పురుషసూక్తం - PurushaSuktam

పురుషసూక్తం - PurushaSuktam

పురుష అనగా "తత్వం". (పురుషుడు అని అర్ధం కాదు. వివరించే అంశానికి రూపం లేదు, లేదా ఆ రూపాన్ని వివరించే సమానమైన ఉన్నతమైన నామం లేదు. 

పురుష అనేది శక్తి తత్వాన్ని చూపుతుంది). మనం ఈ భూమి పైకి రాక ముందు మన నివాసం అమ్మ. మన ఈ శరీరభాగాలు అమ్మ అందించిన వరాలు. అలాగే ఈ అనంత కోటి గ్రహనక్షత్ర సముదాయం అంత జగదాంబ నుంచి ఉద్బవించాయి.

ఈ సృష్టి ఆవిర్బావం వివరణ చేయాలంటే ఒక స్వరూపం కావాలి కనుక విశ్వమాత ఐన జగదాంబను శక్తితత్వంగా గ్రహిస్తున్నాను...పురుష సూక్తంలో పురుష అనే పదం శక్తి యొక్క స్వభావాన్ని,తత్వాన్ని తెలుపునది .ఈ చరాచర జగత్తుని నడిపిస్తున్న శక్తి స్వరూపం ఎలా ఉంటుంది??? అని ప్రశ్నించుకుంటే. దానికి సమాధానం ఈ పురుష సూక్తం!!!. సమస్తం ఇందులో ఉంది.

ప్రారంభం. 

(శ్లో) హరి ఓం||

తచ్చం యోరావృనీ మహే|గాతుం యజ్ఞ్యయా |

గాతుం యజ్ఞయ పతయే|దైవీ స్వస్తిరస్తునః |

స్వస్తిర్మానుషేబ్యహ|ఊర్ద్వమ్ జిగాతు భేషజం |

శంనో అస్తు ద్విపదే|శం చతుస్పదె |

ఓం శాంతిశాంతిశాంతిహీ ||

వివరణ:- అజ్ఞానం చేత కప్పివేయ్యబడి నిర్లక్షం చెయ్యబడిన ఈ విజ్ఞానాంశాన్ని భగవదనుగ్రహం కోసం ఆ స్వరూపం పైన భక్తి,ప్రేమా కలిగేవిధంగా తెలుసుకోవాలి అని నిర్నయించుకుంటూ, శ్లోకజనీత పదములకు అధిపతి వైన నీవు. ఈ శ్లొకార్దరూపం లోని వేడుకోలుకి ప్రసన్నమై నీ కృపాకటాక్ష వీక్షనాలతో నన్ను, ఈ ప్రపంచాన్ని,సమస్త జంతు పశు పక్ష్యాదులను రక్షిస్తూ.నీ అనుగ్రహం తో వాటిని ఆరోగ్యకరంగా ఉంచుము.

విరాట్స్వరూప వర్ణన ప్రారంభం:

సహస్ర శీర్షా పురుషః|సహస్రాక్షః సహస్రపాద్ |

సభూమిం విశ్వతో వృత్వా|అత్యద్ష్ట దశ అంగుళం ||

వివరణ:- ఈ విశ్వం లోని గ్రహాలను,నక్షత్రాలను శిరస్సులుగా. నేత్రములుగా, పాదములుగా కలిగి వెయ్యి తలలు వేల కన్నులు, పాదాలు కలిగి ఉండి.వాటి ద్వారా ఈ ప్రపంచానికి దిక్కులు,ఆకాశం ను కలిగించి ఎల్లప్పుడు ఈ శక్తి స్వరూపం రక్షిస్తూ ఉంటుంది. ఈ శక్తితత్వం యొక్కరూపాలు పదివేళ్ళతో లెక్కపెట్టలేనన్ని సంఖ్యలో ఉంటాయి.

సంకలనం: కోటి మాధవ్ బాలు చౌదరి