ఇందు:
- ⧫ పూర్వవదనము - వానరవదనము (శత్రునాశనము)
- ⧫ దక్షిణవదనము - నారసింహవదనము (భయనాశనము)
- ⧫ పశ్చిమవదనము - గరుడ వదనము (సర్వరోగనాశనము)
- ⧫ ఉత్తరవదనము - వరాహవదనము (అన్న, సంపద ప్రదాయకము)
- ⧫ ఊర్థ్వవదనము - హయగ్రీవవదనము (సర్వ విద్యాదాయకము)
పూర్వవానరరూపము
ఆపన తేజ సమ్హారో ఆపై!స్వామి యొక్క అద్భుతమైన తేజోరూపము మూడు రకములుగా భాసించుచున్నది.
తీనోఁ లోక హాంకఁతే కాంపై!!
- మొదటిది సూక్ష్మరూపము:
- హనుమంతుడు ఏ సూక్ష్మ వానరరూపముతో సీతాదేవికి ప్రథమ దర్శనము ఇచ్చినాడో, అది ఆయన యొక్క ‘సూక్ష్మరూపము’.
- రెండవది మధ్యమరూపము:
- ఒక పాదము ఉదయాద్రిపై, ఇంకొక పాదము పశ్చిమాద్రిపై నుంచి, స్వామి సూర్యుని వద్ద ఏ వేదవేదాంగములు అభ్యసించినాడో, అది ఆయన యొక్క ‘మధ్యమరూపము’.
- మూడవది భీమరూపము:
- సాగరోల్లంఘన సమయములో, పది యోజనముల వెడల్పు, ముప్పది యోజనముల ఎత్తు ఉన్న స్వామి రూపము ఆయన యొక్క ‘భీమరూపము‘
దక్షిణనారసింహరూపము
భూత పిశాచ నికట నహిఁ ఆవై!పాదములలో చక్ర ,శంఖ, నాగలి, వజ్రాయుధము, మీనము వంటి దేవతా చిహ్నములతో, ఐరావత తొండముల వంటి ఊరువులతో, విశాల వక్షస్థలముతో, శంఖ, చక్ర, గద, ఖడ్గముల వంటి ఆయుధములు దాల్చిన అనేక బాహువులతో, వజ్రదేహ, వజ్రకవచ, వజ్రతుండ, వజ్రనఖ, వజ్రముఖ, వజ్రవాల, వజ్రరోమ, వజ్రనేత్ర, వజ్రశిర, వజ్రపాదములతో, ఎర్రని నాలుకతో, నాసిక నుండి వచ్చు వేడి నిట్టూర్పులతో ఉన్న స్వామి
మహాబీర జబనామ సునావై!!
ఘోర దక్షిణనారసింహవదనము సమస్త భూత, ప్రేత, పిశాచ, బ్రహ్మరాక్షస, భేతాళ, మహామారీత్యాదుల నుండి మమ్ము రక్షించుగాక!!!
పశ్చిమగరుడవదనము
నాసై రోగ హరై సబపీరా!కాంచనవర్ణముతో, సుపర్ణములతో శోభిల్లుతున్నవాడు, సమస్తఛందోమయుడు, హరివాహనుడు, మహాబలుడు, అరుణానుజుడు, నాగకులాంతకుడు, మహాతేజోవంతుడు, అమృతకుంభమును హస్తములందు దాల్చిన వాడు, వినతానందనుడు, మాతృదాస్యవిమోచకుడు, వాయువేగముతో సంచరించగలవాడు, వైనతేయుడు, ఖగపతి అయిన ‘పశ్చిమగరుడవదనము’ మమ్ములను వాతజ్వర, పిత్తజ్వర, కఫజ్వర, గ్రహజ్వర, విషజ్వర, శీతజ్వరముల నుండి రక్షించు గాక!!!
జపత నిరంతర హనుమతబీరా!!
ఉత్తర వరాహవదనము
సంకటతేఁ హనుమాన ఛుడావై!వరాహవదనముతో విరాజిల్లు ఓ ఆంజనేయా!
మనక్రమ బచన ధ్యాన జోలావై!!
- నీవు యజ్ఞస్వరూపుడవు, యజ్ఞకర్తవు, యజ్ఞభోక్తవు, యజ్ఞ ఫలప్రదాతవు, యజ్ఞరక్షకుడవు, యజ్ఞాధిపతివి, వేదమూర్తివి.
- నీ చర్మము నుండి సమస్త వేదములు జనియించాయి,
- నీ రోమకూపముల నుండి యజ్ఞాజ్ఞులు ఉద్భవించినాయి,
- నీ కన్నుల నుండి యజ్ఞద్రవ్యముగా నెయ్యి, ముట్టె నుండి ‘స్రుక్కు’, ముక్కు నుండి ‘సృవము’, ఉదరము నుండి ‘ఇడాపాత్రము’, చెవుల నుండి, ముఖము నుండి ‘చమసము’, ‘ప్రాశ్రితము’ అను యజ్ఞపాత్రలు పుట్టాయి. నీవు యజ్ఞాదినాధుడవు!, యజ్ఞవరాహమూర్తివి!, ఓ వేదమయా! విదియ నాటి చంద్రరేఖవలె నీ తెల్లని దంష్ట్రలపై భూమండలమును ధరించి, ఉద్ధరించిన ఓ భూరమణా! మమ్ము సమస్త సంకటముల నుండి రక్షించి ఉద్ధరించుము!
ఊర్థ్వహయగ్రీవవదనము
సబ పర రామతపస్వీ రాజా!ఓ ఆంజనేయా! నీవు జ్ఞానానందమయుడవు, సర్వవిద్యలకు ఆధారమైన విద్యా స్వరూపుడవు, హయవదనుడవు, విశుద్ధ విజ్ఞానమునకు ఘనస్వరూపుడవు, వాగీశ్వరుడవు, పుస్తకధరుడవు, తపస్వులకు ప్రభువైన శ్రీరాముడు అను ‘రామపరబ్రహ్మము’లో మా బాహ్య, అంతః ప్రవృత్తులు లీనమగు ‘బ్రహ్మజ్ఞానము’ నీ వలన మాకు కలుగు గాక!!!
తినకే కాజ సకలతుమ సాజా!!
ఈ విధముగా స్వామివారి విరాడ్విశ్వరూపమును దర్శించిన పిదప, ఈ ఐదు అవతారముల గురించి వాల్మీకి రామాయణములో కవి వాల్మీకి సూటిగా ఎక్కడా ఉటంకించకుండా, స్వామివారి అవతార లీలల్లో నర్మగర్భంగా ప్రస్తావించటము గమనార్హము...
- 🟔 పుట్టినది వానరరూపము
- 🟔 రాక్షసుల సంహారములో నరసింహుడు
- 🟔 వేగములో గరుత్మంతుడు
పంచభూతములతో, పంచవదనములతో, పంచతత్వాలతో, పంచతన్మాత్రలతో సృష్టి నడుపు పరమేశ్వరుడి పంచవదనములు, రుద్రాంశ సంభూతుడైన హనుమంతుని వదనములతో క్రింది విధముగా శాస్త్రములు సంధానించినాయి:
- 1. వానరవదనము - సద్యోజాత
- 2. నరసింహవదనము - వామదేవ
- 3. గరుడవదనము - అఘోర
- 4. వరాహవదనము - తత్పురుష
- 5. హయగ్రీవవదనము - ఈశాన
శ్రీ రామ దూతం శిరసా నమామి.!
సంకలనం: భానుమతి అక్కిశెట్టి
