శివ సహస్ర నామ స్తోత్రమ్
ఓం
స్థిరః స్థాణుః ప్రభుర్భానుః ప్రవరో వరదో వరః |
సర్వాత్మా సర్వవిఖ్యాతః సర్వః సర్వకరో భవః ‖ 1 ‖
జటీ చర్మీ శిఖండీ చ సర్వాంగః సర్వాంగః సర్వభావనః |
హరిశ్చ హరిణాక్శశ్చ సర్వభూతహరః ప్రభుః ‖ 2 ‖
ప్రవృత్తిశ్చ నివృత్తిశ్చ నియతః శాశ్వతో ధ్రువః |
శ్మశానచారీ భగవానః ఖచరో గోచరోఽర్దనః ‖ 3 ‖
అభివాద్యో మహాకర్మా తపస్వీ భూత భావనః |
ఉన్మత్తవేషప్రచ్ఛన్నః సర్వలోకప్రజాపతిః ‖ 4 ‖
మహారూపో మహాకాయో వృషరూపో మహాయశాః |
మహాఽఽత్మా సర్వభూతశ్చ విరూపో వామనో మనుః ‖ 5 ‖
లోకపాలోఽంతర్హితాత్మా ప్రసాదో హయగర్దభిః |
పవిత్రశ్చ మహాంశ్చైవ నియమో నియమాశ్రయః ‖ 6 ‖
సర్వకర్మా స్వయంభూశ్చాదిరాదికరో నిధిః |
సహస్రాక్శో విరూపాక్శః సోమో నక్శత్రసాధకః ‖ 7 ‖
చంద్రః సూర్యః గతిః కేతుర్గ్రహో గ్రహపతిర్వరః |
అద్రిరద్\{\}ర్యాలయః కర్తా మృగబాణార్పణోఽనఘః ‖ 8 ‖
మహాతపా ఘోర తపాఽదీనో దీనసాధకః |
సంవత్సరకరో మంత్రః ప్రమాణం పరమం తపః ‖ 9 ‖
యోగీ యోజ్యో మహాబీజో మహారేతా మహాతపాః |
సువర్ణరేతాః సర్వఘ్యః సుబీజో వృషవాహనః ‖ 10 ‖
దశబాహుస్త్వనిమిషో నీలకంఠ ఉమాపతిః |
విశ్వరూపః స్వయం శ్రేష్ఠో బలవీరోఽబలోగణః ‖ 11 ‖
గణకర్తా గణపతిర్దిగ్వాసాః కామ ఏవ చ |
పవిత్రం పరమం మంత్రః సర్వభావ కరో హరః ‖ 12 ‖
కమండలుధరో ధన్వీ బాణహస్తః కపాలవానః |
అశనీ శతఘ్నీ ఖడ్గీ పట్టిశీ చాయుధీ మహానః ‖ 13 ‖
స్రువహస్తః సురూపశ్చ తేజస్తేజస్కరో నిధిః |
ఉష్ణిషీ చ సువక్త్రశ్చోదగ్రో వినతస్తథా ‖ 14 ‖
దీర్ఘశ్చ హరికేశశ్చ సుతీర్థః కృష్ణ ఏవ చ |
సృగాల రూపః సర్వార్థో ముండః కుండీ కమండలుః ‖ 15 ‖
అజశ్చ మృగరూపశ్చ గంధధారీ కపర్ద్యపి |
ఉర్ధ్వరేతోర్ధ్వలింగ ఉర్ధ్వశాయీ నభస్తలః ‖ 16 ‖
త్రిజటైశ్చీరవాసాశ్చ రుద్రః సేనాపతిర్విభుః |
అహశ్చరోఽథ నక్తం చ తిగ్మమన్యుః సువర్చసః ‖ 17 ‖
గజహా దైత్యహా లోకో లోకధాతా గుణాకరః |
సింహశార్దూలరూపశ్చ ఆర్ద్రచర్మాంబరావృతః ‖ 18 ‖
కాలయోగీ మహానాదః సర్వవాసశ్చతుష్పథః |
నిశాచరః ప్రేతచారీ భూతచారీ మహేశ్వరః ‖ 19 ‖
బహుభూతో బహుధనః సర్వాధారోఽమితో గతిః |
నృత్యప్రియో నిత్యనర్తో నర్తకః సర్వలాసకః ‖ 20 ‖
ఘోరో మహాతపాః పాశో నిత్యో గిరి చరో నభః |
సహస్రహస్తో విజయో వ్యవసాయో హ్యనిందితః ‖ 21 ‖
అమర్షణో మర్షణాత్మా యఘ్యహా కామనాశనః |
దక్శయఘ్యాపహారీ చ సుసహో మధ్యమస్తథా ‖ 22 ‖
తేజోఽపహారీ బలహా ముదితోఽర్థోఽజితో వరః |
గంభీరఘోషో గంభీరో గంభీర బలవాహనః ‖ 23 ‖
న్యగ్రోధరూపో న్యగ్రోధో వృక్శకర్ణస్థితిర్విభుః |
సుదీక్శ్ణదశనశ్చైవ మహాకాయో మహాననః ‖ 24 ‖
విష్వక్సేనో హరిర్యఘ్యః సంయుగాపీడవాహనః |
తీక్శ్ణ తాపశ్చ హర్యశ్వః సహాయః కర్మకాలవితః ‖ 25 ‖
విష్ణుప్రసాదితో యఘ్యః సముద్రో వడవాముఖః |
హుతాశనసహాయశ్చ ప్రశాంతాత్మా హుతాశనః ‖ 26 ‖
ఉగ్రతేజా మహాతేజా జయో విజయకాలవితః |
జ్యోతిషామయనం సిద్ధిః సంధిర్విగ్రహ ఏవ చ ‖ 27 ‖
శిఖీ దండీ జటీ జ్వాలీ మూర్తిజో మూర్ధగో బలీ |
వైణవీ పణవీ తాలీ కాలః కాలకటంకటః ‖ 28 ‖
నక్శత్రవిగ్రహ విధిర్గుణవృద్ధిర్లయోఽగమః |
ప్రజాపతిర్దిశా బాహుర్విభాగః సర్వతోముఖః ‖ 29 ‖
విమోచనః సురగణో హిరణ్యకవచోద్భవః |
మేఢ్రజో బలచారీ చ మహాచారీ స్తుతస్తథా ‖ 30 ‖
సర్వతూర్య నినాదీ చ సర్వవాద్యపరిగ్రహః |
వ్యాలరూపో బిలావాసీ హేమమాలీ తరంగవితః ‖ 31 ‖
త్రిదశస్త్రికాలధృకః కర్మ సర్వబంధవిమోచనః |
బంధనస్త్వాసురేంద్రాణాం యుధి శత్రువినాశనః ‖ 32 ‖
సాంఖ్యప్రసాదో సుర్వాసాః సర్వసాధునిషేవితః |
ప్రస్కందనో విభాగశ్చాతుల్యో యఘ్యభాగవితః ‖ 33 ‖
సర్వావాసః సర్వచారీ దుర్వాసా వాసవోఽమరః |
హేమో హేమకరో యఘ్యః సర్వధారీ ధరోత్తమః ‖ 34 ‖
లోహితాక్శో మహాఽక్శశ్చ విజయాక్శో విశారదః |
సంగ్రహో నిగ్రహః కర్తా సర్పచీరనివాసనః ‖ 35 ‖
ముఖ్యోఽముఖ్యశ్చ దేహశ్చ దేహ ఋద్ధిః సర్వకామదః |
సర్వకామప్రసాదశ్చ సుబలో బలరూపధృకః ‖ 36 ‖
సర్వకామవరశ్చైవ సర్వదః సర్వతోముఖః |
ఆకాశనిధిరూపశ్చ నిపాతీ ఉరగః ఖగః ‖ 37 ‖
రౌద్రరూపోంఽశురాదిత్యో వసురశ్మిః సువర్చసీ |
వసువేగో మహావేగో మనోవేగో నిశాచరః ‖ 38 ‖
సర్వావాసీ శ్రియావాసీ ఉపదేశకరో హరః |
మునిరాత్మ పతిర్లోకే సంభోజ్యశ్చ సహస్రదః ‖ 39 ‖
పక్శీ చ పక్శిరూపీ చాతిదీప్తో విశాంపతిః |
ఉన్మాదో మదనాకారో అర్థార్థకర రోమశః ‖ 40 ‖
వామదేవశ్చ వామశ్చ ప్రాగ్దక్శిణశ్చ వామనః |
సిద్ధయోగాపహారీ చ సిద్ధః సర్వార్థసాధకః ‖ 41 ‖
భిక్శుశ్చ భిక్శురూపశ్చ విషాణీ మృదురవ్యయః |
మహాసేనో విశాఖశ్చ షష్టిభాగో గవాంపతిః ‖ 42 ‖
వజ్రహస్తశ్చ విష్కంభీ చమూస్తంభనైవ చ |
ఋతురృతు కరః కాలో మధుర్మధుకరోఽచలః ‖ 43 ‖
వానస్పత్యో వాజసేనో నిత్యమాశ్రమపూజితః |
బ్రహ్మచారీ లోకచారీ సర్వచారీ సుచారవితః ‖ 44 ‖
ఈశాన ఈశ్వరః కాలో నిశాచారీ పినాకధృకః |
నిమిత్తస్థో నిమిత్తం చ నందిర్నందికరో హరిః ‖ 45 ‖
నందీశ్వరశ్చ నందీ చ నందనో నందివర్ధనః |
భగస్యాక్శి నిహంతా చ కాలో బ్రహ్మవిదాంవరః ‖ 46 ‖
చతుర్ముఖో మహాలింగశ్చారులింగస్తథైవ చ |
లింగాధ్యక్శః సురాధ్యక్శో లోకాధ్యక్శో యుగావహః ‖ 47 ‖
బీజాధ్యక్శో బీజకర్తాఽధ్యాత్మానుగతో బలః |
ఇతిహాస కరః కల్పో గౌతమోఽథ జలేశ్వరః ‖ 48 ‖
దంభో హ్యదంభో వైదంభో వైశ్యో వశ్యకరః కవిః |
లోక కర్తా పశు పతిర్మహాకర్తా మహౌషధిః ‖ 49 ‖
అక్శరం పరమం బ్రహ్మ బలవానః శక్ర ఏవ చ |
నీతిర్హ్యనీతిః శుద్ధాత్మా శుద్ధో మాన్యో మనోగతిః ‖ 50 ‖
బహుప్రసాదః స్వపనో దర్పణోఽథ త్వమిత్రజితః |
వేదకారః సూత్రకారో విద్వానః సమరమర్దనః ‖ 51 ‖
మహామేఘనివాసీ చ మహాఘోరో వశీకరః |
అగ్నిజ్వాలో మహాజ్వాలో అతిధూమ్రో హుతో హవిః ‖ 52 ‖
వృషణః శంకరో నిత్యో వర్చస్వీ ధూమకేతనః |
నీలస్తథాఽంగలుబ్ధశ్చ శోభనో నిరవగ్రహః ‖ 53 ‖
స్వస్తిదః స్వస్తిభావశ్చ భాగీ భాగకరో లఘుః |
ఉత్సంగశ్చ మహాంగశ్చ మహాగర్భః పరో యువా ‖ 54 ‖
కృష్ణవర్ణః సువర్ణశ్చేంద్రియః సర్వదేహినామః |
మహాపాదో మహాహస్తో మహాకాయో మహాయశాః ‖ 55 ‖
మహామూర్ధా మహామాత్రో మహానేత్రో దిగాలయః |
మహాదంతో మహాకర్ణో మహామేఢ్రో మహాహనుః ‖ 56 ‖
మహానాసో మహాకంబుర్మహాగ్రీవః శ్మశానధృకః |
మహావక్శా మహోరస్కో అంతరాత్మా మృగాలయః ‖ 57 ‖
లంబనో లంబితోష్ఠశ్చ మహామాయః పయోనిధిః |
మహాదంతో మహాదంష్ట్రో మహాజిహ్వో మహాముఖః ‖ 58 ‖
మహానఖో మహారోమా మహాకేశో మహాజటః |
అసపత్నః ప్రసాదశ్చ ప్రత్యయో గిరి సాధనః ‖ 59 ‖
స్నేహనోఽస్నేహనశ్చైవాజితశ్చ మహామునిః |
వృక్శాకారో వృక్శ కేతురనలో వాయువాహనః ‖ 60 ‖
మండలీ మేరుధామా చ దేవదానవదర్పహా |
అథర్వశీర్షః సామాస్య ఋకఃసహస్రామితేక్శణః ‖ 61 ‖
యజుః పాద భుజో గుహ్యః ప్రకాశో జంగమస్తథా |
అమోఘార్థః ప్రసాదశ్చాభిగమ్యః సుదర్శనః ‖ 62 ‖
ఉపహారప్రియః శర్వః కనకః కాఝ్ణ్చనః స్థిరః |
నాభిర్నందికరో భావ్యః పుష్కరస్థపతిః స్థిరః ‖ 63 ‖
ద్వాదశస్త్రాసనశ్చాద్యో యఘ్యో యఘ్యసమాహితః |
నక్తం కలిశ్చ కాలశ్చ మకరః కాలపూజితః ‖ 64 ‖
సగణో గణ కారశ్చ భూత భావన సారథిః |
భస్మశాయీ భస్మగోప్తా భస్మభూతస్తరుర్గణః ‖ 65 ‖
అగణశ్చైవ లోపశ్చ మహాఽఽత్మా సర్వపూజితః |
శంకుస్త్రిశంకుః సంపన్నః శుచిర్భూతనిషేవితః ‖ 66 ‖
ఆశ్రమస్థః కపోతస్థో విశ్వకర్మాపతిర్వరః |
శాఖో విశాఖస్తామ్రోష్ఠో హ్యముజాలః సునిశ్చయః ‖ 67 ‖
కపిలోఽకపిలః శూరాయుశ్చైవ పరోఽపరః |
గంధర్వో హ్యదితిస్తార్క్శ్యః సువిఘ్యేయః సుసారథిః ‖ 68 ‖
పరశ్వధాయుధో దేవార్థ కారీ సుబాంధవః |
తుంబవీణీ మహాకోపోర్ధ్వరేతా జలేశయః ‖ 69 ‖
ఉగ్రో వంశకరో వంశో వంశనాదో హ్యనిందితః |
సర్వాంగరూపో మాయావీ సుహృదో హ్యనిలోఽనలః ‖ 70 ‖
బంధనో బంధకర్తా చ సుబంధనవిమోచనః |
సయఘ్యారిః సకామారిః మహాదంష్ట్రో మహాఽఽయుధః ‖ 71 ‖
బాహుస్త్వనిందితః శర్వః శంకరః శంకరోఽధనః |
అమరేశో మహాదేవో విశ్వదేవః సురారిహా ‖ 72 ‖
అహిర్బుధ్నో నిరృతిశ్చ చేకితానో హరిస్తథా |
అజైకపాచ్చ కాపాలీ త్రిశంకురజితః శివః ‖ 73 ‖
ధన్వంతరిర్ధూమకేతుః స్కందో వైశ్రవణస్తథా |
ధాతా శక్రశ్చ విష్ణుశ్చ మిత్రస్త్వష్టా ధ్రువో ధరః ‖ 74 ‖
ప్రభావః సర్వగో వాయురర్యమా సవితా రవిః |
ఉదగ్రశ్చ విధాతా చ మాంధాతా భూత భావనః ‖ 75 ‖
రతితీర్థశ్చ వాగ్మీ చ సర్వకామగుణావహః |
పద్మగర్భో మహాగర్భశ్చంద్రవక్త్రోమనోరమః ‖ 76 ‖
బలవాంశ్చోపశాంతశ్చ పురాణః పుణ్యచఝ్ణ్చురీ |
కురుకర్తా కాలరూపీ కురుభూతో మహేశ్వరః ‖ 77 ‖
సర్వాశయో దర్భశాయీ సర్వేషాం ప్రాణినాంపతిః |
దేవదేవః ముఖోఽసక్తః సదసతః సర్వరత్నవితః ‖ 78 ‖
కైలాస శిఖరావాసీ హిమవదః గిరిసంశ్రయః |
కూలహారీ కూలకర్తా బహువిద్యో బహుప్రదః ‖ 79 ‖
వణిజో వర్ధనో వృక్శో నకులశ్చందనశ్ఛదః |
సారగ్రీవో మహాజత్రు రలోలశ్చ మహౌషధః ‖ 80 ‖
సిద్ధార్థకారీ సిద్ధార్థశ్చందో వ్యాకరణోత్తరః |
సింహనాదః సింహదంష్ట్రః సింహగః సింహవాహనః ‖ 81 ‖
ప్రభావాత్మా జగత్కాలస్థాలో లోకహితస్తరుః |
సారంగో నవచక్రాంగః కేతుమాలీ సభావనః ‖ 82 ‖
భూతాలయో భూతపతిరహోరాత్రమనిందితః ‖ 83 ‖
వాహితా సర్వభూతానాం నిలయశ్చ విభుర్భవః |
అమోఘః సంయతో హ్యశ్వో భోజనః ప్రాణధారణః ‖ 84 ‖
ధృతిమానః మతిమానః దక్శః సత్కృతశ్చ యుగాధిపః |
గోపాలిర్గోపతిర్గ్రామో గోచర్మవసనో హరః ‖ 85 ‖
హిరణ్యబాహుశ్చ తథా గుహాపాలః ప్రవేశినామః |
ప్రతిష్ఠాయీ మహాహర్షో జితకామో జితేంద్రియః ‖ 86 ‖
గాంధారశ్చ సురాలశ్చ తపః కర్మ రతిర్ధనుః |
మహాగీతో మహానృత్తోహ్యప్సరోగణసేవితః ‖ 87 ‖
మహాకేతుర్ధనుర్ధాతుర్నైక సానుచరశ్చలః |
ఆవేదనీయ ఆవేశః సర్వగంధసుఖావహః ‖ 88 ‖
తోరణస్తారణో వాయుః పరిధావతి చైకతః |
సంయోగో వర్ధనో వృద్ధో మహావృద్ధో గణాధిపః ‖ 89 ‖
నిత్యాత్మసహాయశ్చ దేవాసురపతిః పతిః |
యుక్తశ్చ యుక్తబాహుశ్చ ద్వివిధశ్చ సుపర్వణః ‖ 90 ‖
ఆషాఢశ్చ సుషాడశ్చ ధ్రువో హరి హణో హరః |
వపురావర్తమానేభ్యో వసుశ్రేష్ఠో మహాపథః ‖ 91 ‖
శిరోహారీ విమర్శశ్చ సర్వలక్శణ భూషితః |
అక్శశ్చ రథ యోగీ చ సర్వయోగీ మహాబలః ‖ 92 ‖
సమామ్నాయోఽసమామ్నాయస్తీర్థదేవో మహారథః |
నిర్జీవో జీవనో మంత్రః శుభాక్శో బహుకర్కశః ‖ 93 ‖
రత్న ప్రభూతో రక్తాంగో మహాఽర్ణవనిపానవితః |
మూలో విశాలో హ్యమృతో వ్యక్తావ్యక్తస్తపో నిధిః ‖ 94 ‖
ఆరోహణో నిరోహశ్చ శలహారీ మహాతపాః |
సేనాకల్పో మహాకల్పో యుగాయుగ కరో హరిః ‖ 95 ‖
యుగరూపో మహారూపో పవనో గహనో నగః |
న్యాయ నిర్వాపణః పాదః పండితో హ్యచలోపమః ‖ 96 ‖
బహుమాలో మహామాలః సుమాలో బహులోచనః |
విస్తారో లవణః కూపః కుసుమః సఫలోదయః ‖ 97 ‖
వృషభో వృషభాంకాంగో మణి బిల్వో జటాధరః |
ఇందుర్విసర్వః సుముఖః సురః సర్వాయుధః సహః ‖ 98 ‖
నివేదనః సుధాజాతః సుగంధారో మహాధనుః |
గంధమాలీ చ భగవానః ఉత్థానః సర్వకర్మణామః ‖ 99 ‖
మంథానో బహులో బాహుః సకలః సర్వలోచనః |
తరస్తాలీ కరస్తాలీ ఊర్ధ్వ సంహననో వహః ‖ 100 ‖
ఛత్రం సుచ్ఛత్రో విఖ్యాతః సర్వలోకాశ్రయో మహానః |
ముండో విరూపో వికృతో దండి ముండో వికుర్వణః ‖ 101 ‖
హర్యక్శః కకుభో వజ్రీ దీప్తజిహ్వః సహస్రపాతః |
సహస్రమూర్ధా దేవేంద్రః సర్వదేవమయో గురుః ‖ 102 ‖
సహస్రబాహుః సర్వాంగః శరణ్యః సర్వలోకకృతః |
పవిత్రం త్రిమధుర్మంత్రః కనిష్ఠః కృష్ణపింగలః ‖ 103 ‖
బ్రహ్మదండవినిర్మాతా శతఘ్నీ శతపాశధృకః |
పద్మగర్భో మహాగర్భో బ్రహ్మగర్భో జలోద్భవః ‖ 104 ‖
గభస్తిర్బ్రహ్మకృదః బ్రహ్మా బ్రహ్మవిదః బ్రాహ్మణో గతిః |
అనంతరూపో నైకాత్మా తిగ్మతేజాః స్వయంభువః ‖ 105 ‖
ఊర్ధ్వగాత్మా పశుపతిర్వాతరంహా మనోజవః |
చందనీ పద్మమాలాఽగ్\{\}ర్యః సురభ్యుత్తరణో నరః ‖ 106 ‖
కర్ణికార మహాస్రగ్వీ నీలమౌలిః పినాకధృకః |
ఉమాపతిరుమాకాంతో జాహ్నవీ ధృగుమాధవః ‖ 107 ‖
వరో వరాహో వరదో వరేశః సుమహాస్వనః |
మహాప్రసాదో దమనః శత్రుహా శ్వేతపింగలః ‖ 108 ‖
ప్రీతాత్మా ప్రయతాత్మా చ సంయతాత్మా ప్రధానధృకః |
సర్వపార్శ్వ సుతస్తార్క్శ్యో ధర్మసాధారణో వరః ‖ 109 ‖
చరాచరాత్మా సూక్శ్మాత్మా సువృషో గో వృషేశ్వరః |
సాధ్యర్షిర్వసురాదిత్యో వివస్వానః సవితాఽమృతః ‖ 110 ‖
వ్యాసః సర్వస్య సంక్శేపో విస్తరః పర్యయో నయః |
ఋతుః సంవత్సరో మాసః పక్శః సంఖ్యా సమాపనః ‖ 111 ‖
కలాకాష్ఠా లవోమాత్రా ముహూర్తోఽహః క్శపాః క్శణాః |
విశ్వక్శేత్రం ప్రజాబీజం లింగమాద్యస్త్వనిందితః ‖ 112 ‖
సదసదః వ్యక్తమవ్యక్తం పితా మాతా పితామహః |
స్వర్గద్వారం ప్రజాద్వారం మోక్శద్వారం త్రివిష్టపమః ‖ 113 ‖
నిర్వాణం హ్లాదనం చైవ బ్రహ్మలోకః పరాగతిః |
దేవాసురవినిర్మాతా దేవాసురపరాయణః ‖ 114 ‖
దేవాసురగురుర్దేవో దేవాసురనమస్కృతః |
దేవాసురమహామాత్రో దేవాసురగణాశ్రయః ‖ 115 ‖
దేవాసురగణాధ్యక్శో దేవాసురగణాగ్రణీః |
దేవాతిదేవో దేవర్షిర్దేవాసురవరప్రదః ‖ 116 ‖
దేవాసురేశ్వరోదేవో దేవాసురమహేశ్వరః |
సర్వదేవమయోఽచింత్యో దేవతాఽఽత్మాఽఽత్మసంభవః ‖ 117 ‖
ఉద్భిదస్త్రిక్రమో వైద్యో విరజో విరజోఽంబరః |
ఈడ్యో హస్తీ సురవ్యాఘ్రో దేవసింహో నరర్షభః ‖ 118 ‖
విబుధాగ్రవరః శ్రేష్ఠః సర్వదేవోత్తమోత్తమః |
ప్రయుక్తః శోభనో వర్జైశానః ప్రభురవ్యయః ‖ 119 ‖
గురుః కాంతో నిజః సర్గః పవిత్రః సర్వవాహనః |
శృంగీ శృంగప్రియో బభ్రూ రాజరాజో నిరామయః ‖ 120 ‖
అభిరామః సురగణో విరామః సర్వసాధనః |
లలాటాక్శో విశ్వదేహో హరిణో బ్రహ్మవర్చసః ‖ 121 ‖
స్థావరాణాంపతిశ్చైవ నియమేంద్రియవర్ధనః |
సిద్ధార్థః సర్వభూతార్థోఽచింత్యః సత్యవ్రతః శుచిః ‖ 122 ‖
వ్రతాధిపః పరం బ్రహ్మ ముక్తానాం పరమాగతిః |
విముక్తో ముక్తతేజాశ్చ శ్రీమానః శ్రీవర్ధనో జగతః ‖ 123 ‖
శ్రీమానః శ్రీవర్ధనో జగతః ఓం నమ ఇతి ‖
ఇతి శ్రీ మహాభారతే అనుశాసన పర్వే శ్రీ శివ సహస్రనామ స్తోత్రమ్ సంపూర్ణమ్ ‖
शिव सहस्र नाम स्तोत्रम् - in शुद्ध दॆवनागरी (Samskritam)
ॐ
स्थिरः स्थाणुः प्रभुर्भानुः प्रवरो वरदो वरः |
सर्वात्मा सर्वविख्यातः सर्वः सर्वकरो भवः ‖ 1 ‖
जटी चर्मी शिखण्डी च सर्वाङ्गः सर्वाङ्गः सर्वभावनः |
हरिश्च हरिणाक्शश्च सर्वभूतहरः प्रभुः ‖ 2 ‖
प्रवृत्तिश्च निवृत्तिश्च नियतः शाश्वतो ध्रुवः |
श्मशानचारी भगवानः खचरो गोचरोऽर्दनः ‖ 3 ‖
अभिवाद्यो महाकर्मा तपस्वी भूत भावनः |
उन्मत्तवेषप्रच्छन्नः सर्वलोकप्रजापतिः ‖ 4 ‖
महारूपो महाकायो वृषरूपो महायशाः |
महाऽऽत्मा सर्वभूतश्च विरूपो वामनो मनुः ‖ 5 ‖
लोकपालोऽन्तर्हितात्मा प्रसादो हयगर्दभिः |
पवित्रश्च महांश्चैव नियमो नियमाश्रयः ‖ 6 ‖
सर्वकर्मा स्वयम्भूश्चादिरादिकरो निधिः |
सहस्राक्शो विरूपाक्शः सोमो नक्शत्रसाधकः ‖ 7 ‖
चन्द्रः सूर्यः गतिः केतुर्ग्रहो ग्रहपतिर्वरः |
अद्रिरद्\{\}र्यालयः कर्ता मृगबाणार्पणोऽनघः ‖ 8 ‖
महातपा घोर तपाऽदीनो दीनसाधकः |
संवत्सरकरो मन्त्रः प्रमाणं परमं तपः ‖ 9 ‖
योगी योज्यो महाबीजो महारेता महातपाः |
सुवर्णरेताः सर्वघ्यः सुबीजो वृषवाहनः ‖ 10 ‖
दशबाहुस्त्वनिमिषो नीलकण्ठ उमापतिः |
विश्वरूपः स्वयं श्रेष्ठो बलवीरोऽबलोगणः ‖ 11 ‖
गणकर्ता गणपतिर्दिग्वासाः काम एव च |
पवित्रं परमं मन्त्रः सर्वभाव करो हरः ‖ 12 ‖
कमण्डलुधरो धन्वी बाणहस्तः कपालवानः |
अशनी शतघ्नी खड्गी पट्टिशी चायुधी महानः ‖ 13 ‖
स्रुवहस्तः सुरूपश्च तेजस्तेजस्करो निधिः |
उष्णिषी च सुवक्त्रश्चोदग्रो विनतस्तथा ‖ 14 ‖
दीर्घश्च हरिकेशश्च सुतीर्थः कृष्ण एव च |
सृगाल रूपः सर्वार्थो मुण्डः कुण्डी कमण्डलुः ‖ 15 ‖
अजश्च मृगरूपश्च गन्धधारी कपर्द्यपि |
उर्ध्वरेतोर्ध्वलिङ्ग उर्ध्वशायी नभस्तलः ‖ 16 ‖
त्रिजटैश्चीरवासाश्च रुद्रः सेनापतिर्विभुः |
अहश्चरोऽथ नक्तं च तिग्ममन्युः सुवर्चसः ‖ 17 ‖
गजहा दैत्यहा लोको लोकधाता गुणाकरः |
सिंहशार्दूलरूपश्च आर्द्रचर्माम्बरावृतः ‖ 18 ‖
कालयोगी महानादः सर्ववासश्चतुष्पथः |
निशाचरः प्रेतचारी भूतचारी महेश्वरः ‖ 19 ‖
बहुभूतो बहुधनः सर्वाधारोऽमितो गतिः |
नृत्यप्रियो नित्यनर्तो नर्तकः सर्वलासकः ‖ 20 ‖
घोरो महातपाः पाशो नित्यो गिरि चरो नभः |
सहस्रहस्तो विजयो व्यवसायो ह्यनिन्दितः ‖ 21 ‖
अमर्षणो मर्षणात्मा यघ्यहा कामनाशनः |
दक्शयघ्यापहारी च सुसहो मध्यमस्तथा ‖ 22 ‖
तेजोऽपहारी बलहा मुदितोऽर्थोऽजितो वरः |
गम्भीरघोषो गम्भीरो गम्भीर बलवाहनः ‖ 23 ‖
न्यग्रोधरूपो न्यग्रोधो वृक्शकर्णस्थितिर्विभुः |
सुदीक्श्णदशनश्चैव महाकायो महाननः ‖ 24 ‖
विष्वक्सेनो हरिर्यघ्यः संयुगापीडवाहनः |
तीक्श्ण तापश्च हर्यश्वः सहायः कर्मकालवितः ‖ 25 ‖
विष्णुप्रसादितो यघ्यः समुद्रो वडवामुखः |
हुताशनसहायश्च प्रशान्तात्मा हुताशनः ‖ 26 ‖
उग्रतेजा महातेजा जयो विजयकालवितः |
ज्योतिषामयनं सिद्धिः सन्धिर्विग्रह एव च ‖ 27 ‖
शिखी दण्डी जटी ज्वाली मूर्तिजो मूर्धगो बली |
वैणवी पणवी ताली कालः कालकटङ्कटः ‖ 28 ‖
नक्शत्रविग्रह विधिर्गुणवृद्धिर्लयोऽगमः |
प्रजापतिर्दिशा बाहुर्विभागः सर्वतोमुखः ‖ 29 ‖
विमोचनः सुरगणो हिरण्यकवचोद्भवः |
मेढ्रजो बलचारी च महाचारी स्तुतस्तथा ‖ 30 ‖
सर्वतूर्य निनादी च सर्ववाद्यपरिग्रहः |
व्यालरूपो बिलावासी हेममाली तरङ्गवितः ‖ 31 ‖
त्रिदशस्त्रिकालधृकः कर्म सर्वबन्धविमोचनः |
बन्धनस्त्वासुरेन्द्राणां युधि शत्रुविनाशनः ‖ 32 ‖
साङ्ख्यप्रसादो सुर्वासाः सर्वसाधुनिषेवितः |
प्रस्कन्दनो विभागश्चातुल्यो यघ्यभागवितः ‖ 33 ‖
सर्वावासः सर्वचारी दुर्वासा वासवोऽमरः |
हेमो हेमकरो यघ्यः सर्वधारी धरोत्तमः ‖ 34 ‖
लोहिताक्शो महाऽक्शश्च विजयाक्शो विशारदः |
सङ्ग्रहो निग्रहः कर्ता सर्पचीरनिवासनः ‖ 35 ‖
मुख्योऽमुख्यश्च देहश्च देह ऋद्धिः सर्वकामदः |
सर्वकामप्रसादश्च सुबलो बलरूपधृकः ‖ 36 ‖
सर्वकामवरश्चैव सर्वदः सर्वतोमुखः |
आकाशनिधिरूपश्च निपाती उरगः खगः ‖ 37 ‖
रौद्ररूपोंऽशुरादित्यो वसुरश्मिः सुवर्चसी |
वसुवेगो महावेगो मनोवेगो निशाचरः ‖ 38 ‖
सर्वावासी श्रियावासी उपदेशकरो हरः |
मुनिरात्म पतिर्लोके सम्भोज्यश्च सहस्रदः ‖ 39 ‖
पक्शी च पक्शिरूपी चातिदीप्तो विशाम्पतिः |
उन्मादो मदनाकारो अर्थार्थकर रोमशः ‖ 40 ‖
वामदेवश्च वामश्च प्राग्दक्शिणश्च वामनः |
सिद्धयोगापहारी च सिद्धः सर्वार्थसाधकः ‖ 41 ‖
भिक्शुश्च भिक्शुरूपश्च विषाणी मृदुरव्ययः |
महासेनो विशाखश्च षष्टिभागो गवाम्पतिः ‖ 42 ‖
वज्रहस्तश्च विष्कम्भी चमूस्तम्भनैव च |
ऋतुरृतु करः कालो मधुर्मधुकरोऽचलः ‖ 43 ‖
वानस्पत्यो वाजसेनो नित्यमाश्रमपूजितः |
ब्रह्मचारी लोकचारी सर्वचारी सुचारवितः ‖ 44 ‖
ईशान ईश्वरः कालो निशाचारी पिनाकधृकः |
निमित्तस्थो निमित्तं च नन्दिर्नन्दिकरो हरिः ‖ 45 ‖
नन्दीश्वरश्च नन्दी च नन्दनो नन्दिवर्धनः |
भगस्याक्शि निहन्ता च कालो ब्रह्मविदांवरः ‖ 46 ‖
चतुर्मुखो महालिङ्गश्चारुलिङ्गस्तथैव च |
लिङ्गाध्यक्शः सुराध्यक्शो लोकाध्यक्शो युगावहः ‖ 47 ‖
बीजाध्यक्शो बीजकर्ताऽध्यात्मानुगतो बलः |
इतिहास करः कल्पो गौतमोऽथ जलेश्वरः ‖ 48 ‖
दम्भो ह्यदम्भो वैदम्भो वैश्यो वश्यकरः कविः |
लोक कर्ता पशु पतिर्महाकर्ता महौषधिः ‖ 49 ‖
अक्शरं परमं ब्रह्म बलवानः शक्र एव च |
नीतिर्ह्यनीतिः शुद्धात्मा शुद्धो मान्यो मनोगतिः ‖ 50 ‖
बहुप्रसादः स्वपनो दर्पणोऽथ त्वमित्रजितः |
वेदकारः सूत्रकारो विद्वानः समरमर्दनः ‖ 51 ‖
महामेघनिवासी च महाघोरो वशीकरः |
अग्निज्वालो महाज्वालो अतिधूम्रो हुतो हविः ‖ 52 ‖
वृषणः शङ्करो नित्यो वर्चस्वी धूमकेतनः |
नीलस्तथाऽङ्गलुब्धश्च शोभनो निरवग्रहः ‖ 53 ‖
स्वस्तिदः स्वस्तिभावश्च भागी भागकरो लघुः |
उत्सङ्गश्च महाङ्गश्च महागर्भः परो युवा ‖ 54 ‖
कृष्णवर्णः सुवर्णश्चेन्द्रियः सर्वदेहिनामः |
महापादो महाहस्तो महाकायो महायशाः ‖ 55 ‖
महामूर्धा महामात्रो महानेत्रो दिगालयः |
महादन्तो महाकर्णो महामेढ्रो महाहनुः ‖ 56 ‖
महानासो महाकम्बुर्महाग्रीवः श्मशानधृकः |
महावक्शा महोरस्को अन्तरात्मा मृगालयः ‖ 57 ‖
लम्बनो लम्बितोष्ठश्च महामायः पयोनिधिः |
महादन्तो महादंष्ट्रो महाजिह्वो महामुखः ‖ 58 ‖
महानखो महारोमा महाकेशो महाजटः |
असपत्नः प्रसादश्च प्रत्ययो गिरि साधनः ‖ 59 ‖
स्नेहनोऽस्नेहनश्चैवाजितश्च महामुनिः |
वृक्शाकारो वृक्श केतुरनलो वायुवाहनः ‖ 60 ‖
मण्डली मेरुधामा च देवदानवदर्पहा |
अथर्वशीर्षः सामास्य ऋकःसहस्रामितेक्शणः ‖ 61 ‖
यजुः पाद भुजो गुह्यः प्रकाशो जङ्गमस्तथा |
अमोघार्थः प्रसादश्चाभिगम्यः सुदर्शनः ‖ 62 ‖
उपहारप्रियः शर्वः कनकः काझ्ण्चनः स्थिरः |
नाभिर्नन्दिकरो भाव्यः पुष्करस्थपतिः स्थिरः ‖ 63 ‖
द्वादशस्त्रासनश्चाद्यो यघ्यो यघ्यसमाहितः |
नक्तं कलिश्च कालश्च मकरः कालपूजितः ‖ 64 ‖
सगणो गण कारश्च भूत भावन सारथिः |
भस्मशायी भस्मगोप्ता भस्मभूतस्तरुर्गणः ‖ 65 ‖
अगणश्चैव लोपश्च महाऽऽत्मा सर्वपूजितः |
शङ्कुस्त्रिशङ्कुः सम्पन्नः शुचिर्भूतनिषेवितः ‖ 66 ‖
आश्रमस्थः कपोतस्थो विश्वकर्मापतिर्वरः |
शाखो विशाखस्ताम्रोष्ठो ह्यमुजालः सुनिश्चयः ‖ 67 ‖
कपिलोऽकपिलः शूरायुश्चैव परोऽपरः |
गन्धर्वो ह्यदितिस्तार्क्श्यः सुविघ्येयः सुसारथिः ‖ 68 ‖
परश्वधायुधो देवार्थ कारी सुबान्धवः |
तुम्बवीणी महाकोपोर्ध्वरेता जलेशयः ‖ 69 ‖
उग्रो वंशकरो वंशो वंशनादो ह्यनिन्दितः |
सर्वाङ्गरूपो मायावी सुहृदो ह्यनिलोऽनलः ‖ 70 ‖
बन्धनो बन्धकर्ता च सुबन्धनविमोचनः |
सयघ्यारिः सकामारिः महादंष्ट्रो महाऽऽयुधः ‖ 71 ‖
बाहुस्त्वनिन्दितः शर्वः शङ्करः शङ्करोऽधनः |
अमरेशो महादेवो विश्वदेवः सुरारिहा ‖ 72 ‖
अहिर्बुध्नो निरृतिश्च चेकितानो हरिस्तथा |
अजैकपाच्च कापाली त्रिशङ्कुरजितः शिवः ‖ 73 ‖
धन्वन्तरिर्धूमकेतुः स्कन्दो वैश्रवणस्तथा |
धाता शक्रश्च विष्णुश्च मित्रस्त्वष्टा ध्रुवो धरः ‖ 74 ‖
प्रभावः सर्वगो वायुरर्यमा सविता रविः |
उदग्रश्च विधाता च मान्धाता भूत भावनः ‖ 75 ‖
रतितीर्थश्च वाग्मी च सर्वकामगुणावहः |
पद्मगर्भो महागर्भश्चन्द्रवक्त्रोमनोरमः ‖ 76 ‖
बलवांश्चोपशान्तश्च पुराणः पुण्यचझ्ण्चुरी |
कुरुकर्ता कालरूपी कुरुभूतो महेश्वरः ‖ 77 ‖
सर्वाशयो दर्भशायी सर्वेषां प्राणिनाम्पतिः |
देवदेवः मुखोऽसक्तः सदसतः सर्वरत्नवितः ‖ 78 ‖
कैलास शिखरावासी हिमवदः गिरिसंश्रयः |
कूलहारी कूलकर्ता बहुविद्यो बहुप्रदः ‖ 79 ‖
वणिजो वर्धनो वृक्शो नकुलश्चन्दनश्छदः |
सारग्रीवो महाजत्रु रलोलश्च महौषधः ‖ 80 ‖
सिद्धार्थकारी सिद्धार्थश्चन्दो व्याकरणोत्तरः |
सिंहनादः सिंहदंष्ट्रः सिंहगः सिंहवाहनः ‖ 81 ‖
प्रभावात्मा जगत्कालस्थालो लोकहितस्तरुः |
सारङ्गो नवचक्राङ्गः केतुमाली सभावनः ‖ 82 ‖
भूतालयो भूतपतिरहोरात्रमनिन्दितः ‖ 83 ‖
वाहिता सर्वभूतानां निलयश्च विभुर्भवः |
अमोघः संयतो ह्यश्वो भोजनः प्राणधारणः ‖ 84 ‖
धृतिमानः मतिमानः दक्शः सत्कृतश्च युगाधिपः |
गोपालिर्गोपतिर्ग्रामो गोचर्मवसनो हरः ‖ 85 ‖
हिरण्यबाहुश्च तथा गुहापालः प्रवेशिनामः |
प्रतिष्ठायी महाहर्षो जितकामो जितेन्द्रियः ‖ 86 ‖
गान्धारश्च सुरालश्च तपः कर्म रतिर्धनुः |
महागीतो महानृत्तोह्यप्सरोगणसेवितः ‖ 87 ‖
महाकेतुर्धनुर्धातुर्नैक सानुचरश्चलः |
आवेदनीय आवेशः सर्वगन्धसुखावहः ‖ 88 ‖
तोरणस्तारणो वायुः परिधावति चैकतः |
संयोगो वर्धनो वृद्धो महावृद्धो गणाधिपः ‖ 89 ‖
नित्यात्मसहायश्च देवासुरपतिः पतिः |
युक्तश्च युक्तबाहुश्च द्विविधश्च सुपर्वणः ‖ 90 ‖
आषाढश्च सुषाडश्च ध्रुवो हरि हणो हरः |
वपुरावर्तमानेभ्यो वसुश्रेष्ठो महापथः ‖ 91 ‖
शिरोहारी विमर्शश्च सर्वलक्शण भूषितः |
अक्शश्च रथ योगी च सर्वयोगी महाबलः ‖ 92 ‖
समाम्नायोऽसमाम्नायस्तीर्थदेवो महारथः |
निर्जीवो जीवनो मन्त्रः शुभाक्शो बहुकर्कशः ‖ 93 ‖
रत्न प्रभूतो रक्ताङ्गो महाऽर्णवनिपानवितः |
मूलो विशालो ह्यमृतो व्यक्ताव्यक्तस्तपो निधिः ‖ 94 ‖
आरोहणो निरोहश्च शलहारी महातपाः |
सेनाकल्पो महाकल्पो युगायुग करो हरिः ‖ 95 ‖
युगरूपो महारूपो पवनो गहनो नगः |
न्याय निर्वापणः पादः पण्डितो ह्यचलोपमः ‖ 96 ‖
बहुमालो महामालः सुमालो बहुलोचनः |
विस्तारो लवणः कूपः कुसुमः सफलोदयः ‖ 97 ‖
वृषभो वृषभाङ्काङ्गो मणि बिल्वो जटाधरः |
इन्दुर्विसर्वः सुमुखः सुरः सर्वायुधः सहः ‖ 98 ‖
निवेदनः सुधाजातः सुगन्धारो महाधनुः |
गन्धमाली च भगवानः उत्थानः सर्वकर्मणामः ‖ 99 ‖
मन्थानो बहुलो बाहुः सकलः सर्वलोचनः |
तरस्ताली करस्ताली ऊर्ध्व संहननो वहः ‖ 100 ‖
छत्रं सुच्छत्रो विख्यातः सर्वलोकाश्रयो महानः |
मुण्डो विरूपो विकृतो दण्डि मुण्डो विकुर्वणः ‖ 101 ‖
हर्यक्शः ककुभो वज्री दीप्तजिह्वः सहस्रपातः |
सहस्रमूर्धा देवेन्द्रः सर्वदेवमयो गुरुः ‖ 102 ‖
सहस्रबाहुः सर्वाङ्गः शरण्यः सर्वलोककृतः |
पवित्रं त्रिमधुर्मन्त्रः कनिष्ठः कृष्णपिङ्गलः ‖ 103 ‖
ब्रह्मदण्डविनिर्माता शतघ्नी शतपाशधृकः |
पद्मगर्भो महागर्भो ब्रह्मगर्भो जलोद्भवः ‖ 104 ‖
गभस्तिर्ब्रह्मकृदः ब्रह्मा ब्रह्मविदः ब्राह्मणो गतिः |
अनन्तरूपो नैकात्मा तिग्मतेजाः स्वयम्भुवः ‖ 105 ‖
ऊर्ध्वगात्मा पशुपतिर्वातरंहा मनोजवः |
चन्दनी पद्ममालाऽग्\{\}र्यः सुरभ्युत्तरणो नरः ‖ 106 ‖
कर्णिकार महास्रग्वी नीलमौलिः पिनाकधृकः |
उमापतिरुमाकान्तो जाह्नवी धृगुमाधवः ‖ 107 ‖
वरो वराहो वरदो वरेशः सुमहास्वनः |
महाप्रसादो दमनः शत्रुहा श्वेतपिङ्गलः ‖ 108 ‖
प्रीतात्मा प्रयतात्मा च संयतात्मा प्रधानधृकः |
सर्वपार्श्व सुतस्तार्क्श्यो धर्मसाधारणो वरः ‖ 109 ‖
चराचरात्मा सूक्श्मात्मा सुवृषो गो वृषेश्वरः |
साध्यर्षिर्वसुरादित्यो विवस्वानः सविताऽमृतः ‖ 110 ‖
व्यासः सर्वस्य सङ्क्शेपो विस्तरः पर्ययो नयः |
ऋतुः संवत्सरो मासः पक्शः सङ्ख्या समापनः ‖ 111 ‖
कलाकाष्ठा लवोमात्रा मुहूर्तोऽहः क्शपाः क्शणाः |
विश्वक्शेत्रं प्रजाबीजं लिङ्गमाद्यस्त्वनिन्दितः ‖ 112 ‖
सदसदः व्यक्तमव्यक्तं पिता माता पितामहः |
स्वर्गद्वारं प्रजाद्वारं मोक्शद्वारं त्रिविष्टपमः ‖ 113 ‖
निर्वाणं ह्लादनं चैव ब्रह्मलोकः परागतिः |
देवासुरविनिर्माता देवासुरपरायणः ‖ 114 ‖
देवासुरगुरुर्देवो देवासुरनमस्कृतः |
देवासुरमहामात्रो देवासुरगणाश्रयः ‖ 115 ‖
देवासुरगणाध्यक्शो देवासुरगणाग्रणीः |
देवातिदेवो देवर्षिर्देवासुरवरप्रदः ‖ 116 ‖
देवासुरेश्वरोदेवो देवासुरमहेश्वरः |
सर्वदेवमयोऽचिन्त्यो देवताऽऽत्माऽऽत्मसम्भवः ‖ 117 ‖
उद्भिदस्त्रिक्रमो वैद्यो विरजो विरजोऽम्बरः |
ईड्यो हस्ती सुरव्याघ्रो देवसिंहो नरर्षभः ‖ 118 ‖
विबुधाग्रवरः श्रेष्ठः सर्वदेवोत्तमोत्तमः |
प्रयुक्तः शोभनो वर्जैशानः प्रभुरव्ययः ‖ 119 ‖
गुरुः कान्तो निजः सर्गः पवित्रः सर्ववाहनः |
शृङ्गी शृङ्गप्रियो बभ्रू राजराजो निरामयः ‖ 120 ‖
अभिरामः सुरगणो विरामः सर्वसाधनः |
ललाटाक्शो विश्वदेहो हरिणो ब्रह्मवर्चसः ‖ 121 ‖
स्थावराणाम्पतिश्चैव नियमेन्द्रियवर्धनः |
सिद्धार्थः सर्वभूतार्थोऽचिन्त्यः सत्यव्रतः शुचिः ‖ 122 ‖
व्रताधिपः परं ब्रह्म मुक्तानां परमागतिः |
विमुक्तो मुक्ततेजाश्च श्रीमानः श्रीवर्धनो जगतः ‖ 123 ‖
श्रीमानः श्रीवर्धनो जगतः ॐ नम इति ‖
इति श्री महाभारते अनुशासन पर्वे श्री शिव सहस्रनाम स्तोत्रम् सम्पूर्णम् ‖
ŚIVA SAHASRA NĀMA STOTRAM - in romanized sanskrit, English
oṃ
sthiraḥ sthāṇuḥ prabhurbhānuḥ pravaro varado varaḥ |
sarvātmā sarvavikhyātaḥ sarvaḥ sarvakaro bhavaḥ ‖ 1 ‖
jaṭī charmī śikhaṇḍī cha sarvāṅgaḥ sarvāṅgaḥ sarvabhāvanaḥ |
hariścha hariṇākśaścha sarvabhūtaharaḥ prabhuḥ ‖ 2 ‖
pravṛttiścha nivṛttiścha niyataḥ śāśvato dhruvaḥ |
śmaśānachārī bhagavānaḥ khacharo gocharoardanaḥ ‖ 3 ‖
abhivādyo mahākarmā tapasvī bhūta bhāvanaḥ |
unmattaveśhapracChannaḥ sarvalokaprajāpatiḥ ‖ 4 ‖
mahārūpo mahākāyo vṛśharūpo mahāyaśāḥ |
mahā''tmā sarvabhūtaścha virūpo vāmano manuḥ ‖ 5 ‖
lokapāloantarhitātmā prasādo hayagardabhiḥ |
pavitraścha mahāṃśchaiva niyamo niyamāśrayaḥ ‖ 6 ‖
sarvakarmā svayambhūśchādirādikaro nidhiḥ |
sahasrākśo virūpākśaḥ somo nakśatrasādhakaḥ ‖ 7 ‖
chandraḥ sūryaḥ gatiḥ keturgraho grahapatirvaraḥ |
adrirad\{\}ryālayaḥ kartā mṛgabāṇārpaṇoanaghaḥ ‖ 8 ‖
mahātapā ghora tapā'dīno dīnasādhakaḥ |
saṃvatsarakaro mantraḥ pramāṇaṃ paramaṃ tapaḥ ‖ 9 ‖
yogī yojyo mahābījo mahāretā mahātapāḥ |
suvarṇaretāḥ sarvaghyaḥ subījo vṛśhavāhanaḥ ‖ 10 ‖
daśabāhustvanimiśho nīlakaṇṭha umāpatiḥ |
viśvarūpaḥ svayaṃ śreśhṭho balavīroabalogaṇaḥ ‖ 11 ‖
gaṇakartā gaṇapatirdigvāsāḥ kāma eva cha |
pavitraṃ paramaṃ mantraḥ sarvabhāva karo haraḥ ‖ 12 ‖
kamaṇḍaludharo dhanvī bāṇahastaḥ kapālavānaḥ |
aśanī śataghnī khaḍgī paṭṭiśī chāyudhī mahānaḥ ‖ 13 ‖
sruvahastaḥ surūpaścha tejastejaskaro nidhiḥ |
uśhṇiśhī cha suvaktraśchodagro vinatastathā ‖ 14 ‖
dīrghaścha harikeśaścha sutīrthaḥ kṛśhṇa eva cha |
sṛgāla rūpaḥ sarvārtho muṇḍaḥ kuṇḍī kamaṇḍaluḥ ‖ 15 ‖
ajaścha mṛgarūpaścha gandhadhārī kapardyapi |
urdhvaretordhvaliṅga urdhvaśāyī nabhastalaḥ ‖ 16 ‖
trijaṭaiśchīravāsāścha rudraḥ senāpatirvibhuḥ |
ahaścharoatha naktaṃ cha tigmamanyuḥ suvarchasaḥ ‖ 17 ‖
gajahā daityahā loko lokadhātā guṇākaraḥ |
siṃhaśārdūlarūpaścha ārdracharmāmbarāvṛtaḥ ‖ 18 ‖
kālayogī mahānādaḥ sarvavāsaśchatuśhpathaḥ |
niśācharaḥ pretachārī bhūtachārī maheśvaraḥ ‖ 19 ‖
bahubhūto bahudhanaḥ sarvādhāroamito gatiḥ |
nṛtyapriyo nityanarto nartakaḥ sarvalāsakaḥ ‖ 20 ‖
ghoro mahātapāḥ pāśo nityo giri charo nabhaḥ |
sahasrahasto vijayo vyavasāyo hyaninditaḥ ‖ 21 ‖
amarśhaṇo marśhaṇātmā yaghyahā kāmanāśanaḥ |
dakśayaghyāpahārī cha susaho madhyamastathā ‖ 22 ‖
tejoapahārī balahā muditoarthoajito varaḥ |
gambhīraghośho gambhīro gambhīra balavāhanaḥ ‖ 23 ‖
nyagrodharūpo nyagrodho vṛkśakarṇasthitirvibhuḥ |
sudīkśṇadaśanaśchaiva mahākāyo mahānanaḥ ‖ 24 ‖
viśhvakseno hariryaghyaḥ saṃyugāpīḍavāhanaḥ |
tīkśṇa tāpaścha haryaśvaḥ sahāyaḥ karmakālavitaḥ ‖ 25 ‖
viśhṇuprasādito yaghyaḥ samudro vaḍavāmukhaḥ
hutāśanasahāyaścha praśāntātmā hutāśanaḥ ‖ 26 ‖
ugratejā mahātejā jayo vijayakālavitaḥ |
jyotiśhāmayanaṃ siddhiḥ sandhirvigraha eva cha ‖ 27 ‖
śikhī daṇḍī jaṭī jvālī mūrtijo mūrdhago balī |
vaiṇavī paṇavī tālī kālaḥ kālakaṭaṅkaṭaḥ ‖ 28 ‖
nakśatravigraha vidhirguṇavṛddhirlayoagamaḥ |
prajāpatirdiśā bāhurvibhāgaḥ sarvatomukhaḥ ‖ 29 ‖
vimochanaḥ suragaṇo hiraṇyakavachodbhavaḥ |
meḍhrajo balachārī cha mahāchārī stutastathā ‖ 30 ‖
sarvatūrya ninādī cha sarvavādyaparigrahaḥ |
vyālarūpo bilāvāsī hemamālī taraṅgavitaḥ ‖ 31 ‖
tridaśastrikāladhṛkaḥ karma sarvabandhavimochanaḥ |
bandhanastvāsurendrāṇāṃ yudhi śatruvināśanaḥ ‖ 32 ‖
sāṅkhyaprasādo survāsāḥ sarvasādhuniśhevitaḥ |
praskandano vibhāgaśchātulyo yaghyabhāgavitaḥ ‖ 33 ‖
sarvāvāsaḥ sarvachārī durvāsā vāsavoamaraḥ |
hemo hemakaro yaghyaḥ sarvadhārī dharottamaḥ ‖ 34 ‖
lohitākśo mahā'kśaścha vijayākśo viśāradaḥ |
saṅgraho nigrahaḥ kartā sarpachīranivāsanaḥ ‖ 35 ‖
mukhyoamukhyaścha dehaścha deha ṛddhiḥ sarvakāmadaḥ |
sarvakāmaprasādaścha subalo balarūpadhṛkaḥ ‖ 36 ‖
sarvakāmavaraśchaiva sarvadaḥ sarvatomukhaḥ |
ākāśanidhirūpaścha nipātī uragaḥ khagaḥ ‖ 37 ‖
raudrarūpoṃ'śurādityo vasuraśmiḥ suvarchasī |
vasuvego mahāvego manovego niśācharaḥ ‖ 38 ‖
sarvāvāsī śriyāvāsī upadeśakaro haraḥ |
munirātma patirloke sambhojyaścha sahasradaḥ ‖ 39 ‖
pakśī cha pakśirūpī chātidīpto viśāmpatiḥ |
unmādo madanākāro arthārthakara romaśaḥ ‖ 40 ‖
vāmadevaścha vāmaścha prāgdakśiṇaścha vāmanaḥ |
siddhayogāpahārī cha siddhaḥ sarvārthasādhakaḥ ‖ 41 ‖
bhikśuścha bhikśurūpaścha viśhāṇī mṛduravyayaḥ |
mahāseno viśākhaścha śhaśhṭibhāgo gavāmpatiḥ ‖ 42 ‖
vajrahastaścha viśhkambhī chamūstambhanaiva cha |
ṛturṛtu karaḥ kālo madhurmadhukaroachalaḥ ‖ 43 ‖
vānaspatyo vājaseno nityamāśramapūjitaḥ |
brahmachārī lokachārī sarvachārī suchāravitaḥ ‖ 44 ‖
īśāna īśvaraḥ kālo niśāchārī pinākadhṛkaḥ |
nimittastho nimittaṃ cha nandirnandikaro hariḥ ‖ 45 ‖
nandīśvaraścha nandī cha nandano nandivardhanaḥ |
bhagasyākśi nihantā cha kālo brahmavidāṃvaraḥ ‖ 46 ‖
chaturmukho mahāliṅgaśchāruliṅgastathaiva cha |
liṅgādhyakśaḥ surādhyakśo lokādhyakśo yugāvahaḥ ‖ 47 ‖
bījādhyakśo bījakartā'dhyātmānugato balaḥ |
itihāsa karaḥ kalpo gautamoatha jaleśvaraḥ ‖ 48 ‖
dambho hyadambho vaidambho vaiśyo vaśyakaraḥ kaviḥ |
loka kartā paśu patirmahākartā mahauśhadhiḥ ‖ 49 ‖
akśaraṃ paramaṃ brahma balavānaḥ śakra eva cha |
nītirhyanītiḥ śuddhātmā śuddho mānyo manogatiḥ ‖ 50 ‖
bahuprasādaḥ svapano darpaṇoatha tvamitrajitaḥ |
vedakāraḥ sūtrakāro vidvānaḥ samaramardanaḥ ‖ 51 ‖
mahāmeghanivāsī cha mahāghoro vaśīkaraḥ |
agnijvālo mahājvālo atidhūmro huto haviḥ ‖ 52 ‖
vṛśhaṇaḥ śaṅkaro nityo varchasvī dhūmaketanaḥ |
nīlastathā'ṅgalubdhaścha śobhano niravagrahaḥ ‖ 53 ‖
svastidaḥ svastibhāvaścha bhāgī bhāgakaro laghuḥ |
utsaṅgaścha mahāṅgaścha mahāgarbhaḥ paro yuvā ‖ 54 ‖
kṛśhṇavarṇaḥ suvarṇaśchendriyaḥ sarvadehināmaḥ |
mahāpādo mahāhasto mahākāyo mahāyaśāḥ ‖ 55 ‖
mahāmūrdhā mahāmātro mahānetro digālayaḥ |
mahādanto mahākarṇo mahāmeḍhro mahāhanuḥ ‖ 56 ‖
mahānāso mahākamburmahāgrīvaḥ śmaśānadhṛkaḥ |
mahāvakśā mahorasko antarātmā mṛgālayaḥ ‖ 57 ‖
lambano lambitośhṭhaścha mahāmāyaḥ payonidhiḥ |
mahādanto mahādaṃśhṭro mahājihvo mahāmukhaḥ ‖ 58 ‖
mahānakho mahāromā mahākeśo mahājaṭaḥ |
asapatnaḥ prasādaścha pratyayo giri sādhanaḥ ‖ 59 ‖
snehanoasnehanaśchaivājitaścha mahāmuniḥ |
vṛkśākāro vṛkśa keturanalo vāyuvāhanaḥ ‖ 60 ‖
maṇḍalī merudhāmā cha devadānavadarpahā |
atharvaśīrśhaḥ sāmāsya ṛkaḥsahasrāmitekśaṇaḥ ‖ 61 ‖
yajuḥ pāda bhujo guhyaḥ prakāśo jaṅgamastathā |
amoghārthaḥ prasādaśchābhigamyaḥ sudarśanaḥ ‖ 62 ‖
upahārapriyaḥ śarvaḥ kanakaḥ kājhṇchanaḥ sthiraḥ |
nābhirnandikaro bhāvyaḥ puśhkarasthapatiḥ sthiraḥ ‖ 63 ‖
dvādaśastrāsanaśchādyo yaghyo yaghyasamāhitaḥ |
naktaṃ kaliścha kālaścha makaraḥ kālapūjitaḥ ‖ 64 ‖
sagaṇo gaṇa kāraścha bhūta bhāvana sārathiḥ |
bhasmaśāyī bhasmagoptā bhasmabhūtastarurgaṇaḥ ‖ 65 ‖
agaṇaśchaiva lopaścha mahā''tmā sarvapūjitaḥ |
śaṅkustriśaṅkuḥ sampannaḥ śuchirbhūtaniśhevitaḥ ‖ 66 ‖
āśramasthaḥ kapotastho viśvakarmāpatirvaraḥ |
śākho viśākhastāmrośhṭho hyamujālaḥ suniśchayaḥ ‖ 67 ‖
kapiloakapilaḥ śūrāyuśchaiva paroaparaḥ |
gandharvo hyaditistārkśyaḥ suvighyeyaḥ susārathiḥ ‖ 68 ‖
paraśvadhāyudho devārtha kārī subāndhavaḥ |
tumbavīṇī mahākopordhvaretā jaleśayaḥ ‖ 69 ‖
ugro vaṃśakaro vaṃśo vaṃśanādo hyaninditaḥ |
sarvāṅgarūpo māyāvī suhṛdo hyaniloanalaḥ ‖ 70 ‖
bandhano bandhakartā cha subandhanavimochanaḥ |
sayaghyāriḥ sakāmāriḥ mahādaṃśhṭro mahā''yudhaḥ ‖ 71 ‖
bāhustvaninditaḥ śarvaḥ śaṅkaraḥ śaṅkaroadhanaḥ |
amareśo mahādevo viśvadevaḥ surārihā ‖ 72 ‖
ahirbudhno nirṛtiścha chekitāno haristathā |
ajaikapāchcha kāpālī triśaṅkurajitaḥ śivaḥ ‖ 73 ‖
dhanvantarirdhūmaketuḥ skando vaiśravaṇastathā |
dhātā śakraścha viśhṇuścha mitrastvaśhṭā dhruvo dharaḥ ‖ 74 ‖
prabhāvaḥ sarvago vāyuraryamā savitā raviḥ |
udagraścha vidhātā cha māndhātā bhūta bhāvanaḥ ‖ 75 ‖
ratitīrthaścha vāgmī cha sarvakāmaguṇāvahaḥ |
padmagarbho mahāgarbhaśchandravaktromanoramaḥ ‖ 76 ‖
balavāṃśchopaśāntaścha purāṇaḥ puṇyachajhṇchurī |
kurukartā kālarūpī kurubhūto maheśvaraḥ ‖ 77 ‖
sarvāśayo darbhaśāyī sarveśhāṃ prāṇināmpatiḥ |
devadevaḥ mukhoasaktaḥ sadasataḥ sarvaratnavitaḥ ‖ 78 ‖
kailāsa śikharāvāsī himavadaḥ girisaṃśrayaḥ |
kūlahārī kūlakartā bahuvidyo bahupradaḥ ‖ 79 ‖
vaṇijo vardhano vṛkśo nakulaśchandanaśChadaḥ |
sāragrīvo mahājatru ralolaścha mahauśhadhaḥ ‖ 80 ‖
siddhārthakārī siddhārthaśchando vyākaraṇottaraḥ |
siṃhanādaḥ siṃhadaṃśhṭraḥ siṃhagaḥ siṃhavāhanaḥ ‖ 81 ‖
prabhāvātmā jagatkālasthālo lokahitastaruḥ |
sāraṅgo navachakrāṅgaḥ ketumālī sabhāvanaḥ ‖ 82 ‖
bhūtālayo bhūtapatirahorātramaninditaḥ ‖ 83 ‖
vāhitā sarvabhūtānāṃ nilayaścha vibhurbhavaḥ |
amoghaḥ saṃyato hyaśvo bhojanaḥ prāṇadhāraṇaḥ ‖ 84 ‖
dhṛtimānaḥ matimānaḥ dakśaḥ satkṛtaścha yugādhipaḥ |
gopālirgopatirgrāmo gocharmavasano haraḥ ‖ 85 ‖
hiraṇyabāhuścha tathā guhāpālaḥ praveśināmaḥ |
pratiśhṭhāyī mahāharśho jitakāmo jitendriyaḥ ‖ 86 ‖
gāndhāraścha surālaścha tapaḥ karma ratirdhanuḥ |
mahāgīto mahānṛttohyapsarogaṇasevitaḥ ‖ 87 ‖
mahāketurdhanurdhāturnaika sānucharaśchalaḥ |
āvedanīya āveśaḥ sarvagandhasukhāvahaḥ ‖ 88 ‖
toraṇastāraṇo vāyuḥ paridhāvati chaikataḥ |
saṃyogo vardhano vṛddho mahāvṛddho gaṇādhipaḥ ‖ 89 ‖
nityātmasahāyaścha devāsurapatiḥ patiḥ |
yuktaścha yuktabāhuścha dvividhaścha suparvaṇaḥ ‖ 90 ‖
āśhāḍhaścha suśhāḍaścha dhruvo hari haṇo haraḥ |
vapurāvartamānebhyo vasuśreśhṭho mahāpathaḥ ‖ 91 ‖
śirohārī vimarśaścha sarvalakśaṇa bhūśhitaḥ |
akśaścha ratha yogī cha sarvayogī mahābalaḥ ‖ 92 ‖
samāmnāyoasamāmnāyastīrthadevo mahārathaḥ |
nirjīvo jīvano mantraḥ śubhākśo bahukarkaśaḥ ‖ 93 ‖
ratna prabhūto raktāṅgo mahā'rṇavanipānavitaḥ |
mūlo viśālo hyamṛto vyaktāvyaktastapo nidhiḥ ‖ 94 ‖
ārohaṇo nirohaścha śalahārī mahātapāḥ |
senākalpo mahākalpo yugāyuga karo hariḥ ‖ 95 ‖
yugarūpo mahārūpo pavano gahano nagaḥ |
nyāya nirvāpaṇaḥ pādaḥ paṇḍito hyachalopamaḥ ‖ 96 ‖
bahumālo mahāmālaḥ sumālo bahulochanaḥ |
vistāro lavaṇaḥ kūpaḥ kusumaḥ saphalodayaḥ ‖ 97 ‖
vṛśhabho vṛśhabhāṅkāṅgo maṇi bilvo jaṭādharaḥ |
indurvisarvaḥ sumukhaḥ suraḥ sarvāyudhaḥ sahaḥ ‖ 98 ‖
nivedanaḥ sudhājātaḥ sugandhāro mahādhanuḥ |
gandhamālī cha bhagavānaḥ utthānaḥ sarvakarmaṇāmaḥ ‖ 99 ‖
manthāno bahulo bāhuḥ sakalaḥ sarvalochanaḥ |
tarastālī karastālī ūrdhva saṃhanano vahaḥ ‖ 100 ‖
Chatraṃ sucChatro vikhyātaḥ sarvalokāśrayo mahānaḥ |
muṇḍo virūpo vikṛto daṇḍi muṇḍo vikurvaṇaḥ ‖ 101 ‖
haryakśaḥ kakubho vajrī dīptajihvaḥ sahasrapātaḥ |
sahasramūrdhā devendraḥ sarvadevamayo guruḥ ‖ 102 ‖
sahasrabāhuḥ sarvāṅgaḥ śaraṇyaḥ sarvalokakṛtaḥ |
pavitraṃ trimadhurmantraḥ kaniśhṭhaḥ kṛśhṇapiṅgalaḥ ‖ 103 ‖
brahmadaṇḍavinirmātā śataghnī śatapāśadhṛkaḥ |
padmagarbho mahāgarbho brahmagarbho jalodbhavaḥ ‖ 104 ‖
gabhastirbrahmakṛdaḥ brahmā brahmavidaḥ brāhmaṇo gatiḥ |
anantarūpo naikātmā tigmatejāḥ svayambhuvaḥ ‖ 105 ‖
ūrdhvagātmā paśupatirvātaraṃhā manojavaḥ |
chandanī padmamālā'g\{\}ryaḥ surabhyuttaraṇo naraḥ ‖ 106 ‖
karṇikāra mahāsragvī nīlamauliḥ pinākadhṛkaḥ |
umāpatirumākānto jāhnavī dhṛgumādhavaḥ ‖ 107 ‖
varo varāho varado vareśaḥ sumahāsvanaḥ |
mahāprasādo damanaḥ śatruhā śvetapiṅgalaḥ ‖ 108 ‖
prītātmā prayatātmā cha saṃyatātmā pradhānadhṛkaḥ |
sarvapārśva sutastārkśyo dharmasādhāraṇo varaḥ ‖ 109 ‖
charācharātmā sūkśmātmā suvṛśho go vṛśheśvaraḥ |
sādhyarśhirvasurādityo vivasvānaḥ savitā'mṛtaḥ ‖ 110 ‖
vyāsaḥ sarvasya saṅkśepo vistaraḥ paryayo nayaḥ |
ṛtuḥ saṃvatsaro māsaḥ pakśaḥ saṅkhyā samāpanaḥ ‖ 111 ‖
kalākāśhṭhā lavomātrā muhūrtoahaḥ kśapāḥ kśaṇāḥ |
viśvakśetraṃ prajābījaṃ liṅgamādyastvaninditaḥ ‖ 112 ‖
sadasadaḥ vyaktamavyaktaṃ pitā mātā pitāmahaḥ |
svargadvāraṃ prajādvāraṃ mokśadvāraṃ triviśhṭapamaḥ ‖ 113 ‖
nirvāṇaṃ hlādanaṃ chaiva brahmalokaḥ parāgatiḥ |
devāsuravinirmātā devāsuraparāyaṇaḥ ‖ 114 ‖
devāsuragururdevo devāsuranamaskṛtaḥ |
devāsuramahāmātro devāsuragaṇāśrayaḥ ‖ 115 ‖
devāsuragaṇādhyakśo devāsuragaṇāgraṇīḥ |
devātidevo devarśhirdevāsuravarapradaḥ ‖ 116 ‖
devāsureśvarodevo devāsuramaheśvaraḥ |
sarvadevamayoachintyo devatā''tmā''tmasambhavaḥ ‖ 117 ‖
udbhidastrikramo vaidyo virajo virajoambaraḥ |
īḍyo hastī suravyāghro devasiṃho nararśhabhaḥ ‖ 118 ‖
vibudhāgravaraḥ śreśhṭhaḥ sarvadevottamottamaḥ |
prayuktaḥ śobhano varjaiśānaḥ prabhuravyayaḥ ‖ 119 ‖
guruḥ kānto nijaḥ sargaḥ pavitraḥ sarvavāhanaḥ |
śṛṅgī śṛṅgapriyo babhrū rājarājo nirāmayaḥ ‖ 120 ‖
abhirāmaḥ suragaṇo virāmaḥ sarvasādhanaḥ |
lalāṭākśo viśvadeho hariṇo brahmavarchasaḥ ‖ 121 ‖
sthāvarāṇāmpatiśchaiva niyamendriyavardhanaḥ |
siddhārthaḥ sarvabhūtārthoachintyaḥ satyavrataḥ śuchiḥ ‖ 122 ‖
vratādhipaḥ paraṃ brahma muktānāṃ paramāgatiḥ |
vimukto muktatejāścha śrīmānaḥ śrīvardhano jagataḥ ‖ 123 ‖
śrīmānaḥ śrīvardhano jagataḥ oṃ nama iti ‖
iti śrī mahābhārate anuśāsana parve śrī śiva sahasranāma stotram sampūrṇam ‖
సమర్పణ: శ్రీనివాస్ వాడరేవు - Principal Applied Scientist Lead, Microsoft Bing, Sunnyvale, CA - USA