒रं तं॒द्रय॑ते॒ स भर्तु᳚म् । नि॒धाय॑ भा॒रं पुन॒रस्त॑मेति । तमे॒व मृ॒त्युम॒मृतं॒ तमा॑हुः । तं भ॒र्तारं॒ तमु॑ गो॒प्तार॑माहुः । स भृ॒तो भ्रि॒यमा॑णो बिभर्ति । य ए॑नं॒-वेँद॑ स॒त्येन॒ भर्तु᳚म् । स॒द्यो जा॒तमु॒त ज॑हात्ये॒षः । उ॒तो जरं॑तं॒ न ज॑हा॒त्येक᳚म् ॥ 41,42 ॥

उ॒तो ब॒हूनेक॒मह॑र्जहार । अतं॑द्रो दे॒वस्सद॑मे॒व प्रार्थः॑ । यस्तद्वेद॒ यत॑ आब॒भूव॑ । सं॒धां च॒ याग्ं सं॑द॒धे ब्रह्म॑णै॒षः । रम॑ते॒ तस्मि᳚न्नु॒त जी॒र्णे शया॑ने । नैनं॑ जहा॒त्यह॑स्सु पू॒र्व्येषु॑ । त्वामापो॒ अनु॒ सर्वा᳚श्चरंति जान॒तीः । व॒थ्सं पय॑सा पुना॒नाः । त्वम॒ग्निग्ं ह॑व्य॒वाह॒ग्ं॒ समिं॑थ्​से । त्वं भ॒र्ता मा॑त॒रिश्वा᳚ प्र॒जाना᳚म् ॥ 42,43 ॥

त्वं-यँ॒ज्ञस्त्वमु॑वे॒वासि॒ सोमः॑ । तव॑ दे॒वा हव॒मायं॑ति॒ सर्वे᳚ । त्वमेको॑ऽसि ब॒हूननु॒प्रवि॑ष्टः । नम॑स्ते अस्तु सु॒हवो॑ म एधि । नमो॑ वामस्तु शृणु॒तग्ं हवं॑ मे । प्राणा॑पानावजि॒रग्ं सं॒चरं॑तौ । ह्वया॑मि वां॒ ब्रह्म॑णा तू॒र्तमेत᳚म् । यो मां द्वेष्टि॒ तं ज॑हितं-युँवाना । प्राणा॑पानौ सं​विँदा॒नौ ज॑हितम् । अ॒मुष्यासु॑ना॒ मा संग॑साथाम् ॥ 43 ॥

तं मे॑ देवा॒ ब्रह्म॑णा सं​विँदा॒नौ । व॒धाय॑ दत्तं॒ तम॒हग्ं ह॑नामि । अस॑ज्जजान स॒त आब॑भूव । यं-यँं॑ ज॒जान॒ स उ॑ गो॒पो अ॑स्य । य॒दा भा॒रं तं॒द्रय॑ते॒ स भर्तु᳚म् । प॒रास्य॑ भा॒रं पुन॒रस्त॑मेति । तद्वै त्वं प्रा॒णो अ॑भवः । म॒हान्भोगः॑ प्र॒जाप॑तेः । भुजः॑ करि॒ष्यमा॑णः । यद्दे॒वान्प्राण॑यो॒ नव॑ ॥ 44 ॥

एकं॑ प्र॒जानां᳚ गसाथां॒ नव॑ ॥ 14 ॥

हरि॒ग्ं॒ हरं॑त॒मनु॑यंति दे॒वाः । विश्व॒स्येशा॑नं-वृँष॒भं म॑ती॒नाम् । ब्रह्म॒ सरू॑प॒मनु॑मे॒दमागा᳚त् । अय॑नं॒ मा विव॑धी॒र्विक्र॑मस्व । मा छि॑दो मृत्यो॒ मा व॑धीः । मा मे॒ बलं॒-विँवृ॑हो॒ मा प्रमो॑षीः । प्र॒जां मा मे॑ रीरिष॒ आयु॑रुग्र । नृ॒चक्ष॑सं त्वा ह॒विषा॑ विधेम । स॒द्यश्च॑कमा॒नाय॑ । प्र॒वे॒पा॒नाय॑ मृ॒त्यवे᳚ ॥ 45 ॥

प्रास्मा॒ आशा॑ अशृण्वन्न् । कामे॑नाजनय॒न्पुनः॑ । कामे॑न मे॒ काम॒ आगा᳚त् । हृद॑या॒द्धृद॑यं मृ॒त्योः । यद॒मीषा॑म॒दः प्रि॒यम् । तदैतूप॒माम॒भि । परं॑ मृत्यो॒ अनु॒ परे॑हि॒ पंथा᳚म् । यस्ते॒ स्व इत॑रो देव॒याना᳚त् । चक्षु॑ष्मते शृण्व॒ते ते᳚ ब्रवीमि । मा नः॑ प्र॒जाग्ं री॑रिषो॒ मोत वी॒रान् । प्र पू॒र्व्यं मन॑सा॒ वंद॑मानः । नाध॑मानो वृष॒भं च॑र्​षणी॒नाम् । यः प्र॒जाना॑मेक॒राण्मानु॑षीणाम् । मृ॒त्युं-यँ॑जे प्रथम॒जामृ॒तस्य॑ ॥ 46 ॥

मृ॒त्यवे॑ वी॒राग्ंश्च॒त्वारि॑ च ॥ 15 ॥

त॒रणि॑र्वि॒श्वद॑र्​शतो ज्योति॒ष्कृद॑सि सूर्य । विश्व॒मा भा॑सि रोच॒नम् । उ॒प॒या॒मगृ॑हीतोऽसि॒ सूर्या॑य त्वा॒ भ्राज॑स्वत ए॒ष ते॒ योनि॒स्सूर्या॑य त्वा॒ भ्राज॑स्वते ॥ 47 ॥ 16 ॥

आप्या॑यस्व मदिंतम॒ सोम॒ विश्वा॑भिरू॒तिभिः॑ । भवा॑ नस्स॒प्रथ॑स्तमः ॥ (48) ॥ 17 ॥

ई॒युष्टे ये पूर्व॑तरा॒मप॑श्यन् व्यु॒च्छंती॑मु॒षसं॒ मर्त्या॑सः । अ॒स्माभि॑रू॒ नु प्र॑ति॒चक्ष्या॑ऽभू॒दो ते यं॑ति॒ ये अ॑प॒रीषु॒ पश्यान्॑ ॥ 49 ॥ 18 ॥

ज्योति॑ष्मतीं त्वा सादयामि ज्योति॒ष्कृतं॑ त्वा सादयामि ज्योति॒र्विदं॑ त्वा सादयामि॒ भास्व॑तीं त्वा सादयामि॒ ज्वलं॑तीं त्वा सादयामि मल्मला॒भवं॑तीं त्वा सादयामि॒ दीप्य॑मानां त्वा सादयामि॒ रोच॑मानां त्वा सादया॒म्यज॑स्रां त्वा सादयामि बृ॒हज्ज्यो॑तिषं त्वा सादयामि बो॒धयं॑तीं त्वा सादयामि॒ जाग्र॑तीं त्वा सादयामि ॥ 50 ॥ 19 ॥

प्र॒या॒साय॒ स्वाहा॑ऽऽया॒साय॒ स्वाहा॑ विया॒साय॒ स्वाहा॑ सं​याँ॒साय॒ स्वाहो᳚द्या॒साय॒ स्वाहा॑ऽवया॒साय॒ स्वाहा॑ शु॒चे स्वाहा॒ शोका॑य॒ स्वाहा॑ तप्य॒त्वै स्वाहा॒ तप॑ते॒ स्वाहा᳚ ब्रह्मह॒त्यायै॒ स्वाहा॒ सर्व॑स्मै॒ स्वाहा᳚ ॥ 51 ॥ 20 ॥

चि॒त्तग्ं सं॑ता॒नेन॑ भ॒वं-यँ॒क्ना रु॒द्रं तनि॑म्ना पशु॒पतिग्ग्ं॑ स्थूलहृद॒येना॒ग्निग्ं हृद॑येन रु॒द्रं-लोँहि॑तेन श॒र्वं मत॑स्नाभ्यां महादे॒वमं॒तः पा᳚र्​श्वेनौषिष्ठ॒हनग्ं॑ शिंगीनिको॒श्या᳚भ्याम् ॥ 52 ॥ 21 ॥

चि॒त्तिः॑ पृथि॒व्य॑ग्नि॒स्सूर्यं॑ ते॒ चक्षु॑र्म॒हाह॑वि॒र्​होता॒ वाग्घोता᳚ ब्राह्म॒ण एक॑होता॒ऽग्निर्यजु॑र्भि॒स्सेनेंद्र॑स्य दे॒वस्य॑ सु॒वर्णं॑ घ॒र्मग्ं स॒हस्र॑शीर्​षा॒ऽद्भ्यो भ॒र्ता हरिं॑ त॒रणि॒राप्या॑यस्वे॒युष्टे ये ज्योति॑ष्मतीं प्रया॒साय॑ चि॒त्तमेक॑विग्ंशतिः ॥ 21 ॥

चित्ति॑र॒ग्निर्यजु॑र्भिरं॒तः प्रवि॑ष्टः प्र॒जाप॑तिर्भ॒र्तासन्प्रया॒साय॒ द्विपं॑चा॒शत् ॥ 52 ॥

चित्ति॑र॒ग्निर्यजु॑र्भिरं॒तः प्रवि॑ष्टः प्र॒जाप॑तिः प्र॒जया॑ सं​विँदा॒नस्तस्य॒ धीरा॒ ज्योति॑ष्मतीं॒ त्रिपं॑चा॒शत् ॥ 53 ॥

तच्छं॒-योँरावृ॑णीमहे । गा॒तुं-यँ॒ज्ञाय॑ ।

गा॒तुं-यँ॒ज्ञप॑तये । दैवी᳚ स्व॒स्तिर॑स्तु नः ।

स्व॒स्तिर्मानु॑षेभ्यः । ऊ॒र्ध्वं जि॑गातु भेष॒जम् ।

शं नो॑ अस्तु द्वि॒पदे᳚ । शं चतु॑ष्पदे ॥

ॐ शांतिः॒ शांतिः॒ शांतिः॑ ॥

(कृष्णयजुर्वेदीय तैत्तिरीयारण्यके तृतीय प्रपाठकः)

हरिः ओम् । तच्छं॒-योँरावृ॑णीमहे । गा॒तुं-यँ॒ज्ञाय॑ ।

गा॒तुं-यँ॒ज्ञप॑तये । दैवी᳚ स्व॒स्तिर॑स्तु नः ।

स्व॒स्तिर्मानु॑षेभ्यः । ऊ॒र्ध्वं जि॑गातु भेष॒जम् ।

शं नो॑ अस्तु द्वि॒पदे᳚ । शं चतु॑ष्पदे ॥

ॐ शांतिः॒ शांतिः॒ शांतिः॑ ॥

ॐ चित्ति॒स्स्रुक् । चि॒त्तमाज्य᳚म् । वाग्वेदिः॑ । आधी॑तं ब॒र्​हिः । केतो॑ अ॒ग्निः । विज्ञा॑तम॒ग्निः । वाक्प॑ति॒र्​होता᳚ । मन॑ उपव॒क्ता । प्रा॒णो ह॒विः । सामा᳚ध्व॒र्युः । वाच॑स्पते विधे नामन्न् । वि॒धेम॑ ते॒ नाम॑ । वि॒धेस्त्वम॒स्माकं॒ नाम॑ । वा॒चस्पति॒स्सोमं॑ पिबतु । आऽस्मासु॑ नृ॒म्णं धा॒त्स्वाहा᳚ ॥ 1 ॥

अ॒ध्व॒र्युः पंच॑ च ॥ 1 ॥

पृ॒थि॒वी होता᳚ । द्यौर॑ध्व॒र्युः । रु॒द्रो᳚ऽग्नीत् । बृह॒स्पति॑रुपव॒क्ता । वाच॑स्पते वा॒चो वी॒र्ये॑ण । संभृ॑ततमे॒नाऽऽय॑क्ष्यसे । यज॑मानाय॒ वार्य᳚म् । आ सुव॒स्कर॑स्मै । वा॒चस्पति॒स्सोमं॑ पिबति । ज॒जन॒दिंद्र॑मिंद्रि॒याय॒ स्वाहा᳚ ॥ 2 ॥

पृ॒थि॒वी होता॒ दश॑ ॥ 2 ॥

अ॒ग्निर्​होता᳚ । अ॒श्विना᳚ऽध्व॒र्यू । त्वष्टा॒ऽग्नीत् । मि॒त्र उ॑पव॒क्ता । सोम॒स्सोम॑स्य पुरो॒गाः । शु॒क्रस्शु॒क्रस्य॑ पुरो॒गाः । श्रा॒तास्त॑ इंद्र॒ सोमाः᳚ । वाता॑पेर्​हवन॒श्रुत॒स्स्वाहा᳚ ॥ 3 ॥

अ॒ग्निर्​होता॒ऽष्टौ ॥ 3 ॥

सूर्यं॑ ते॒ चक्षुः॑ । वातं॑ प्रा॒णः । द्यां पृ॒ष्ठम् । अं॒तरि॑क्षमा॒त्मा । अंगै᳚र्य॒ज्ञम् । पृ॒थि॒वीग्ं शरी॑रैः । वाच॑स्प॒तेऽच्छि॑द्रया वा॒चा । अच्छि॑द्रया जु॒ह्वा᳚ । दि॒वि दे॑वा॒वृध॒ग्ं॒ होत्रा॒ मेर॑यस्व॒ स्वाहा᳚ ॥ 4 ॥

सूर्यं॑ ते॒ नव॑ ॥ 4 ॥

म॒हाह॑वि॒र्​होता᳚ । स॒त्यह॑विरध्व॒र्युः । अच्यु॑तपाजा अ॒ग्नीत् । अच्यु॑तमना उपव॒क्ता । अ॒ना॒धृ॒ष्यश्चा᳚प्रतिधृ॒ष्यश्च॑ य॒ज्ञस्या॑भिग॒रौ । अ॒यास्य॑ उद्गा॒ता । वाच॑स्पते हृद्विधे नामन्न् । वि॒धेम॑ ते॒ नाम॑ । वि॒धेस्त्वम॒स्माकं॒ नाम॑ । वा॒चस्पति॒स्सोम॑मपात् । मा दैव्य॒स्तंतु॒श्छेदि॒ मा म॑नु॒ष्यः॑ । नमो॑ दि॒वे । नमः॑ पृथि॒व्यै स्वाहा᳚ ॥ 5 ॥

अ॒पा॒त्त्रीणि॑ च ॥ 5 ॥

वाग्घोता᳚ । दी॒क्षा पत्नी᳚ । वातो᳚ऽध्व॒र्युः । आपो॑ऽभिग॒रः । मनो॑ ह॒विः । तप॑सि जुहोमि । भूर्भुव॒स्सुवः॑ । ब्रह्म॑ स्वयं॒भु । ब्रह्म॑णे स्वयं॒भुवे॒ स्वाहा᳚ ॥ 6 ॥

वाग्घोता॒ नव॑ ॥ 6 ॥

ब्रा॒ह्म॒ण एक॑होता । स य॒ज्ञः । स मे॑ ददातु प्र॒जां प॒शून्पुष्टिं॒-यँशः॑ । य॒ज्ञश्च॑ मे भूयात् । अ॒ग्निर्द्विहो॑ता । स भ॒र्ता । स मे॑ ददातु प्र॒जां प॒शून्पुष्टिं॒-यँशः॑ । भ॒र्ता च॑ मे भूयात् । पृ॒थि॒वी त्रिहो॑ता । स प्र॑ति॒ष्ठा ॥ 7 ॥

स मे॑ ददातु प्र॒जां प॒शून्पुष्टिं॒-यँशः॑ । प्र॒ति॒ष्ठा च॑ मे भूयात् । अं॒तरि॑क्षं॒ चतु॑र्​होता । स वि॒ष्ठाः । स मे॑ ददातु प्र॒जां प॒शून्पुष्टिं॒-यँशः॑ । वि॒ष्ठाश्च॑ मे भूयात् । वा॒युः पंच॑होता । स प्रा॒णः । स मे॑ ददातु प्र॒जां प॒शून्पुष्टिं॒-यँशः॑ । प्रा॒णश्च॑ मे भूयात् ॥ 8 ॥

चं॒द्रमाः॒ षड्ढो॑ता । स ऋ॒तून्क॑ल्पयाति । स मे॑ ददातु प्र॒जां प॒शून्पुष्टिं॒-यँशः॑ । ऋ॒तव॑श्च मे कल्पंताम् । अन्नग्ं॑ स॒प्तहो॑ता । स प्रा॒णस्य॑ प्रा॒णः । स मे॑ ददातु प्र॒जां प॒शून्पुष्टिं॒-यँशः॑ । प्रा॒णस्य॑ च मे प्रा॒णो भू॑यात् । द्यौर॒ष्टहो॑ता । सो॑ऽनाधृ॒ष्यः ॥ 9 ॥

स मे॑ ददातु प्र॒जां प॒शून्पुष्टिं॒-यँशः॑ । अ॒ना॒धृ॒ष्यश्च॑ भूयासम् । आ॒दि॒त्यो नव॑होता । स ते॑ज॒स्वी । स मे॑ ददातु प्र॒जां प॒शून्पुष्टिं॒-यँशः॑ । ते॒ज॒स्वी च॑ भूयासम् । प्र॒जाप॑ति॒र्दश॑होता । स इ॒दग्ं सर्व᳚म् । स मे॑ ददातु प्र॒जां प॒शून्पुष्टिं॒-यँशः॑ । सर्वं॑ च मे भूयात् ॥ 10 ॥

प्र॒ति॒ष्ठा प्रा॒णश्च॑ मे भूयादनाधृ॒ष्यस्सर्वं च मे भूयात् ॥

ब्रा॒ह्म॒णो य॒ज्ञो᳚ऽग्निर्भ॒र्ता पृ॑थि॒वी प्र॑ति॒ष्ठाऽंतरि॑क्षं-विँ॒ष्ठा वा॒युः प्रा॒णश्चं॒द्रमा॑ स ऋ॒तूनन्न॒ग्ं॒ स प्रा॒णस्य॑ प्रा॒णो द्यौर॑नाधृ॒ष्य आ॑दि॒त्यस्स ते॑ज॒स्वी प्र॒जाप॑तिः॒ स इ॒दग्ं सर्व॒ग्ं॒ सर्वं॑ च मे भूयात् ॥

अ॒ग्निर्यजु॑र्भिः । स॒वि॒ता स्तोमैः᳚ । इंद्र॑ उक्थाम॒दैः । मि॒त्रावरु॑णावा॒शिषा᳚ । अंगि॑रसो॒ धिष्णि॑यैर॒ग्निभिः॑ । म॒रुत॑स्सदोहविर्धा॒नाभ्या᳚म् । आपः॒ प्रोक्ष॑णीभिः । ओष॑धयो ब॒र्​हिषा᳚ । अदि॑ति॒र्वेद्या᳚ । सोमो॑ दी॒क्षया᳚ ॥ 11 ॥

त्वष्टे॒ध्मेन॑ । विष्णु॑र्य॒ज्ञेन॑ । वस॑व॒ आज्ये॑न । आ॒दि॒त्या दक्षि॑णाभिः । विश्वे॑ दे॒वा ऊ॒र्जा । पू॒षा स्व॑गाका॒रेण॑ । बृह॒स्पतिः॑ पुरो॒धया᳚ । प्र॒जाप॑तिरुद्गी॒थेन॑ । अं॒तरि॑क्षं प॒वित्रे॑ण । वा॒युः पात्रैः᳚ । अ॒हग्ग्‍ं श्र॒द्धया᳚ ॥ 12 ॥

दी॒क्षया॒ पात्रै॒रेकं॑ च ॥ 8 ॥

सेनेंद्र॑स्य । धेना॒ बृह॒स्पतेः᳚ । प॒थ्या॑ पू॒ष्णः । वाग्वा॒योः । दी॒क्षा सोम॑स्य । पृ॒थि॒व्य॑ग्नेः । वसू॑नां गाय॒त्री । रु॒द्राणां᳚ त्रि॒ष्टुक् । आ॒दि॒त्यानां॒ जग॑ती । विष्णो॑रनु॒ष्टुक् ॥ 13 ॥

वरु॑णस्य वि॒राट् । य॒ज्ञस्य॑ पं॒क्तिः । प्र॒जाप॑ते॒रनु॑मतिः । मि॒त्रस्य॑ श्र॒द्धा । स॒वि॒तुः प्रसू॑तिः । सूर्य॑स्य॒ मरी॑चिः । चं॒द्रम॑सो रोहि॒णी । ऋषी॑णामरुंध॒ती । प॒र्जन्य॑स्य वि॒द्युत् । चत॑स्रो॒ दिशः॑ । चत॑स्रोऽवांतरदि॒शाः । अह॑श्च॒ रात्रि॑श्च । कृ॒षिश्च॒ वृष्टि॑श्च । त्विषि॒श्चाप॑चितिश्च । आप॒श्चौष॑धयश्च । ऊर्क्च॑ सू॒नृता॑ च दे॒वानां॒ पत्न॑यः ॥ 14 ॥

अ॒नु॒ष्टुग्दिश॒ष्षट्च॑ ॥ 9 ॥

दे॒वस्य॑ त्वा सवि॒तुः प्र॑स॒वे । अ॒श्विनो᳚र्बा॒हुभ्या᳚म् । पू॒ष्णो हस्ता᳚भ्यां॒ प्रति॑गृह्णामि । राजा᳚ त्वा॒ वरु॑णो नयतु देवि दक्षिणे॒ऽग्नये॒ हिर॑ण्यम् । तेना॑मृत॒त्वम॑श्याम् । वयो॑ दा॒त्रे । मयो॒ मह्य॑मस्तु प्रतिग्रही॒त्रे । क इ॒दं कस्मा॑ अदात् । कामः॒ कामा॑य । कामो॑ दा॒ता ॥ 15 ॥

कामः॑ प्रतिग्रही॒ता । कामग्ं॑ समु॒द्रमावि॑श । कामे॑न त्वा॒ प्रति॑गृह्णामि । कामै॒तत्ते᳚ । ए॒षा ते॑ काम॒ दक्षि॑णा । उ॒त्ता॒नस्त्वा᳚ऽऽंगीर॒सः प्रति॑गृह्णातु । सोमा॑य॒ वासः॑ । रु॒द्राय॒ गाम् । वरु॑णा॒याश्व᳚म् । प्र॒जाप॑तये॒ पुरु॑षम् ॥ 16 ॥

मन॑वे॒ तल्प᳚म् । त्वष्ट्रे॒ऽजाम् । पू॒ष्णेऽवि᳚म् । निर्​ऋ॑त्या अश्वतरगर्द॒भौ । हि॒मव॑तो ह॒स्तिन᳚म् । गं॒ध॒र्वा॒प्स॒राभ्य॑स्स्रगलंकर॒णे । विश्वे᳚भ्यो दे॒वेभ्यो॑ धा॒न्यम् । वा॒चेऽन्न᳚म् । ब्रह्म॑ण ओद॒नम् । स॒मु॒द्रायापः॑ ॥ 17 ॥

उ॒त्ता॒नायां᳚गीर॒सायानः॑ । वै॒श्वा॒न॒राय॒ रथ᳚म् । वै॒श्वा॒न॒रः प्र॒त्नथा॒ नाक॒मारु॑हत् । दि॒वः पृ॒ष्ठं भंद॑मानस्सु॒मन्म॑भिः । स पू᳚र्व॒वज्ज॒नय॑ज्जं॒तवे॒ धन᳚म् । स॒मा॒नम॑ज्मा॒ परि॑याति॒ जागृ॑विः । राजा᳚ त्वा॒ वरु॑णो नयतु देवि दक्षिणे वैश्वान॒राय॒ रथ᳚म् । तेना॑मृत॒त्वम॑श्याम् । वयो॑ दा॒त्रे । मयो॒ मह्य॑मस्तु प्रतिग्रही॒त्रे ॥ 18 ॥

क इ॒दं कस्मा॑ अदात् । कामः॒ कामा॑य । कामो॑ दा॒ता । कामः॑ प्रतिग्रही॒ता । कामग्ं॑ समु॒द्रमावि॑श । कामे॑न त्वा॒ प्रति॑गृह्णामि । कामै॒तत्ते᳚ । ए॒षा ते॑ काम॒ दक्षि॑णा । उ॒त्ता॒नस्त्वा᳚ऽऽंगीर॒सः प्रति॑गृह्णातु ॥ 19 ॥

दा॒ता पुरु॑ष॒मापः॑ प्रतिग्रही॒त्रे नव॑ च ॥ 10 ॥

सु॒वर्णं॑ घ॒र्मं परि॑वेद वे॒नम् । इंद्र॑स्या॒ऽऽत्मानं॑ दश॒धा चरं॑तम् । अं॒तस्स॑मु॒द्रे मन॑सा॒ चरं॑तम् । ब्रह्माऽन्व॑विंद॒द्दश॑होतार॒मर्णे᳚ । अं॒तः प्रवि॑ष्टश्शा॒स्ता जना॑नाम् । एक॒स्सन्ब॑हु॒धा वि॑चारः । श॒तग्ं शु॒क्राणि॒ यत्रैकं॒ भवं॑ति । सर्वे॒ वेदा॒ यत्रैकं॒ भवं॑ति । सर्वे॒ होता॑रो॒ यत्रैकं॒ भवं॑ति । स॒ मान॑सीन आ॒त्मा जना॑नाम् ॥ 20 ॥

अं॒तः प्रवि॑ष्टश्शा॒स्ता जना॑ना॒ग्ं॒ सर्वा᳚त्मा । सर्वाः᳚ प्र॒जा यत्रैकं॒ भवं॑ति । चतु॑र्​होतारो॒ यत्र॑ सं॒पदं॒ गच्छं॑ति दे॒वैः । स॒ मान॑सीन आ॒त्मा जना॑नाम् । ब्रह्मेंद्र॑म॒ग्निं जग॑तः प्रति॒ष्ठाम् । दि॒व आ॒त्मानग्ं॑ सवि॒तारं॒ बृह॒स्पति᳚म् । चतु॑र्​होतारं प्र॒दिशोऽनु॑क्लृ॒प्तम् । वा॒चो वी॒र्यं॑ तप॒साऽन्व॑विंदत् । अं॒तः प्रवि॑ष्टं क॒र्तार॑मे॒तम् । त्वष्टा॑रग्ं रू॒पाणि॑ विकु॒र्वंतं॑-विँप॒श्चिम् ॥ 21 ॥

अ॒मृत॑स्य प्रा॒णं-यँ॒ज्ञमे॒तम् । चतु॑र्​होतृणामा॒त्मानं॑ क॒वयो॒ निचि॑क्युः । अं॒तः प्रवि॑ष्टं क॒र्तार॑मे॒तम् । दे॒वानां॒ बंधु॒ निहि॑तं॒ गुहा॑सु । अ॒मृते॑न क्लृ॒प्तं-यँ॒ज्ञमे॒तम् । चतु॑र्​होतृणामा॒त्मानं॑ क॒वयो॒ निचि॑क्युः । श॒तं नि॒युतः॒ परि॑वेद॒ विश्वा॑ वि॒श्ववा॑रः । विश्व॑मि॒दं-वृँ॑णाति । इंद्र॑स्या॒ऽऽत्मा निहि॑तः॒ पंच॑होता । अ॒मृतं॑ दे॒वाना॒मायुः॑ प्र॒जाना᳚म् ॥ 22 ॥

इंद्र॒ग्ं॒ राजा॑नग्ं सवि॒तार॑मे॒तम् । वा॒योरा॒त्मानं॑ क॒वयो॒ निचि॑क्युः । र॒श्मिग्ं र॑श्मी॒नां मध्ये॒ तपं॑तम् । ऋ॒तस्य॑ प॒दे क॒वयो॒ निपां᳚ति । य आं᳚डको॒शे भुव॑नं बि॒भर्ति॑ । अनि॑र्भिण्ण॒स्सन्नथ॑ लो॒कान् वि॒चष्टे᳚ । यस्यां᳚डको॒शग्ं शुष्म॑मा॒हुः प्रा॒णमुल्ब᳚म् । तेन॑ क्लृ॒प्तो॑ऽमृते॑ना॒हम॑स्मि । सु॒वर्णं॒ कोश॒ग्ं॒ रज॑सा॒ परी॑वृतम् । दे॒वानां᳚-वँसु॒धानीं᳚-विँ॒राज᳚म् ॥ 23 ॥

अ॒मृत॑स्य पू॒र्णां तामु॑ क॒लां-विँच॑क्षते । पाद॒ग्ं॒ षड्ढो॑तु॒र्न किला॑ऽऽविवित्से । येन॒र्तवः॑ पंच॒धोत क्लृ॒प्ताः । उ॒त वा॑ ष॒ड्धा मन॒सोत क्लृ॒प्ताः । तग्ं षड्ढो॑तारमृ॒तुभिः॒ कल्प॑मानम् । ऋ॒तस्य॑ प॒दे क॒वयो॒ निपां᳚ति । अं॒तः प्रवि॑ष्टं क॒र्तार॑मे॒तम् । अं॒तश्चं॒द्रम॑सि॒ मन॑सा॒ चरं॑तम् । स॒हैव संतं॒ न विजा॑नंति दे॒वाः । इंद्र॑स्या॒ऽऽत्मानग्ं॑ शत॒धा चरं॑तम् ॥ 24 ॥

इंद्रो॒ राजा॒ जग॑तो॒ य ईशे᳚ । स॒प्तहो॑ता सप्त॒धा विक्लृ॑प्तः । परे॑ण॒ तंतुं॑ परिषि॒च्यमा॑नम् । अं॒तरा॑दि॒त्ये मन॑सा॒ चरं॑तम् । दे॒वाना॒ग्ं॒ हृद॑यं॒ ब्रह्माऽन्व॑विंदत् । ब्रह्मै॒तद्ब्रह्म॑ण॒ उज्ज॑भार । अ॒र्कग्ग्‍ं श्चोतं॑तग्ं सरि॒रस्य॒ मध्ये᳚ । आ यस्मिं॑थ्​स॒प्त पेर॑वः । मेहं॑ति बहु॒लाग्ं श्रिय᳚म् । ब॒ह्व॒श्वामिं॑द्र॒ गोम॑तीम् ॥ 25 ॥

अच्यु॑तां बहु॒लाग्ं श्रिय᳚म् । स हरि॑र्वसु॒वित्त॑मः । पे॒रुरिंद्रा॑य पिन्वते । ब॒ह्व॒श्वामिं॑द्र॒ गोम॑तीम् । अच्यु॑तां बहु॒लाग्ं श्रिय᳚म् । मह्य॒मिंद्रो॒ निय॑च्छतु । श॒तग्ं श॒ता अ॑स्य यु॒क्ता हरी॑णाम् । अ॒र्वाङा या॑तु॒ वसु॑भी र॒श्मिरिंद्रः॑ । प्रमग्ं‍ह॑ माणो बहु॒लाग्ं श्रिय᳚म् । र॒श्मिरिंद्र॑स्सवि॒ता मे॒ निय॑च्छतु ॥ 26 ॥

घृ॒तं तेजो॒ मधु॑मदिंद्रि॒यम् । मय्य॒यम॒ग्निर्द॑धातु । हरिः॑ पतं॒गः प॑ट॒री सु॑प॒र्णः । दि॒वि॒क्षयो॒ नभ॑सा॒ य एति॑ । स न॒ इंद्रः॑ कामव॒रं द॑दातु । पंचा॑रं च॒क्रं परि॑वर्तते पृ॒थु । हिर॑ण्यज्योतिस्सरि॒रस्य॒ मध्ये᳚ । अज॑स्रं॒ ज्योति॒र्नभ॑सा॒ सर्प॑देति । स न॒ इंद्रः॑ कामव॒रं द॑दातु । स॒प्त युं॑जंति॒ रथ॒मेक॑चक्रम् ॥ 27 ॥

एको॒ अश्वो॑ वहति सप्तना॒मा । त्रि॒नाभि॑ च॒क्रम॒जर॒मन॑र्वम् । येने॒मा विश्वा॒ भुव॑नानि तस्थुः । भ॒द्रं पश्यं॑त॒ उप॑सेदु॒रग्रे᳚ । तपो॑ दी॒क्षामृष॑यस्सुव॒र्विदः॑ । ततः॑ क्ष॒त्त्रं बल॒मोज॑श्च जा॒तम् । तद॒स्मै दे॒वा अ॒भिसं न॑मंतु । श्वे॒तग्ं र॒श्मिं बो॑भु॒ज्यमा॑नम् । अ॒पां ने॒तारं॒ भुव॑नस्य गो॒पाम् । इंद्रं॒ निचि॑क्युः पर॒मे व्यो॑मन्न् ॥ 28 ॥

रोहि॑णीः पिंग॒ला एक॑रूपाः । क्षरं॑तीः पिंग॒ला एक॑रूपाः । श॒तग्ं स॒हस्रा॑णि प्र॒युता॑नि॒ नाव्या॑नाम् । अ॒यं-यँश्श्वे॒तो र॒श्मिः । परि॒ सर्व॑मि॒दं जग॑त् । प्र॒जां प॒शूंधना॑नि । अ॒स्माकं॑ ददातु । श्वे॒तो र॒श्मिः परि॒ सर्वं॑ बभूव । सुव॒न्मह्यं॑ प॒शून् वि॒श्वरू॑पान् । प॒तं॒गम॒क्तमसु॑रस्य मा॒यया᳚ ॥ 29 ॥

हृ॒दा प॑श्यंति॒ मन॑सा मनी॒षिणः॑ । स॒मु॒द्रे अं॒तः क॒वयो॒ विच॑क्षते । मरी॑चीनां प॒दमि॑च्छंति वे॒धसः॑ । प॒तं॒गो वाचं॒ मन॑सा बिभर्ति । तां गं॑ध॒र्वो॑ऽवद॒द्गर्भे॑ अं॒तः । तां द्योत॑मानाग्ं स्व॒र्यं॑ मनी॒षाम् । ऋ॒तस्य॑ प॒दे क॒वयो॒ निपां᳚ति । ये ग्रा॒म्याः प॒शवो॑ वि॒श्वरू॑पाः । विरू॑पा॒स्संतो॑ बहु॒धैक॑रूपाः । अ॒ग्निस्ताग्ं अग्रे॒ प्रमु॑मोक्तु दे॒वः ॥ 30 ॥

प्र॒जाप॑तिः प्र॒जया॑ सं​विँदा॒नः । वी॒तग्ग्‍ं स्तु॑के स्तुके । यु॒वम॒स्मासु॒ निय॑च्छतम् । प्र प्र॑ य॒ज्ञप॑तिं तिर । ये ग्रा॒म्याः प॒शवो॑ वि॒श्वरू॑पाः । विरू॑पा॒स्संतो॑ बहु॒धैक॑रूपाः । तेषाग्ं॑ सप्ता॒नामि॒ह रंति॑रस्तु । रा॒यस्पोषा॑य सुप्रजा॒स्त्वाय॑ सु॒वीर्या॑य । य आ॑र॒ण्याः प॒शवो॑ वि॒श्वरू॑पाः । विरू॑पा॒स्संतो॑ बहु॒धैक॑रूपाः । वा॒युस्ताग्ं अग्रे॒ प्रमु॑मोक्तु दे॒वः । प्र॒जाप॑तिः प्र॒जया॑ सं​विँदा॒नः । इडा॑यै सृ॒प्तं घृ॒तव॑च्चराच॒रम् । दे॒वा अन्व॑विंद॒न्गुहा॑ हि॒तम् । य आ॑र॒ण्याः प॒शवो॑ वि॒श्वरू॑पाः । विरू॑पा॒स्संतो॑ बहु॒धैक॑रूपाः । तेषाग्ं॑ सप्ता॒नामि॒ह रंति॑रस्तु । रा॒यस्पोषा॑य सुप्रजा॒स्त्वाय॑ सु॒वीर्या॑य ॥ 31 ॥

आ॒त्मा जना॑नां-विँकु॒र्वंतं॑-विँप॒श्चिं प्र॒जानां᳚-वँसु॒धानीं᳚-विँ॒राजं॒ चरं॑तं॒ गोम॑तीं मे॒ निय॑च्छ॒त्वेक॑चक्रं॒-व्योँ॑मन्मा॒यया॑ दे॒व एक॑रूपा अ॒ष्टौ च॑ ॥ 11 ॥

स॒हस्र॑शीर्​षा॒ पुरु॑षः । स॒ह॒स्रा॒क्षस्स॒हस्र॑पात् ।

स भूमिं॑-विँ॒श्वतो॑ वृ॒त्वा । अत्य॑तिष्ठद्दशांगु॒लम् ।

पुरु॑ष ए॒वेदग्ं सर्व᳚म् । यद्भू॒तं-यँच्च॒ भव्य᳚म् ।

उ॒तामृ॑त॒त्वस्येशा॑नः । यदन्ने॑नाति॒रोह॑ति । ए॒तावा॑नस्य महि॒मा । अतो॒ ज्यायाग्ं॑श्च॒ पूरु॑षः ॥ 32,33 ॥

पादो᳚ऽस्य॒ विश्वा॑ भू॒तानि॑ । त्रि॒पाद॑स्या॒मृतं॑ दि॒वि ।

त्रि॒पादू॒र्ध्व उदै॒त्पुरु॑षः । पादो᳚ऽस्ये॒हाभ॑वा॒त्पुनः॑ ।

ततो॒ विष्व॒ङ्व्य॑क्रामत् । सा॒श॒ना॒न॒श॒ने अ॒भि ।

तस्मा᳚द्वि॒राड॑जायत । वि॒राजो॒ अधि॒ पूरु॑षः । स जा॒तो अत्य॑रिच्यत । प॒श्चाद्भूमि॒मथो॑ पु॒रः ॥ 34,35 ॥

यत्पुरु॑षेण ह॒विषा᳚ । दे॒वा य॒ज्ञमत॑न्वत ।

व॒सं॒तो अ॑स्याऽऽसी॒दाज्य᳚म् । ग्री॒ष्म इ॒ध्मश्श॒रद्ध॒विः ।

स॒प्तास्या॑ऽऽसन्परि॒धयः॑ । त्रिस्स॒प्त स॒मिधः॑ कृ॒ताः ।

दे॒वा यद्य॒ज्ञं त॑न्वा॒नाः । अब॑ध्न॒न्पुरु॑षं प॒शुम् ।

तं-यँ॒ज्ञं ब॒र्​हिषि॒ प्रौक्षन्॑ । पुरु॑षं जा॒तम॑ग्र॒तः ॥ 34,35 ॥

तेन॑ दे॒वा अय॑जंत । सा॒ध्या ऋष॑यश्च॒ ये ।

तस्मा᳚द्य॒ज्ञाथ्स॑र्व॒हुतः॑ । संभृ॑तं पृषदा॒ज्यम् ।

प॒शूग्‍स्ताग्‍श्च॑क्रे वाय॒व्यान्॑ । आ॒र॒ण्यान्ग्रा॒म्याश्च॒ ये ।

तस्मा᳚द्य॒ज्ञाथ्स॑र्व॒हुतः॑ । ऋच॒स्सामा॑नि जज्ञिरे ।

छंदाग्ं॑सि जज्ञिरे॒ तस्मा᳚त् । यजु॒स्तस्मा॑दजायत ॥ 35,36 ॥

तस्मा॒दश्वा॑ अजायंत । ये के चो॑भ॒याद॑तः ।

गावो॑ ह जज्ञिरे॒ तस्मा᳚त् । तस्मा᳚ज्जा॒ता अ॑जा॒वयः॑ ।

यत्पुरु॑षं॒-व्यँ॑दधुः । क॒ति॒धा व्य॑कल्पयन्न् ।

मुखं॒ किम॑स्य॒ कौ बा॒हू । का वू॒रू पादा॑वुच्येते ।

ब्रा॒ह्म॒णो᳚ऽस्य॒ मुख॑मासीत् । बा॒हू रा॑ज॒न्यः॑ कृ॒तः ॥ 36,37 ॥

ऊ॒रू तद॑स्य॒ यद्वैश्यः॑ । प॒द्भ्याग्ं शू॒द्रो अ॑जायत ।

चं॒द्रमा॒ मन॑सो जा॒तः । चक्षो॒स्सूर्यो॑ अजायत ।

मुखा॒दिंद्र॑श्चा॒ग्निश्च॑ । प्रा॒णाद्वा॒युर॑जायत ।

नाभ्या॑ आसीदं॒तरि॑क्षम् । शी॒र्​ष्णो द्यौस्सम॑वर्तत ।

प॒द्भ्यां भूमि॒र्दिशः॒ श्रोत्रा᳚त् ।

तथा॑ लो॒काग्ं अ॑कल्पयन्न् ॥ 37,38 ॥

वेदा॒हमे॒तं पुरु॑षं म॒हांत᳚म् ।

आ॒दि॒त्यव॑र्णं॒ तम॑स॒स्तु पा॒रे ।

सर्वा॑णि रू॒पाणि॑ वि॒चित्य॒ धीरः॑ ।

नामा॑नि कृ॒त्वाऽभि॒वद॒न् यदास्ते᳚ ।

धा॒ता पु॒रस्ता॒द्यमु॑दाज॒हार॑ ।

श॒क्रः प्रवि॒द्वान्प्र॒दिश॒श्चत॑स्रः ।

तमे॒वं-विँ॒द्वान॒मृत॑ इ॒ह भ॑वति ।

नान्यः पंथा॒ अय॑नाय विद्यते ।

य॒ज्ञेन॑ य॒ज्ञम॑यजंत दे॒वाः ।

तानि॒ धर्मा॑णि प्रथ॒मान्या॑सन्न् ।

ते ह॒ नाकं॑ महि॒मान॑स्सचंते ।

यत्र॒ पूर्वे॑ सा॒ध्यास्संति॑ दे॒वाः ॥ 38,39 ॥

पुरु॑षः पु॒रो᳚ऽग्र॒तो॑ऽजायत कृ॒तो॑ऽकल्पयन्नासं॒द्वे च॑ ॥ 12 ॥

ज्याया॒नधि॒ पूरु॑षः । अन्यत्र॒ पुरु॑षः ॥

अ॒द्भ्यस्संभू॑तः पृथि॒व्यै रसा᳚च्च ।

वि॒श्वक॑र्मण॒स्सम॑वर्त॒ताधि॑ ।

तस्य॒ त्वष्टा॑ वि॒दध॑द्रू॒पमे॑ति ।

तत्पुरु॑षस्य॒ विश्व॒माजा॑न॒मग्रे᳚ ।

वेदा॒हमे॒तं पुरु॑षं म॒हांत᳚म् ।

आ॒दि॒त्यव॑र्णं॒ तम॑सः॒ पर॑स्तात् ।

तमे॒वं-विँ॒द्वान॒मृत॑ इ॒ह भ॑वति ।

नान्यः पंथा॑ विद्य॒तेऽय॑नाय ।

प्र॒जाप॑तिश्चरति॒ गर्भे॑ अं॒तः ।

अ॒जाय॑मानो बहु॒धा विजा॑यते ॥ 39,40 ॥

तस्य॒ धीराः॒ परि॑जानंति॒ योनि᳚म् । मरी॑चीनां प॒दमि॑च्छंति वे॒धसः॑ । यो दे॒वेभ्य॒ आत॑पति । यो दे॒वानां᳚ पु॒रोहि॑तः ।

पूर्वो॒ यो दे॒वेभ्यो॑ जा॒तः । नमो॑ रु॒चाय॒ ब्राह्म॑ये । रुचं॑ ब्रा॒ह्मं ज॒नयं॑तः । दे॒वा अग्रे॒ तद॑ब्रुवन्न् । यस्त्वै॒वं ब्रा᳚ह्म॒णो वि॒द्यात् । तस्य॑ दे॒वा अस॒न्वशे᳚ । ह्रीश्च॑ ते ल॒क्ष्मीश्च॒ पत्न्यौ᳚ । अ॒हो॒रा॒त्रे पा॒र्​श्वे । नक्ष॑त्राणि रू॒पम् । अ॒श्विनौ॒ व्यात्त᳚म् । इ॒ष्टं म॑निषाण । अ॒मुं म॑निषाण । सर्वं॑ मनिषाण ॥ 40,41 ॥

जा॒य॒ते॒ वशे॑ स॒प्त च॑ ॥ 13 ॥

भ॒र्ता सन्भ्रि॒यमा॑णो बिभर्ति । एको॑ दे॒वो ब॑हु॒धा निवि॑ष्टः । य॒दा भा॒रं तं॒द्रय॑ते॒ स भर्तु᳚म् । नि॒धाय॑ भा॒रं पुन॒रस्त॑मेति । तमे॒व मृ॒त्युम॒मृतं॒ तमा॑हुः । तं भ॒र्तारं॒ तमु॑ गो॒प्तार॑माहुः । स भृ॒तो भ्रि॒यमा॑णो बिभर्ति । य ए॑नं॒-वेँद॑ स॒त्येन॒ भर्तु᳚म् । स॒द्यो जा॒तमु॒त ज॑हात्ये॒षः । उ॒तो जरं॑तं॒ न ज॑हा॒त्येक᳚म् ॥ 41,42 ॥

उ॒तो ब॒हूनेक॒मह॑र्जहार । अतं॑द्रो दे॒वस्सद॑मे॒व प्रार्थः॑ । यस्तद्वेद॒ यत॑ आब॒भूव॑ । सं॒धां च॒ याग्ं सं॑द॒धे ब्रह्म॑णै॒षः । रम॑ते॒ तस्मि᳚न्नु॒त जी॒र्णे शया॑ने । नैनं॑ जहा॒त्यह॑स्सु पू॒र्व्येषु॑ । त्वामापो॒ अनु॒ सर्वा᳚श्चरंति जान॒तीः । व॒थ्सं पय॑सा पुना॒नाः । त्वम॒ग्निग्ं ह॑व्य॒वाह॒ग्ं॒ समिं॑थ्​से । त्वं भ॒र्ता मा॑त॒रिश्वा᳚ प्र॒जाना᳚म् ॥ 42,43 ॥

त्वं-यँ॒ज्ञस्त्वमु॑वे॒वासि॒ सोमः॑ । तव॑ दे॒वा हव॒मायं॑ति॒ सर्वे᳚ । त्वमेको॑ऽसि ब॒हूननु॒प्रवि॑ष्टः । नम॑स्ते अस्तु सु॒हवो॑ म एधि । नमो॑ वामस्तु शृणु॒तग्ं हवं॑ मे । प्राणा॑पानावजि॒रग्ं सं॒चरं॑तौ । ह्वया॑मि वां॒ ब्रह्म॑णा तू॒र्तमेत᳚म् । यो मां द्वेष्टि॒ तं ज॑हितं-युँवाना । प्राणा॑पानौ सं​विँदा॒नौ ज॑हितम् । अ॒मुष्यासु॑ना॒ मा संग॑साथाम् ॥ 43 ॥

तं मे॑ देवा॒ ब्रह्म॑णा सं​विँदा॒नौ । व॒धाय॑ दत्तं॒ तम॒हग्ं ह॑नामि । अस॑ज्जजान स॒त आब॑भूव । यं-यँं॑ ज॒जान॒ स उ॑ गो॒पो अ॑स्य । य॒दा भा॒रं तं॒द्रय॑ते॒ स भर्तु᳚म् । प॒रास्य॑ भा॒रं पुन॒रस्त॑मेति । तद्वै त्वं प्रा॒णो अ॑भवः । म॒हान्भोगः॑ प्र॒जाप॑तेः । भुजः॑ करि॒ष्यमा॑णः । यद्दे॒वान्प्राण॑यो॒ नव॑ ॥ 44 ॥

एकं॑ प्र॒जानां᳚ गसाथां॒ नव॑ ॥ 14 ॥

हरि॒ग्ं॒ हरं॑त॒मनु॑यंति दे॒वाः । विश्व॒स्येशा॑नं-वृँष॒भं म॑ती॒नाम् । ब्रह्म॒ सरू॑प॒मनु॑मे॒दमागा᳚त् । अय॑नं॒ मा विव॑धी॒र्विक्र॑मस्व । मा छि॑दो मृत्यो॒ मा व॑धीः । मा मे॒ बलं॒-विँवृ॑हो॒ मा प्रमो॑षीः । प्र॒जां मा मे॑ रीरिष॒ आयु॑रुग्र । नृ॒चक्ष॑सं त्वा ह॒विषा॑ विधेम । स॒द्यश्च॑कमा॒नाय॑ । प्र॒वे॒पा॒नाय॑ मृ॒त्यवे᳚ ॥ 45 ॥

प्रास्मा॒ आशा॑ अशृण्वन्न् । कामे॑नाजनय॒न्पुनः॑ । कामे॑न मे॒ काम॒ आगा᳚त् । हृद॑या॒द्धृद॑यं मृ॒त्योः । यद॒मीषा॑म॒दः प्रि॒यम् । तदैतूप॒माम॒भि । परं॑ मृत्यो॒ अनु॒ परे॑हि॒ पंथा᳚म् । यस्ते॒ स्व इत॑रो देव॒याना᳚त् । चक्षु॑ष्मते शृण्व॒ते ते᳚ ब्रवीमि । मा नः॑ प्र॒जाग्ं री॑रिषो॒ मोत वी॒रान् । प्र पू॒र्व्यं मन॑सा॒ वंद॑मानः । नाध॑मानो वृष॒भं च॑र्​षणी॒नाम् । यः प्र॒जाना॑मेक॒राण्मानु॑षीणाम् । मृ॒त्युं-यँ॑जे प्रथम॒जामृ॒तस्य॑ ॥ 46 ॥

मृ॒त्यवे॑ वी॒राग्ंश्च॒त्वारि॑ च ॥ 15 ॥

त॒रणि॑र्वि॒श्वद॑र्​शतो ज्योति॒ष्कृद॑सि सूर्य । विश्व॒मा भा॑सि रोच॒नम् । उ॒प॒या॒मगृ॑हीतोऽसि॒ सूर्या॑य त्वा॒ भ्राज॑स्वत ए॒ष ते॒ योनि॒स्सूर्या॑य त्वा॒ भ्राज॑स्वते ॥ 47 ॥ 16 ॥

आप्या॑यस्व मदिंतम॒ सोम॒ विश्वा॑भिरू॒तिभिः॑ । भवा॑ नस्स॒प्रथ॑स्तमः ॥ (48) ॥ 17 ॥

ई॒युष्टे ये पूर्व॑तरा॒मप॑श्यन् व्यु॒च्छंती॑मु॒षसं॒ मर्त्या॑सः । अ॒स्माभि॑रू॒ नु प्र॑ति॒चक्ष्या॑ऽभू॒दो ते यं॑ति॒ ये अ॑प॒रीषु॒ पश्यान्॑ ॥ 49 ॥ 18 ॥

ज्योति॑ष्मतीं त्वा सादयामि ज्योति॒ष्कृतं॑ त्वा सादयामि ज्योति॒र्विदं॑ त्वा सादयामि॒ भास्व॑तीं त्वा सादयामि॒ ज्वलं॑तीं त्वा सादयामि मल्मला॒भवं॑तीं त्वा सादयामि॒ दीप्य॑मानां त्वा सादयामि॒ रोच॑मानां त्वा सादया॒म्यज॑स्रां त्वा सादयामि बृ॒हज्ज्यो॑तिषं त्वा सादयामि बो॒धयं॑तीं त्वा सादयामि॒ जाग्र॑तीं त्वा सादयामि ॥ 50 ॥ 19 ॥

प्र॒या॒साय॒ स्वाहा॑ऽऽया॒साय॒ स्वाहा॑ विया॒साय॒ स्वाहा॑ सं​याँ॒साय॒ स्वाहो᳚द्या॒साय॒ स्वाहा॑ऽवया॒साय॒ स्वाहा॑ शु॒चे स्वाहा॒ शोका॑य॒ स्वाहा॑ तप्य॒त्वै स्वाहा॒ तप॑ते॒ स्वाहा᳚ ब्रह्मह॒त्यायै॒ स्वाहा॒ सर्व॑स्मै॒ स्वाहा᳚ ॥ 51 ॥ 20 ॥

चि॒त्तग्ं सं॑ता॒नेन॑ भ॒वं-यँ॒क्ना रु॒द्रं तनि॑म्ना पशु॒पतिग्ग्ं॑ स्थूलहृद॒येना॒ग्निग्ं हृद॑येन रु॒द्रं-लोँहि॑तेन श॒र्वं मत॑स्नाभ्यां महादे॒वमं॒तः पा᳚र्​श्वेनौषिष्ठ॒हनग्ं॑ शिंगीनिको॒श्या᳚भ्याम् ॥ 52 ॥ 21 ॥

चि॒त्तिः॑ पृथि॒व्य॑ग्नि॒स्सूर्यं॑ ते॒ चक्षु॑र्म॒हाह॑वि॒र्​होता॒ वाग्घोता᳚ ब्राह्म॒ण एक॑होता॒ऽग्निर्यजु॑र्भि॒स्सेनेंद्र॑स्य दे॒वस्य॑ सु॒वर्णं॑ घ॒र्मग्ं स॒हस्र॑शीर्​षा॒ऽद्भ्यो भ॒र्ता हरिं॑ त॒रणि॒राप्या॑यस्वे॒युष्टे ये ज्योति॑ष्मतीं प्रया॒साय॑ चि॒त्तमेक॑विग्ंशतिः ॥ 21 ॥

चित्ति॑र॒ग्निर्यजु॑र्भिरं॒तः प्रवि॑ष्टः प्र॒जाप॑तिर्भ॒र्तासन्प्रया॒साय॒ द्विपं॑चा॒शत् ॥ 52 ॥

चित्ति॑र॒ग्निर्यजु॑र्भिरं॒तः प्रवि॑ष्टः प्र॒जाप॑तिः प्र॒जया॑ सं​विँदा॒नस्तस्य॒ धीरा॒ ज्योति॑ष्मतीं॒ त्रिपं॑चा॒शत् ॥ 53 ॥

तच्छं॒-योँरावृ॑णीमहे । गा॒तुं-यँ॒ज्ञाय॑ ।

गा॒तुं-यँ॒ज्ञप॑तये । दैवी᳚ स्व॒स्तिर॑स्तु नः ।

स्व॒स्तिर्मानु॑षेभ्यः । ऊ॒र्ध्वं जि॑गातु भेष॒जम् ।

शं नो॑ अस्तु द्वि॒पदे᳚ । शं चतु॑ष्पदे ॥

ॐ शांतिः॒ शांतिः॒ शांतिः॑ ॥

This document is in Sinhala

(කෘෂ්ණයජුර්වේදීය තෛත්තිරීයාරණ්යකේ තෘතීය ප්රපාඨකඃ)

හරිඃ ඕම් । තච්ඡං॒-යෝඁරාවෘ॑ණීමහේ । ගා॒තුං-යඁ॒ජ්ඤාය॑ ।

ගා॒තුං-යඁ॒ජ්ඤප॑තයේ । දෛවී᳚ ස්ව॒ස්තිර॑ස්තු නඃ ।

ස්ව॒ස්තිර්මානු॑ෂේභ්යඃ । ඌ॒ර්ධ්වං ජි॑ගාතු භේෂ॒ජම් ।

ශං නෝ॑ අස්තු ද්වි॒පදේ᳚ । ශං චතු॑ෂ්පදේ ॥

ඕං ශාංතිඃ॒ ශාංතිඃ॒ ශාංතිඃ॑ ॥

ඕං චිත්ති॒ස්ස්රුක් । චි॒ත්තමාජ්ය᳚ම් । වාග්වේදිඃ॑ । ආධී॑තං බ॒ර්​හිඃ । කේතෝ॑ අ॒ග්නිඃ । විජ්ඤා॑තම॒ග්නිඃ । වාක්ප॑ති॒ර්​හෝතා᳚ । මන॑ උපව॒ක්තා । ප්රා॒ණෝ හ॒විඃ । සාමා᳚ධ්ව॒ර්යුඃ । වාච॑ස්පතේ විධේ නාමන්න් । වි॒ධේම॑ තේ॒ නාම॑ । වි॒ධේස්ත්වම॒ස්මාකං॒ නාම॑ । වා॒චස්පති॒ස්සෝමං॑ පිබතු । ආऽස්මාසු॑ නෘ॒ම්ණං ධා॒ත්ස්වාහා᳚ ॥ 1 ॥

අ॒ධ්ව॒ර්යුඃ පංච॑ ච ॥ 1 ॥

පෘ॒ථි॒වී හෝතා᳚ । ද්යෞර॑ධ්ව॒ර්යුඃ । රු॒ද්රෝ᳚ऽග්නීත් । බෘහ॒ස්පති॑රුපව॒ක්තා । වාච॑ස්පතේ වා॒චෝ වී॒ර්යේ॑ණ । සංභෘ॑තතමේ॒නාऽऽය॑ක්ෂ්යසේ । යජ॑මානාය॒ වාර්ය᳚ම් । ආ සුව॒ස්කර॑ස්මෛ । වා॒චස්පති॒ස්සෝමං॑ පිබති । ජ॒ජන॒දිංද්ර॑මිංද්රි॒යාය॒ ස්වාහා᳚ ॥ 2 ॥

පෘ॒ථි॒වී හෝතා॒ දශ॑ ॥ 2 ॥

අ॒ග්නිර්​හෝතා᳚ । අ॒ශ්විනා᳚ऽධ්ව॒ර්යූ । ත්වෂ්ටා॒ऽග්නීත් । මි॒ත්ර උ॑පව॒ක්තා । සෝම॒ස්සෝම॑ස්ය පුරෝ॒ගාඃ । ශු॒ක්රස්ශු॒ක්රස්ය॑ පුරෝ॒ගාඃ । ශ්රා॒තාස්ත॑ ඉංද්ර॒ සෝමාඃ᳚ । වාතා॑පේර්​හවන॒ශ්රුත॒ස්ස්වාහා᳚ ॥ 3 ॥

අ॒ග්නිර්​හෝතා॒ऽෂ්ටෞ ॥ 3 ॥

සූර්යං॑ තේ॒ චක්ෂුඃ॑ । වාතං॑ ප්රා॒ණඃ । ද්යාං පෘ॒ෂ්ඨම් । අං॒තරි॑ක්ෂමා॒ත්මා । අංගෛ᳚ර්ය॒ජ්ඤම් । පෘ॒ථි॒වීග්​ම් ශරී॑රෛඃ । වාච॑ස්ප॒තේऽච්ඡි॑ද්රයා වා॒චා । අච්ඡි॑ද්රයා ජු॒හ්වා᳚ । දි॒වි දේ॑වා॒වෘධ॒ග්​ම්॒ හෝත්රා॒ මේර॑යස්ව॒ ස්වාහා᳚ ॥ 4 ॥

සූර්යං॑ තේ॒ නව॑ ॥ 4 ॥

ම॒හාහ॑වි॒ර්​හෝතා᳚ । ස॒ත්යහ॑විරධ්ව॒ර්යුඃ । අච්යු॑තපාජා අ॒ග්නීත් । අච්යු॑තමනා උපව॒ක්තා । අ॒නා॒ධෘ॒ෂ්යශ්චා᳚ප්රතිධෘ॒ෂ්යශ්ච॑ ය॒ජ්ඤස්යා॑භිග॒රෞ । අ॒යාස්ය॑ උද්ගා॒තා । වාච॑ස්පතේ හෘද්විධේ නාමන්න් । වි॒ධේම॑ තේ॒ නාම॑ । වි॒ධේස්ත්වම॒ස්මාකං॒ නාම॑ । වා॒චස්පති॒ස්සෝම॑මපාත් । මා දෛව්ය॒ස්තංතු॒ශ්ඡේදි॒ මා ම॑නු॒ෂ්යඃ॑ । නමෝ॑ දි॒වේ । නමඃ॑ පෘථි॒ව්යෛ ස්වාහා᳚ ॥ 5 ॥

අ॒පා॒ත්ත්රීණි॑ ච ॥ 5 ॥

වාග්ඝෝතා᳚ । දී॒ක්ෂා පත්නී᳚ । වාතෝ᳚ऽධ්ව॒ර්යුඃ । ආපෝ॑ऽභිග॒රඃ । මනෝ॑ හ॒විඃ । තප॑සි ජුහෝමි । භූර්භුව॒ස්සුවඃ॑ । බ්රහ්ම॑ ස්වයං॒භු । බ්රහ්ම॑ණේ ස්වයං॒භුවේ॒ ස්වාහා᳚ ॥ 6 ॥

වාග්ඝෝතා॒ නව॑ ॥ 6 ॥

බ්රා॒හ්ම॒ණ ඒක॑හෝතා । ස ය॒ජ්ඤඃ । ස මේ॑ දදාතු ප්ර॒ජාං ප॒ශූන්පුෂ්ටිං॒-යඁශඃ॑ । ය॒ජ්ඤශ්ච॑ මේ භූයාත් । අ॒ග්නිර්ද්විහෝ॑තා । ස භ॒ර්තා । ස මේ॑ දදාතු ප්ර॒ජාං ප॒ශූන්පුෂ්ටිං॒-යඁශඃ॑ । භ॒ර්තා ච॑ මේ භූයාත් । පෘ॒ථි॒වී ත්රිහෝ॑තා । ස ප්ර॑ති॒ෂ්ඨා ॥ 7 ॥

ස මේ॑ දදාතු ප්ර॒ජාං ප॒ශූන්පුෂ්ටිං॒-යඁශඃ॑ । ප්ර॒ති॒ෂ්ඨා ච॑ මේ භූයාත් । අං॒තරි॑ක්ෂං॒ චතු॑ර්​හෝතා । ස වි॒ෂ්ඨාඃ । ස මේ॑ දදාතු ප්ර॒ජාං ප॒ශූන්පුෂ්ටිං॒-යඁශඃ॑ । වි॒ෂ්ඨාශ්ච॑ මේ භූයාත් । වා॒යුඃ පංච॑හෝතා । ස ප්රා॒ණඃ । ස මේ॑ දදාතු ප්ර॒ජාං ප॒ශූන්පුෂ්ටිං॒-යඁශඃ॑ । ප්රා॒ණශ්ච॑ මේ භූයාත් ॥ 8 ॥

චං॒ද්රමාඃ॒ ෂඩ්ඪෝ॑තා । ස ඍ॒තූන්ක॑ල්පයාති । ස මේ॑ දදාතු ප්ර॒ජාං ප॒ශූන්පුෂ්ටිං॒-යඁශඃ॑ । ඍ॒තව॑ශ්ච මේ කල්පංතාම් । අන්නග්​ම්॑ ස॒ප්තහෝ॑තා । ස ප්රා॒ණස්ය॑ ප්රා॒ණඃ । ස මේ॑ දදාතු ප්ර॒ජාං ප॒ශූන්පුෂ්ටිං॒-යඁශඃ॑ । ප්රා॒ණස්ය॑ ච මේ ප්රා॒ණෝ භූ॑යාත් । ද්යෞර॒ෂ්ටහෝ॑තා । සෝ॑ऽනාධෘ॒ෂ්යඃ ॥ 9 ॥

ස මේ॑ දදාතු ප්ර॒ජාං ප॒ශූන්පුෂ්ටිං॒-යඁශඃ॑ । අ॒නා॒ධෘ॒ෂ්යශ්ච॑ භූයාසම් । ආ॒දි॒ත්යෝ නව॑හෝතා । ස තේ॑ජ॒ස්වී । ස මේ॑ දදාතු ප්ර॒ජාං ප॒ශූන්පුෂ්ටිං॒-යඁශඃ॑ । තේ॒ජ॒ස්වී ච॑ භූයාසම් । ප්ර॒ජාප॑ති॒ර්දශ॑හෝතා । ස ඉ॒දග්​ම් සර්ව᳚ම් । ස මේ॑ දදාතු ප්ර॒ජාං ප॒ශූන්පුෂ්ටිං॒-යඁශඃ॑ । සර්වං॑ ච මේ භූයාත් ॥ 10 ॥

ප්ර॒ති॒ෂ්ඨා ප්රා॒ණශ්ච॑ මේ භූයාදනාධෘ॒ෂ්යස්සර්වං ච මේ භූයාත් ॥

බ්රා॒හ්ම॒ණෝ ය॒ජ්ඤෝ᳚ऽග්නිර්භ॒ර්තා පෘ॑ථි॒වී ප්ර॑ති॒ෂ්ඨාऽංතරි॑ක්ෂං-විඁ॒ෂ්ඨා වා॒යුඃ ප්රා॒ණශ්චං॒ද්රමා॑ ස ඍ॒තූනන්න॒ග්​ම්॒ ස ප්රා॒ණස්ය॑ ප්රා॒ණෝ ද්යෞර॑නාධෘ॒ෂ්ය ආ॑දි॒ත්යස්ස තේ॑ජ॒ස්වී ප්ර॒ජාප॑තිඃ॒ ස ඉ॒දග්​ම් සර්ව॒ග්​ම්॒ සර්වං॑ ච මේ භූයාත් ॥

අ॒ග්නිර්යජු॑ර්භිඃ । ස॒වි॒තා ස්තෝමෛඃ᳚ । ඉංද්ර॑ උක්ථාම॒දෛඃ । මි॒ත්රාවරු॑ණාවා॒ශිෂා᳚ । අංගි॑රසෝ॒ ධිෂ්ණි॑යෛර॒ග්නිභිඃ॑ । ම॒රුත॑ස්සදෝහවිර්ධා॒නාභ්යා᳚ම් । ආපඃ॒ ප්රෝක්ෂ॑ණීභිඃ । ඕෂ॑ධයෝ බ॒ර්​හිෂා᳚ । අදි॑ති॒ර්වේද්යා᳚ । සෝමෝ॑ දී॒ක්ෂයා᳚ ॥ 11 ॥

ත්වෂ්ටේ॒ධ්මේන॑ । විෂ්ණු॑ර්ය॒ජ්ඤේන॑ । වස॑ව॒ ආජ්යේ॑න । ආ॒දි॒ත්යා දක්ෂි॑ණාභිඃ । විශ්වේ॑ දේ॒වා ඌ॒ර්ජා । පූ॒ෂා ස්ව॑ගාකා॒රේණ॑ । බෘහ॒ස්පතිඃ॑ පුරෝ॒ධයා᳚ । ප්ර॒ජාප॑තිරුද්ගී॒ථේන॑ । අං॒තරි॑ක්ෂං ප॒විත්රේ॑ණ । වා॒යුඃ පාත්රෛඃ᳚ । අ॒හග්ග්‍ං ශ්ර॒ද්ධයා᳚ ॥ 12 ॥

දී॒ක්ෂයා॒ පාත්රෛ॒රේකං॑ ච ॥ 8 ॥

සේනේංද්ර॑ස්ය । ධේනා॒ බෘහ॒ස්පතේඃ᳚ । ප॒ථ්යා॑ පූ॒ෂ්ණඃ । වාග්වා॒යෝඃ । දී॒ක්ෂා සෝම॑ස්ය । පෘ॒ථි॒ව්ය॑ග්නේඃ । වසූ॑නාං ගාය॒ත්රී । රු॒ද්රාණාං᳚ ත්රි॒ෂ්ටුක් । ආ॒දි॒ත්යානාං॒ ජග॑තී । විෂ්ණෝ॑රනු॒ෂ්ටුක් ॥ 13 ॥

වරු॑ණස්ය වි॒රාට් । ය॒ජ්ඤස්ය॑ පං॒ක්තිඃ । ප්ර॒ජාප॑තේ॒රනු॑මතිඃ । මි॒ත්රස්ය॑ ශ්ර॒ද්ධා । ස॒වි॒තුඃ ප්රසූ॑තිඃ । සූර්ය॑ස්ය॒ මරී॑චිඃ । චං॒ද්රම॑සෝ රෝහි॒ණී । ඍෂී॑ණාමරුංධ॒තී । ප॒ර්ජන්ය॑ස්ය වි॒ද්යුත් । චත॑ස්රෝ॒ දිශඃ॑ । චත॑ස්රෝऽවාංතරදි॒ශාඃ । අහ॑ශ්ච॒ රාත්රි॑ශ්ච । කෘ॒ෂිශ්ච॒ වෘෂ්ටි॑ශ්ච । ත්විෂි॒ශ්චාප॑චිතිශ්ච । ආප॒ශ්චෞෂ॑ධයශ්ච । ඌර්ක්ච॑ සූ॒නෘතා॑ ච දේ॒වානාං॒ පත්න॑යඃ ॥ 14 ॥

අ॒නු॒ෂ්ටුග්දිශ॒ෂ්ෂට්ච॑ ॥ 9 ॥

දේ॒වස්ය॑ ත්වා සවි॒තුඃ ප්ර॑ස॒වේ । අ॒ශ්විනෝ᳚ර්බා॒හුභ්යා᳚ම් । පූ॒ෂ්ණෝ හස්තා᳚භ්යාං॒ ප්රති॑ගෘහ්ණාමි । රාජා᳚ ත්වා॒ වරු॑ණෝ නයතු දේවි දක්ෂිණේ॒ऽග්නයේ॒ හිර॑ණ්යම් । තේනා॑මෘත॒ත්වම॑ශ්යාම් । වයෝ॑ දා॒ත්රේ । මයෝ॒ මහ්ය॑මස්තු ප්රතිග්රහී॒ත්රේ । ක ඉ॒දං කස්මා॑ අදාත් । කාමඃ॒ කාමා॑ය । කාමෝ॑ දා॒තා ॥ 15 ॥

කාමඃ॑ ප්රතිග්රහී॒තා । කාමග්​ම්॑ සමු॒ද්රමාවි॑ශ । කාමේ॑න ත්වා॒ ප්රති॑ගෘහ්ණාමි । කාමෛ॒තත්තේ᳚ । ඒ॒ෂා තේ॑ කාම॒ දක්ෂි॑ණා । උ॒ත්තා॒නස්ත්වා᳚ऽऽංගීර॒සඃ ප්රති॑ගෘහ්ණාතු । සෝමා॑ය॒ වාසඃ॑ । රු॒ද්රාය॒ ගාම් । වරු॑ණා॒යාශ්ව᳚ම් । ප්ර॒ජාප॑තයේ॒ පුරු॑ෂම් ॥ 16 ॥

මන॑වේ॒ තල්ප᳚ම් । ත්වෂ්ට්රේ॒ऽජාම් । පූ॒ෂ්ණේऽවි᳚ම් । නිර්​ඍ॑ත්යා අශ්වතරගර්ද॒භෞ । හි॒මව॑තෝ හ॒ස්තින᳚ම් । ගං॒ධ॒ර්වා॒ප්ස॒රාභ්ය॑ස්ස්රගලංකර॒ණේ । විශ්වේ᳚භ්යෝ දේ॒වේභ්යෝ॑ ධා॒න්යම් । වා॒චේऽන්න᳚ම් । බ්රහ්ම॑ණ ඕද॒නම් । ස॒මු॒ද්රායාපඃ॑ ॥ 17 ॥

උ॒ත්තා॒නායාං᳚ගීර॒සායානඃ॑ । වෛ॒ශ්වා॒න॒රාය॒ රථ᳚ම් । වෛ॒ශ්වා॒න॒රඃ ප්ර॒ත්නථා॒ නාක॒මාරු॑හත් । දි॒වඃ පෘ॒ෂ්ඨං භංද॑මානස්සු॒මන්ම॑භිඃ । ස පූ᳚ර්ව॒වජ්ජ॒නය॑ජ්ජං॒තවේ॒ ධන᳚ම් । ස॒මා॒නම॑ජ්මා॒ පරි॑යාති॒ ජාගෘ॑විඃ । රාජා᳚ ත්වා॒ වරු॑ණෝ නයතු දේවි දක්ෂිණේ වෛශ්වාන॒රාය॒ රථ᳚ම් । තේනා॑මෘත॒ත්වම॑ශ්යාම් । වයෝ॑ දා॒ත්රේ । මයෝ॒ මහ්ය॑මස්තු ප්රතිග්රහී॒ත්රේ ॥ 18 ॥

ක ඉ॒දං කස්මා॑ අදාත් । කාමඃ॒ කාමා॑ය । කාමෝ॑ දා॒තා । කාමඃ॑ ප්රතිග්රහී॒තා । කාමග්​ම්॑ සමු॒ද්රමාවි॑ශ । කාමේ॑න ත්වා॒ ප්රති॑ගෘහ්ණාමි । කාමෛ॒තත්තේ᳚ । ඒ॒ෂා තේ॑ කාම॒ දක්ෂි॑ණා । උ॒ත්තා॒නස්ත්වා᳚ऽऽංගීර॒සඃ ප්රති॑ගෘහ්ණාතු ॥ 19 ॥

දා॒තා පුරු॑ෂ॒මාපඃ॑ ප්රතිග්රහී॒ත්රේ නව॑ ච ॥ 10 ॥

සු॒වර්ණං॑ ඝ॒ර්මං පරි॑වේද වේ॒නම් । ඉංද්ර॑ස්යා॒ऽऽත්මානං॑ දශ॒ධා චරං॑තම් । අං॒තස්ස॑මු॒ද්රේ මන॑සා॒ චරං॑තම් । බ්රහ්මාऽන්ව॑විංද॒ද්දශ॑හෝතාර॒මර්ණේ᳚ । අං॒තඃ ප්රවි॑ෂ්ටශ්ශා॒ස්තා ජනා॑නාම් । ඒක॒ස්සන්බ॑හු॒ධා වි॑චාරඃ । ශ॒තග්​ම් ශු॒ක්රාණි॒ යත්රෛකං॒ භවං॑ති । සර්වේ॒ වේදා॒ යත්රෛකං॒ භවං॑ති । සර්වේ॒ හෝතා॑රෝ॒ යත්රෛකං॒ භවං॑ති । ස॒ මාන॑සීන ආ॒ත්මා ජනා॑නාම් ॥ 20 ॥

අං॒තඃ ප්රවි॑ෂ්ටශ්ශා॒ස්තා ජනා॑නා॒ග්​ම්॒ සර්වා᳚ත්මා । සර්වාඃ᳚ ප්ර॒ජා යත්රෛකං॒ භවං॑ති । චතු॑ර්​හෝතාරෝ॒ යත්ර॑ සං॒පදං॒ ගච්ඡං॑ති දේ॒වෛඃ । ස॒ මාන॑සීන ආ॒ත්මා ජනා॑නාම් । බ්රහ්මේංද්ර॑ම॒ග්නිං ජග॑තඃ ප්රති॒ෂ්ඨාම් । දි॒ව ආ॒ත්මානග්​ම්॑ සවි॒තාරං॒ බෘහ॒ස්පති᳚ම් । චතු॑ර්​හෝතාරං ප්ර॒දිශෝऽනු॑ක්ලෘ॒ප්තම් । වා॒චෝ වී॒ර්යං॑ තප॒සාऽන්ව॑විංදත් । අං॒තඃ ප්රවි॑ෂ්ටං ක॒ර්තාර॑මේ॒තම් । ත්වෂ්ටා॑රග්​ම් රූ॒පාණි॑ විකු॒ර්වංතං॑-විඁප॒ශ්චිම් ॥ 21 ॥

අ॒මෘත॑ස්ය ප්රා॒ණං-යඁ॒ජ්ඤමේ॒තම් । චතු॑ර්​හෝතෘණාමා॒ත්මානං॑ ක॒වයෝ॒ නිචි॑ක්යුඃ । අං॒තඃ ප්රවි॑ෂ්ටං ක॒ර්තාර॑මේ॒තම් । දේ॒වානාං॒ බංධු॒ නිහි॑තං॒ ගුහා॑සු । අ॒මෘතේ॑න ක්ලෘ॒ප්තං-යඁ॒ජ්ඤමේ॒තම් । චතු॑ර්​හෝතෘණාමා॒ත්මානං॑ ක॒වයෝ॒ නිචි॑ක්යුඃ । ශ॒තං නි॒යුතඃ॒ පරි॑වේද॒ විශ්වා॑ වි॒ශ්වවා॑රඃ । විශ්ව॑මි॒දං-වෘඁ ॑ණාති । ඉංද්ර॑ස්යා॒ऽऽත්මා නිහි॑තඃ॒ පංච॑හෝතා । අ॒මෘතං॑ දේ॒වානා॒මායුඃ॑ ප්ර॒ජානා᳚ම් ॥ 22 ॥

ඉංද්ර॒ග්​ම්॒ රාජා॑නග්​ම් සවි॒තාර॑මේ॒තම් । වා॒යෝරා॒ත්මානං॑ ක॒වයෝ॒ නිචි॑ක්යුඃ । ර॒ශ්මිග්​ම් ර॑ශ්මී॒නාං මධ්යේ॒ තපං॑තම් । ඍ॒තස්ය॑ ප॒දේ ක॒වයෝ॒ නිපාං᳚ති । ය ආං᳚ඩකෝ॒ශේ භුව॑නං බි॒භර්ති॑ । අනි॑ර්භිණ්ණ॒ස්සන්නථ॑ ලෝ॒කාන් වි॒චෂ්ටේ᳚ । යස්යාං᳚ඩකෝ॒ශග්​ම් ශුෂ්ම॑මා॒හුඃ ප්රා॒ණමුල්බ᳚ම් । තේන॑ ක්ලෘ॒ප්තෝ॑ऽමෘතේ॑නා॒හම॑ස්මි । සු॒වර්ණං॒ කෝශ॒ග්​ම්॒ රජ॑සා॒ පරී॑වෘතම් । දේ॒වානාං᳚-වඁසු॒ධානීං᳚-විඁ॒රාජ᳚ම් ॥ 23 ॥

අ॒මෘත॑ස්ය පූ॒ර්ණාං තාමු॑ ක॒ලාං-විඁච॑ක්ෂතේ । පාද॒ග්​ම්॒ ෂඩ්ඪෝ॑තු॒ර්න කිලා॑ऽऽවිවිත්සේ । යේන॒ර්තවඃ॑ පංච॒ධෝත ක්ලෘ॒ප්තාඃ । උ॒ත වා॑ ෂ॒ඩ්ධා මන॒සෝත ක්ලෘ॒ප්තාඃ । තග්​ම් ෂඩ්ඪෝ॑තාරමෘ॒තුභිඃ॒ කල්ප॑මානම් । ඍ॒තස්ය॑ ප॒දේ ක॒වයෝ॒ නිපාං᳚ති । අං॒තඃ ප්රවි॑ෂ්ටං ක॒ර්තාර॑මේ॒තම් । අං॒තශ්චං॒ද්රම॑සි॒ මන॑සා॒ චරං॑තම් । ස॒හෛව සංතං॒ න විජා॑නංති දේ॒වාඃ । ඉංද්ර॑ස්යා॒ऽऽත්මානග්​ම්॑ ශත॒ධා චරං॑තම් ॥ 24 ॥

ඉංද්රෝ॒ රාජා॒ ජග॑තෝ॒ ය ඊශේ᳚ । ස॒ප්තහෝ॑තා සප්ත॒ධා වික්ලෘ॑ප්තඃ । පරේ॑ණ॒ තංතුං॑ පරිෂි॒ච්යමා॑නම් । අං॒තරා॑දි॒ත්යේ මන॑සා॒ චරං॑තම් । දේ॒වානා॒ග්​ම්॒ හෘද॑යං॒ බ්රහ්මාऽන්ව॑විංදත් । බ්රහ්මෛ॒තද්බ්රහ්ම॑ණ॒ උජ්ජ॑භාර । අ॒ර්කග්ග්‍ං ශ්චෝතං॑තග්​ම් සරි॒රස්ය॒ මධ්යේ᳚ । ආ යස්මිං॑ථ්​ස॒ප්ත පේර॑වඃ । මේහං॑ති බහු॒ලාග්​ම් ශ්රිය᳚ම් । බ॒හ්ව॒ශ්වාමිං॑ද්ර॒ ගෝම॑තීම් ॥ 25 ॥

අච්යු॑තාං බහු॒ලාග්​ම් ශ්රිය᳚ම් । ස හරි॑ර්වසු॒විත්ත॑මඃ । පේ॒රුරිංද්රා॑ය පින්වතේ । බ॒හ්ව॒ශ්වාමිං॑ද්ර॒ ගෝම॑තීම් । අච්යු॑තාං බහු॒ලාග්​ම් ශ්රිය᳚ම් । මහ්ය॒මිංද්රෝ॒ නිය॑ච්ඡතු । ශ॒තග්​ම් ශ॒තා අ॑ස්ය යු॒ක්තා හරී॑ණාම් । අ॒ර්වාඞා යා॑තු॒ වසු॑භී ර॒ශ්මිරිංද්රඃ॑ । ප්රමග්​ම්‍හ॑ මාණෝ බහු॒ලාග්​ම් ශ්රිය᳚ම් । ර॒ශ්මිරිංද්ර॑ස්සවි॒තා මේ॒ නිය॑ච්ඡතු ॥ 26 ॥

ඝෘ॒තං තේජෝ॒ මධු॑මදිංද්රි॒යම් । මය්ය॒යම॒ග්නිර්ද॑ධාතු । හරිඃ॑ පතං॒ගඃ ප॑ට॒රී සු॑ප॒ර්ණඃ । දි॒වි॒ක්ෂයෝ॒ නභ॑සා॒ ය ඒති॑ । ස න॒ ඉංද්රඃ॑ කාමව॒රං ද॑දාතු । පංචා॑රං ච॒ක්රං පරි॑වර්තතේ පෘ॒ථු । හිර॑ණ්යජ්යෝතිස්සරි॒රස්ය॒ මධ්යේ᳚ । අජ॑ස්රං॒ ජ්යෝති॒ර්නභ॑සා॒ සර්ප॑දේති । ස න॒ ඉංද්රඃ॑ කාමව॒රං ද॑දාතු । ස॒ප්ත යුං॑ජංති॒ රථ॒මේක॑චක්රම් ॥ 27 ॥

ඒකෝ॒ අශ්වෝ॑ වහති සප්තනා॒මා । ත්රි॒නාභි॑ ච॒ක්රම॒ජර॒මන॑ර්වම් । යේනේ॒මා විශ්වා॒ භුව॑නානි තස්ථුඃ । භ॒ද්රං පශ්යං॑ත॒ උප॑සේදු॒රග්රේ᳚ । තපෝ॑ දී॒ක්ෂාමෘෂ॑යස්සුව॒ර්විදඃ॑ । තතඃ॑ ක්ෂ॒ත්ත්රං බල॒මෝජ॑ශ්ච ජා॒තම් । තද॒ස්මෛ දේ॒වා අ॒භිසං න॑මංතු । ශ්වේ॒තග්​ම් ර॒ශ්මිං බෝ॑භු॒ජ්යමා॑නම් । අ॒පාං නේ॒තාරං॒ භුව॑නස්ය ගෝ॒පාම් । ඉංද්රං॒ නිචි॑ක්යුඃ පර॒මේ ව්යෝ॑මන්න් ॥ 28 ॥

රෝහි॑ණීඃ පිංග॒ලා ඒක॑රූපාඃ । ක්ෂරං॑තීඃ පිංග॒ලා ඒක॑රූපාඃ । ශ॒තග්​ම් ස॒හස්රා॑ණි ප්ර॒යුතා॑නි॒ නාව්යා॑නාම් । අ॒යං-යඁශ්ශ්වේ॒තෝ ර॒ශ්මිඃ । පරි॒ සර්ව॑මි॒දං ජග॑ත් । ප්ර॒ජාං ප॒ශූංධනා॑නි । අ॒ස්මාකං॑ දදාතු । ශ්වේ॒තෝ ර॒ශ්මිඃ පරි॒ සර්වං॑ බභූව । සුව॒න්මහ්යං॑ ප॒ශූන් වි॒ශ්වරූ॑පාන් । ප॒තං॒ගම॒ක්තමසු॑රස්ය මා॒යයා᳚ ॥ 29 ॥

හෘ॒දා ප॑ශ්යංති॒ මන॑සා මනී॒ෂිණඃ॑ । ස॒මු॒ද්රේ අං॒තඃ ක॒වයෝ॒ විච॑ක්ෂතේ । මරී॑චීනාං ප॒දමි॑ච්ඡංති වේ॒ධසඃ॑ । ප॒තං॒ගෝ වාචං॒ මන॑සා බිභර්ති । තාං ගං॑ධ॒ර්වෝ॑ऽවද॒ද්ගර්භේ॑ අං॒තඃ । තාං ද්යෝත॑මානාග්​ම් ස්ව॒ර්යං॑ මනී॒ෂාම් । ඍ॒තස්ය॑ ප॒දේ ක॒වයෝ॒ නිපාං᳚ති । යේ ග්රා॒ම්යාඃ ප॒ශවෝ॑ වි॒ශ්වරූ॑පාඃ । විරූ॑පා॒ස්සංතෝ॑ බහු॒ධෛක॑රූපාඃ । අ॒ග්නිස්තාග්​ම් අග්රේ॒ ප්රමු॑මෝක්තු දේ॒වඃ ॥ 30 ॥

ප්ර॒ජාප॑තිඃ ප්ර॒ජයා॑ සං​විඁදා॒නඃ । වී॒තග්ග්‍ං ස්තු॑කේ ස්තුකේ । යු॒වම॒ස්මාසු॒ නිය॑ච්ඡතම් । ප්ර ප්ර॑ ය॒ජ්ඤප॑තිං තිර । යේ ග්රා॒ම්යාඃ ප॒ශවෝ॑ වි॒ශ්වරූ॑පාඃ । විරූ॑පා॒ස්සංතෝ॑ බහු॒ධෛක॑රූපාඃ । තේෂාග්​ම්॑ සප්තා॒නාමි॒හ රංති॑රස්තු । රා॒යස්පෝෂා॑ය සුප්රජා॒ස්ත්වාය॑ සු॒වීර්යා॑ය । ය ආ॑ර॒ණ්යාඃ ප॒ශවෝ॑ වි॒ශ්වරූ॑පාඃ । විරූ॑පා॒ස්සංතෝ॑ බහු॒ධෛක॑රූපාඃ । වා॒යුස්තාග්​ම් අග්රේ॒ ප්රමු॑මෝක්තු දේ॒වඃ । ප්ර॒ජාප॑තිඃ ප්ර॒ජයා॑ සං​විඁදා॒නඃ । ඉඩා॑යෛ සෘ॒ප්තං ඝෘ॒තව॑ච්චරාච॒රම් । දේ॒වා අන්ව॑විංද॒න්ගුහා॑ හි॒තම් । ය ආ॑ර॒ණ්යාඃ ප॒ශවෝ॑ වි॒ශ්වරූ॑පාඃ । විරූ॑පා॒ස්සංතෝ॑ බහු॒ධෛක॑රූපාඃ । තේෂාග්​ම්॑ සප්තා॒නාමි॒හ රංති॑රස්තු । රා॒යස්පෝෂා॑ය සුප්රජා॒ස්ත්වාය॑ සු॒වීර්යා॑ය ॥ 31 ॥

ආ॒ත්මා ජනා॑නාං-විඁකු॒ර්වංතං॑-විඁප॒ශ්චිං ප්ර॒ජානාං᳚-වඁසු॒ධානීං᳚-විඁ॒රාජං॒ චරං॑තං॒ ගෝම॑තීං මේ॒ නිය॑ච්ඡ॒ත්වේක॑චක්රං॒-ව්යෝඁ ॑මන්මා॒යයා॑ දේ॒ව ඒක॑රූපා අ॒ෂ්ටෞ ච॑ ॥ 11 ॥

ස॒හස්ර॑ශීර්​ෂා॒ පුරු॑ෂඃ । ස॒හ॒ස්රා॒ක්ෂස්ස॒හස්ර॑පාත් ।

ස භූමිං॑-විඁ॒ශ්වතෝ॑ වෘ॒ත්වා । අත්ය॑තිෂ්ඨද්දශාංගු॒ලම් ।

පුරු॑ෂ ඒ॒වේදග්​ම් සර්ව᳚ම් । යද්භූ॒තං-යඁච්ච॒ භව්ය᳚ම් ।

උ॒තාමෘ॑ත॒ත්වස්යේශා॑නඃ । යදන්නේ॑නාති॒රෝහ॑ති । ඒ॒තාවා॑නස්ය මහි॒මා । අතෝ॒ ජ්යායාග්​ම්॑ශ්ච॒ පූරු॑ෂඃ ॥ 32,33 ॥

පාදෝ᳚ऽස්ය॒ විශ්වා॑ භූ॒තානි॑ । ත්රි॒පාද॑ස්යා॒මෘතං॑ දි॒වි ।

ත්රි॒පාදූ॒ර්ධ්ව උදෛ॒ත්පුරු॑ෂඃ । පාදෝ᳚ऽස්යේ॒හාභ॑වා॒ත්පුනඃ॑ ।

තතෝ॒ විෂ්ව॒ඞ්ව්ය॑ක්රාමත් । සා॒ශ॒නා॒න॒ශ॒නේ අ॒භි ।

තස්මා᳚ද්වි॒රාඩ॑ජායත । වි॒රාජෝ॒ අධි॒ පූරු॑ෂඃ । ස ජා॒තෝ අත්ය॑රිච්යත । ප॒ශ්චාද්භූමි॒මථෝ॑ පු॒රඃ ॥ 34,35 ॥

යත්පුරු॑ෂේණ හ॒විෂා᳚ । දේ॒වා ය॒ජ්ඤමත॑න්වත ।

ව॒සං॒තෝ අ॑ස්යාऽऽසී॒දාජ්ය᳚ම් । ග්රී॒ෂ්ම ඉ॒ධ්මශ්ශ॒රද්ධ॒විඃ ।

ස॒ප්තාස්යා॑ऽऽසන්පරි॒ධයඃ॑ । ත්රිස්ස॒ප්ත ස॒මිධඃ॑ කෘ॒තාඃ ।

දේ॒වා යද්ය॒ජ්ඤං ත॑න්වා॒නාඃ । අබ॑ධ්න॒න්පුරු॑ෂං ප॒ශුම් ।

තං-යඁ॒ජ්ඤං බ॒ර්​හිෂි॒ ප්රෞක්ෂන්॑ । පුරු॑ෂං ජා॒තම॑ග්ර॒තඃ ॥ 34,35 ॥

තේන॑ දේ॒වා අය॑ජංත । සා॒ධ්යා ඍෂ॑යශ්ච॒ යේ ।

තස්මා᳚ද්ය॒ජ්ඤාථ්ස॑ර්ව॒හුතඃ॑ । සංභෘ॑තං පෘෂදා॒ජ්යම් ।

ප॒ශූග්‍ස්තාග්‍ශ්ච॑ක්රේ වාය॒ව්යාන්॑ । ආ॒ර॒ණ්යාන්ග්රා॒ම්යාශ්ච॒ යේ ।

තස්මා᳚ද්ය॒ජ්ඤාථ්ස॑ර්ව॒හුතඃ॑ । ඍච॒ස්සාමා॑නි ජජ්ඤිරේ ।

ඡංදාග්​ම්॑සි ජජ්ඤිරේ॒ තස්මා᳚ත් । යජු॒ස්තස්මා॑දජායත ॥ 35,36 ॥

තස්මා॒දශ්වා॑ අජායංත । යේ කේ චෝ॑භ॒යාද॑තඃ ।

ගාවෝ॑ හ ජජ්ඤිරේ॒ තස්මා᳚ත් । තස්මා᳚ජ්ජා॒තා අ॑ජා॒වයඃ॑ ।

යත්පුරු॑ෂං॒-ව්යඁ ॑දධුඃ । ක॒ති॒ධා ව්ය॑කල්පයන්න් ।

මුඛං॒ කිම॑ස්ය॒ කෞ බා॒හූ । කා වූ॒රූ පාදා॑වුච්යේතේ ।

බ්රා॒හ්ම॒ණෝ᳚ऽස්ය॒ මුඛ॑මාසීත් । බා॒හූ රා॑ජ॒න්යඃ॑ කෘ॒තඃ ॥ 36,37 ॥

ඌ॒රූ තද॑ස්ය॒ යද්වෛශ්යඃ॑ । ප॒ද්භ්යාග්​ම් ශූ॒ද්රෝ අ॑ජායත ।

චං॒ද්රමා॒ මන॑සෝ ජා॒තඃ । චක්ෂෝ॒ස්සූර්යෝ॑ අජායත ।

මුඛා॒දිංද්ර॑ශ්චා॒ග්නිශ්ච॑ । ප්රා॒ණාද්වා॒යුර॑ජායත ।

නාභ්යා॑ ආසීදං॒තරි॑ක්ෂම් । ශී॒ර්​ෂ්ණෝ ද්යෞස්සම॑වර්තත ।

ප॒ද්භ්යාං භූමි॒ර්දිශඃ॒ ශ්රෝත්රා᳚ත් ।

තථා॑ ලෝ॒කාග්​ම් අ॑කල්පයන්න් ॥ 37,38 ॥

වේදා॒හමේ॒තං පුරු॑ෂං ම॒හාංත᳚ම් ।

ආ॒දි॒ත්යව॑ර්ණං॒ තම॑ස॒ස්තු පා॒රේ ।

සර්වා॑ණි රූ॒පාණි॑ වි॒චිත්ය॒ ධීරඃ॑ ।

නාමා॑නි කෘ॒ත්වාऽභි॒වද॒න් යදාස්තේ᳚ ।

ධා॒තා පු॒රස්තා॒ද්යමු॑දාජ॒හාර॑ ।

ශ॒ක්රඃ ප්රවි॒ද්වාන්ප්ර॒දිශ॒ශ්චත॑ස්රඃ ।

තමේ॒වං-විඁ॒ද්වාන॒මෘත॑ ඉ॒හ භ॑වති ।

නාන්යඃ පංථා॒ අය॑නාය විද්යතේ ।

ය॒ජ්ඤේන॑ ය॒ජ්ඤම॑යජංත දේ॒වාඃ ।

තානි॒ ධර්මා॑ණි ප්රථ॒මාන්යා॑සන්න් ।

තේ හ॒ නාකං॑ මහි॒මාන॑ස්සචංතේ ।

යත්ර॒ පූර්වේ॑ සා॒ධ්යාස්සංති॑ දේ॒වාඃ ॥ 38,39 ॥

පුරු॑ෂඃ පු॒රෝ᳚ऽග්ර॒තෝ॑ऽජායත කෘ॒තෝ॑ऽකල්පයන්නාසං॒ද්වේ ච॑ ॥ 12 ॥

ජ්යායා॒නධි॒ පූරු॑ෂඃ । අන්යත්ර॒ පුරු॑ෂඃ ॥

අ॒ද්භ්යස්සංභූ॑තඃ පෘථි॒ව්යෛ රසා᳚ච්ච ।

වි॒ශ්වක॑ර්මණ॒ස්සම॑වර්ත॒තාධි॑ ।

තස්ය॒ ත්වෂ්ටා॑ වි॒දධ॑ද්රූ॒පමේ॑ති ।

තත්පුරු॑ෂස්ය॒ විශ්ව॒මාජා॑න॒මග්රේ᳚ ।

වේදා॒හමේ॒තං පුරු॑ෂං ම॒හාංත᳚ම් ।

ආ॒දි॒ත්යව॑ර්ණං॒ තම॑සඃ॒ පර॑ස්තාත් ।

තමේ॒වං-විඁ॒ද්වාන॒මෘත॑ ඉ॒හ භ॑වති ।

නාන්යඃ පංථා॑ විද්ය॒තේऽය॑නාය ।

ප්ර॒ජාප॑තිශ්චරති॒ ගර්භේ॑ අං॒තඃ ।

අ॒ජාය॑මානෝ බහු॒ධා විජා॑යතේ ॥ 39,40 ॥

තස්ය॒ ධීරාඃ॒ පරි॑ජානංති॒ යෝනි᳚ම් । මරී॑චීනාං ප॒දමි॑ච්ඡංති වේ॒ධසඃ॑ । යෝ දේ॒වේභ්ය॒ ආත॑පති । යෝ දේ॒වානාං᳚ පු॒රෝහි॑තඃ ।

පූර්වෝ॒ යෝ දේ॒වේභ්යෝ॑ ජා॒තඃ । නමෝ॑ රු॒චාය॒ බ්රාහ්ම॑යේ । රුචං॑ බ්රා॒හ්මං ජ॒නයං॑තඃ । දේ॒වා අග්රේ॒ තද॑බ්රුවන්න් । යස්ත්වෛ॒වං බ්රා᳚හ්ම॒ණෝ වි॒ද්යාත් । තස්ය॑ දේ॒වා අස॒න්වශේ᳚ । හ්රීශ්ච॑ තේ ල॒ක්ෂ්මීශ්ච॒ පත්න්යෞ᳚ । අ॒හෝ॒රා॒ත්රේ පා॒ර්​ශ්වේ । නක්ෂ॑ත්රාණි රූ॒පම් । අ॒ශ්විනෞ॒ ව්යාත්ත᳚ම් । ඉ॒ෂ්ටං ම॑නිෂාණ । අ॒මුං ම॑නිෂාණ । සර්වං॑ මනිෂාණ ॥ 40,41 ॥

ජා॒ය॒තේ॒ වශේ॑ ස॒ප්ත ච॑ ॥ 13 ॥

භ॒ර්තා සන්භ්රි॒යමා॑ණෝ බිභර්ති । ඒකෝ॑ දේ॒වෝ බ॑හු॒ධා නිවි॑ෂ්ටඃ । ය॒දා භා॒රං තං॒ද්රය॑තේ॒ ස භර්තු᳚ම් । නි॒ධාය॑ භා॒රං පුන॒රස්ත॑මේති । තමේ॒ව මෘ॒ත්යුම॒මෘතං॒ තමා॑හුඃ । තං භ॒ර්තාරං॒ තමු॑ ගෝ॒ප්තාර॑මාහුඃ । ස භෘ॒තෝ භ්රි॒යමා॑ණෝ බිභර්ති । ය ඒ॑නං॒-වේඁද॑ ස॒ත්යේන॒ භර්තු᳚ම් । ස॒ද්යෝ ජා॒තමු॒ත ජ॑හාත්යේ॒ෂඃ । උ॒තෝ ජරං॑තං॒ න ජ॑හා॒ත්යේක᳚ම් ॥ 41,42 ॥

උ॒තෝ බ॒හූනේක॒මහ॑ර්ජහාර । අතං॑ද්රෝ දේ॒වස්සද॑මේ॒ව ප්රාර්ථඃ॑ । යස්තද්වේද॒ යත॑ ආබ॒භූව॑ । සං॒ධාං ච॒ යාග්​ම් සං॑ද॒ධේ බ්රහ්ම॑ණෛ॒ෂඃ । රම॑තේ॒ තස්මි᳚න්නු॒ත ජී॒ර්ණේ ශයා॑නේ । නෛනං॑ ජහා॒ත්යහ॑ස්සු පූ॒ර්ව්යේෂු॑ । ත්වාමාපෝ॒ අනු॒ සර්වා᳚ශ්චරංති ජාන॒තීඃ । ව॒ථ්සං පය॑සා පුනා॒නාඃ । ත්වම॒ග්නිග්​ම් හ॑ව්ය॒වාහ॒ග්​ම්॒ සමිං॑ථ්​සේ । ත්වං භ॒ර්තා මා॑ත॒රිශ්වා᳚ ප්ර॒ජානා᳚ම් ॥ 42,43 ॥

ත්වං-යඁ॒ජ්ඤස්ත්වමු॑වේ॒වාසි॒ සෝමඃ॑ । තව॑ දේ॒වා හව॒මායං॑ති॒ සර්වේ᳚ । ත්වමේකෝ॑ऽසි බ॒හූනනු॒ප්රවි॑ෂ්ටඃ । නම॑ස්තේ අස්තු සු॒හවෝ॑ ම ඒධි । නමෝ॑ වාමස්තු ශෘණු॒තග්​ම් හවං॑ මේ । ප්රාණා॑පානාවජි॒රග්​ම් සං॒චරං॑තෞ । හ්වයා॑මි වාං॒ බ්රහ්ම॑ණා තූ॒ර්තමේත᳚ම් । යෝ මාං ද්වේෂ්ටි॒ තං ජ॑හිතං-යුඁවානා । ප්රාණා॑පානෞ සං​විඁදා॒නෞ ජ॑හිතම් । අ॒මුෂ්යාසු॑නා॒ මා සංග॑සාථාම් ॥ 43 ॥

තං මේ॑ දේවා॒ බ්රහ්ම॑ණා සං​විඁදා॒නෞ । ව॒ධාය॑ දත්තං॒ තම॒හග්​ම් හ॑නාමි । අස॑ජ්ජජාන ස॒ත ආබ॑භූව । යං-යඁ ං॑ ජ॒ජාන॒ ස උ॑ ගෝ॒පෝ අ॑ස්ය । ය॒දා භා॒රං තං॒ද්රය॑තේ॒ ස භර්තු᳚ම් । ප॒රාස්ය॑ භා॒රං පුන॒රස්ත॑මේති । තද්වෛ ත්වං ප්රා॒ණෝ අ॑භවඃ । ම॒හාන්භෝගඃ॑ ප්ර॒ජාප॑තේඃ । භුජඃ॑ කරි॒ෂ්යමා॑ණඃ । යද්දේ॒වාන්ප්රාණ॑යෝ॒ නව॑ ॥ 44 ॥

ඒකං॑ ප්ර॒ජානාං᳚ ගසාථාං॒ නව॑ ॥ 14 ॥

හරි॒ග්​ම්॒ හරං॑ත॒මනු॑යංති දේ॒වාඃ । විශ්ව॒ස්යේශා॑නං-වෘඁෂ॒භං ම॑තී॒නාම් । බ්රහ්ම॒ සරූ॑ප॒මනු॑මේ॒දමාගා᳚ත් । අය॑නං॒ මා විව॑ධී॒ර්වික්ර॑මස්ව । මා ඡි॑දෝ මෘත්යෝ॒ මා ව॑ධීඃ । මා මේ॒ බලං॒-විඁවෘ॑හෝ॒ මා ප්රමෝ॑ෂීඃ । ප්ර॒ජාං මා මේ॑ රීරිෂ॒ ආයු॑රුග්ර । නෘ॒චක්ෂ॑සං ත්වා හ॒විෂා॑ විධේම । ස॒ද්යශ්ච॑කමා॒නාය॑ । ප්ර॒වේ॒පා॒නාය॑ මෘ॒ත්යවේ᳚ ॥ 45 ॥

ප්රාස්මා॒ ආශා॑ අශෘණ්වන්න් । කාමේ॑නාජනය॒න්පුනඃ॑ । කාමේ॑න මේ॒ කාම॒ ආගා᳚ත් । හෘද॑යා॒ද්ධෘද॑යං මෘ॒ත්යෝඃ । යද॒මීෂා॑ම॒දඃ ප්රි॒යම් । තදෛතූප॒මාම॒භි । පරං॑ මෘත්යෝ॒ අනු॒ පරේ॑හි॒ පංථා᳚ම් । යස්තේ॒ ස්ව ඉත॑රෝ දේව॒යානා᳚ත් । චක්ෂු॑ෂ්මතේ ශෘණ්ව॒තේ තේ᳚ බ්රවීමි । මා නඃ॑ ප්ර॒ජාග්​ම් රී॑රිෂෝ॒ මෝත වී॒රාන් । ප්ර පූ॒ර්ව්යං මන॑සා॒ වංද॑මානඃ । නාධ॑මානෝ වෘෂ॒භං ච॑ර්​ෂණී॒නාම් । යඃ ප්ර॒ජානා॑මේක॒රාණ්මානු॑ෂීණාම් । මෘ॒ත්යුං-යඁ ॑ජේ ප්රථම॒ජාමෘ॒තස්ය॑ ॥ 46 ॥

මෘ॒ත්යවේ॑ වී॒රාග්​ම්ශ්ච॒ත්වාරි॑ ච ॥ 15 ॥

ත॒රණි॑ර්වි॒ශ්වද॑ර්​ශතෝ ජ්යෝති॒ෂ්කෘද॑සි සූර්ය । විශ්ව॒මා භා॑සි රෝච॒නම් । උ॒ප॒යා॒මගෘ॑හීතෝऽසි॒ සූර්යා॑ය ත්වා॒ භ්රාජ॑ස්වත ඒ॒ෂ තේ॒ යෝනි॒ස්සූර්යා॑ය ත්වා॒ භ්රාජ॑ස්වතේ ॥ 47 ॥ 16 ॥

ආප්යා॑යස්ව මදිංතම॒ සෝම॒ විශ්වා॑භිරූ॒තිභිඃ॑ । භවා॑ නස්ස॒ප්රථ॑ස්තමඃ ॥ (48) ॥ 17 ॥

ඊ॒යුෂ්ටේ යේ පූර්ව॑තරා॒මප॑ශ්යන් ව්යු॒ච්ඡංතී॑මු॒ෂසං॒ මර්ත්යා॑සඃ । අ॒ස්මාභි॑රූ॒ නු ප්ර॑ති॒චක්ෂ්යා॑ऽභූ॒දෝ තේ යං॑ති॒ යේ අ॑ප॒රීෂු॒ පශ්යාන්॑ ॥ 49 ॥ 18 ॥

ජ්යෝති॑ෂ්මතීං ත්වා සාදයාමි ජ්යෝති॒ෂ්කෘතං॑ ත්වා සාදයාමි ජ්යෝති॒ර්විදං॑ ත්වා සාදයාමි॒ භාස්ව॑තීං ත්වා සාදයාමි॒ ජ්වලං॑තීං ත්වා සාදයාමි මල්මලා॒භවං॑තීං ත්වා සාදයාමි॒ දීප්ය॑මානාං ත්වා සාදයාමි॒ රෝච॑මානාං ත්වා සාදයා॒ම්යජ॑ස්රාං ත්වා සාදයාමි බෘ॒හජ්ජ්යෝ॑තිෂං ත්වා සාදයාමි බෝ॒ධයං॑තීං ත්වා සාදයාමි॒ ජාග්ර॑තීං ත්වා සාදයාමි ॥ 50 ॥ 19 ॥

ප්ර॒යා॒සාය॒ ස්වාහා॑ऽऽයා॒සාය॒ ස්වාහා॑ වියා॒සාය॒ ස්වාහා॑ සං​යාඁ॒සාය॒ ස්වාහෝ᳚ද්යා॒සාය॒ ස්වාහා॑ऽවයා॒සාය॒ ස්වාහා॑ ශු॒චේ ස්වාහා॒ ශෝකා॑ය॒ ස්වාහා॑ තප්ය॒ත්වෛ ස්වාහා॒ තප॑තේ॒ ස්වාහා᳚ බ්රහ්මහ॒ත්යායෛ॒ ස්වාහා॒ සර්ව॑ස්මෛ॒ ස්වාහා᳚ ॥ 51 ॥ 20 ॥

චි॒ත්තග්​ම් සං॑තා॒නේන॑ භ॒වං-යඁ॒ක්නා රු॒ද්රං තනි॑ම්නා පශු॒පතිග්ග්​ම්॑ ස්ථූලහෘද॒යේනා॒ග්නිග්​ම් හෘද॑යේන රු॒ද්රං-ලෝඁහි॑තේන ශ॒ර්වං මත॑ස්නාභ්යාං මහාදේ॒වමං॒තඃ පා᳚ර්​ශ්වේනෞෂිෂ්ඨ॒හනග්​ම්॑ ශිංගීනිකෝ॒ශ්යා᳚භ්යාම් ॥ 52 ॥ 21 ॥

චි॒ත්තිඃ॑ පෘථි॒ව්ය॑ග්නි॒ස්සූර්යං॑ තේ॒ චක්ෂු॑ර්ම॒හාහ॑වි॒ර්​හෝතා॒ වාග්ඝෝතා᳚ බ්රාහ්ම॒ණ ඒක॑හෝතා॒ऽග්නිර්යජු॑ර්භි॒ස්සේනේංද්ර॑ස්ය දේ॒වස්ය॑ සු॒වර්ණං॑ ඝ॒ර්මග්​ම් ස॒හස්ර॑ශීර්​ෂා॒ऽද්භ්යෝ භ॒ර්තා හරිං॑ ත॒රණි॒රාප්යා॑යස්වේ॒යුෂ්ටේ යේ ජ්යෝති॑ෂ්මතීං ප්රයා॒සාය॑ චි॒ත්තමේක॑විග්​ම්ශතිඃ ॥ 21 ॥

චිත්ති॑ර॒ග්නිර්යජු॑ර්භිරං॒තඃ ප්රවි॑ෂ්ටඃ ප්ර॒ජාප॑තිර්භ॒ර්තාසන්ප්රයා॒සාය॒ ද්විපං॑චා॒ශත් ॥ 52 ॥

චිත්ති॑ර॒ග්නිර්යජු॑ර්භිරං॒තඃ ප්රවි॑ෂ්ටඃ ප්ර॒ජාප॑තිඃ ප්ර॒ජයා॑ සං​විඁදා॒නස්තස්ය॒ ධීරා॒ ජ්යෝති॑ෂ්මතීං॒ ත්රිපං॑චා॒ශත් ॥ 53 ॥

තච්ඡං॒-යෝඁරාවෘ॑ණීමහේ । ගා॒තුං-යඁ॒ජ්ඤාය॑ ।

ගා॒තුං-යඁ॒ජ්ඤප॑තයේ । දෛවී᳚ ස්ව॒ස්තිර॑ස්තු නඃ ।

ස්ව॒ස්තිර්මානු॑ෂේභ්යඃ । ඌ॒ර්ධ්වං ජි॑ගාතු භේෂ॒ජම් ।

ශං නෝ॑ අස්තු ද්වි॒පදේ᳚ । ශං චතු॑ෂ්පදේ ॥

ඕං ශාංතිඃ॒ ශාංතිඃ॒ ශාංතිඃ॑ ॥